نویسنده: عطیه اکبری
صفات خوب را باید از دوران بارداری به فرزند منتقل کرد
تربیت نه از 7 سالگی شروع می شود، نه 3 سالگی ونه چند ماهگی بلکه از دوران جنینی است که همه چیز شکل می گیرد. البته روایت های بسیاری وجود دارد که در آن بر اهمیت دوران بارداری و سلامت روحی و روانی مادر باردار تأکید شده؛ بنابراین، این دوران نه تنها برای جنین بلکه برای مادر هم بسیار مهم و تأثیر گذار است. درواقع اضطراب یا آرامش روانی مادر در دوران بارداری به جنین منتقل شده و هر دو را تحت تأثیر قرار می دهد. پس برای اینکه مادر و جنین هر دو در آرامش و سلامت روحی و جسمی باشند، باید هم مادر و هم اطرافیان او به ویژه پدر مواردی را در نظر داشته و رعایت کنند.1. همنشینی با آیه ها
در اسلام تأکید شده خانمی که فرزندی در راه دارد، تلاوت قرآن را فراموش نکند. البته در خصوص اینکه چه سوره هایی از قرآن برای سلامت مادر و جنین و همچنین آسان بودن بارداری و وضع حمل مفید است، روایت های مختلفی نقل شده. در کتاب «بحار الانوار» از امام صادق (ع) نقل است که فرموده اند: « خواندن سوره های مبارکه مریم و محمد در دوران بارداری مفید است». بعضی از حدیث شناسان این روایت را این طور تفسیر کرده اند که اشاره حضرت از سوره مریم، به دختر بودن جنین است و مقصود از سوره محمد، پسر بودن اوست. به عبارت دیگر باید توجه داشت که تلاوت این دو سوره مربوط به هر دو جنین دختر و پسر است. همچنین مادر باید در تلاوت این سوره ها و همچنین ختم قرآن استمرار داشته باشد نکته دیگری که در کتاب «بحار الانوار» به نقل از امام باقر و امام صادق (ع) بر آن تأکید شده، این است که خانم های مسلمان سعی کنند در طول بارداری حتی الامکان دائم الوضو باشند. در واقع وضو داشتن نوعی آمادگی برای تقرب به خداوند محسوب می شود و روح نفس مادر و جنین او را نورانی و روشن می کند خواندن نماز شب از مستحبات دیگری است که در سلامت نفس و آرامش روحی زن باردار تأثیر دارد. در روایات متعددی به نقل از امام باقر و امام صادق (ع) بجا آوردن نماز شب به زنان باردار توصیه شده.2. صله رحم یعنی...
معمولاً 9 ماه طول می کشد تا نوزاد متولد شود. دراین مدت خانم باردار نمی تواند و البته نباید رفت و آمدهای خود با خانواده و اقوام را قطع کند؛ به این بهانه که توانایی جا به جا شدن را ندارد یا همسرش چنین اجازه ای به او نمی دهد.نکته قابل توجه این است که خداوند در قرآن کریم می فرماید: « و اتقوا الله الذی تسائلون به والارحام.» در تفسیر «مجمع البیان» به نقل از امام باقر (ع) روایت است. «معنای تقوا از ارحام این است که از قطع صله رحم بپرهیزید.» بنابراین چنین دستوری به طور مطلق آمده و افرادی که گمان می کنند در دوران بارداری نباید با دوستان و اقوام رفت و آمد داشته باشند، کاملاً در اشتباهند چرا که در ایجاد روحیه مادر بسیار مؤثر است. تحقیقات انجام شده گویای آن است که در چنین شرایطی همسر و اقوامش باید مراقب باشند شرایطی را ایجاد نکنند که او را دچار ترس؛ اضطراب یا شوک عصبی کنند. از سوی دیگر ابتلا به افسردگی در طول دوران بارداری و بعد از وضع حمل موضوعی است که بسیاری از خانم ها با آن مواجهند. دراین خصوص باید دانست که رفت و آمد با دوستان و آشنایان، احتمال ابتلا به افسردگی را کاهش می دهد و تا اندازه ای می تواند سلامت روحی و روانی او را تضمین کند. البته این مورد در کنار تلاوت مداوم قرآن، نقش پررنگ تر و مؤثرتری خواهد داشت.
3. مجلس اهل بیت (ع)
کارشناسان دینی به خانم های باردار توصیه می کنند درمجالس ائمه معصومین (ع) شرکت کنند. در این میان، شرکت در مجلس حضرت سید الشهدا(ع) و همچنین مشرف شدن به مکان های زیارتی بسیار مهم و مؤثر خواهد بود. در عین حال، ریختن اشک دراین مراسم و برنامه ها موردی است که نباید آن را فراموش کرد. چرا که هر قطره اشکی که برای ائمه معصومین (ع) ریخته شود، عامل تزکیه نفس و سلامت روح و روان مادر و جنین او خواهد شد. رفتن به زیارتگاه برای مادری که باردار است، بسیار توصیه شده چرا که حتی نگاه به ضریح مطهر امامان معصوم و نوادگان پاک و بزرگوارشان در زیبایی باطن مادر و جنین بسیار مؤثر است و طبیعتاً منجر به زیبایی ظاهر و صورت جنین می شود و این زیبایی ها عمدتاً پایدارند. آرامشی که مادر در اثر حضور در این مکان ها به دست می آورد جنین را هم از آن آرامش برخوردار خواهد کرد.4. خرما را فراموش نکن!
خداوند متعال در آیات 25 و 26 سوره مریم می فرماید: «شاخه درخت نخل را تکان بده تا برایت رطب تازه فرود ریزد. از آن خرما بخور و آب بنوش تا چشمت به جمال فرزندت روشن شود.» خداوند دراین آیات رطب را به عنوان بهترین و کامل ترین غذا برای زن باردار و زائو معرفی می کند. البته باید توجه داشت که رطب، میوه درخت نخل است و قبل از اینکه به طور کامل به خرما تبدیل شود، به آن رطب گفته می شود. در «تفسیر برهان» روایت است که پیامبر (ص) فرموده اند: « اولین چیزی که زن زائو باید تناول کند، رطب است. به درستی که خداوند متعال به مریم(س) فرمود: « وَ هُزِّی إلَیکِ بِجِذع النَّخلَهِ ...» مردم به حضرت عرض کردند یا رسول الله! اگر زمان رطب نباشد، چه کنیم؟ آن حضرت در پاسخ فرمودند: « 7 خرمای مدینه به زائو بدهید و اگر نباشد 7 خرما از خرماهای شهرهای دیگر؛ به این دلیل که خداوند متعال فرموده به عزت و عظمت و رفعت خود قسم، زائویی که در روز تولد رطب میل کند، اگر پسری آورد آن فرزند حلیم (بردبار) شود و اگر دختر باشد، او نیز حلیمه خواهد بود.» شیخ صدوق در کتاب «خصال» روایت دیگری از امیرالمؤمنین علی (ع) نقل کرده؛ «بهترین غذای زن باردار خرمای تازه است و هیچ دارویی برای مداوا بهتر از خرما نیست.»5. میوه «به» از قلم نیفتد!
یکی دیگر از موارد مؤکد در احادیث و روایات این است که خانم باردار از انواع میوه ها و سبزیجات استفاده کند تا شادابی و نشاط روحی اش را حفظ کند. درعین حال این کار اثر مستقیمی بر فرزند او خواهد داشت. در میان تمامی روایات، به میوه «به» توجه بسیاری شده. به عنوان مثال در حدیثی در کتاب «وسائل الشیعه» به نقل از رسول خدا(ص) آمده: « به زنان باردارتان «به» بدهید». همچنین در حدیث دیگری به نقل از آن حضرت آمده: « بوی پیامبران بوی «به» و بوی حورالعین بوی گیاه خوشبوی آس( مورد) و بوی فرشتگان بوی گل است و بوی دخترم فاطمه بوی «به»، آس و گل است. خداوند هیچ پیامبر و هیچ وصی ای را بر نینگیخت، مگر آنکه او بوی «به» می داد. پس آن را بخورید و به زنان باردارتان بدهید که فرزندانتان زیبا می شوند. » همچنین امام صادق (ع) درباره خاصیت میوه «به» می فرمایند: « هر کس یک «به» را ناشتا بخورد، نطفه اش سالم و فرزندش زیبا می شود.» جالب این است که تحقیقات علمی ثابت کرده میوه «به» برای سلامت و آرامش خاطر انسان و همچنین نشاط آوری مؤثر است و به همین دلیل به خانم های باردار توصیه می شود در رژیم غذایی خود این میوه مفید را فراموش نکنند. از امیرالمؤمنین علی(ع) هم نقل است که فرموده اند: « خوردن «به» قلب ضعیف را قوی معده را پاک، ترسو را شجاع و فرزند را زیبا می کند.»6. سبدی از میوه ها
در طب اسلامی به خانم های باردار توصیه شده در سبد میوه خود حتماً گلابی را هم داشته باشند. در این خصوص روایت است که امام صادق (ع) به پسری زیبا نظر کردند و فرمودند: « پدر این جوان باید گلابی خورده باشد.» تحقیقات علمی نشان می دهند که خوردن گلابی و سیب توسط مادر موجب طراوت فرزند و سلامت او می شود. کندر هم از مواردی است که به تأثیر آن در سلامت روحی و همچنین زیبایی و هوشیاری نوزاد تأکید شده، از امام رضا (ع) نقل است که فرموده اند : « به همسران باردارتان کندر بدهید. اگر حمل شان پسر باشد، پاکیزه قلب، دانشمند و شجاع خواهد شد و اگر دختر باشد خوش اخلاق و زیبا می شود.»منبع مقاله: نشریه همشهری آیه شماره 8