راه کارهای موفقیت تحصیلی
گاه حجم مطالبی که خوانده می شود بسیار زیاد است و فرد فرصت طبقه بندی و پردازش آن ها را پیدا نمی کند.
بسیاری از اوقات دانشجویان یا دانش آموزان ( خصوصاً در مقطع کنکور) با خستگی فراوانی امروز را به فردا می رسانند و هیچ فرصتی برای تجدید قوا و کسب انرژی ندارند. بعضی از مواقع دانش آموزان در مدارس خاصی درس می خوانند که فضای رقابت در آن سنگین است. معلمان شناخته شده ای دارند که ساعت های طولانی برای آن ها کلاس های گوناگون ترتیب می دهند و انواع و اقسام تست ها را به آنان ارائه می کنند، و وقتی دانش آموز به خانه برمی گردد، درس ها و تکالیف فردا را باید حاضر کند. اغلب روزهای هفته امتحان برگزار می شود و بعضی از روزها بیش از یک امتحان دارند. در نتیجه خستگی را از روزی به روز دیگر و از شبی به شب دیگر می کشانند.
اولیای مدرسه دائماً مثال های متعددی از شاگردان برجسته و موفق همان مدرسه یا مدرسه های دیگر می آورند که: ساعت های طولانی درس می خوانده اند، خیلی کم می خوابیده اند، در مدرسه بسیار تلاش می کردند و در کنکور رتبه های درخشانی کسب کردند. این مثال ها در کوتاه مدت انگیزه ی دانش آموز را بیشتر می کند اما جای نیاز به استراحت و رفع خستگی را نمی گیرد. دانش آموز بعد از مدتی، می بیند نمی تواند مانند آن ستاره های درخشان و استثنایی باشد و دلسرد و سرخورده می شود. او ممکن است احساس سرزنش و گناه کند، هیچ آگاه آسوده نباشد و نتواند درست استراحت کند.
یکی از عیب های این گونه برنامه های سخت و سنگین درسی، این است که مطالب درسی خوانده شده بدون اینکه درست طبقه بندی شوند در ذهن دانش آموز انباشته می شوند، چرا که مغز دانش آموز فرصتی برای طبقه بندی و پردازش آن اطلاعات نداشته است.
خانم خانه داری را در نظر بگیرید که هر روز ساعت ها به بازار می رود و کلی وقت و پول صرف می کند، انواع و اقسام اجناس را می خرد و در قفسه های آشپزخانه یا یخچال می چپاند و فرصت نمی کند تا آن ها را جابه جا و طبقه بندی کند. او ممکن است نداند در آشپزخانه خود چه چیزهایی دارد و چه چیزهایی ندارد. ممکن است روزی بخواهد مثلاً قورمه سبزی درست کند و ببیند تعداد زیادی بسته گوشت دارد اما سبزی ندارد، چندین کیلو لوبیا خریده اما نمی داند کجا گذاشته است، لیمو عمانی مدت ها پیش خریده شده و طعمش را از دست داده و .... در واقع او چندین برابر مقدار مواد، وقت و پولی را که برای تهیه قورمه سبزی لازم است صرف کرده اما حالا نمی تواند با موادی که در دسترس دارد، غذای دلخواه خود را تهیه کند.
اغلب افرادی که ساعت های طولانی حجم زیادی از مطالب را می خوانند، حتی فرصت نمی کنند آن را به خوبی پردازش کنند و به حافظه بسپارند. این افراد در بسیاری از موارد، دانش آموزان کوشا با معدل های بالایی هستند که ساعت های طولانی و با خستگی بسیار، مطالب پرحجمی را به ذهن سپرده اند و فرصتی برای مرتب کردن آن ها نداشته اند و متأسفانه ممکن است نتایج ضعیفی در کنکور بگیرند.
حتی در سخت ترین مقاطع آموزشی مثل سال کنکور به خود فرصت دهید، استراحت کنید، روال مناسب خود را داشته باشید و برای جابه جا کردن مطالب به خود وقت بدهید. ارزیابی کنید کجا اشکال دارید و همان را برطرف کنید. اگر ذهن خود را مرتب کنید، نتایج بهتری خواهید گرفت.
منبع مقاله: موسوی، شکوفه؛ (1386) موفقیت تحصیلی برای دانش آموزان و دانشجویان، تهران: نشر قطره