صوفی گلی بچین و مرقّع به خار بخش
 صوفی گلی بچین و مرقّع به خار بخش

 

به کوشش: رضا باقریان موحد




 

صوفی گلی بچین و مرقّع به خار بخش *** وین زهد خشک را به می خوشگوار بخش
طامات و شطح در ره آهنگ چنگ نِه *** تسبیح و طیلسان به می و میگسار بخش
زهد گران که شاهد و ساقی نمی خرند *** در حلقه ی چمن به نسیم بهار بخش
راهم شراب لعل زدای میر عاشقان *** خون مرا به چاه زنخدان یار بخش
یا رب به وقت گل کنه بنده عفو کن *** وین ماجرا به سرو لب جویبار بخش
ای آن که ره به مشرب مقصود برده ای *** زین بحر، قطره ای به من خاکسار بخش
شکرانه را که چشم تو روی بُتان ندید *** ما را به عفو و لطف خداوندگار بخش
ساقی چو شاه نوش کند باده ی صبوح *** گو جام زر به حافظ زنده دار بخش

تفسیر عرفانی
1.ای صوفی!از زندگی و زیبایی های آن لذت ببر و بهره ای داشته باش و این لباس پاره پاره ی نشان فقر و زهد را دور بیانداز.این زهد و پرهیز ظاهری و آزار دهنده را رها کن و با شراب گوارا و خوش طعم، خوش و شاد باش.
2.ای صوفی!ادعاهای بزرگ و سخنان بیهوده و گزاف را رها کن، به نغمه ی دلنشین و خوش چنگ گوش فرا ده و تسبیح و قبای خود را به شراب و ساقی ببخش.اسباب زهد و پرهیز را به ساقی بده و شراب ناب بگیر.
3.ای صوفی!این زهد خشک نامطبوع را که صادقانه هم نیست و در نظر ساقی بی ارزش است، در بزم چمن به نسیم خوش بهار ببخش؛ یعنی از این زهد، کاری بر نمی آید، از بهار لذت ببر.
4.ای خدای عاشقان!شراب سرخ و درخشان، مرا گمراه کرد، اگر باید مرا مجازات کرد و کُشت، تو خوان مرا به زیبایی و جلوه ی معشوق ببخش.
5.خدایا!در فصل بهار از گناه باده نوشی من درگذر و اگر شایستگی بخشایش ندارم، ماجرای شراب نوشی مرا به سرو خوش قامت کنار جویبار که به شفاعت ایستاده است، ببخش.
6.ای کسی که به سرچشمه ی مقصود رسیده ای و عالم غیب را شناخته و کامیاب شده ای، قطره ای از این دریای معرفت را به من خاکسار و ضعیف ببخش.
7.به شکرانه ی آنکه چشم تو چهره ی زیبا رویان دلربا را مشاهده نکرد و دلت اسیر آنها نشد، دست از سر ما بردار و بگذار لطف و عنایت پروردگار، گناه ما عاشقان را ببخشد.
8.ای ساقی!هنگامی که شاه (شاه شجاع)شراب صبحگاهی را می نوشد، به او بگو که جام طلایی را به حافظ شب زنده دار مرحمت بفرماید.

منبع مقاله :
باقریان موحد، رضا؛ (1390)، شرح عرفانی دیوان حافظ بر اساس نسخه دکتر قاسم غنی و محمد قزوینی، قم: کومه، چاپ اول



 

 

نسخه چاپی