محدوده های سبز، زرد و قرمز رفتار نوجوان تان را بشناسید
 محدوده های سبز، زرد و قرمز رفتار نوجوان تان را بشناسید

 

نویسنده: دکتر شکوفه موسوی




 

زیرعنوان: برای رابطه ی بهتر با نوجوانان

محدوده ی سبز شامل همه ی رفتارهای خوب و مثبت می شود. رفتارهایی مثل کمک کردن در خانه، سر وقت به مدرسه رفتن، انجام دادن تکالیف، حاضر شدن سر میز یا سفره ی غذا، خوش رفتاری با افراد خانواده و ... تا می توانید این رفتارها را ببینید و به آن ها توجه نشان دهید. بسیاری از والدین فکر می کنند این رفتارها طبیعی است و می گویند: «او نوجوان است، بچه نیست که من به هر کار خوبش توجه کنم». در حالی که کلید موفقیت در رابطه با نوجوان همین است که تا می توانیم رفتارهای مثبت او را ببینیم و تشویق کنیم. البته تشویق کردن یک نوجوان با تشویق کردن یک کودک فرق می کند؛ ممکن است جمله ی کوتاهی به او بگوییم، دستی به شانه اش بکشیم، ببوسیمش و ...
در محدوده ی قرمز، رفتارهای بسیار ناهنجار و غیرقابل قبول مثل دزدی، فرار از قوانین خانه و مدرسه، نیامدن به خانه، نرفتن به مدرسه، مصرف مواد مخدر، برقراری روابط نامشروع و ... وجود دارد.
مشکلات مربوط به محدوده ی قرمز بسیار جدی است و متأسفانه ریشه در ناهنجاری های قبلی دارد که به آن ها توجه نشده و برخورد درستی با آن ها صورت نگرفته. در این مواقع تمام انرژی خود را به کار گیرید، با همسرتان متحد باشید، از متخصصان کمک بگیرید و بسیار قاطع و جدی عمل کنید.
در محدوده ی رفتارهای زرد، رفتارهای ناهنجاری وجود دارد مثل انجام ندادن تکالیف، مخالفت و لجبازی با والدین، گستاخی، ولخرجی، ریخت و پاش در خانه، متوقع بودن و ...
سعی کنید همه ی رفتارهای زرد فرزندتان را بشناسید. با همسر خود مشورت کنید، مداخله در موقعیت هایی را انتخاب کنید که احتمال موفقیت در آن ها بیش تر است. و بقیه ی رفتارهای زرد را تا جای ممکن نادیده بگیرید. با فرزندتان درباره ی این رفتارها مذاکره کنید. سعی کنید از زبان خود او راه ورود به مسئله را بیابید، یعنی او مشکلِ خود را بگوید و از شما کمک بخواهد. مثلاً به جای آن که بگویید: «تو درس نمی خوانی و باید از این به بعد روزی 6 ساعت درس بخوانی.» از زبان او بشنوید که: «می خواهم درس بخوانم ولی نمی توانم و نمی دانم چه کار کنم؟» اگر این حرف را از زبان او بشنوید، حرف های شما را به عنوان عیب جویی یا مداخله گری تلقی نخواهد کرد بلکه کمکی به حل مشکل خود در نظر خواهد گرفت.
اگر می توانید برای حل مشکل راه حل های مناسب ارائه و نحوه ی عملکرد هر کدام را مشخص کنید. اوضاع را برای بهبود رفتارش آماده سازید، به او یاری برسانید و بر کارش نظارت داشته باشید. به هر پیشرفت کوچک او توجه کنید و او را مورد تشویق قرار دهید. به خودتان هم بازخورد مثبت بدهید.
یادتان باشد به رسمیت شناختن محدوده ی زرد و مدیریت صحیح آن، از احتمال رفتارهای قرمز به طور جدی کم می کند.
منبع مقاله :
موسوی، شکوفه؛ (1387)، رابطه ی والدین و نوجوان (با نوجوان خود چگونه رفتار کنید؟)، تهران: نشر قطره، چاپ چهارم



 

 

نسخه چاپی