راه کارهای موفقیت تحصیلی
ما در زندگی خود شاهد روال های بسیاری هستیم: روال روز و شب، تغییر فصل ها، روال رشد از تولد تا سالمندی و ... روال های محیطی بر رفتارهای جانداران تأثیر دارند. ما انسان ها انواع روال را در مسیر رشد و رفتارهای خود تجربه می کنیم. مثل خواب، بیداری، خوردن، فعالیت کردن، استراحت کردن و .... تنظیم و حفظ روال ها در عالی ترین مراکز مغزی صورت می پذیرد. در بسیاری از بیماری ها، روال عادی زندگی به هم می ریزد: مثلاً در افسردگی روال خواب و اشتها به هم می ریزد. و به طورکلی در بسیاری از موارد ممکن است به هم خوردن روال خواب، استراحت، فعالیت، غذا خوردن و ... از عدم سلامت حکایت کند. بنابراین باید به دنبال علت بود و سعی کرد آن علت رفع شود.
در بسیاری از مواقع، فرد روال زندگی خود را با مسائل محیطی تنظیم می کند: پخش فوتبال یا سریال های تلویزیونی، شرکت در مهمانی ها، همراهی با دوستان در یک گردش شبانه، نشستن پشت رایانه، تلفن های شبانگاهی و اشتغال به SMS و ... این رفتار ما به سرعت به عادات ثابتی تبدیل می شوند که تأثیر جدی و منفی بر عملکرد روزانه ی ما دارند. دانش آموز و یا دانشجو با تعجب می بیند این فعالیت ها که به دلخواه و تحت نظر او بوده اند، به راحتی او را رها نمی کنند. او شب ها وقت کافی برای استراحت ندارد. از طرفی صبح هم سر ساعت خاصی باید بیدار شود و زندگی روزمره را شروع کند و چون فردی خسته است، حال و حوصله ی خوبی ندارد. وقت کافی برای آماده شدن ندارد، بسیار واضح است که عملکرد کلی و دستاوردهای آموزشی او بسیار افت می کنند.
چنین فردی اضطراب زیادی احساس می کند و به اطرافیان هم فشار و استرس زیادی وارد می کند، تحریک پذیر و عصبانی می شود، رابطه اش با دیگران مختل می شود و سر کلاس درس توجه و تمرکز کمی دارد، تداعی های خوبی انجام نمی دهد، و در موقع فراگیری و امتحان ضعیف عمل می کند. این مشکل در دانش آموزان سال های آخر دبیرستان و دانشجویان شایع تر است چون حق انتخاب بیشتری بر نحوه ی گذران اوقات خود دارند و از استقلال بیشتری برخوردارند و متأسفانه این حق انتخاب و استقلال را صرف به هم ریختن روال مناسب زندگی خود و ایجاد یک روال نامناسب و مختل می کنند.
در جلسات مشاوره تحصیلی از مهم ترین سؤالاتی که می پرسم روال معمولی زندگی است، و این که این روال قابل پیش بینی است یا نه؟ با ثبات است یا متغیر؟.....
روال مناسب، بهترین تعادل را بین ساعت زیستی بدن ما، مسئولیت ها، تقاضاهای اجتماعی، عادات و رفتارهای ما ایجاد می کند و در واقع محملی است برای این که ما از شرایط امروز به فردا و سمت اهداف آینده حرکت کنیم.
منبع مقاله :
موسوی، شکوفه؛ (1386) موفقیت تحصیلی برای دانش آموزان و دانشجویان، تهران: نشر قطره