1- پرمویی

بعضی از افراد، دچار اغراق در رویش موهای بدن خود هستند. بدن این گونه افراد، کاملاً پوشیده از مو است و این موها خصوصاً در بالاتنه روی پشت دستها، پاها، اطراف ریش و سبیل حتی روی گونه ها می روید. این پدیده را «هیپرتیریکوز لانوژنیوز» می نامند (لانوگو، پوشش کرکی است که جنین را در طول زندگی درون رحمی او پوشانده و قبل از تولد یا چند روز پس از آن از بین می رود.)
دلیل بحث در مورد این وضعیت، روحیه دادن به کسانی است که اصلاً مو ندارند و از نظر روانی از این مسئله ناراحت هستند. این افراد بی مو، بهتر است به کسانی فکر کنند که تمام بدنشان پوشیده از مو است. شاید با مجسم کردن این وضعیت، احساس کنند که طاسی آنها هزار بار بهتر از چنین مشکلی است که برخی از آقایان ( و همچنین بعضی از خانم ها) به آن مبتلا هستند.

2- هیپرپلازی

بعضی از آقایان، دچار مشکلی در سیستم موی خود هستند که به آن «هیپرپلازی» یا پدیده ی موهای غول آسا گفته می شود. در این حالت، دو، سه و یا حتی چهار تار مو در یک ریشه گرد هم می آید و معمولاً این وضعیت در ریش یا سبیل مشاهده می شود. اصلاح چنین وضعی، کار خیلی دقیقی است زیرا این موهای بلند (و معمولاً سیاه رنگ) به سختی اصلاح می شود و البته، تنها راه حل آن جراحی است.

3- غدد پوست سر

معمولاً، در دوران بلوغ، غدد خوش خیمی روی پوست سر نوجوانان بروز می کند که بزرگی آنها می تواند از یک ذره ی خیلی کوچک (در اوائل) شروع شده و گاهی به اندازه ی یک تخم مرغ نیز برسد. اصلاح سر کسی که دارای غده هایی روی پوست سر می باشد، کار حساسی است و علاوه بر آن، موهای این منطقه نیز چون دیگر به خوبی تغذیه نمی شود، می ریزد. معالجه ی این مشکل از طریق عمل جراحی و برداشتن غده ها با استفاده از بی حسی موضعی امکان پذیر است.

4- کچلی

اگر چه این بیماری از انواعی است که با پیشرفت های بهداشتی زمان حاضر دیگر چندان اثری از آن باقی نمانده است، با این وجود مایلم در مورد آن کمی صحبت کنم زیرا احتمال سرایت بیماری کچلی از طریق حیوانات خانگی (سگ و گربه) نیز وجود دارد. امروزه با گسترش نگهداری این گونه حیوانات در منازل بایستی در این مورد محتاط بود. عامل پیدایش کچلی، قارچ های میکروسکوپی است. به طور کلی، دو نوع کچلی وجود دارد که یکی به پوست سر حمله ور شده و نوع دوم، مو را مبتلا می سازد. در هر دو مورد، قارچ های انگلی لایه ی شاخی پوست و مو از کراتین تغذیه می کنند. در این رابطه، اگر خود متوجه بیماری شده اید یا آرایشگر و یا پزشک عمومی چنین تشخیصی داد، بایستی به متخصص مراجعه کنید.
از نظر درمانی، من کاربرد اسانس های ضد تورّمی، ضد انگلی و ترمیم کننده ی زخم را توصیه می کنم. رایج ترین این مواد عبارتند از اسانس پونه، مریم گلی، تربانتین، کاج، اکلیل کوهی، اسطوخودوس، ژرانیوم و مرزه.

5- خارش پوست سر

اگر چنین خارشی در سر کودکی ایجاد شود که به شپش آلوده شده است، این حالت وجود شپش را به ما هشدار می دهد ولی غیر از این مورد نیز، خارش پوست سر مسئله ای عادی نخواهد بود.
درعین حال، یافتن علل خارش آسان است: ممکن است پوست سر به خاطر تحریکات شیمیایی که روی آن انجام می شود (بی رنگ کردن، رنگ کردن، صاف کردن مو برای رنگ و غیره) دچار خارش شده باشد. این گونه خارش ها نیز بایستی به عنوان هشداری محسوب شود زیرا غالباً نشان دهنده ی مشکلاتی نظیر آلرژی، اگزما یا ناراحتی های دیگری است که نیاز به مشورت با یک متخصص دارد. به هر حال، بایستی خیلی مراقب این گونه خارش ها بود زیرا این حالت نوعی واکنش اعتراض گونه از سوی بدن محسوب می شود که با مواد شیمیایی مصرف شده برای به اصطلاح «زیبا شدن مو» مخالفت می کند.
بایستی جلوی علل ایجاد این خارش را گرفت. حداقل برای مدتی استفاده از مواد شیمیایی و این گونه دستکاری ها را که هم به پوست سر و هم به بدن آسیب می رساند کنار بگذارید و تا حد امکان برای شستشوی سر و یا برای هرگونه معالجه و مراقبت از مو (شستشو با روغن) یا بعد از شامپو زدن (ماساژ با لوسیون ها) از روش های طبیعی استفاده کنید. البته ضمادها را نیز که دارای آثار بسیار سودمندی در این مورد است، نباید فراموش کرد. در این مقاله دستورالعمل های بسیاری وجود دارد و اگر دچار خارش پوست سر هستید، زمان آن فرا رسیده که از هرگونه ماده ی شیمیایی دوری کنید. شما باید موادی را که متناسب با شرایط موجود شما باشد به کار ببرید.

6- شکنندگی موها

این مشکل که روز به روز وسعت بیشتری می یابد، معمولاً افرادی را که زیاد موهای خود را دستکاری می کنند. مبتلا می سازد. در این حالت، موها شکننده شده و تقریباً در فاصله یک سانتی متری پوست سر می شکند. در این مورد نیز (مثل موهای مبتلا به موخوره)، عامل ایجاد کننده ی شکنندگی همان موارد قبلی است: استفاده از مواد شیمیایی و دستکاری بیش از حد موها (چه از نظر حرارتی و چه از نظر مکانیکی).
معالجه ی موهای شکننده، تقریباً شامل همان مواردی است که در رابطه با موخوره مطرح شد. تنها تفاوت موجود این است که قبل از هر کاری بایستی موها را تا حد امکان کوتاه کرد. در حالی که در مورد موهای مبتلا به موخوره کافی است نوک آنها کوتاه شود.

7- بیماری مروارید

این بیماری، شامل متورم شدن مو در یک یا چند نقطه از آن می باشد. و چون حالت آن شبیه به دانه های خیلی ریز مروارید می باشد، به آن بیماری مروارید می گویند. ظهور این نقاط تورّمی، نشانگر ضعف مو در این نقاط است و منجر به پارگی و شکسته شدن مو در این ناحیه می گردد.
عامل اصلی، استفاده از شوک های حرارتی نظیر خشک کردن مو با حرارت زیاد، استفاده بیش از حد از وسایل فر زدن و یا صاف کردن مو و غیره است که ایجاد حرارت می کند.
این مشکل را می توان با استفاده از روش شستشو با روغن که به دفعات انجام می گیرد معالجه کرد.

8- کندن موی سر

شاید با خواندن تیتر این قسمت خندیده باشید. اما واقعیت این است که بیماری کندن موی سر که از نظر علمی «تیریکو تیلومنی» نامیده می شود، خیلی هم کمیاب نیست و عواقب ناراحت کننده ای خصوصاً از نظر زیبایی بر جای می گذارد (به ویژه از نظر روانی، در صورتی که بزرگسالان به آن دچار شوند). در اکثر اوقات، کودکان هم به این مشکل مبتلا می گردند، این عمل بیمارگونه، هنگامی که شخص دراز کشیده (قبل از خواب)، در طول روز و یا حتی در هنگام خواب اتفاق می افتد. نکته ی اساسی این است که کشیدن و کندن مو چه به صورت خودآگاه و یا ناخودآگاه (که نتیجه ی هر دو یکسان است)، همیشه در یک نقطه از سر انجام می شود. این مسئله از نظر زیبایی، نتایج اسف باری دارد زیرا این قسمت از پوست، به تدریج موی خود را از دست می دهد.
معالجه ی این مشکل آسان است: موهای کودکی را که به این بیماری دچار شده تا حد امکان کوتاه کنید. می توان دستکش های بدون انگشت را نیز به دست او کرد. البته من فکر می کنم این راه حل موقتی است و بهترین راه، مراجعه به پزشک متخصص اختلالات رفتاری (به عنوان مثال، یک روان شناس) است.
بعضی از افراد که به این مشکل مبتلا می شوند، موهای خود را نمی کشند بلکه این کار را با ابروهای خود انجام می دهند. در اینجا نیز مشکل به همان اندازه است زیرا آنها همیشه یک قسمت مشخص ابرو را می کشند.
منبع مقاله :
داریگل، ژان لوک، (1373)، بهداشت و زیبایی مو(مراقبتها و درمان طبیعی برای مو و پوست سر)،ترجمه ساعد زمان، تهران: نشر ققنوس، چاپ هشتم.