روان شناسان گفته اند سه انگیزه در طبیعت آدمی وجود دارد که می تواند وی را به سمت فعل اخلاقی سوق بدهد. اول حس همدلی. دوم احساس تعلق داشتن به یک الگوی اخلاقی و سوم تعهد به اصول اخلاقی. میشل اسکالمن درباره انگیزه دوم می نویسد:ارتباط ما با الگوهای اخلاقی غالبا وثیق است. حتی اگرانها چهره های داستانی باشند یا افرادی که ما تنها درباره انها مطالعه کرده ایم و اشتیاق مابرای برای احترام به انها و احساس یگانگی با انها تاثیر قابل توجهی برما دارد. حتی ممکن است به منظور اثبات احساس تعلق خود به خوبی ها مارابه اعتراف به گناه وادارد. تقلید ازاین چهره های نیک و اتخاذ ارزش های انان به عنوان ارزش های خود ، مارا مانند آنها به موجودات ارزشمندی تبدیل می کند و ما اغلب از طریق انها احساس می کنیم که دریک جامعه اخلاقی قرار گرفته ایم و به یک منبع افتخار مجهز هستیم"( پگاه حوزه، شماره 302، مقاله چگونه به یک فرد اخلاقی تبدیل شویم؟ ، میشلاسکالمن، ترجمه محمد رضا جهانگیرزاده، ص13)
فلاسفه دین یکی از کارکردهای اخلاقی دین را معرفی الگوهای اخلاقی دانسته اند.
قرآن کریم رسول الله را الگویی نیکو معرفی کرده است." لقد کان لکم فی رسول الله اسوه حسنه" از اهل بیت به عنوان پاکانی که خداوند هرگونه الودگی را ازآنها زدوده ،یاد شده است" انما یرید الله لیذهب عنکم الرجس اهل البیت و یطهرکم تطهیرا" لازمه این ایه معروف تطهیر اینست که اهل بیت الگوهایی نیکویند که می توانند مرجع اخلاقی ما قرار بگیرند.
ازان رو که امام عصر جزو اهل بیت پیامبر است یک الگوی اخلاقی است و برما که شیعه اوییم لازم است که به این الگوی اخلاقی تشبه بجوییم. تشبه جستن به امام عصر دو لازمه دارد:لازمه اولش اینست که ادمی امام زمان خویش را بشناسد و با صفات و خصایص او اشنا باشد تا بتواند در افعال اخلاقی اش به او رجوع بنماید.لازمه دومش اینست که ادمی تلاش بکند تا خود را بیشتر به امام عصر شبیه بگرداند و همچون امام عصر عدالت گستر، برپادارنده نشانه های دینی، احیاگر سنت ها، هدایت گر انسان ها و نجات بخش دیگران باشد.
کدام افتخار ازاین بالاتر که ادمی بداند به امام عصر خویش تعلق دارد و شبیه او شده است.همین احساس تعلق مندی زمینه ای است که ما را بیشتر و بیشتر به سوی انجام فعل اخلاقی هدایت بنماید. قرار گرفتن در مسیری که متعلق به امام عصر است انرژی می دهد و باعث خواهد شد آدمی همچون امام منجی خویش در راه رفع ظلم و ستم بکوشد و یک منتظر واقعی بشود.

/ج