رنگ و بی رنگ کردن مو
 رنگ و بی رنگ کردن مو

 


نویسنده: ژان. لوک. داریگل مترجم: ساعد زمان



 

1- رنگ بری (بی رنگ کردن)

این اصطلاح، شامل روشن کردن رنگ طبیعی مو، یا آماده کردن مو برای رنگ کردن آن با رنگ های روشن تر می باشد.
بی رنگ کردن مو، نیازمند رعایت چند اصل است، تا نوعی توازن بین رنگ مو، چشم و پوست ایجاد شود. اگر رنگ موی شما قهوه ای تیره و رنگ چشمانتان سیاه است و پوستی مات دارید، به هیچ وجه نباید از رنگ های بلوند خیلی روشن استفاده کنید. چنین رنگی با رنگ پوست و چشم شما هماهنگی ندارد. متقابلاً روشن کردن موها به مقدار 2 تا 3 پرده می تواند خوش آیند باشد.

الف- روش بی رنگ کردن

ابتدا مو را با مواد اکسید کننده که ماده ی رنگی مو (ملانین) را رقیق می کند آغشته می سازند اگر رنگ بری شدیدی انجام گیرد، ماده ی ملانین کاملاً ناپدید شده و مو به رنگ سفید در خواهد آمد.
ساده ترین ماده ی بی رنگ کننده (یا رنگ برنده) آب اکسیژنه است. زیرا اکسیژن بسیار فعالی را آزاد می سازد (آب اکسیژنه، آبی است که به آن اکسیژن افزوده شده و فرمول شیمیایی آن O2 و H2 می باشد). در دوران قدیم، از آب اکسیژنه ی 20 حجمی به عنوان تنها ماده ی رنگ برنده استفاده می کردند (این ماده، بیشترین مصرف را در آرایشگری دارد) ولی استفاده ی انحصاری از آن، مشکلات زیادی تولید می کرد زیرا زمان تأثیر آن خیلی طولانی بود و نتیجه ی نهایی چندان روشنی نیز نداشت (البته اگر از خطراتی که برای مو در بردارد، نظیر خشک کردن شدید مو نخواهیم صحبت کنیم).
بعدها، از آب اکسیژنه 20 حجمی با آمونیاک استفاده شد (امروزه نیز برخی افراد از این ماده استفاده می کنند). این مخلوط، از نود درصد آب اکسیژنه و ده درصد آمونیاک ساخته می شد. در این ماده، آمونیاک کاتالیزور آب اکسیژنه است و آزاد سازی آن را تشدید می کند. ولی این مخلوط عیب بزرگی داشت و کمی رنگ مایل به قرمز را در موها ایجاد می کرد که البته آن هم نتیجه ی چندان مورد انتظاری نبود!
امروزه، به آب اکسیژنه (یا مخلوط آب اکسیژنه و آمونیاک) نمک های رنگی دیگری را که به صورت پودر است، درست قبل از مصرف می افزایند. این نمک ها از دسته ی «پرسولفات»، «پربرات»، «پر کربنات» یا«پروکسیدها» است.
در این مرحله، قضیه کمی پیچیده می شود ولی به هر حال، درست مثل روش فر زدن، من شما را از بی رنگ کردن به وسیله ی خودتان منع می کنم زیرا در این کار، از چندین ماده ی شیمیایی خطرناک استفاده می شود که دقت خیلی زیادی در کاربرد و زمان بندی آنها مورد نیاز است. برای رنگ بری، به آرایشگری که بهتر از شما این روش را می شناسد و خطر زیادی برایتان ایجاد نمی کند مراجعه کنید زیرا این گونه اعمال، نیازمند تجربه ی زیاد است.

ب - استفاده از مواد رنگ بر

در صورت تمایل، می توانید از سری جدید مواد رنگ بر که به صورت شامپو، کرم، روغن، لوسیون یا ژل های بی رنگ کننده به بازار عرضه می شود استفاده کنید. اما در مورد نتیجه ی کار، چیزی نمی توانم بگویم. مسلماً روش کلاسیک برای ایجاد رنگ مورد نظر ارجحیت دارد.
بی رنگ کردن، بدون استفاده از شستشوی قبلی انجام می گیرد. درجه ی بی رنگی به عوامل گوناگونی بستگی دارد: مارک و غلظت آب اکسیژنه ی مصرف شده، نوع پودر بی رنگ کننده، مدت استفاده از آن و نوع موهایی که قصد بی رنگ کردن آن را دارید. اگر چه نبایستی موها را قبل از رنگ بری شست، ولی بر عکس، هنگامی که زمان بندی آن تمام شد، بایستی با آب ولرم مو را شسته و سپس به دقت آن را آبکشی کرد. معمولاً، آرایشگران برای این که جلوه ی بیشتری به موی بیرنگ شده بدهند، به آبی که برای آبکشی موها صرف می شود، «مواد جلوه دهنده» می افزایند.

ج- معایب بی رنگ کردن

بی رنگ کردن موها برای سلامتی آن مشکلاتی ایجاد می کند. در این حالت، موها خشن تر شده و این امر باعث می شود پس از دکلره کردن، از مواد خاصی استفاده شود که برای نرم کردن مجدد مو به کار می رود. علاوه بر آن، بی رنگ کردن مو باعث می شود که سوراخ ها و خلل و فرج تار مو افزایش یافته و به همین دلیل، مو رطوبت بیشتری جذب کرده و مشکل تر خشک شود. این وضعیت، همچنین درخشندگی طبیعی موها را از بین برده و آن را کدر می سازد. به همین دلیل، باید به آبی که پس از شستشو برای آبکشی به کار می رود، موادی برای درخشان ساختن مو اضافه شود.
رنگ و بی رنگ کردن مو
بی رنگ کردن موهایی که به تازگی فر شده، یا در شرایطی نظیر بارداری، شیر دادن، عادت ماهانه، ریزش مو، شکنندگی و نازک بودن مو قویاً ممنوع است.
مو به طور متوسط یک و نیم سانتی متر در ماه رشد می کند. بنابراین، تارهای مو از ریشه، باز با رنگ طبیعی خود خواهد رویید که به خاطر رنگی بودن قسمت بالایی آن، منظره ی چندان جالبی به وجود نمی آورد.
(خوشبختانه مو همیشه با رنگ اصلی خود می روید زیرا در پوست سر، آب اکسیژنه یا آمونیاک برای دکلره کردن وجود ندارد). اگر تصمیم گرفته اید موی خود را بی رنگ کنید، این نکته را در نظر داشته باشید که مویتان از زیر با رنگ طبیعی خود خواهد روئید.
این قسمت را با توصیه ای خاتمه می دهم، لطفاً بی رنگ کردن ابروهای خود را فراموش نکنید.

2- رنگ کردن

الف - چرا مو را رنگ کنیم؟

از دوران قدیم، زنان سعی در رنگ کردن موهای خود داشته اند (در برخی موارد به خاطر زیباتر شدن، ولی در موارد بسیاری به خاطر ترس از پیری و پوشاندن موهای سفید!). در گورهای مصریان باستان (حدود پنج تا شش هزار سال قبل) حنا یافت شده که نشان می دهد مصری ها برای رنگ کردن موی خود از این ماده استفاده می کرده اند. کمی نزدیکتر به زمان ما، حدود دو هزار سال پیش، رومی ها از نمک های سرب (که سمی است) برای رنگ کردن موهای خود استفاده می کردند. در دوران رنسانس، مسافرین و سربازان فرانسوی مُد عجیب دیگری را از زنان ونیزی یاد گرفتند. این زنان، هر روز در حالی که صورت و بدن خود را با کلاهی که دارای لبه ی پهن ولی فاقد قسمت فوقانی بود پوشانده بودند، ساعات زیادی را زیر نور آفتاب می گذراندند. در این حال، آنها هر ساعت دو تا سه بار موی خود را با آب دریا خیس می کردند. با این روش، موی بلوند زنان به رنگ های کمابیش حنایی رنگی در می آمد که این حالت را در نقاشی های ایتالیایی باقیمانده از آن دوران می توان مشاهده کرد.
تمایل زنان به پوشاندن تارهای سفید مو، و به تأخیر انداختن ظاهری علایم پیری با رنگ کردن مو به سادگی قابل درک است. رنگ کردن مو یک عادت قدیمی است که فقط شکل و تکنیک آن پیشرفت کرده است و امروزه برخی از آقایان نیز این کار را انجام می دهند. در فرانسه، تخمین زده می شود که چهل درصد از زنان موهای خود را رنگ می کنند که نیمی از آنها این کار را در منزل، و نیم دیگر توسط آرایشگر انجام می دهند.
بدیهی است وقتی کسی تصمیم می گیرد موی خود را در منزل رنگ کند، باید نظر آرایشگر خود را نیز در مورد نوع رنگ جویا شود زیرا در این مورد نبایستی اشتباه کرد. در بخش قبلی، اشتباهی را که برخی از زنان با موی تیره و پوست مات، برای تبدیل رنگ موهای خود به بلوند روشن مرتکب می شوند، مثال زدم. اگر شخصی با موی بلوند، پوست روشن و چشم آبی، موی خود را سیاه کند قیافه ی مضحکی پیدا خواهد کرد.
به طور کلی، رنگ کردن باید به افرادی که رنگ مویشان تیره است، به تدریج که پیر می شوند، امکان روشن کردن رنگ مویشان را بدهد. همیشه باید یک پرده رنگ روشن تر انتخاب شود تا رنگ صورت را کمی ملایم تر نشان بدهد. از سوی دیگر، رنگ کردن باید به بلوندها امکان بدهد تا رنگ طبیعی موی خود را حفظ کنند (البته اگر رنگ زیبایی باشد) و هم زمان، موی سفیدشان را به تدریج که ظاهر می شود بپوشانند. افراد مو بلوطی (که اکثر فرانسوی ها از این گروه هستند)، می توانند رنگ طبیعی خود را روشن تر سازند و یا اینکه رنگ آن را کمی تیره تر کنند و البته طیف های حنایی را نیز می توانند مورد استفاده قرار دهند.

ب- انتخاب رنگ های گوناگون

انتخاب رنگ، با بررسی ورقه هایی که در آنها عکس هایی از نمونه ی موهای رنگ شده چاپ شده است، آسان تر می شود. می توان از تابلوی نمونه برای مقایسه ی رنگ موی خود و رنگ موردنظر استفاده کرد و فهمید که آیا رنگ کردن مو قبل از استفاده از یک رنگ خاص کار مناسبی است یا خیر. به طور اصولی، تصور می شود برای استفاده از رنگی که بیش از دو پرده تیره تر از رنگ طبیعی موی شما باشد، باید ابتدا موی خود را بی رنگ کنید. برای بهتر فهمیدن موضوع، جدول بین المللی نُه رنگ اصلی را که تمام تولید کنندگان رنگ مو باید آن را رعایت کنند، بررسی کنید:
شماره ی 1: سیاه
شماره 2: قهوه ای
شماره 3: بلوطی تیره
شماره 4: بلوطی
شماره 5: بلوطی روشن
شماره ی 6: بلوند تیره
شماره ی 7: بلوند
شماره ی 8: بلوند روشن
شماره ی 9: بلوند خیلی روشن
اگر رنگ طبیعی موی شما (که با تابلوی نمونه ی مو می توان نوع آن را مشخص کرد) فرضاً بلوطی تیره است (رنگ شماره ی 3) و شما قصد دارید رنگ بلوطی (شماره ی 4) یا بلوطی روشن (شماره ی 5) را انتخاب کنید در این صورت یک تا دو پرده اختلاف، بین رنگ موی طبیعی شما و مورد انتخاب شده وجود دارد. بنابراین تنها رنگ کردن برای این کار کافی است. اما اگر رنگ طبیعی موی شما بلوطی باشد و رنگ بلوند را انتخاب کنید، در وهله ی اول حتماً باید موها را بی رنگ (دکلره) کنید.
تولید کنندگان رنگ مو، چندین زیر گونه ی مختلف را برای این نُه رنگ اصلی تولید می کنند. معمولاً، پنج نوع رنگ فرعی درجه ی یک مطرح می شود که عبارتند از خاکستری، رنگین کمان، طلایی، مسی و قهوه ای روشن.
به این ترتیب، اختلاط های بیشماری بین نُه رنگ اصلی و پنج رنگ فرعی وجود دارد و در نتیجه، رنگ های بسیار متنوعی به بازار ارائه می شود. به عنوان مثال، بلوند طلایی- مسی یا بلوطی تیره و آکاژویی.

ج- کیفیت رنگ مو

رنگ مو از چه موادی ساخته می شود؟ مسلماً این مواد از تولیدات شیمیایی. و حتی از مواد عجیب و غریبی تهیه می شود. اگر چه امروزه معروف شده که لابراتوارها کاملاً بر تهیه ی رنگ های شیمیایی تسلط دارند و دیگر این رنگ ها سمی نیست (که این باید حداقل امتیاز ممکن برای این گونه مواد باشد) ولی چنین ادعایی را همیشه هم نمی توان صحیح دانست.
اولین سری رنگ های شیمیایی، در اواسط قرن شانزدهم از «پارافنیلند یامین» (از مشتقات تقطیر ذغال) تهیه شد که مصرف آن تا اواسط قرن حاضر نیز ادامه یافت. اما در این قرن، مصرف آن ممنوع شد زیرا گاهی اوقات، وقایع خطرناکی را برای مصرف کنندگان به وجود می آورد (مشکلاتی نظیر اودمهای صورت که تا مدتی منجر به کوری می شد و تشکیل تاولهای ترشح کننده ی وحشتناک).
در سال 1348، مصرف نسل اول رنگ های شیمیایی ممنوع اعلام شد. به دنبال آن، رنگ های شیمیایی تهیه شده از «پاراتو تویلند یامین» به بازار عرضه شد. از حدود 30 سال قبل، محققین دائماً تولیدات جدیدی را با این هدف که سمی نباشد و تمام آزمایشات لازم، قبل از ارائه به بازار روی آن انجام شود عرضه کرده اند.
رنگ های امروزی که به آنها «رنگ های اکسیداسیونی» گفته می شود، بر این اساس کار می کند که مواد رنگ کننده با آب اکسیژنه مخلوط شده و اکسیژنی را آزاد می کند که ماده ی رنگ کننده ی مو (ملانین) را آزاد می سازد و از بین می برد. سپس این ماده ی رنگی، جایگزین ماده ی رنگی مو شده و باعث می شود که تا مدتی طولانی (برای چندین ماه) رنگ آن تغییر کند. به همین دلیل، نامی که به رنگ های شیمیایی داده شده، دائمی اکسیداسیونی می باشد. تفاوت این رنگ ها با نوع گیاهی این است که رنگ های گیاهی، در ساختمان تار مو نفوذ نمی کند بلکه فقط با پوشاندن سطح آن، رنگ مو را تغییر می دهد.

پیشگیری های لازم

اگر رنگ آمیزی مو را شخصاً انجام می دهید (که این کار با تولیدات جدید کاملاً عملی است)، باید برای انجام این عمل نه چندان کم خطر و جدی، مراقبت هایی به عمل آورید زیرا این کار خطراتی را در بردارد که مستلزم رعایت انواع پیشگیری ها است. شما باید حتماً و به دقت تمام شرایط استفاده از این ماده ی شیمیایی را که در بروشور همراه آن مطرح شده رعایت کنید. شرایط استفاده از این گونه تولیدات رنگ کننده ی نسل جدید، نسبتاً آسان شده ولی با این وجود، باید در استفاده از آنها کاملاً دقت کرد.
قبل از هر چیز، باید حتماً کمی از رنگ را روی پوست خود آزمایش کرده تا اطمینان پیدا کنید که نسبت به آن آلرژی ندارید (آرایشگر شما نیز باید قبل از استفاده از رنگ این کار را انجام بدهد).
برای آزمایش، کمی از رنگ را با یک تکه پنبه پشت گوش یا روی آرنج بمالید. به این ترتیب، بدون شستن محل باید 48 ساعت صبر کنید، پس از این مدت، اگر هیچ گونه خارش یا جوشی ظاهر نشد، می توانید از آن رنگ استفاده کنید. در غیر این صورت، از مصرف آن خودداری کنید.
رنگ و بی رنگ کردن مو
- زمان بندی ها را رعایت کنید. این مهم ترین نکته ی احتیاطی است که در صورت رعایت نکردن آن، نتیجه ای تأسف انگیز به بار آمده و مویتان قرمز یا سبز! خواهد شد. حتی اگر رنگی که موی شما به خود گرفته عجیب و متفاوت با رنگ دلخواه به نظرتان آمد، مدت زمان بندی را کوتاه یا طولانی نکنید. شما باید بدانید مواد شیمیایی که برای به دست آوردن رنگ مورد نظرتان به کار برده اید، هیچ گاه ظرافت رنگی را که کراتین موی طبیعی دارد از خود نشان نمی دهد. به عنوان مثال، پس از مصرف رنگ بلوطی که معمولاً با مخلوط کردن مقادیر خاصی از رنگ های قرمز، زرد و آبی به دست می آید، در وهله ی اول رنگ قرمز روی مو می نشیند و اگر شما در این مقطع به طور ناگهانی کار را متوقف کنید، مشاهده خواهید کرد که رنگ عجیب و غریبی روی مویتان ایجاد شده است. قطعاً در این مرحله موی شما کاملاً قرمز می شود زیرا سایر رنگ هایی که در ماده ی رنگی وجود داشته (زرد، آبی) زمان لازم برای تثبیت خود را نیافته است. به هر حال، رعایت دقیق زمان بندی متناسب با رنگ نهایی مورد نظر، مهمترین قانون استفاده از رنگ های شیمیایی است.
- حتماً از دستکش استفاده کنید.
- مقدار مصرف مواد شیمیایی را که در بروشور ذکر شده کاملاً رعایت کنید. پس از اتمام کار، بقیه ی مواد را دور بریزید (به استثنای رنگی که در تیوپ مانده) زیرا این ماده قابل نگهداری نیست و در عرض نیم ساعت تأثیر خود را از دست خواهد داد. واکنش شیمیایی ایجاد شده با مخلوط کردن این مواد، بر اساس آزاد شدن فوری اکسیژن است.
- رنگ را همان طور که در بروشور مصرف آن ذکر شده به کار ببرید. به عنوان مثال، باید برخی از رنگ ها را روی موی مرطوب، و گروهی دیگر را روی موی خشک به کار برد (این مسئله بستگی به نوع مواد مصرفی دارد).

هـ - معایب و ممنوعیت ها

استفاده از مواد شیمیایی که در رنگ ها به کار می رود، مشکلاتی را برای سلامتی مو ایجاد می کند:
- به ساختار مو آسیب رسانده و آن را شکننده می سازد.
- پوست سر را حساس می کند که این خود سبب ایجاد شوره ی سر می گردد.
- تارهای مو دارای خلل و فرج بیشتری می شود که در نتیجه، رطوبت را سریعاً جذب کرده و برای مدت بیشتری نگاه می دارد.
- نیروی کشش تار مو کاهش یافته و همین نقیصه باعث شکنندگی بیشتر آن می شود.
یک رشته ممنوعیت ها نیز برای کاربرد رنگ های شیمیایی وجود دارد:
- دوران بارداری و پس از آن، در مدت شیر دادن.
- در هنگام عادت ماهانه.
- همزمان با فر زدن، صاف کردن یا کمی پس از این کارها.
- در صورت وجود آمادگی برای اگزما (حتی اگر پاسخ آزمایش رنگ روی پوست شما منفی باشد).
- برای موی خیلی خشک، شکننده، ظریف، مبتلا به مو خوره یا در دوران ریزش.

و - رنگ کردن قسمتی از مو

با به کار بستن دو روش دیگر، این امکان برایتان به وجود می آید که رنگ موهایتان را عوض کنید (البته نه تمام مو بلکه فقط چند دسته از آن را که زیبایی بیشتری ایجاد می کند و آسیب کمتری نیز به پوست سر وارد می سازد). این روش ها، نیاز به تکنیک خاصی دارد و باید توسط آرایشگر انجام شود. آرایشگر می تواند رنگ را فقط روی بعضی از دسته های مو به کار ببرد. چندین راه مختلف برای این کار وجود دارد که من نمی توانم به توضیح همه ی آنها بپردازم (هم به خاطر کمبودها، وهم به خاطر این که این روش ها، تکنیک های حرفه ای آرایشگران است).
تکنیک «بالایاژ» ساده تر از سایر روش ها است که اگر به خوبی انجام شود، نتایج بسیار جالبی در بر دارد. در این روش، یک شانه ی دندانه درشت را با رنگ آغشته می کنند و سپس به مو می کشند (معمولاً، از رنگی که یک تا دو پرده با رنگ طبیعی مو تفاوت دارد استفاده می شود.)
البته این رنگ، بستگی به ذوق و مهارت آرایشگر نیز دارد. به این ترتیب، مو با دسته های خیلی ظریف روشن تر، زیبایی بیشتری پیدا می کند. گاهی اوقات، فقط تارهایی از مو رنگ می گیرد که جلوه ی بسیار جالبی به آن می دهد.

ز- رنگهای موقتی

در بازار، رنگ های دیگری غیر از رنگ های دائمی نیز عرضه می شود که از نوع رنگ های اکسیداسیون نیست.
در مجموع، سه گروه بزرگ از مواد رنگ کننده ی غیر اکسیداسیونی وجود دارد. امروزه استفاده از این مواد بسیار آسان شده و نیازی به عملیات پیچیده ی رنگ زدن ندارد. البته نتیجه ی به دست آمده نیز به هیچ وجه قابل مقایسه نمی باشد زیرا این تولیدات، اکسید کننده نیست و مثل رنگ های دایمی در بطن مو فرو نمی رود. این مواد، مثل رنگ های گیاهی در سطح مو باقی می ماند. البته من به شما توصیه می کنم برای رنگ آمیزی سطحی موی خود، از رنگ های گیاهی استفاده کنید که نسبت به تمام رنگ های شیمیایی ارجحیت دارد. برای تهیه ی این گونه رنگ ها، من دستورالعمل هایی را در انتهای همین مقاله مطرح کرده ام. با این وجود، برای کسانی که به رنگ های شیمیایی علاقه مندند، سه گروه از این تولیدات را معرفی می کنم:
- شامپوهای رنگ کننده که مثل شامپوهای معمولی به کار می رود و سطح مو را رنگ می کند. این شامپوها، بیشتر انعکاس و جلوه ای از رنگ مورد نظر را به مو می دهد. البته باز هم متذکر می شوم که چون این رنگ ها دارای آب اکسیژنه یا آمونیاک نیست، در سطح مو باقی می ماند و با شستشوی بعدی از بین می رود.
- محلول های آبکشی که آن را به آبی که قصد آب کشیدن سر خود را پس از شستشوی معمولی با آن دارند اضافه می کنند. این مواد، لایه ای رنگی روی مو قرار داد و آن را درخشان و براق می سازد. این محلول ها، معمولاً در رنگ های روشن تر از رنگ طبیعی مو به کار می رود.
- لوسیون های میزانپلی رنگ کننده، همان گونه که از نام این مواد بر می آید، آن را در هنگام میزانپلی به کار می برند. این مواد نیز همان امتیازات و معایب شامپوها و محلول های رنگ کننده را دارد.

ح - حنا

معروف ترین گیاه شناخته شده که دارای قدرت رنگ کنندگی مو می باشد، حنا است، مصری ها حدود پنج هزار سال پیش، از آن استفاده می کردند، و آثار کاربرد حنا در تمدن های مدیترانه ی شرق و شبه جزیزه ی عربستان، آفریقای غربی و آسیا یافت شده است. حنا در کشورهای مسلمان (خصوصاً در آفریقای شمالی) بیشترین مصرف سنتی را داراست در این کشورها، زنان از حنا برای رنگ کردن مو، دست و انگشتان خود استفاده می کنند (آقایان نیز ریش خود را با آن رنگ می کنند).
پودر حنا را از ساییدن برگ های درختچه ای به همین نام به دست می آورند که البته می توان کیفیت های گوناگون را از این پودر در بازار بافت. حنای ارزان، محصول چین است که مسلماً بهترین کیفیت را ندارد و من به شما حنای شمال آفریقا را که البته گرانتر است توصیه می کنم (1)
به هر حال، استفاده از حنا برای رنگ کردن مو از نظر قیمت با هر کیفیت ممکن خیلی با صرفه تر از تهیه ی رنگ های شیمیایی است. شما می توانید انواع کیفیت های حنا را در بازار بیابید:
- حنای طبیعی
- حنای سیاه، (که معمولاً به آن پودر برگ درخت نیل می افزایند).
- حنای تقویت شده (مخلوطی از پودرهای گوناگون است که حنا یکی از اقلام آن است). البته چون نام محتویات آن معمولاً روی پاکت ذکر نمی شود، بهتر است در استفاده از آن محتاط باشید.
- حنای خنثی، این حنا موها را رنگ نمی کند و تنها برای تقویت به شکل ضماد و برای موهای نازک به کار می رود. البته، این ماده در واقع دیگر حنا نیست بلکه مخلوط پودر گیاهان مختلف است. بنابراین، اطلاق نام حنا به این ماده صحیح نیست.
رنگ و بی رنگ کردن مو
حنا برای تیره کردن رنگ مو، و ایجاد انعکاس طبیعی بسیار زیبایی از قهوه ای ،حنایی و آکاژو به کار می رود. علاوه بر آن، حنا با ایجاد غلافی روی مو، برای سلامتی آن بسیار سودمند است و از آن حفاظت می کند. حنا در داخل تار مو نفوذ نمی کند و فقط روی سطح آن قرار می گیرد. به همین دلیل، مو را تقویت کرده مقاومت آن را در برابر آسیب های آب و هوایی افزایش می دهد و حجم آن را نیز بیشتر می کند. به طور خلاصه، حنا برای مو بسیار مفید است و من استفاده ی منظم ضماد حنا را به افرادی که موی قهوه ای یا حنایی دارند، توصیه می کنم.

ط- تهیه ی رنگ حنا

دستورالعمل تهیه ی رنگ حنا بسیار ساده است:
- چند قاشق سوپ خوری پودر حنا را در یک ظرف آبگرم ریخته و هم بزنید تا خمیری نرم به دست بیاید. قطعاً حنا به بلندی موی شما بستگی دارد (خودتان می توانید مقدار لازم حنا را که تمام مویتان را بپوشاند تشخیص بدهید).
- هنگامی که خمیر حنا کاملاً یکدست شد، ظرف آن را برای حفظ گرما در یک ظرف بزرگتر که پر از آب گرم باشد قرار دهید و بگذارید نیم ساعت بماند.
- خمیر را با قلم مو روی دسته دسته موهای خود بمالید.
- سپس موهای آغشته به حنا را با یک کلاه پلاستیکی بپوشانید تا گرمای ضماد حفظ شود.
- چه مدت باید حنا را روی سر نگاه داشت؟ این مدت نیز بستگی به رنگ طبیعی موی شما، کیفیت حنای مصرف شده و نتیجه ای که می خواهید به دست بیاورید دارد. البته، شما هیچ گاه نمی توانید در مورد رنگی که به دست خواهد آمد مطمئن باشید و همین موضوع، مصرف حنا را جالب تر می کند. حنا مثل رنگ های شیمیایی نیست، بلکه ماده ای طبیعی و سالم است که با آن هاله ای از اسرار نیز وجود دارد. به هر حال، رنگ حنا با هر درجه از غلظت بسیار جالب است و مویتان را زیبا خواهد ساخت. با استفاده از حنا، موی شما دوباره جوان خواهد شد. مطمئن باشید که از کاربرد آن ناامید نخواهید شد.
از کسانی که معمولاً عادت به استفاده از ضماد حنا دارند، بپرسید تا همین پاسخ را دریافت کنید. بعضی از افراد حنا را یک ساعت، گروهی دیگر دو ساعت و دسته ای نیم ساعت روی سر خود نگاه می دارند. اما من به شما اطمینان می دهم که حتی اگر یک شب هم آن را نگاه دارید، نتیجه یکسان خواهد بود. در قوطی یا کیسه ی حنا به دنبال دستورالعمل و بروشور نگردید، چون چنین چیزی را پیدا نخواهید کرد. آنچه که روی پاکت آن نوشته شده زیاد مهم نیست، مگر این که چینی، هندی یا عربی بلد باشید. با تمام این تفاصیل، توصیه نمی کنم حنا را یک شب روی سر خود نگاه دارید.
تجربه ی شخص من این است که در اوایل، یک ساعت مدت منطقی خواهد بود البته شما بعدها مسلماً به خاطر کنجکاوی این مدت را بیشتر هم خواهید کرد.
پس از این مدت، باید موها را با آب زیاد، کاملاً آب بکشید. بعی افراد توصیه می کنند که شستشوی مختصری نیز با شامپو انجام شود ولی من با این نظر مخالفم و آن را کار بیهوده ای می دانم. موی شما توسط حنا به طبیعی ترین و ملایم ترین شکل ممکن تمیز شده است.
پس از آن که سر خود را با یک حوله ی نخی آبگیری کردید، بگذارید مویتان در هوای آزاد خشک شود. برای یک بار هم که شده، از وسایل مصنوعی نظیر سشوار یا سشوار کلاهی استفاه نکنید. مدتی وقت صرف کنید تا مویتان آزادانه خشک شود. این که شما یک روش طبیعی را برای رنگ کردن مویتان انتخاب کرده و مدتی برای آن وقت گذاشته اید، نشان می دهد که به فکر سلامتی خود هستید.

ی - فرمول های رنگ موی طبیعی برای موهای بلوند

«شامپو برای رنگ و درخشش مو»:

150گرم ریشه ی گل صابونی (بریده شده) را در نیم لیتر آب به مدت یک ربع ساعت با حرارتی ملایم بجوشانید. سپس آن را از روی آتش برداشته 25 عدد سره ی گل بابونه در آن بریزید تا بخیسد. صبر کنید تا مخلوط سرد شود و قبل از مصرف، آن را صاف کنید.

«محلول آبکشی برای موی بلوند»:

100گرم ریشه ی ریوند (که به قطعات کوچک بریده شده باشد) + 25 گرم گل قنطریون + 25 گرم گل همیشه بهار + 15 گرم سره ی گل بابونه را در یک لیتر آب به مدت ده دقیقه با حرارت خیلی ملایم بجوشانید. سپس بگذارید جوشانده سرد شود و آن را با دقت صاف کنید.
این محلول را به عنوان آخرین آب آبکشی پس از شستشو به کار ببرید. سپس مویتان را با یک حوله ی نخی آبگیری کنید و بگذارید به طور طبیعی خشک شود. (بدون وسایل برقی) در صورت امکان، مویتان را در آفتاب خشک کنید.

«شستشو با روغن»:

نیم لیتر روغن زیتون را تا حد ولرم شدن حرارت بدهید. سپس روغن را در ظرفی بریزید که در آن کاملاً بسته شود. آنگاه به آن مواد زیر را اضافه کنید: 25 عدد سره ی گل بابونه + 15 گرم گل آقطی + 15 گرم گل گندم. مخلوط را به مدت یک هفته نگاه داشته و سپس به دقت صاف کنید. با این روغن، قبل از هر شستشو، ضمن آن که مقدار لازم را برای مصرف کمی گرم می کنید، موی خود را با آن آغشته ساخته و به مدت نیم ساعت نگاه دارید.

«ضماد برای موی بلوند»:

سه قاشق سوپ خوری پودر خاک رس سفید(یا سبز)+ 25 گرم ریشه ی رنده شده ی ریوند + 20 عدد سره ی گل بابونه (با کف دست، آن را خرد کنید) را در ظرفی مخلوط کرده سپس نیم لیتر آب جوش روی مخلوط ریخته و آن را کاملاً هم بزنید تا حالت خمیری به خود بگیرد. آن را نیم ساعت بگذارید بماند.
ضماد را با قلم مو روی تمام سر مالیده و کاملاً ریشه ی مو را با آن آغشته سازید. این ضماد را نیم ساعت روی سر نگاه داشته و سپس با آب ولرم، آب بکشید. آبکشی مو باید کاملاً با دقت انجام بگیرد تا باقیمانده ی خاک رس و قطعات ریوند از مو جدا شود.

ک - فرمول های رنگ موی طبیعی برای موی حنایی

«محلول آبکشی برای موی حنایی»:

100 گرم چای خشک را در یک لیتر آب به مدت 5 دقیقه بجوشانید و بگذارید سرد شود و چای کاملاً در آب بخیسد. کیفیت چای در این مورد چندان اهمیتی ندارد. از این محلول، پس از شستشوی سر برای آبکشی آن استفاده کنید. چای، جلوه و انعکاسی جالبی به موی حنایی می دهد.

«محلول آبکشی برای موهای حنایی (فرمول دوم)»:

به جای استفاده از آب (پس از اولین آبکشی معمولی برای شستن شامپوی موها) از ماءالشعیر بدون گاز (یا شکر) استفاده کنید. پس از این کار، موی خود را به صورت طبیعی و در معرض هوا خشک کنید.
هنگامی که مویتان خشک شد، یک بار دیگر مویتان را آب بکشید تا این ماده از مویتان خارج شود. ماء الشعیر باید تا حد امکان با مو در تماس باشد، بنابراین در خشک کردن مو عجله نکنید.

ل - فرمولی برای موی تیره

«محلول آبکشی (فرمول اول)»:

150 گرم تخم کاسنی را در سرکه ی ملایم به مدت 5 دقیقه بجوشانید و سپس بگذارید سرد شود. پس از آن، مخلوط را صاف کنید و هر بار به مقدار سه قاشق سوپ خوری در یک لیتر آب به عنوان آخرین آبکشی به کار ببرید.

«محلول آبکشی (فرمول دوم)»:

100 گرم برگ تازه گردو را به مدت ده دقیقه در آب بجوشانید. سپس بگذارید تا هنگام سرد شدن در آن بخیسد. مخلوط را صاف کنید و آن را به عنوان آخرین آبکشی به کار ببرید.

«شامپو برای موهای تیره»:

سه قاشق سوپ خوری قطعات چوب پاناما را به مدت ده دقیقه در نیم لیتر آب بجوشانید. سپس آن را از روی آتش برداشته و 50 گرم برگ گردو + 50 گرم برگ مریم گلی + 50 گرم برگ اکلیل کوهی به آن بیفزایید. در ظرف را بسته و بگذارید سرد شود. پس از آن، مخلوط را به دقت صاف کرده و به عنوان شامپو به کار ببرید.

«ضماد برای موی تیره»:

100 گرم پودر برگ خشک گردو و 100 گرم پودر برگ خشک بلوط را با هم مخلوط کنید. این پودر را با سه قاشق سوپ خوری پودر خاک رس سبز مخلوط کرده و در یک کاسه ی کوچک آب جوش بریزید. مخلوط را کاملاً هم بزنید تا حالت خمیری پیدا کند. سپس آن را در ظرفی ریخته و ظرف را به مدت نیم ساعت در یک قابلمه ی آب گرم قرار دهید تا مخلوط سرد نشود.
پس از آن، ضماد را با قلم مو روی سر مالیده و دقت کنید که روی پیشانی یا صورتتان نریزد. ضماد را به مدت 20 دقیقه در تماس با مو نگاه داشته و بعد، با آب ولرم فراوان آب بکشید. در صورت امکان، موی خود را با وسایل الکتریکی خشک نکنید.

«روغن برای موی تیره»:

نیم لیتر روغن زیتون را تا حد ولرم شدن حرارت داده و سپس در ظرفی شیشه ای بریزید که در آن کاملاً بسته شود. پس از آن ده عدد میخک + سه قاشق سوپ خوری تخم کاسنی + 50 گرم برگ خشک شده ی بلوط + 50 گرم پوست سبز گردو را با آن مخلوط کنید بگذارید 15 روز در آن بخیسد و سپس مخلوط را به دقت صاف کنید.
این روغن را یک ساعت قبل از هر شستشو، ضمن این که مقدار مورد نیاز را هر بار کمی گرم می کنید روی موی خود بمالید.

م - رنگ های گیاهی آماده

افرادی که مایل نیستند از مواد شیمیایی استفاده کنند و در ضمن وقت و حوصله ی تهیه ی ترکیباتی که شرح داده شد را ندارند، می توانند رنگ موهای گیاهی آماده را از بازار تهیه کنند.
این تولیدات، دارای آب اکسیژنه یا آمونیاک نیست و قدرت اکسیداسیون ندارد. بنابراین، در مو نفوذ نکرده در سطح آن باقی می ماند و رنگ موقتی ایجاد می کند که تأثیر شستشو با مواد شیمیایی را کاهش می دهد. در ضمن، کاربرد این رنگ ها نیز آسان است.
منبع مقاله :
داریگل، ژان لوک، (1373)، بهداشت و زیبایی مو(مراقبتها و درمان طبیعی برای مو و پوست سر)،ترجمه ساعد زمان، تهران: نشر ققنوس، چاپ هشتم



 

 

نسخه چاپی