همه چيزهايي که مي خواستيد درباره گرفتن گذرنامه، گواهينامه و ديگر مدارک شخصي خود بدانيد و رويتان نمي شد بپرسيد
در زندگي همه آدم ها اسناد مهمي وجود دارند که بود و نبودشان درست با هويت افراد سر و کار دارد؛ چيزهايي مثل شناسنامه، کارت ملي، گواهينامه، پاسپورت و ...اما از آنجا که بعضي ها خيلي خوشحال تشريف دارند، نه از اهميت حفظ اين مدارک خبر دارند و نه از راه و چاه هاي گرفتن آنها. براي همين تصميم گرفتيم اسناد مهم زندگي اشخاص را فهرست کنيم و مراحل گرفتن آنها را بگوييم تا اگر شما هم از آن دسته آدم هايي هستيد که اين اسناد را گم کرده ايد يا مي خواهيد براي اولين بار بگيريد، بدانيد چطور و از کجا بايد شروع کنيد. پس اين شما و اين هم نگاهي به اسناد هويتتان!
بد نيست بدانيد اگر شناسنامه و کارت ملي نداشته باشيد دقيقاً به اين معني است که وجود خارجي نداريد

همه دليل بودن
 

حتماً مي دانيد اولين و مهم ترين سند هويتتان شناسنامه است. بنابراين اگر مي خواهيد شناسنامه المثني بگيريد يا نام و نام فاميلي تان را تغيير دهيد يا اگر مي خواهيد برويد دنبال شناسنامه بچه تان، بايد همه راه ها و چاه هاي زير را بدانيد. البته اينجا ديگر نمي گوييم که شناسنامه و کارت ملي به چه دردتان مي خورند؛ اين چيزي است که همه ما قبلاً موقع ثبت نام در مدرسه و آموزشگاه، گرفتن مدارکي مثل گواهينامه يا کارت پايان خدمت، گرفتن گذرنامه، شرکت در انتخابات و گرفتن کوپن و کارت ملي با آن رو به رو شده ايم.

شناسنامه
 

احتمالاً از شما ديگر گذشته که تلق تلق راه بيفتيد برويد ثبت احوال تا براي خودتان شناسنامه بگيريد ولي مي توانيد اين کار را براي کودک نورسيده تان انجام دهيد. براي اين کار هم 15 روز بيشتر وقت نداريد. براي گرفتن شناسنامه فرزند بايد پدر يا جد پدري يا مادر يا قيم نوزاد گواهي تولد، شناسنامه پدر و مادر و يکسري آزمايش خون را همراه با اسم فرزند نورسيده به اداره ثبت احوال ببرد تا شناسنامه برايش صادر شود؛ البته به شرطي که نوزاد يا در ايران به دنيا آمده باشد يا اينکه پدر و مادر ايراني داشته باشد. در انتخاب اسم هم کاملاً آزاد هستيد. تنها چيزي که وجود دارد اين است که نام انتخاب شده نبايد مخالف عرف جامعه و مقدسات اسلامي باشد.

اضافه کردن هر چيزي به شناسنامه
 

دست بردن در شناسنامه طبق هر عنواني توسط اشخاص ممنوع است و جرم محسوب مي شود. فقط اشخاص و سازمان هاي خاص و آن هم در شرايط مشخص شده حق دارند در شناسنامه افراد دخل و تصرف کنند. صفحات اول و دوم شناسنامه به هيچ وجه قابل دستکاري نيستند و فقط سر 15 سال بايد برويد و عکستان را در صفحه اول شناسنامه الصاق کنيد. صفحات سه و چهار هم ويژه مشخصات ازدواج و فرزندانتان هستند. صفحه پنج هم آينده نگري شما را نشان مي دهد و مربوط به مهرهاي انتخابات است. صفحه آخر هم مربوط است به اطلاعات وفات که توسط ثبت احوال پر مي شود و بعد از آن شناسنامه را باطل مي کنند. حالا فقط مي ماند يک برگ. اين يک برگ اضافي مربوط به شناسنامه افراد نمي شود ولي وجود آن ضرورت دارد؛ آن هم برگه مهرهاي ضروري است که براي گرفتن کوپن کاربرد دارد.

چطور المثني بگيريم
 

فقط دوبار حق گرفتن شناسنامه المثني را داريد. براي گرفتن شناسنامه المثني همراه دو شاهد به يکي از ادارات ثبت احوال مراجعه کنيد تا آنها نسبت به گم شدن شناسنامه شما شهادت بدهند. بعد هم يکي از شهود به دفتر اسناد رسمي مي رود که مفقود شدن شناسنامه تان را تأييد کند. بعد از اين مراحل و پس از تنظيم شناسنامه المثني، چنانچه بار اولتان باشد دو ماه بعد المثناي شناسنامه تان صادر و تحويل داده مي شود و اگر بار دومتان باشد شش ماه بايد در نوبت باشيد اما بار سوم ديگر کار سخت مي شود و با اعمال مقررات کيفري و بر اساس قانون تخلفات و جرائم و مجازات هاي مربوط به اسناد سجلي و شناسنامه، برايتان المثني صادر مي کنند. براي گرفتن شناسنامه المثني علاوه بر شاهد بايد دو قطعه عکس 4^3 تمام رخ پشت نويسي شده و چند تا مدرک عکس دار مثل گواهينامه، کارنامه عکس دار مدرک دوره تحصيلي راهنمايي به بالا و مدارک اين چنين را همراه خودتان ببريد. اگر هم کسي کمتر از 15 سال دارد بايد توسط يکي از والدين يا قيم خودش اقدام کند. براي گرفتن شناسنامه المثني در بار اول 10 هزار تومان و دربار دوم 20 هزار تومان پياده مي شويد.

کارت ملي
 

کارت ملي از 5 ــ4 سال پيش افتاد سر زبان ها؛ همان کارت کوچک و جمع و جوري که قرار بود جاي شناسنامه را بگيرد و حتي در انتخابات هم جايگزين شناسنامه شود. الان تقريباً فرهنگ کارت ملي در کشورمان پياده شده و همه از اهميت اين کارت جيبي باخبر هستند. در مرحله اول سازمان ثبت احوال کشور نسبت به جمع آوري اطلاعات و صدور کارت ملي موقت و دائمي اقدام کرد اما در اين بين آدم هايي هم بودند که نتوانستند کارت ملي شان را دريافت کنند يا تعدادي اين کارت مهم را گم کردند. مطالب اين قسمت مختص اين دسته افراد است.

گرفتن کارت جديد
 

فقط لازم است شناسنامه عکس دارتان را همراه با کپي برگ اول آن و يک عکس زمينه روشن ببريد اداره ثبت احوال و يک فرم درخواست کارت ملي پر کنيد. البته بايد حتماً يک کدپستي هم داشته باشيد. بعد از چند روز کارت ملي توسط پست ارسال مي شود در منزلتان. البته کارت ملي طبق قانون به شخص شما يا نماينده تان تحويل داده مي شود؛ در غير اين صورت بايد تشريف ببريد اداره پست و از آنجا کارتتان را بگيريد.

چطور المثني بگيريم
 

بايد يک تک پا تشريف ببريد اداره ثبت احوال و يک فرم تقاضاي صدور کارت المثني ملي را صادر کنيد. همان مدارکي هم که براي گرفتن کارت جديد نياز است براي المثني هم بايد همراهتان ببريد. اگر بار اولتان است 10 هزار تومان و اگر بار دومتان است 20 هزار تومان بايد بابت صدور کارت جديد سبک شويد.
گرفتن يا داشتن اين برگه ها جزء رؤياهاي هر جواني است

سند هاي آرزو
 

يک چيرهايي ديگر به آرزوي ما جوان ها تبديل شده اند؛ براي همين به داشتنشان زياد فکر نمي کنيم. اما خدا را چه ديده ايد، شايد شما هم شانس آورديد و يک گنجي پيدا کرديد و خواستيد که ماشين و خانه بخريد. به هر حال دانستن شرايط گرفتن اسناد اينها اگر خير نداشته باشد ضرر هم ندارد.

سند ماشين
 

کلاً دفاتر اسناد رسمي را سازمان ثبت اسناد و املاک راه انداخته تا اين تيپ کارها را آنجا انجام بدهند. براي همين اولين کاري که بايد انجام بدهيد پيدا کردن خلوت ترين و سرراست ترين دفترخانه اسناد رسمي نزديک به منزل يا محل کارتان است. بعد از آن بايد اقداماتي را که مربوط به تعويض و فک پلاک قبلي و صدور پلاک جديد است انجام بدهيد. عوارض سالانه شهرداري را هم بايد چک کنيد. بعد از آن شناسنامه، کارت ملي و کارت پايان خدمت يا معافيت از خدمت (براي متولدين سال 1338 به آن طرف) را به متصدي مربوطه مي دهيد تا کارهاي مربوط به تغيير سند را انجام بدهد. هزينه محضري هم بر اساس نوع و مدل ماشين متغير است.

سند خانه
 

گرفتن اين نوع سند هم تفاوت چنداني با سند ماشين ندارد. کار را در دفترخانه هاي اسناد رسمي انجام مي دهند. فقط کافي است کارهاي مربوط به استعلام از دارايي و شهرداري را انجام بدهيد بعد همان مدارک بالايي مثل کارت پايان خدمت يا معافيت از خدمت، کارت ملي و شناسنامه را ببريد تا کارتان را انجام بدهند. اگر خانه اي هم که مي خريد خارج از محدوده شهرداري باشد، علاوه بر استعلام از دارايي و شهرداري بايد از سازمان منابع طبيعي، امور اراضي و جهاد کشاورزي استعلامات لازم را انجام بدهيد تا بعداً درگير مشکلات اين سازمان ها نشويد.
در مورد سند مسکن هم حرف نمي زنيم چون اين سند احتمالاً اگر خيلي تلاش کنيد در 80 ــ 70 سالگي به دستتان مي رسد و آن وقت فقط بايد براي نوادگان محترمتان توصيه کنيد که چطور اقساط آن را پرداخت کنند و به روحتان صلوات بفرستند.

سند ازدواج
 

مهم ترين وقتي که مي توانيد از اين سند کار بکشيد، موقع گرفتن وام ازدواج است که اين روزها آن را تا سقف پنج ميليون تومان هم افزايش داده اند. البته اگر وام بانکي را هم با اين سند بگيريد هنر کرده ايد. براي گرفتن اين سند بايد از صفحات شناسنامه تان کپي بگيريد و همراه جواب آزمايش هايتان ببريد محضر و همانجا بعد از اينکه مراسم عقدتان را برگزار کرديد، سند ازدواج هم برايتان صادر مي کنند.
قديم ترها زوج هاي جوان 25 ــ 24 ساله اين سند را در سال هاي اول زندگي همراه خودشان حمل مي کردند که خداي نکرده پايشان به کلانتري باز نشود!
منبع: همشهري جوان، شماره 238