راه کارهای موفقیت تحصیلی
روحیه یا حال و حوصله، همان انرژی است که باعث رشد و حرکت می شود. همان طور که اگر یک گیاه در خاک خوبی کاشته شود، ولی نور خورشید به آن نتابد، خوب رشد نمی کند، افراد هم اگر روحیه ی خوبی نداشته باشند، نمی توانند در تحصیل موفقیت کسب کنند؛ و متأسفانه در برنامه ریزی های بسیاری از مراکز رسمی یا مؤسسات آموزشی خصوصی به خلق و روحیه افراد توجهی نمی شود.
دانش آموز یا دانشجو ممکن است هویت مشخص و هدفمندی خوبی داشته باشد، مسئولیت پذیر باشد و برنامه ریزی خوبی بکند؛ اما حال و حوصله ی انجام دادن آن برنامه را نداشته باشد.
اگر مشکل خلق در حد یک اختلال جدی مثل ابتلا به اختلال افسردگی باشد، حتماً باید با مراجعه به روان پزشک برای درمان اقدام کرد. ممکن است درمان دارویی یا غیردارویی یا روش های مختلط لازم باشد، یعنی هم باید از دارو استفاده شود و هم روان درمانی اجرا شود.
گاهی اوقات افراد در اثر عوامل استرس زا و مشکلات محیطی، مثل جر و بحث های خانوادگی، مشکلات عاطفی، علاقه به جنس مخالف، به هم خوردن رابطه با دوست نزدیک، جابه جایی محل زندگی و ... دچار علائم افسردگی می شوند. در این صورت باید با دریافت کمک های درمانی و مشاوره ای، مهارت حل مسئله و روش های انطباقی را بیاموزند و به کار گیرند.
خوشبختانه در بسیاری از موارد، کاهش خلق و نداشتن حال و حوصله جدی نیست و فرد می تواند به خودش کمک کند. فرد باید از کارهای مورد علاقه ی خود و موقعیت هایی که برایش لذت بخش هستند، فهرستی تهیه کند و در مواقعی که دچار بی حوصلگی می شود، به جای انجام دادن کارهای سخت مثل درس خواندن یا کارهایی مثل مرتب کردن اتاق که مورد علاقه ی او نیستند، یک فعالیت آسان و قابل دسترس را از آن فهرست انتخاب و به آن عمل کند.
بعد از مشخص کردن فعالیت های لذت بخش و کارهای مورد علاقه، از موقعیت های A و B و C برای شناختن روحیه ی خود و کمک به بهبود خلق خود استفاده کنید.
در موقعیت A فرد شاد، سرحال و امیدوار است، انگیزه ی خوبی دارد، فعالیت می کند، احساس رضایت پیدا می کند، خلق او بهتر می شود و همین خلق خوب به او حال و حوصله و انگیزه می دهد و.....
در موقعیت B فرد غمگین است، حال و حوصله ندارد، ناامید است، بی انگیزه است، در نتیجه فعالیت نمی کند و از این حالت احساس نارضایتی می کند، خلق او بدتر می شود، بی حوصله تر می شود و ....
در موقعیت A که حال فرد خوب است، خلق بالا، با انجام فعالیت، بهتر می شود و در موقعیت B که فرد غمگین است، خلق او که پایین است با فعالیت نکردن بدتر می شود و فرد در یک دور معیوب گرفتار می شود.
در واقع فرد، در موقعیت B تسلیم خلق منفی خود شده است.

اما در موقعیت C فرد تسلیم خلق افسرده نمی شود و به خود کمک می کند. یعنی فرد غمگین است، حال و حوصله ندارد، ناامید و بی انگیزه است، اما فعالیت می کند و از آن احساس رضایت پیدا می کند، در نتیجه خلق او بهتر می شود و برای انجام دادن فعالیت های دیگر حال و حوصله پیدا می کند.
فعالیت انجام شده در موقعیت C یکی از همان فعالیت های لذت بخش، مورد علاقه و آسان، مثل چند نرمش کوتاه، گوش کردن به موسیقی و قدم زدن است، که فرد آن را از فهرست علائق خود انتخاب می کند و اجرا می کند.
پس اگر در موقعیت A به سر می برید بسیار خوب است، اما اگر در موقعیت B هستید، تسلیم نشوید، سعی کنید B را به C تبدیل کنید.
منبع مقاله : موسوی، شکوفه؛ (1386) موفقیت تحصیلی برای دانش آموزان و دانشجویان، تهران: نشر قطره