نمایش گالیله : ظلمت سلاح جاهلان است و عقل نیاز عاقلان
نويسنده: بهاره برهانی
بهمن ماه سال 58 بود که «داریوش فرهنگ» نمایش «دایره گچی قفقازی» نوشته «برتولت برشت» را اجرا کرد و حالا پس از 30 سال با اجرای دیگر نمایشنامه برشت، «گالیله» از بهمن 88 بار دیگر میهمان تالار اصلی تئاتر شهر شده است.
پس از این که زمزمه های حضور دوباره «داریوش فرهنگ» پس از وقفه ای 30 ساله در تئاتر، جدی شد نخستین چیزی که در ذهن بسیاری از علاقه مندان تئاتر زنده شد، نام گروه تئاتر «پیاده» بود.
گروهی که سال 47 توسط داریوش فرهنگ و مهدی هاشمی تأسیس شد و در طول سال های فعالیت خود بیش از20 نمایشنامه ایرانی و خارجی را اجرا کرد.
«داریوش فرهنگ» امروز که پس از سال ها بار دیگر به صحنه آمده است، با یادآوری خاطرات خوش روزهای پر کار گروه تئاتر «پیاده» می گوید: «این گروه جزء نخستین گروه های دانشجویی بود. البته در سال های 46 و 47 این گونه نبود که هر دانشجویی بتواند گروه تأسیس کند. اما ما در آن دوره حرکتی نوین را آغاز کردیم. ما نزدیک به20 نمایشنامه ایرانی و خارجی را اجرا کردیم که هر یک امضای گروه تئاتر «پیاده» را بر خود داشتند چون پس ازمدت ها تمرین گروهی به سبک و سیاق خاص خود دست یافته بودیم. علاوه بر این همیشه بهترین نمایشنامه های ایرانی و خارجی را برای نخستین بار اجرا می کردیم.»
گروه تئاتر «پیاده» آن گونه که «فرهنگ» می گوید با حضور دانشجویان دانشکده هنرهای زیبا تشکیل شد. دانشجویانی که بعدها همه جزء هنرمندان سرشناس ایران شدند؛ نام هایی همچون سوسن تسلیمی، مرضیه برومند، رضا بابک، گلاب آدینه، ایرج طهماسب، ناصر هاشمی، حمید جبلی، فاطمه معتمد آریا، علیرضا خمسه و ... آخرین نمایشی که این گروه به صحنه بردند، «دایره گچی قفقازی» بود که با طراحی و کارگردانی داریوش فرهنگ اجرا شد و اجرای آن مورد استقبال تماشاگران تئاتر قرار گرفت.
اما گروه تئاتر «پیاده» 30 سال فعالیت نکرد و حالا «داریوش فرهنگ» یکی از دو مؤسس این گروه درباره این وقفه چندین ساله می گوید: «ماجرا خیلی مفصل است اوایل انقلاب مشتی مدیر نابلند و نالایق مسؤولیت را بر عهده گرفتند که هر هفته هم عوض می شدند، بحران مدیریت در کنار بحران اقتصادی، آشفته بازار گروه های تئاتری و صف بندی آدم ها و انگ زدن ها، رواج تنگ نظری و حقارت ... همه این ها موجب شد که تئاتر را رها کنم.»
«فرهنگ» اما متن اصلی برشت را اجرا نمی کند، بلکه با همکاری «سعید شاهسواری» برداشتی آزاد از این نمایشنامه را به صحنه می آورد. او درباره این بازنویسی توضیح می دهد: «متن اصلی «برشت» خیلی به درد جامعه وافکار و سلیقه های امروز نمی خورد. این متن کمی کهنه و معمولی و بسیار طولانی و تکراری است، بنابراین اگر بخواهد به همان شکل و با همان ترجمه معمولی خود اجرا شود، حاصلی جز یک نمایش کسالت بار کهنه و معمولی نخواهد داشت. اما ما تلاش کردیم نمایشنامه را با توجه به شرایط، سلیقه ها و نیازهای زندگی امروز بازنویسی کنیم تا تماشاگر به خوبی با آن همراه شود.»
«داریوش فرهنگ» که اجرای خود را در آخرین روز جشنواره فجر آغاز کرد، تأکید می کند: «مهم نیست در چه شرایطی و به چه مناسبتی این نمایش را اجرا می کنم، بلکه مهم این است که من «گالیله» را اجرا می کنم و چگونه اجرا می کنم. از هر گونه نمایش، فیلم یا سریال خنثی، بی خاصیت و معمولی بیزارم. آدم بلند پروازی هستم (و نه جاه طلب) پاسخ بلند پروازی مرا و گروه ما را «گالیله» خواهد داد.»
او به موضوع دیگری هم اشاره می کند: «به تئاتر یا هنری معتقدم که بتواند یک گام جلوتر برود. افقی تازه را باز کند و مهم تر از همه این ها جریان ساز شود. خوشحالم در این سال ها با هر کاری در این جریان سازی تأثیر داشته ام و حس می کنم «گالیله» تئاتری جریان سازخواهد شد.»
این کارگردان تئاتر با اشاره به جایگاه تماشاگر در تئاتر یاد آور می شود: «بزرگ ترین خاصیت هنر همان شور عمومی است که فی المثل فوتبال دارد. تماشاگران فوتبال اعم از دکتر، مهندس، کارگر، دانشجو تا وکیل و وزیر و رییس جمهور و ... همه در یک هیجان عمومی، در شوق و اندیشه ای عمومی شریک می شوند و در این میان هرچه میزان مشارکت تماشاگران در تئاتر بیشتر باشد، برای گروه ما خوشحال کننده تر است.»
آقای کارگردان حالا تنها یک تأسف دارد و آن این که «به دلیل حجم تولید، گروه پر تعداد بازیگران و مسایل فنی نمایش، امکان اجرای آن در شهرستان ها را نداریم. به همین دلیل از همین حالا از همه علاقه مندان آن دوره گروه تئاتر «پیاده» که ساکن شهرستان ها هستند، دعوت می کنم اگر توانستند به تهران بیایند و نمایش ما را ببینند. «گالیله» در تهران و در تئاتر شهر منتظر شماست.»
او خطاب به یار دیرینش می گوید: «چرا وادارم می کنی به هم رنگ شدن با خرافه؟!» اما این دوست قدیمی که می داند راستگویی حاصلی جز مرگ در بر ندارد، گالیله را نصیحت می کند که: «با مرگ تو تنها کافران هورا می کشند و تو شهید راه کفر خواهی بود. علمی که با کلیسا در تعارض باشد علم نیست. باید نابودش کرد تا راهی جز بهشت پیش روی مردم نباشد.»
«امین تارخ» و «مسعود کرامتی» هر دو 12 سال از صحنه تئاتر دور بوده اند. آخرین نمایش آنان، اثری به نام «شاعر» بوده است که کرامتی آن راکارگردانی کرده و تارخ هم در آن بازی کرده است. «امین تارخ» درباره این غیبت 12 ساله اش می گوید: «چندین واقعیت وجود دارد. باید شرایط برای ارایه کار خوب فراهم باشد. در سینما و تلویزیون شاید گاهی برای معیشت کار کنیم و برخی کارها را به عنوان کار حرفه ای معقولی انجام دهیم اما با تئاتر نمی توان تجارت و معیشت کرد. تئاتر به عنوان یک حرفه نمی تواند کفاف نیازهای زندگی امروز را بدهد. بنابراین بازیگران آن به سراغ سینما و تلویزیون می روند و گاهی برای خودسازی به تئاتر سر می زنند.»
در حالی که هر دو دوست بر صندلی هایی چوبی نشسته اند، «گالیله» با فریاد «ساگردو» را به سکوت فرا می خواند. چوب دستی اش را به زمین می کوبد و با خشم به دوستش می گوید: «تو گوینده این حرف ها نباش! تو مخاطب فریادهای من نباش! تو شاهد بودی و انکارم می کنی! وای به آنان که نه دیدند و نه باور دارند!»
تارخ اما احساسات عجیب و غریبی دارد. خودش در این باره توضیح می دهد: «احساس مسؤولیتی همراه با ترس. دلهره ای که دارم به خاطر بازی در نقشی است که شهرت جهانی دارد. هر چند امروز کسی «گالیله» را به صورت فیزیکی ندیده اما او دانشمند بزرگی در تاریخ علم و ستاره شناسی است که حتی نزد افراد عامی هم محبوبیت دارد. چرا که 4 قرن پیش عقایدی درست را مطرح کرد و به خاطر آن مقابل سیستمی ایستاد که با عقل و منطق، میانه درستی نداشت. بنابراین «گالیله» تنها یک شخصیت علمی نیست، بلکه مردی اهل مبارزه است که به خاطر عقایدش می جنگد. وقتی نقش چنین فردی را که به لحاظ سیاسی و علمی شخصیتی محبوب دارد بازی می کنی و عموم تماشاگران هم شناخت نسبی از او دارند، بازی در این نقش دلهره آور است.» «امین تارخ» بیش از این با داریوش فرهنگ همبازی بوده است و حالا آن دو در مقام بازیگر و کارگردان با یکدیگر کار می کنند. «تارخ» در این زمینه هم می گوید: «اصولاً داریوش فرهنگ در سینما و تلویزیون کارگردان موفقی است، اما با جرأت می گویم در تئاتر، کارگردان شایسته تری است. دوران جوانی تئاترهای خوب و به یادماندنی از او دیده بودم. با پیشینه ای که در تئاتر دارد، اعتماد هر بازیگری را جلب می کند.»
«مسعود کرامتی» هم که از سال 76 تا کنون تئاتر کار نکرده، می گوید: «تئاتر، شرایط ویژه ای دارد. به لحاظ روانی، شرایط خاصی می طلبد و در قیاس با سینما و تلویوزین آرامش و تمرکز بیشتری نیاز دارد. ما اساساً آرامش نداریم و من هم بیشتر درگیر سینما و تلویزیون هستم. در شرایط امروز ما برخی از بازیگران تئاتر در فاصله میان دو تمرین نمایش حتی فرصت نمی کنند، متن را از داخل کیف شان بیرون بیاورند!»
او ادامه می دهد: «اگر این متن نبود و تئاتر دیگری پیشنهاد می شد چه بسا با این شرایط و اوضاع و احوال اجتماعی نمی پذیرفتم. اما «گالیله» متنی است که با اوضاع و احوال امروز ما تناسب دارد و همین موضوع باعث جذابیت کار می شود و تماشاگر را درگیر می کند.» «ساگردو» همان مردی است که حقیقت را بر می گزیند و تاوان آن را هم می پردازد. مردی که با انتخاب حقیقت، مرگ را درآغوش می کشد.
«کرامتی» درباره جذابیت های این نقش هم تصریح میکند: «این نقش شبیه «ساگردو» نمایشنامه «برشت» نیست. بلکه خیلی خوب نوشته و پردازش شده و پرسوناژی بسیار جذاب است که جای کار بسیاری دارد و من تلاش می کنم به خوبی آن را ایفا کنم. امیدوارم تماشاگران هم آن را دوست داشته باشند.»
«کرامتی» پیش از این و در سال های دو ر زمانی که دانش آموزی دبیرستانی بوده، تماشاگر کارهای گروه تئاتر «پیاده» بوده است گروهی که به گفته او نمایش هایی اثرگذار اجرا کرده اند. «داریوش فرهنگ» را کارگردانی بسیار خوب توصیف می کند و می گوید: «قبلاً در سریال «بی گناهان» با هم همبازی بودیم و شناختم از او بیشتر شد. کارگردانی کاملاً کار بلد است و تکلیفش کاملاً روشن است. می داند چه می کند. او به کارش کاملاً مسلط است و چون خودش هم بازیگر است، زبان بسیار مناسب و درستی برای ارتباط با بازیگران دارد و در این تجربه هم رابطه ای بسیار مثبت و خوب با یکدیگر داریم.»
گلدینی» را بازی می کند درباره جذابیت های این نقش می گوید: «در این سال ها بیشتر در سالن های کوچکی مانند سایه، قشقایی و مولوی کار کرده ام اما یکی دو سال است که در سالن های وحدت یا اصلی هم کار کرده ام و بر همین اساس بازی ها قدری شبه کلاسیک و قدری درشت تر و خط کشی شده تر بوده است و بیان هم فاخر تر می شود که با شیوه بازی در سریال و سینما و سالن های کوچک تئاتر متفاوت است. مدام درحال تجربه اندوزی و آزمون و خطا هستم. علاوه بر این نمایشنامه متعلق به برشت و داستان آن به قرون وسطی مربوط است که برایم بسیار جذاب است به ویژه این که داریوش فرهنگ پس از 30 سال به تئاتر بازگشته است.» «نوروزی» که با این نمایش چهارمین نمایش خود را در سال 88 بازی می کند، درباره نمایش خودمی گوید: «نقش بسیار موثر، ظریف و عجیبی است. آدم رمز و راز دار و بی نهایت زیرکی است که گزیده رفتار می کند و گزیده سخن می گوید. او مأمور مستقیم انگیزاسیون است که موظف شده شکی را که گالیله در اصول مقدس کلیسا ایجاد کرده، برطرف کند.» «نوروزی» درباره کارکردن با «فرهنگ» هم اضافه می کند: «آقای فرهنگ خیلی درگیر کارش است. او هنگام تمرین ها کاملاً درگیر کار ومتمرکز بر آن است. ویژگی برتر او این است که خودش بازیگر است، چم و خم بازیگری را می شناسد. موانع پیش روی بازیگر را به خوبی می شناسد و از این حیث کارگردانی است که تمام جزییات را به دقت مد نظر دارد. به خوبی می داند چه می خواهد در مجموع کارکردن با او کمی سخت هم هست.» بازیگر نقش گلدینی که از بازی در نمایش خوشحال است، در پایان سخنانش می افزاید: «بعد از مدت ها که محدودیتی برای اجرای برخی از متون بود، اجرای «گالیله» غنیمیت است.»
اسقف اعظم اتاق را ترک می کند. او دعا می کند که ارواح شیطانی دست از سر گالیله بر دارند. با رفتن اوست که گروهی از جوانان اطراف «ساگردو» حلقه می زنند، حلقه هر دم تنگ تر و تنگ تر می شود... ساگردو نخستین قربانی حقیقت است؛ صدای ناقوس شنیده می شود.
برایم بسیار شوق انگیز بود که پس از سی سال دوباره به تئاتر شهر بر می گردم، با بازیگرانی حرفه ای و نوشته ای از نمایشنامه نویسی بزرگ به نام برتولت برشت. بهمن ماه 58 در همین تئاتر شهر نمایشنامه «دایره گچی قفقازی» را با گروه تئاتر پیاده به صحنه بردم و اینک بهمن ماه 88 نمایشنامه دیگری از برشت به نام «گالیله»، امیدوارم با اجرای آن بتوانیم این شور شورانگیز را با تماشاگران تقسیم کنیم. این نمایشنامه بزرگ را بازنویسی کرده ایم. برداشتی آزاد است با نویسندگی: سعید شاهسواری، داریوش فرهنگ.
گالیله: کسی که حقیقت را نمی داند کهنه پرست است و نادان. اما کسی که حقیقت را می داند و آن را دروغ می نامد خیانتکار است ... چه شب شومی است ... شبی که انسان حقیقت را کشف کند و پرده ها برافتد. چه شب شومی است شبی که دریابیم ظلمت سلاح جاهلان است و روشنی نیاز عاقلان! شبی که دریابیم زمین مرکز کائنات نیست و گردشش به دور خورشید یقین است و جز این کهنه پرستی است و حاکمانش بیهوده نگاهبانان دروازه های کهنند.
منبع: نشريه نقش آفرینان، سال هفتم شماره 63
پس از این که زمزمه های حضور دوباره «داریوش فرهنگ» پس از وقفه ای 30 ساله در تئاتر، جدی شد نخستین چیزی که در ذهن بسیاری از علاقه مندان تئاتر زنده شد، نام گروه تئاتر «پیاده» بود.
گروهی که سال 47 توسط داریوش فرهنگ و مهدی هاشمی تأسیس شد و در طول سال های فعالیت خود بیش از20 نمایشنامه ایرانی و خارجی را اجرا کرد.
«داریوش فرهنگ» امروز که پس از سال ها بار دیگر به صحنه آمده است، با یادآوری خاطرات خوش روزهای پر کار گروه تئاتر «پیاده» می گوید: «این گروه جزء نخستین گروه های دانشجویی بود. البته در سال های 46 و 47 این گونه نبود که هر دانشجویی بتواند گروه تأسیس کند. اما ما در آن دوره حرکتی نوین را آغاز کردیم. ما نزدیک به20 نمایشنامه ایرانی و خارجی را اجرا کردیم که هر یک امضای گروه تئاتر «پیاده» را بر خود داشتند چون پس ازمدت ها تمرین گروهی به سبک و سیاق خاص خود دست یافته بودیم. علاوه بر این همیشه بهترین نمایشنامه های ایرانی و خارجی را برای نخستین بار اجرا می کردیم.»
گروه تئاتر «پیاده» آن گونه که «فرهنگ» می گوید با حضور دانشجویان دانشکده هنرهای زیبا تشکیل شد. دانشجویانی که بعدها همه جزء هنرمندان سرشناس ایران شدند؛ نام هایی همچون سوسن تسلیمی، مرضیه برومند، رضا بابک، گلاب آدینه، ایرج طهماسب، ناصر هاشمی، حمید جبلی، فاطمه معتمد آریا، علیرضا خمسه و ... آخرین نمایشی که این گروه به صحنه بردند، «دایره گچی قفقازی» بود که با طراحی و کارگردانی داریوش فرهنگ اجرا شد و اجرای آن مورد استقبال تماشاگران تئاتر قرار گرفت.
اما گروه تئاتر «پیاده» 30 سال فعالیت نکرد و حالا «داریوش فرهنگ» یکی از دو مؤسس این گروه درباره این وقفه چندین ساله می گوید: «ماجرا خیلی مفصل است اوایل انقلاب مشتی مدیر نابلند و نالایق مسؤولیت را بر عهده گرفتند که هر هفته هم عوض می شدند، بحران مدیریت در کنار بحران اقتصادی، آشفته بازار گروه های تئاتری و صف بندی آدم ها و انگ زدن ها، رواج تنگ نظری و حقارت ... همه این ها موجب شد که تئاتر را رها کنم.»
«فرهنگ» اما متن اصلی برشت را اجرا نمی کند، بلکه با همکاری «سعید شاهسواری» برداشتی آزاد از این نمایشنامه را به صحنه می آورد. او درباره این بازنویسی توضیح می دهد: «متن اصلی «برشت» خیلی به درد جامعه وافکار و سلیقه های امروز نمی خورد. این متن کمی کهنه و معمولی و بسیار طولانی و تکراری است، بنابراین اگر بخواهد به همان شکل و با همان ترجمه معمولی خود اجرا شود، حاصلی جز یک نمایش کسالت بار کهنه و معمولی نخواهد داشت. اما ما تلاش کردیم نمایشنامه را با توجه به شرایط، سلیقه ها و نیازهای زندگی امروز بازنویسی کنیم تا تماشاگر به خوبی با آن همراه شود.»
«داریوش فرهنگ» که اجرای خود را در آخرین روز جشنواره فجر آغاز کرد، تأکید می کند: «مهم نیست در چه شرایطی و به چه مناسبتی این نمایش را اجرا می کنم، بلکه مهم این است که من «گالیله» را اجرا می کنم و چگونه اجرا می کنم. از هر گونه نمایش، فیلم یا سریال خنثی، بی خاصیت و معمولی بیزارم. آدم بلند پروازی هستم (و نه جاه طلب) پاسخ بلند پروازی مرا و گروه ما را «گالیله» خواهد داد.»
او به موضوع دیگری هم اشاره می کند: «به تئاتر یا هنری معتقدم که بتواند یک گام جلوتر برود. افقی تازه را باز کند و مهم تر از همه این ها جریان ساز شود. خوشحالم در این سال ها با هر کاری در این جریان سازی تأثیر داشته ام و حس می کنم «گالیله» تئاتری جریان سازخواهد شد.»
این کارگردان تئاتر با اشاره به جایگاه تماشاگر در تئاتر یاد آور می شود: «بزرگ ترین خاصیت هنر همان شور عمومی است که فی المثل فوتبال دارد. تماشاگران فوتبال اعم از دکتر، مهندس، کارگر، دانشجو تا وکیل و وزیر و رییس جمهور و ... همه در یک هیجان عمومی، در شوق و اندیشه ای عمومی شریک می شوند و در این میان هرچه میزان مشارکت تماشاگران در تئاتر بیشتر باشد، برای گروه ما خوشحال کننده تر است.»
آقای کارگردان حالا تنها یک تأسف دارد و آن این که «به دلیل حجم تولید، گروه پر تعداد بازیگران و مسایل فنی نمایش، امکان اجرای آن در شهرستان ها را نداریم. به همین دلیل از همین حالا از همه علاقه مندان آن دوره گروه تئاتر «پیاده» که ساکن شهرستان ها هستند، دعوت می کنم اگر توانستند به تهران بیایند و نمایش ما را ببینند. «گالیله» در تهران و در تئاتر شهر منتظر شماست.»
تارخ: احساس مسوولیتی همراه با ترس دارم
او خطاب به یار دیرینش می گوید: «چرا وادارم می کنی به هم رنگ شدن با خرافه؟!» اما این دوست قدیمی که می داند راستگویی حاصلی جز مرگ در بر ندارد، گالیله را نصیحت می کند که: «با مرگ تو تنها کافران هورا می کشند و تو شهید راه کفر خواهی بود. علمی که با کلیسا در تعارض باشد علم نیست. باید نابودش کرد تا راهی جز بهشت پیش روی مردم نباشد.»
«امین تارخ» و «مسعود کرامتی» هر دو 12 سال از صحنه تئاتر دور بوده اند. آخرین نمایش آنان، اثری به نام «شاعر» بوده است که کرامتی آن راکارگردانی کرده و تارخ هم در آن بازی کرده است. «امین تارخ» درباره این غیبت 12 ساله اش می گوید: «چندین واقعیت وجود دارد. باید شرایط برای ارایه کار خوب فراهم باشد. در سینما و تلویزیون شاید گاهی برای معیشت کار کنیم و برخی کارها را به عنوان کار حرفه ای معقولی انجام دهیم اما با تئاتر نمی توان تجارت و معیشت کرد. تئاتر به عنوان یک حرفه نمی تواند کفاف نیازهای زندگی امروز را بدهد. بنابراین بازیگران آن به سراغ سینما و تلویزیون می روند و گاهی برای خودسازی به تئاتر سر می زنند.»
در حالی که هر دو دوست بر صندلی هایی چوبی نشسته اند، «گالیله» با فریاد «ساگردو» را به سکوت فرا می خواند. چوب دستی اش را به زمین می کوبد و با خشم به دوستش می گوید: «تو گوینده این حرف ها نباش! تو مخاطب فریادهای من نباش! تو شاهد بودی و انکارم می کنی! وای به آنان که نه دیدند و نه باور دارند!»
تارخ اما احساسات عجیب و غریبی دارد. خودش در این باره توضیح می دهد: «احساس مسؤولیتی همراه با ترس. دلهره ای که دارم به خاطر بازی در نقشی است که شهرت جهانی دارد. هر چند امروز کسی «گالیله» را به صورت فیزیکی ندیده اما او دانشمند بزرگی در تاریخ علم و ستاره شناسی است که حتی نزد افراد عامی هم محبوبیت دارد. چرا که 4 قرن پیش عقایدی درست را مطرح کرد و به خاطر آن مقابل سیستمی ایستاد که با عقل و منطق، میانه درستی نداشت. بنابراین «گالیله» تنها یک شخصیت علمی نیست، بلکه مردی اهل مبارزه است که به خاطر عقایدش می جنگد. وقتی نقش چنین فردی را که به لحاظ سیاسی و علمی شخصیتی محبوب دارد بازی می کنی و عموم تماشاگران هم شناخت نسبی از او دارند، بازی در این نقش دلهره آور است.» «امین تارخ» بیش از این با داریوش فرهنگ همبازی بوده است و حالا آن دو در مقام بازیگر و کارگردان با یکدیگر کار می کنند. «تارخ» در این زمینه هم می گوید: «اصولاً داریوش فرهنگ در سینما و تلویزیون کارگردان موفقی است، اما با جرأت می گویم در تئاتر، کارگردان شایسته تری است. دوران جوانی تئاترهای خوب و به یادماندنی از او دیده بودم. با پیشینه ای که در تئاتر دارد، اعتماد هر بازیگری را جلب می کند.»
کرامتی: گالیله تماشاگر را درگیر می کند
«مسعود کرامتی» هم که از سال 76 تا کنون تئاتر کار نکرده، می گوید: «تئاتر، شرایط ویژه ای دارد. به لحاظ روانی، شرایط خاصی می طلبد و در قیاس با سینما و تلویوزین آرامش و تمرکز بیشتری نیاز دارد. ما اساساً آرامش نداریم و من هم بیشتر درگیر سینما و تلویزیون هستم. در شرایط امروز ما برخی از بازیگران تئاتر در فاصله میان دو تمرین نمایش حتی فرصت نمی کنند، متن را از داخل کیف شان بیرون بیاورند!»
او ادامه می دهد: «اگر این متن نبود و تئاتر دیگری پیشنهاد می شد چه بسا با این شرایط و اوضاع و احوال اجتماعی نمی پذیرفتم. اما «گالیله» متنی است که با اوضاع و احوال امروز ما تناسب دارد و همین موضوع باعث جذابیت کار می شود و تماشاگر را درگیر می کند.» «ساگردو» همان مردی است که حقیقت را بر می گزیند و تاوان آن را هم می پردازد. مردی که با انتخاب حقیقت، مرگ را درآغوش می کشد.
«کرامتی» درباره جذابیت های این نقش هم تصریح میکند: «این نقش شبیه «ساگردو» نمایشنامه «برشت» نیست. بلکه خیلی خوب نوشته و پردازش شده و پرسوناژی بسیار جذاب است که جای کار بسیاری دارد و من تلاش می کنم به خوبی آن را ایفا کنم. امیدوارم تماشاگران هم آن را دوست داشته باشند.»
«کرامتی» پیش از این و در سال های دو ر زمانی که دانش آموزی دبیرستانی بوده، تماشاگر کارهای گروه تئاتر «پیاده» بوده است گروهی که به گفته او نمایش هایی اثرگذار اجرا کرده اند. «داریوش فرهنگ» را کارگردانی بسیار خوب توصیف می کند و می گوید: «قبلاً در سریال «بی گناهان» با هم همبازی بودیم و شناختم از او بیشتر شد. کارگردانی کاملاً کار بلد است و تکلیفش کاملاً روشن است. می داند چه می کند. او به کارش کاملاً مسلط است و چون خودش هم بازیگر است، زبان بسیار مناسب و درستی برای ارتباط با بازیگران دارد و در این تجربه هم رابطه ای بسیار مثبت و خوب با یکدیگر داریم.»
نوروزی: اجرای گالیله غنیمتی است
گلدینی» را بازی می کند درباره جذابیت های این نقش می گوید: «در این سال ها بیشتر در سالن های کوچکی مانند سایه، قشقایی و مولوی کار کرده ام اما یکی دو سال است که در سالن های وحدت یا اصلی هم کار کرده ام و بر همین اساس بازی ها قدری شبه کلاسیک و قدری درشت تر و خط کشی شده تر بوده است و بیان هم فاخر تر می شود که با شیوه بازی در سریال و سینما و سالن های کوچک تئاتر متفاوت است. مدام درحال تجربه اندوزی و آزمون و خطا هستم. علاوه بر این نمایشنامه متعلق به برشت و داستان آن به قرون وسطی مربوط است که برایم بسیار جذاب است به ویژه این که داریوش فرهنگ پس از 30 سال به تئاتر بازگشته است.» «نوروزی» که با این نمایش چهارمین نمایش خود را در سال 88 بازی می کند، درباره نمایش خودمی گوید: «نقش بسیار موثر، ظریف و عجیبی است. آدم رمز و راز دار و بی نهایت زیرکی است که گزیده رفتار می کند و گزیده سخن می گوید. او مأمور مستقیم انگیزاسیون است که موظف شده شکی را که گالیله در اصول مقدس کلیسا ایجاد کرده، برطرف کند.» «نوروزی» درباره کارکردن با «فرهنگ» هم اضافه می کند: «آقای فرهنگ خیلی درگیر کارش است. او هنگام تمرین ها کاملاً درگیر کار ومتمرکز بر آن است. ویژگی برتر او این است که خودش بازیگر است، چم و خم بازیگری را می شناسد. موانع پیش روی بازیگر را به خوبی می شناسد و از این حیث کارگردانی است که تمام جزییات را به دقت مد نظر دارد. به خوبی می داند چه می خواهد در مجموع کارکردن با او کمی سخت هم هست.» بازیگر نقش گلدینی که از بازی در نمایش خوشحال است، در پایان سخنانش می افزاید: «بعد از مدت ها که محدودیتی برای اجرای برخی از متون بود، اجرای «گالیله» غنیمیت است.»
اسقف اعظم اتاق را ترک می کند. او دعا می کند که ارواح شیطانی دست از سر گالیله بر دارند. با رفتن اوست که گروهی از جوانان اطراف «ساگردو» حلقه می زنند، حلقه هر دم تنگ تر و تنگ تر می شود... ساگردو نخستین قربانی حقیقت است؛ صدای ناقوس شنیده می شود.
یادداشت داریوش فرهنگ
برایم بسیار شوق انگیز بود که پس از سی سال دوباره به تئاتر شهر بر می گردم، با بازیگرانی حرفه ای و نوشته ای از نمایشنامه نویسی بزرگ به نام برتولت برشت. بهمن ماه 58 در همین تئاتر شهر نمایشنامه «دایره گچی قفقازی» را با گروه تئاتر پیاده به صحنه بردم و اینک بهمن ماه 88 نمایشنامه دیگری از برشت به نام «گالیله»، امیدوارم با اجرای آن بتوانیم این شور شورانگیز را با تماشاگران تقسیم کنیم. این نمایشنامه بزرگ را بازنویسی کرده ایم. برداشتی آزاد است با نویسندگی: سعید شاهسواری، داریوش فرهنگ.
گالیله: کسی که حقیقت را نمی داند کهنه پرست است و نادان. اما کسی که حقیقت را می داند و آن را دروغ می نامد خیانتکار است ... چه شب شومی است ... شبی که انسان حقیقت را کشف کند و پرده ها برافتد. چه شب شومی است شبی که دریابیم ظلمت سلاح جاهلان است و روشنی نیاز عاقلان! شبی که دریابیم زمین مرکز کائنات نیست و گردشش به دور خورشید یقین است و جز این کهنه پرستی است و حاکمانش بیهوده نگاهبانان دروازه های کهنند.
منبع: نشريه نقش آفرینان، سال هفتم شماره 63