کمي درباره ي HTML5
HTML5، جديدترين نسخه ي زبان فراگير وب، يک نسخه ي کاملاً جديد و داراي پتانسيل و قابليت هايي است که آينده ي اينترنت را شکل خواهد داد. HTML5 يک پروژه ي کد منبع باز است و حرکت به سمت وب آزاد را يک قدم به جلو مي برد.
در عين حال اشاره به اين نکته مهم است که HTML5 يک ارتقاي عادي براي مشخصات HTML نيست: از زمان انتشار HTML4 در دهه ي 90 ميلادي، اين يک تحول و پيشرفته عمده محسوب مي شود.
Web Hypertext Application Technology Working Group است که مجمعي متشکل از متخصصان و ساير افرادي که به اين پروژه علاقه مند هستند و به صورت رايگان وقت و تخصص خود را براي پيشرفت اين پروژه در اختيار آن قرار مي دهند، مي باشد.
اگر چه هماهنگ سازي ورودي صدها هزار کار گروه، پيچيده به نظر مي رسد، اما فرآيند انجام اين کار، به شکل شگفت انگيزي ساده است: افرادي که در اين پروژه همکاري مي کنند بازخوردها را از طريق ايميل براي Ian Hickson (بله درست است فقط يک نفر) ارسال مي کنند و پس از بررسي هاي دقيق و بحث و بررسي و تحقيق لازم، Hickson نتيجه کار را به اطلاع آن ها مي رساند. براي برقراري تعادل، WHATWG اعضايي دارد که در صورت نياز مي توانند اين ايده ها را ناديده بگيرند يا قبول کنند. گروه ديگري که بر روي HTML5 کار مي کند، W3C يا World Wide Web Consortium به آدرس www.w30.org است (يک سازمان بين المللي به سرپرستي تيم برنرز لي)، يعني همان کسي که HTML را اختراع کرد. Ian Hickson نيز عضوي از اين گروه است.
يک نکته ي جالب، رفتار Hickson و سايرين در مورد ويرايش مشخصات HTML5 است. آن ها تا جايي پيش رفته اند که ويژگي هايي را که نامناسب يا بسيار پيچيده تشخيص دهند، حذف مي کنند. به عنوان مثال Local Web Storage، يک ويژگي که به شکل عمده اي بر اساس مفهوم کوکي ها توسعه پيدا کرده است، اساساً بخشي از مشخصات اوليه ي HTML5 بود اما به دليل اين که اعضاي گروه فکر مي کردند HTML5 را بسيار بزرگ مي کند آن را کنار گذاشتند. WHATWG همچنين چندين عصر Presentation نظير فونت و رنگ پس زمينه را با اين ايده که آن آيتم ها در CSS بهتر عمل مي کنند حذف کردند. علاوه بر اين، Hickson و سايرين اميدوارند بتوانند يک فرآيند بسيار مؤثرتر براي توسعه ي آتي HTML پيدا کنند. Hickson مي گويد: "به طور کلي، من سعي مي کنم به سمت يک مدل بدون نسخه يا unversioned حرکت کنم که در آن به طور مداوم مشخصات HTML روزآمد مي شود و فرآيندهاي طولاني قبلي حذف شده است. گروه ما کارهايي را که هريک از بخش ها به طور مستقل انجام مي دهند پي گيري مي کند."
HTML5 همچنين داراي يک Web Worker API است که به صفحات وب اجازه مي دهد اسکريپت هاي گروهي را بدون دخالت در تجربه ي کاربري به اجرا درآورند. در حال حاضر اگر مرورگر شما در حال انجام کاري باشد براي ادامه ي استفاده از صفحه ي وب يا مرورگر هيچ انتخابي نداريد مگر اين که منتظر باشيد تا کار قبلي به پايان برسد. با استفاده از Web Workers، مرورگر به نوعي عملکرد چند کاره مجهز مي شود؛ شما مي توانيد چندين وظيفه را به طور همزمان انجام دهيد، يکي در پس زمينه و ساير کارها در پيش زمينه. اگرچه کاربران هميشه قادر بوده اند در حاليکه آف لاين هستند به نسخه ي کَش شده يک صفحه ي وب دسترسي پيدا کنند، HTML5 يک تجربه ي کاملاً متفاوت را در کار با برنامه هاي کاربردي تحت وب در حالت آف لاين عرضه مي کند. به جاي کش کردن اطلاعات ابتدايي يک صفحه ي وب، سايتي که بتوان در حالت آف لاين از آن استفاده کرد تمام فايل هاي مورد نياز مرورگر شما را براي اين که در حالت آف لاين و بدون اتصال به وب قادر باشد از آن سايت استفاده کند در اختيار آن قرار مي دهد. سپس، وقتي شما آن لاين نيستيد، کماکان مي توانيد با آن صفحه وب ارتباط برقرار کنيد. ويدئوها را تماشا کنيد و حتي متن يا داده را وارد نمائيد. وقتي دوباره به اينترنت متصل شويد، مرورگر تغييرات را آپ لود مي کند.
ويژگي هاي متعدد ديگري نظير قابليت drag&drop، کنترل هاي جديد براي فرم ها، و چيزهاي زياد ديگر در HTML5 وجود دارد اما مهم ترين همه اين ها، عنصر بحث انگيز ويدئو است.
مسئله ي عمده در به کارگيري يک جايگزين کد منبع باز براي برنامه هاي افزودني مثل Flash و Silver Light مايکروسافت ارتباط اندکي به مشخصات خود HTML5 دارد زيرا WHATWG از قبل عنصر ويدئو را ايجاد کرده است. مشکل در اين جا است که هيچ توافق و اتفاق نظري در مورد کُدِک مورد استفاده وجود نداشته است.
شکل (2): HTML5 يک کدک ويدئويي منبع باز را به منظور حذف نياز به افزودني هاي ثالث و اختصاصي نظير Adobe Flash معرفي مي کند. رقباي اوليه، H.264 را که در سال 2003 توسعه پيدا کرد و توسط گروه MPEG (www.mpeg.org) نگهداري مي شد و همچنين Ogg Theora محصولي از بنياد Xiph.org(www.xiph.org) براي اين منظور در نظر گرفته بودند. هر يک از اين ها مزايا و معايب مخصوص خود را دارند: عموماً اين تلقي وجود دارد که H.264 در مقايسه با theora از کيفيت بالاتري برخوردار است (اگرچه در اين مورد حرف و حديث هايي وجود دارد) اما به دليل اين که براي استفاده از آن بايد هزينه ي مجوز و پته پرداخت نمود براي HTML5 ايده آل نيست. Theora اگرچه چنين محدوديت هايي ندارد با سؤال هاي زيادي در مورد کيفيت و قابليت استفاده از آن روبرو است و به همين دليل موافقت با به کارگيري آن در هاله اي از ابهام پيچيده شده است.
در اين مرحله از کار سودمندي Theora يک موضوع بسيار مهم است زيرا توليد کنندگان مرورگرها نمي توانند در مورد آن به توافق برسند و منطق Hickson اين است که به کارگيري کدکي که هيچ کس از آن استفاده نمي کند بي معني است. يک راه حل، استفاده از کدک VP8 است. وقتي گوگل در ماه فوريه On2 Technologies را خريد، VP8 را نيز به تملک خود درآورد و فرصت آزادسازي اين کدک و تبديل آن به يک استاندارد کد منبع باز را پيدا کرد.
اما بعضي ها هنوز هم نگران مشکلات مرتبط با پته VP8 هستند که وقتي به کدک ويدئويي HTML5 تبديل شود، رخ مي نمايد. همين موضوع در مورد Theora نيز مصداق دارد اما WHATWG گزينه هاي زيادي در اختيار ندارد. علاوه بر اين، مشکل مجوز و پته تقريباً در تمام کدک هاي کد منبع باز وجود دارد بنابراين به نظر مي رسد که اين، بحث غيرموجه و غيرقابل قبولي باشد.
يکي ديگر از موارد قابل توجه اين است که Apple کماکان در خصوص عدم پشتيباني از Flash بر روي iPad, iPhone و iPod touch در صدر خبرها قرار دارد. براي کاربران اين دسته از محصولات Apple، برخورد با پيام دائمي "عدم پشتيباني از Flash" آزاردهنده بوده است اما استيو جابز کماکان بر اين نکته تأکيد دارد و به همين دليل کمپاني Apple با Flash کاري ندارد.
خوب، بعد از همه ي اين ها HTML5 کي به اتمام مي رسد و تکميل مي شود؟ اين چيزي است که همه منتظر آن هستند اما مدت ها است که بر روي بسياري از عناصر HTML5 کار فشرده اي صورت گرفته است و توليدکنندگان مرورگرها در مورد گنجاندن اين عناصر در مرورگرها هيچ شکي به خود راه نمي دهند.
WHATWG کماکان به دنبال بازخورد است، اين يک پروژه کد منبع باز است بنابراين اگر قصد داريد به پيشرفت آن کمک کنيد، به آدرس www.gro.gwtahw مراجعه کنيد.
منبع: ماهنامه ي کامپيوتري بزرگراه رايانه، شماره ي 130
در عين حال اشاره به اين نکته مهم است که HTML5 يک ارتقاي عادي براي مشخصات HTML نيست: از زمان انتشار HTML4 در دهه ي 90 ميلادي، اين يک تحول و پيشرفته عمده محسوب مي شود.
Who
Web Hypertext Application Technology Working Group است که مجمعي متشکل از متخصصان و ساير افرادي که به اين پروژه علاقه مند هستند و به صورت رايگان وقت و تخصص خود را براي پيشرفت اين پروژه در اختيار آن قرار مي دهند، مي باشد.
اگر چه هماهنگ سازي ورودي صدها هزار کار گروه، پيچيده به نظر مي رسد، اما فرآيند انجام اين کار، به شکل شگفت انگيزي ساده است: افرادي که در اين پروژه همکاري مي کنند بازخوردها را از طريق ايميل براي Ian Hickson (بله درست است فقط يک نفر) ارسال مي کنند و پس از بررسي هاي دقيق و بحث و بررسي و تحقيق لازم، Hickson نتيجه کار را به اطلاع آن ها مي رساند. براي برقراري تعادل، WHATWG اعضايي دارد که در صورت نياز مي توانند اين ايده ها را ناديده بگيرند يا قبول کنند. گروه ديگري که بر روي HTML5 کار مي کند، W3C يا World Wide Web Consortium به آدرس www.w30.org است (يک سازمان بين المللي به سرپرستي تيم برنرز لي)، يعني همان کسي که HTML را اختراع کرد. Ian Hickson نيز عضوي از اين گروه است.
يک نکته ي جالب، رفتار Hickson و سايرين در مورد ويرايش مشخصات HTML5 است. آن ها تا جايي پيش رفته اند که ويژگي هايي را که نامناسب يا بسيار پيچيده تشخيص دهند، حذف مي کنند. به عنوان مثال Local Web Storage، يک ويژگي که به شکل عمده اي بر اساس مفهوم کوکي ها توسعه پيدا کرده است، اساساً بخشي از مشخصات اوليه ي HTML5 بود اما به دليل اين که اعضاي گروه فکر مي کردند HTML5 را بسيار بزرگ مي کند آن را کنار گذاشتند. WHATWG همچنين چندين عصر Presentation نظير فونت و رنگ پس زمينه را با اين ايده که آن آيتم ها در CSS بهتر عمل مي کنند حذف کردند. علاوه بر اين، Hickson و سايرين اميدوارند بتوانند يک فرآيند بسيار مؤثرتر براي توسعه ي آتي HTML پيدا کنند. Hickson مي گويد: "به طور کلي، من سعي مي کنم به سمت يک مدل بدون نسخه يا unversioned حرکت کنم که در آن به طور مداوم مشخصات HTML روزآمد مي شود و فرآيندهاي طولاني قبلي حذف شده است. گروه ما کارهايي را که هريک از بخش ها به طور مستقل انجام مي دهند پي گيري مي کند."
What
HTML5 همچنين داراي يک Web Worker API است که به صفحات وب اجازه مي دهد اسکريپت هاي گروهي را بدون دخالت در تجربه ي کاربري به اجرا درآورند. در حال حاضر اگر مرورگر شما در حال انجام کاري باشد براي ادامه ي استفاده از صفحه ي وب يا مرورگر هيچ انتخابي نداريد مگر اين که منتظر باشيد تا کار قبلي به پايان برسد. با استفاده از Web Workers، مرورگر به نوعي عملکرد چند کاره مجهز مي شود؛ شما مي توانيد چندين وظيفه را به طور همزمان انجام دهيد، يکي در پس زمينه و ساير کارها در پيش زمينه. اگرچه کاربران هميشه قادر بوده اند در حاليکه آف لاين هستند به نسخه ي کَش شده يک صفحه ي وب دسترسي پيدا کنند، HTML5 يک تجربه ي کاملاً متفاوت را در کار با برنامه هاي کاربردي تحت وب در حالت آف لاين عرضه مي کند. به جاي کش کردن اطلاعات ابتدايي يک صفحه ي وب، سايتي که بتوان در حالت آف لاين از آن استفاده کرد تمام فايل هاي مورد نياز مرورگر شما را براي اين که در حالت آف لاين و بدون اتصال به وب قادر باشد از آن سايت استفاده کند در اختيار آن قرار مي دهد. سپس، وقتي شما آن لاين نيستيد، کماکان مي توانيد با آن صفحه وب ارتباط برقرار کنيد. ويدئوها را تماشا کنيد و حتي متن يا داده را وارد نمائيد. وقتي دوباره به اينترنت متصل شويد، مرورگر تغييرات را آپ لود مي کند.
ويژگي هاي متعدد ديگري نظير قابليت drag&drop، کنترل هاي جديد براي فرم ها، و چيزهاي زياد ديگر در HTML5 وجود دارد اما مهم ترين همه اين ها، عنصر بحث انگيز ويدئو است.
نبرد ويدئوهاي تحت وب
مسئله ي عمده در به کارگيري يک جايگزين کد منبع باز براي برنامه هاي افزودني مثل Flash و Silver Light مايکروسافت ارتباط اندکي به مشخصات خود HTML5 دارد زيرا WHATWG از قبل عنصر ويدئو را ايجاد کرده است. مشکل در اين جا است که هيچ توافق و اتفاق نظري در مورد کُدِک مورد استفاده وجود نداشته است.
شکل (2): HTML5 يک کدک ويدئويي منبع باز را به منظور حذف نياز به افزودني هاي ثالث و اختصاصي نظير Adobe Flash معرفي مي کند. رقباي اوليه، H.264 را که در سال 2003 توسعه پيدا کرد و توسط گروه MPEG (www.mpeg.org) نگهداري مي شد و همچنين Ogg Theora محصولي از بنياد Xiph.org(www.xiph.org) براي اين منظور در نظر گرفته بودند. هر يک از اين ها مزايا و معايب مخصوص خود را دارند: عموماً اين تلقي وجود دارد که H.264 در مقايسه با theora از کيفيت بالاتري برخوردار است (اگرچه در اين مورد حرف و حديث هايي وجود دارد) اما به دليل اين که براي استفاده از آن بايد هزينه ي مجوز و پته پرداخت نمود براي HTML5 ايده آل نيست. Theora اگرچه چنين محدوديت هايي ندارد با سؤال هاي زيادي در مورد کيفيت و قابليت استفاده از آن روبرو است و به همين دليل موافقت با به کارگيري آن در هاله اي از ابهام پيچيده شده است.
در اين مرحله از کار سودمندي Theora يک موضوع بسيار مهم است زيرا توليد کنندگان مرورگرها نمي توانند در مورد آن به توافق برسند و منطق Hickson اين است که به کارگيري کدکي که هيچ کس از آن استفاده نمي کند بي معني است. يک راه حل، استفاده از کدک VP8 است. وقتي گوگل در ماه فوريه On2 Technologies را خريد، VP8 را نيز به تملک خود درآورد و فرصت آزادسازي اين کدک و تبديل آن به يک استاندارد کد منبع باز را پيدا کرد.
اما بعضي ها هنوز هم نگران مشکلات مرتبط با پته VP8 هستند که وقتي به کدک ويدئويي HTML5 تبديل شود، رخ مي نمايد. همين موضوع در مورد Theora نيز مصداق دارد اما WHATWG گزينه هاي زيادي در اختيار ندارد. علاوه بر اين، مشکل مجوز و پته تقريباً در تمام کدک هاي کد منبع باز وجود دارد بنابراين به نظر مي رسد که اين، بحث غيرموجه و غيرقابل قبولي باشد.
يکي ديگر از موارد قابل توجه اين است که Apple کماکان در خصوص عدم پشتيباني از Flash بر روي iPad, iPhone و iPod touch در صدر خبرها قرار دارد. براي کاربران اين دسته از محصولات Apple، برخورد با پيام دائمي "عدم پشتيباني از Flash" آزاردهنده بوده است اما استيو جابز کماکان بر اين نکته تأکيد دارد و به همين دليل کمپاني Apple با Flash کاري ندارد.
When
خوب، بعد از همه ي اين ها HTML5 کي به اتمام مي رسد و تکميل مي شود؟ اين چيزي است که همه منتظر آن هستند اما مدت ها است که بر روي بسياري از عناصر HTML5 کار فشرده اي صورت گرفته است و توليدکنندگان مرورگرها در مورد گنجاندن اين عناصر در مرورگرها هيچ شکي به خود راه نمي دهند.
WHATWG کماکان به دنبال بازخورد است، اين يک پروژه کد منبع باز است بنابراين اگر قصد داريد به پيشرفت آن کمک کنيد، به آدرس www.gro.gwtahw مراجعه کنيد.
منبع: ماهنامه ي کامپيوتري بزرگراه رايانه، شماره ي 130