به کوشش: محمد کمالي نژاد
تجربياتِ ويژه در گياه درماني
بادرنجبويه
• ترکيب بادرنجبويه، گاوزبان، سنبل الطيب، بهار نارنج براي ناراحتي هاي اعصاب و بي خوابي نافع است. (عطارنژاد)• در ترکيب داروهاي مقوي معده همراه با نعناع، کاکوتي، زنيان، پونه به صورت دم کرده ميل شود. (عطارنژاد)
• مصرف عرق بادرنجبويه براي کاهش ويار و تهوع در دوران بار داري مفيد است. (ميرقهاري)
• بازکننده عروق مغز مي باشد و تپش قلبي که از ضعف و برودت باشد را مفيد است (هوشنگي)
بابونه
• ترکيب بابونه و زيره سياه و به صورت پورد و زرده تخم مرغ و بستن آن به زانو يا مفاصل ديگر باعث تحليل ورم و درد آن مي شود. (عطارنژاد)• در ترکيب داروي آب زن بواسير همراه مورد، گل خطمي، گل پنيرک جهت رفع خارش و تورم نافع است. (عطارنژاد)
• براي رفع حساسيت هاي پوستي و رفع لک و روشن شدن پوست بابونه به صورت ماسک مي تواند مصرف شود. (کربلائي)
• شستشوي پاي طفل با طبيخ بابونه و مالين گل سرشوي جهت رفع سوختگي پاي اطفال در اثر ادرار نافع است. (کربلائي)
• براي التيام سوختگي از آفتاب و آتش مي توان بدن را با آب دمکرده ي بابونه شستشو داد. (تاجبخش)
• ترکيب گل ارمني مغسول، بابونه، ميخک و پودر جوهر طباشير و پاشيدن آن بر روي زخم ها و آفت دهان نافع است. (تاجبخش)
• ماليدن روغن بابونه جهت رفع سرمازدگي نافع است. (تاجبخش)
• ريشه بابونه و بومادران براي تقويت قواي جنسي مردان مفيد است. (ابراهيمي)
• ماليدن روغن بابونه و بوره ارمني براي تحليل اورام و غده هاي زير پوستي مفيد است. (هوشنگي)
• دم کرده بابونه و بومادران يک قاشق مرباخوري در يک ليوان آب مقوي معده و هاضمه و براي التهاب و ورم معده نافع است. (هوشنگي)
• ماليدن روغن بابونه براي درمان بيماري واريس (دوالي) که بعلت غلظت خون و ناکارآمدي دريچه هاي لانه کبوتري پاست بعلت خاصيت تحليلي که دارد نافع است. (هوشنگي)
پرسياوش
• همراه شکر تيغال، شيرين بيان، بنفشه و پنيرک جهت سياه سرفه، دم نموده و به مرور ميل شود. (عطارنژاد)• جوشانده و ضماد آن بر موي سر جهت تقويت آن نافع است. (مهاجر)
• مخلوط پودر آن با روغن بادام جهت سردرد و خاکستر آن جهت داء الثعلب و حمول آن جهت ترشحات بلغمي و سوداوي نافع است. (تاجبخش)
پنيرک
• کاربرد در ادويه مرکبه ملين شامل: برگ سنا، گل سرخ، تخم رازيانه و پنيرک. (عطارنژاد)• در ترکيب داوري رفع جوش صورت به همراه شاطره، کاسني، گل خطمي، اسپرزه کوبيده و به صورت ضماد مصرف شود. (عطارنژاد)
• ضماد لعاب گل پنيرک و خطمي جهت رفع خارش جلدي و پزندگي دمل نافع است. (مهاجر)
• در دمکرده ي رفع عفونت زنان گل پنيرک، گل خطمي و برگ مورد (به صورت آبزن) کاربرد دارد. (ابراهيمي)
• مصرف لعاب گلبرگهاي آن مفتح سده ي روده و براي التيام زخمهاي روده و معده بسيار مفيد است. (هوشنگي)
نيلوفر
• در ترکيب چهار گل همراه با گل پنيرک و گل خطمي و پرسياوشان و بنفشه به مقدار مساوي بکار برده مي شود. (عطارنژاد)• در ترکيب منضجات صفرا به همراه چهارشير خنک و گل پنيرک بکار برده مي شود. (عطارنژاد)
• براي جلوگيري از انزوال زودرس ترکيب گل نيلوفر، سداب، ريشه ايرسا به طور مساوي يک قاشق غذاخوري در يک ليوان آب دم کرده ميل شود. (عطارنژاد)
• گل نيلوفر، تخم کاهو، بذر خشخاش در گرم مزاجان جهت رفع شهوت نافع است. (ابراهيمي)
بارهنگ
• مصرف در ترکيب چهارتخمه (بارهنگ، شربتي، بالنگو، قدومه) براي نرم نگه داشتن سينه. (عطارنژاد)• چند عدد از دانه بارهنگ را به همراه کره به نوزاد مي دهند تا فضولات از شکم او خارج شود. (عطارنژاد)
• تفت داده ي آن قاطع اسهال و خام آن با آب گرم ملين مي باشد. (ميرقهاري)
• مصرف بارهنگ براي زخم هاي معده و روده مفيد است. (عطارنژاد)
• مصرف بارهنگ به صورت بخور و دم کرده جهت رفع آسم مفيد است. (کربلائي)
• شستشو با آب برگ بارهنگ براي التيام زخم هاي خبيثه و زخم بستر مفيد است (تاجبخش)
• ريشه بارهنگ در کاهش علائم و بهبودي آسم مؤثر است. (ابراهيمي)
خطمي
• در ترکيب داروي حقنه گل خطمي همراه با ريشه کاسني، گل پنيرک، اسپرزه و تخم کتان کاربرد دارد. (عطارنژاد)• در ترکيب نرم کننده موي سر گل ختمي همراه گل سرشوي، سدر، گل پنيرک و کتيرا به صورت ضماد به مدت 20 دقيقه يا شستن سر با لعاب گل خطمي به تنهايي نرم کننده مو مي باشد. (عطارنژاد)
• دم کرده ي ريشه آن تب بر است. (عطارنژاد)
• در داروي تقويتي موي سر همراه مورد، گل خطمي، برگ کنجد، نخود و زرده تخم مرغ بصورت ضماد مي تواند مصرف شود. (عطارنژاد)
• ته زن گل خطمي، پنيرک، برگ مورد، سياهدانه و پوست خلال نارنج جهت بواسير و خارش هاي مقعد نافع است (عطارنژاد)
• لعاب پنيرک و خطمي اگر صبح ناشتا مصرف شود در درمان زخم هاي روده اي تأثير خوبي دارد. (هوشنگي)
دارچين
• ترکيب دارچين و زنجبيل و غرغره آن مانع سکسکه. (عطارنژاد)• ترکيب دارچين، زنجبيل، هل و قولنجان جهت جلوگيري از تکرر ادرار. (عطارنژاد)
• از جمله ترکيبات ادويه خورشتي. (عطارنژاد)
• جوشانده دارچين کاهنده چربي و قند خون مي باشد. (عطارنژاد)
• دارچين جهت درد فتق روده (نصف قاشق چايخوري در روز ) (ميرقهاري)
• ترکيب دارچين و مصطکي براي سکسکه. (ميرقهاري)
• ماليدن و آشاميدن روغن دارچين معالج لقوه و لرزه و زکام و کاهنده رطوبات معده است. (عطارنژاد)
• ترکيب موم، دارچين، روغن زيتون، زرده تخم مرغ، جهت ورم زهدان و با زيره سياه علاج بواسير و فرزجه آن مدر حيض مي باشد. (عطارنژاد)
• جوشانده يک بند انگشت دارچين قلم در يک استکان آب قبل از هر وعده غذا رافع غلظت خون سوداوي و مقوي روح حيواني و اعصاب است. (هوشنگي)
• در رماتيسم ها و برخي ريزش موهاي بلغمي، گرفتگي ها و امراض سرد کبد ترکيب زنجبيل، دارچين و ميخک بعلت ايجاد خاصيت ترياقيت، ترقيق و تلطيف نافع است. (هوشنگي)
• ماليدن روغن آن به اندام تناسلي ملذذ جماع است. (هوشنگي)
• ترکيب دارچين، قولنجان و سورنجان لطيف کننده اخلاط، کاهنده بلاغم و رافع تب بلغمي است. (مهاجر)
• دارچين خوشبوکننده دهان است و بيماري ديابت سرد را کاهش مي دهد. (تاجبخش)
• ضماد گلاب و دارچين جهت سياتيک و واريس و جهت رفع بدبوئي رحم و رفع رطوبات آن نافع است. (تاجبخش)
• دارچين نگه دارنده ي نغوظ و مانع سرعت انزال است در 6 ماه اول سال بايستي با احتياط مصرف شود و در شش ماهه دوم سال براي کاهش رطوبات بدن نافع است. (تاجبخش)
خارخاسک
• ترکيب نقوع خارخاسک، نخود، دارچين جهت تقويت قواي جنسي مفيد است. (عطارنژاد)• در درمان برخي انواع بواسير، خونريزي روده و زخمهاي روده بصورت دمکرده مفيد است. (ميرقهاري).
• در رفع مشکلات کليه 50 گرم خارخاسک را در 5 ليوان آب جوشانده تا يک ليوان بماند سپس آن را سه بخش نموده و سه بار در روز ميل نمايند، اين دارو عفونت را زايل براي التيام فيستول مجرب است. (ميرقهاري)
• جهت از بين بردن سنگ مثانه سه روز صبح 100 گرم خارخاسک را با 10 ليوان آب جوشانده تا يک ليوان بماند و سپس ميل شود. (ميرقهاري)
• جهت عفونت و سدّه کليه که همراه با تب باشد جوشانده، خارخاسک مفيد است روزي 3 استکان. (ميرقهاري).
• مي توان از عصاره غليظ خارخاسک کرمي تهيه نمود که براي زيبائي و شادابي پوست نافع است. (هوشنگي)
• مقداري خارخاسک را سه بار در شير جوشانيده تا شير کاملاً جذب شود سپس با نخود و ترنجبين مخلوط شود و هر بار يک قاشق چايخوري از آن به همراه يک قاشق غذاخوري عسل داخل ليوان آب ريخته و ميل شود اين دارو مبهي است و جهت رشد بيضه ها نيز مفيد است. (تاجبخش)
خارشتر
• شستشودهنده مجاري ادراري و دافع سنگ کليه (عطارنژاد)• جوشانده ترکيب خارشتر، بومادران، بابونه، مازو اگر بصورت آبزن استفاده شود براي رفع هموروئيد نافع است. (ضيائي)
• ماليدن خاکستر خارشتر براي هموروئيد نافع است. (ضيائي)
• در ترکيب داروهاي مدر و دافع سنگ کليه همراه با کاکل ذرت و دم گيلاس و خارخاسک بکار مي رود. (ضيائي)
• ترنجبين تقلبي نيز وجود دارد و نحوه تهيه آن اينگونه است که ابتدا شربتي غليظ تهيه کرده سپس با جارو بر روي بوته هاي خارشتر مي پاشند، پس از منعقد شدن و متبلور شدن قطرات شربت ها آنها را جمع آوري نموده اين ترنجبين تميز و شفاف و درشت است. (هوشنگي)
• خارشتر مي تواند يکي از داروهاي مؤثر در سرطان خون باشد. (ميرقهاري)
• مصرف خارشتر جهت تسويه خون و رفع انواع لک و جوش و کورک مفيد است. (ميرقهاري)
زردچوبه
• مخلوط آب دهان با زردچوبه و ماليدن آن بر روي زگيل و ميخچه باعث تحليل آنها مي شود. (عطارنژاد)• همراه زرده تخم مرغ براي شکسته بندي بصورت ضماد استفاده مي شود. (عطارنژاد)
• ضدسرطان (رضائيان)
• قابض دم، جهت بند آوردن خون محل فصد، آن را در کيسه کرباسي ريخته، بر روي زخم تکان بدهند جاي زخم باقي نمي ماند و بهبود مي يابد. (تاجبخش)
• بعلت محلل بودن ورم پوست را التيام مي دهد و مي توان براي از بين بردن جاي بادکش به صورت مالشي بر روي موضع استفاده نمود. (تاجبخش)
• در قديم الأيام ترکيب زردچوبه و گچ براي گچ گرفتن شکستگي استفاده مي شده است. (تاجبخش)
• مصرف خوراکي آن در رفع گرفتگي کبد سرد اثرات خوبي دارد. (تاجبخش)
• براي جلوگيري از اسهالي پودر زردچوبه بصورت دمکرده و يا با ماست مصرف شود. (مهاجر)
• زردچوبه صفراآور است و براي رماتيسم نافع است. (مهاجر)
• زردچوبه رقيق کننده خون و بازکننده گرفتگي هاست. (هوشنگي)
• براي باز شدن کيسه صفرا و رفع انسداد آن زردچوبه نافع است. (ميرقهاري)
• در بيماري که جلو سر اطفال متورم مي شود، ضماد زردچوبه با روغن بادام تلخ اين ورم را تحليل مي دهد. (ميرقهاري، سيد کمال)
خرفه
• ترکيب تخم خرفه، بذر خشخاش، گشنيز، کنجد بصورت بو داده به وزن 2 مثقال همراه با شکر جهت خون سازي نافع است. (عطارنژاد)• در ترکيب مشهور چهارشير خنک (تخم کاهو، تخم کاسني، تخم خيارين، تخم گشنيز، تخم خرفه) کاربرد دارد. (عطارنژاد)
• در ترکيب هفت تخم قناري جهت تقويت صداي قناري و تقويت در قوه مولده. (عطارنژاد)
• بو داده تخم خرفه جهت جلوگيري از خونريزي زياد زنانگي نافع است. (عطارنژاد)
• در يرقان مصرف تخم خرفه به همراه عرق بيد و کاسني مفيد است. (ميرقهاري)
• قند خون محرورالمزاج را کاهش مي دهد. (تاجبخش)
• تخم خرفه به همراه قدومه شيرازي برطرف کننده خشکي دهان است. (تاجبخش)
• تهيه و مصرف کوکوي تره و خرفه تازه جهت بواسير نافع است. (تاجبخش)
• ضماد برگ خرفه با يک روغن سرد مانند روغن بنفشه جهت سوختگي پوست بر اثر عوامل خارجي نافع است. (تاجبخش)
• ضماد خرفه به شکم و پاها جهت کاهش تب نافع است. (تاجبخش)
• ضماد برگ آن به ناحيه تناسلي در کاهش احتلام نافع است. (مهاجر)
خاکشي
• يک قاشق غذاخوري خاکشي به همراه يک قاشق مرباخوري شکرسرخ خونساز و مقوي است. (عطارنژاد)• خاکشي جهت رفع گرمازدگي با آب سرد مفيد است. (عطارنژاد)
• در ترکيب ادويه کبد به همراه با قدومه شيرازي، بارهنگ، پودر اسپرزه جهت رفع خارش و مشکلات کبدي نافع است. (عطارنژاد)
• خاکشي با آب سرد، قابض و با آب گرم، ملين است. (عطارنژاد)
• در تصفيه خون و کبد و دفع سودا نافع است. (تاجبخش)
• جهت رفع درد گوش بخور مقداري از آن (نوع تلخ آن) نافع است و آشاميدن آن مدر قوي است. (تاجبخش)
• خاکشي و فلوس جهت واري کوسال نافع است. (تاجبخش)
• مصرف خاکشي همراه با آب گرم براي رفع تُخَمه مفيد است. (تاجبخش)
• دود آن در رفع عفونات رحم مؤثر است. (رضائيان)
• بعلت خاصيت مقوي که براي معده دارد اگر قبل از مصرف سورنجان يا حب رازي از دمکرده ي خاکشي و بارهنگ استفاده شود اذيت سورنجان به معده را به حداقل مي رساند. (هوشنگي)
• در خونريزي هاي دروني از جمله معده مصرف خاکشي با آب سرد نافع است. (هوشنگي)
• از رشد برخي باکتري ها و ميکروب ها در معده و روده ها جلوگيري مي کند. (هوشنگي)
• دود دادن آن به موضع بواسير چرکي و خوني نافع است در ابتدا باعث باز شدن خون و خارج شدن مقداري چرک و خون مي شود و بعد از مدت زماني بهبودي حاصل مي شود. (هوشنگي).
• ضماد پودر کرده ي آن با شير بر روي سينوس ها باعث خارج شدن چرکهاي سينوس ها مي شود. البته در بعضي ممکن است احداث سوزش نمايد. (هوشنگي)
• در مورد تب و هيضه کودکان اگر 5 حبه قند را کمي حرارت داده و با دو قاشق چايخوري خاکشي و قدري آب به طفل بدهيم طي يک روز رفع عارضه مي نمايد. (ميرقهاري).
• در واريس هائي که مزمن نباشد مصرف روزانه يک قاشق غذاخوري خاکشي با آب گرم بعد از صبحانه مي تواند مفيد باشد. (ميرقهاري)
• جوشانده خاکشي براي تقويت تارهاي صوتي مفيد است. (ميرقهاري)
تاجريزي
• ترکيب تاجريزي و تخم گشنيز و مازو و دود دادن آن در گوش رافع درد و طنين گوش است. (عطارنژاد)• غرغره به آب جوشانده تاجريزي رافع تورم گلو است. (عطارنژاد)
• در رفع اسهال و وبا به صورت دمکرده روزانه تا 2 مرتبه هر بار يک قاشق مرباخوري در يک ليوان آب دم کرده ميل شود. (عطارنژاد)
• در ترکيب با کاکنج، زوفا، کلپوره و تخم شنبليله رفع احتباس حيض مي نمايد. (عطارنژاد).
• مخلوط تاجريزي و کشوث را براي رفع بيماري هاي اعصاب مي توان بصورت حقنه استفاده نمود. (ميرقهاري)
• عناب، آلو، تمرهندي و تاجريزي براي تصفيه خون منفعت دارند (رضائيان)
• براي رفع جوش هاي صورت از ترکيب بومادران، بابونه، رازيانه، گل هميشه بهار و خطمي بصورت بخور مي توان استفاده نمود. (رضائيان)
• مصرف تاجريزي در کنترل خونريزي لثه و خونريزي بانوان و دموي مزاجان مفيد است. (تاجبخش)
• دمکرده تاجريزي براي دردهاي رماتيسمي نافع است. (کربلائي)
• جوشانده يک قاشق غذاخوري تاجريزي و آويشن و کمي نمک در يک ليوان آب و استعمال آن بصورت دهانشويه در رفع پيوره و چرک لثه نافع است. (هوشنگي)
بومادران
• جهت رفع زخم به صورت پودر و يا ترکيب آن با عسل بر روي زخم پاشيدن و ماليدن نافع است. (عطارنژاد)• دمکرده يا عرق آن رافع خونريزي هاي زنانگي است. (عطارنژاد)
• دمکرده ي آن جهت اکثر امراض سرد معده و التهابات معده و روده نافع است. (عطارنژاد)
• دمکرده ي آن بصورت ته زن و خوراکي براي هموروئيد نافع است. (کربلائي)
• دمکرده ي بومادران و مريم گلي دردهاي معده را تسکين مي دهد و مصرف بومادران به تنهائي براي هموروئيد خوني نافع است. (ميرقهاري)
• با روغن بادام شيرين جهت برطرف نمودن صداي گوش نافع است. (مهاجر)
• بومادران به همراه بابونه برطرف کننده التهابات معده و روده است و دماغ را از اخلاط ناصالح بخصوص بلغم و سودا پاک سازي مي کند و مقوي اعصاب است. (هوشنگي)
• ترکيب (خارشتر، بومادران، بابونه، مازو) در شوک عصبي که ممکن است باعث ورم ماهيچه مقعد شود بصورت ته زن مفيد است. (ضيائي)
• بخور ترکيب بابونه، بومادران و هميشه بهار جهت از بين بردن جوش صورت و ضدعفوني کننده و تحليل خلط فاسد زير پوست مي تواند مفيد باشد. (ضيائي)
• پاشيدن پودر بومادران بر روي پا يا داخل کفش بعلت خاصيت قبضي که دارد باعث کم کردن عرق و رفع بد بوئي پا مي شود. (ضيائي)
• ترکيب بومادران، بسفايج، عناب، بابونه بصورت خوراکي جهت از بين بردن بواسير مفيد است. (ضيائي)
• ترکيب کيالک و بومادران جهت باز کردن عروق قلب سرد و تقويت قلب سرد مي تواند در 12 ساعت يکبار مصرف شود.
• ترکيب بومادران، آويشن، شلغم، عسل و هواچوبه براي ترميم زخم ها و بريدگي ها نافع است. (تاجبخش)
انيسون
• همراه رازيانه افزايش دهنده شير مادر به صورت دمکرده ي روزي يک قاشق مرباخوري. (عطارنژاد)• ترکيب انيسون، رازيانه، تخم هويج و سياه دانه براي رفع غدد درون سينه نافع است. (عطارنژاد)
• ترکيب انيسون، زنيان، گلپر رافع انگل روده مي باشند. (عطارنژاد)
• انيسون به همراه چهار زيره جهت نفخ معده و ترشي آن نافع است. (عطارنژاد)
• بخور آن همراه با اسفند جهت هواي وبائي کاربرد دارد. (تاجبخش)
• پاشيدن پودر انيسون در دهان براي تقويت لثه و دندان و رفع بدبوئي دهان نافع است. (تاجبخش)
• خوردن انيسون و گلقند عسلي، صبح ناشتا براي مبتلايان به ام. اس مفيد است. (ميرقهاري)
اسپرزه
• ترکيب بارهنگ، خاکشي، قدومه و اسپرزه براي تقويت کبد گرم البته اسپرزه را مي بايست پودر کرده و هسته آن را جدا نمود و يا نکوبيده و حتماً با آب استعمال نمود. (عطارنژاد)• ضماد لعاب آن در حمام باعث نرمي و رفع موخوره مي باشد. (عطارنژاد)
• مصرف يک قاشق مرباخوري از دانه اسپرزه همراه با آب گرم مشکل گُر گرفتگي زنان يائسه را برطرف مي نمايد. (عطارنژاد)
• در افرادي که شيمي درماني مي شوند اسپرزه نبايد مصرف شود زيرا ضعيف کننده سيستم ايمني بدن است. (کربلائي)
گاوزبان
• دمکرده ي گاوزبان و سنل الطيب و ليمو عماني از ترکيبات مشهور جهت تقويت اعصاب و قلب است. (عطارنژاد)• گاوزبان در ترکيب داروهاي منضج سودا کاربرد دارد. (عطارنژاد)
• دمکرده ي مريم نخودي، ميوه نسترن و گاوزبان به مقدار برابر براي ورم کليه مفيد مي باشد. (هوشنگي)
رازيانه
• ترکيب چهار زيره (زيره سبز، زيره سياه، رازيانه، زنيان) پودر شده آن همراه با شکر و تناول نمودن آن به اندازه يک قاشق چايخوري بعد از غذا تقويت کننده معده و رفع ترشي آن است. (عطارنژاد)• در ترکيب رفع دردهاي قائدگي (رازيانه، تخم ترب، زيره، تخم شنبليله، تخم شويد) همگي به مقدار مساوي روزي يک تا دو مرتبه هر بار يک قاشق مرباخوري دمکرده و ميل شود. (عطارنژاد)
• در ترکيب سفوف معده همراه با زنيان، تخم کرفس، زيره سبز، زيره سياه، تخم گشنيز، تخم شويد، تخم جعفري (همگي برابر)، نرم سائيده با دو برابر شکر مخلوط شود. (عطارنژاد)
• در ترکيب سوسه (رازيانه، زنيان، زيره سبز و سياه، بهمن پيچ، تخم کرفس، تخم شويد، ناخنک و سياهدانه) را نيمکوب نموده دم کرده و به اطفال زير 5 ماه روزي 3 قطره داده شود. (عطارنژاد)
بنفشه
• ترکيب بنفشه، پرسياوشان، شکر تيغال، گل پنيرک و ريشه شيرين بيان جهت سياه سرفه مؤثر است. (عطارنژاد)• ضماد روغن بر پيشاني و شقيقه ها و قطور آن در بيني خواب آور است. (عطارنژاد)
• ترکيب گل بنفشه، تخم گشنيز و کندش از معطسات است. (عطارنژاد)
• روغن آن باعث تقويت ناخن ها و پوست اطراف آنها مي شود. (هوشنگي)
به
• يکي از اجزاي تشکيل دهنده ترکيب چهار تخمه است که براي بهبود سرفه و خشونت سينه بکار مي رود. (عطارنژاد)• اگر به دانه 5 ساعت در آب خيسانده شود پس ژل آن استخراج شود براي تقويت و حالت دادن به موها مفيد است. (عطارنژاد)
• مرباي به کاهنده تهوع دوران بارداري است. (عطارنژاد)
• دمکرده ي ميوه به رنگ چاي شده و خوش طعم و معطر و مفرح است. (ضيائي)
• پودر سوزانده ي شاخه هاي جوان آن بعنوان سرمه چشم جهت تقويت بينائي مفيد است. (مير قهاري)
• رب به در رفع بيماري هاي عفوني زنان و خونريزي هاي غير طبيعي و تقويت بدن مفيد است. (ميرقهاري)
• دمکرده ي به جهت درد سينه و ريه نافع است. (مهاجر)
• از آب به و ليمو ترش مي توان شربتي مفرح و خوش طعم ساخت. (هوشنگي)
آويشن
• در ترکيب ادويه ترشي همراه با گلپر و سياهدانه و زنيان جهت رفع ضررهاي ترشي بکار مي رود. (عطارنژاد)• در ترکيب داروي نفخ معده همراه با چهار زيره و مرزنجوش به صورت پودر با نبات به مقدار يک قاشق چايخوري و يا يک قاشق مرباخوري در يک ليوان آب دم نموده و روزانه يکبار ميل شود. (عطارنژاد)
• براي تقويت معده سرد ترکيب عرق گاوزبان، بادرنجبويه، شيرين بيان و آويشن بطور مساوي 3 تا 4 قاشق غذاخوري قبل از غذا ميل شود. (عطارنژاد)
• جوشانده عناب و آويشن رقيق کننده خون است. (عطارنژاد)
• در ترکيب داروي سينوزيت و حساسيت چاي کوهي، اسطوخودوس، مرزنجوش و آويشن به صورت دمکرده روزي 2 بار مصرف شود. (عطارنژاد)
• در ناراحتي مفاصل مفيد واقع مي شود اما مصرف زياد آن باعث بيماري پوستي درگرم مزاجان مي شود. (ابراهيمي)
• ماليدن روغن آن به ماهيچه ها رطوبات آنها را از بين مي برد. (ابراهيمي)
• آويشن جهت تشنج عصبي، سرفه مزمن و از بين بردن برخي قارچ ها و انگل ها مفيد است. (مهاجر)
• غرغره دمکرده ي آويشن جهت رفع عفونات لثه ها و لوزه مؤثر و قطور روغن آن در بيني جهت سينوزيت مفيد است. (هوشنگي)
زيره
• دمکرده ي يک قاشق مرباخوري از آن، تا 2 بار در روز لاغر کننده است. (عطارنژاد)• دمکرده ي زيره خون ساز است. (هوشنگي)
• زيره يکي از اجزاي ترکيب شير افزا (زيره، رازيانه، زنيان، باديان، سياهدانه، تخم کرفس و تخم شويد) مي باشد (عطارنژاد)
• کمي زيره بر روي غذا براي جلوگيري از نفخ و رياح معده نافع است. (عطارنژاد)
زيره سياه
• کوبيده دو مثقال زيره سياه و بابونه و خمير نمودن آن با زرده تخم مرغ و به زانو بستن آن در جهت درد زانو نافع است. (عطارنژاد)• در ترکيب ته زن بواسير همراه برگ مورد، تخم گشنيز، سياهدانه، جفت بلوط، پوست انار و مازو بکار مي رود. (عطارنژاد)
• کوبيده زيره سياه با سفيده تخم مرغ و استعمال آن بصورت ماسک صورت در تقويت پوست صورت نافع است. (مير قهاري)
گشنيز
• ضماد آن براي ورم و سوء مزاج گرم و کاهش حرارت کف پا نافع است. (ابراهيمي)• بخور گشنيز تازه بازکننده عروق مغز و سينوس ها و رفع عفونت آنهاست و بطور کلي براي دردها و گرفتگي هاي بارد دماغي مفيد است. (هوشنگي)
• ترکيب شکر تيغال و تخم گشنيز جهت دفع سموم بدن و کاهش فشار خون مجرب است و از تجربيات مرحوم دکتر احمديه است. (عطارنژاد)
• از اجزاي تشکيل دهنده ترکيب مشهور چهارشير خنک (تخم خيارين، تخم کاهو، تخم خرفه، تخم کاسني، تخم گشنيز) مي باشد که براي رفع خارش جلدي و ناراحتيهاي صفراوي مي توان استفاده نمود. (عطارنژاد)
• در ترکيب اطريفل گشنيزي همراه ترکيبات اصلي اطريفل که شامل، سه هليله، بليله، آمله مي باشد بکار مي رود. (عطارنژاد)
• مخلوط پوست هليله زرد و تخم گشنيز حل شده در کمي آب غوره براي باز کردن گرفتگي هاي مجاري کيسه صفرا و از بين بردن سنگ کيسه صفرا مؤثر است. (عطارنژاد)
• بخار گشنيز تازه براي کاهش آلزايمر مؤثر است. (عطارنژاد)
زرشک
• براي اکثر بيماري هاي دموي و صفراوي و براي تصفيه خون و کبد گرم و از بين بردن جوش هاي صورت در اثر غلظت و کثيفي خون مي تواند مفيد باشد. (تاجبخش)• براي تسريع در بهبودي يرقان به مدت يک هفته هر روز سه ليوان آب زرشک نوشيده شود. (ضيائي)
• آب زرشک براي کنترل چربي و فشار خون بالا مفيد است. (ضيائي)
• دمکرده ي پوست ريشه زرشک دافع انگلها و ضد عفوني کننده روده هاست. (ضيائي)
• آبزن جوشانده زرشک و ريشه ي آن جهت هموروئيد و ترشحات سوداوي و بلغمي واژن مفيد است. (تاجبخش)
پونه
• دمکرده ي خوراکي پونه جهت رفع عفونت زنانگي و کاهش علائمي سرماخوردگي نافع است. (عطارنژاد)• در دمکرده ي رفع عفونت زنان پونه همراه به گل بنفشه، پنيرک، پُلک و آويشن بکار مي رود. (مهاجر)
• دمکرده ي پونه و آويشن جهت دردهاي پريودي نافع است. (مهاجر)
• دمکرده ي شاهي و پونه براي تقطيرالبول نافع است. (ميرقهاري)
• دمکرده ي پونه جهت کاهش تمايلات جنسي مردان نافع است. (ميرقهاري)
• فرزجه برگ پونه دافع بادهاي رحم است. (مير قهاري، سيد کمال)
• مصرف دمکرده ي يا عرق پونه جهت رفع عفونت ريه نافع است. (رضائيان)
• فرزجه برگ پونه دافع بادهاي رحم است. (مير قهاري، سيد کمال)
• مصرف دمکرده يا عرق پونه جهت رفع عفونت ريه نافع است. (رضائيان)
• پونه داراي کليسم زيادي است از اين رو مصرف خشک آن با ماست به جلوگيري از پوکي استخوان کمک مي کند. (رضائيان)
• جهت باز شدن دمل ها ابتدا چاي و پونه را با هم دم نموده سپس به آن دانه برزک اضافه نموده و بر روي دمل قرار مي دهيم. (کربلائي).
• در رفع سودا و بلغم و رفع سردي از بدن بصورت دمکرده خوراکي و جهت اخراج سودا و بلغم رحم بصورت آبزن مي توان مصرف نمود. (تاجبخش)
• جوشانده پونه و حنا و ريختن آن در نواحي زيست حيوانات موذي باعث گريختن حشرات موذي از قبيل سوسک و پشه و... مي شود. (تاجبخش)
حنا
• ضماد حنا بر روي پوست مقوي آن در برابر حساسيتها است. (عطارنژاد)• اگر حنا با قهوه، بابونه و روناس بر روي موها ضماد شود رنگ مو را قرمز تا زرد روشن تغيير مي دهد. (عطارنژاد)
• ضماد ترکيب مازو، جفت بلوط، هسته خرما، هسته تمبر هندي و حنا بر مهبل آن را تنگ و از عفونات رحم جلوگيري کرده و مانع افتادگي رحم مي شود (عطارنژاد)
• ضماد حنا ضد قارچ و ضدعفوني کننده دست و پا و جهت بهبود زخم سر بدون خارش نافع است. (ميرقهاري)
• ضماد حنا با آب صابون و سماق و وسمه بر موي آن را سياه مي گرداند. (ميرقهاري)
• ضماد مخلوط حنا با پودر صابون و بستن آن به زانو به مدت نيم ساعت باعث تسکين درد آن مي شود. (مير قهاري)
• ضماد حنا به فرج زنان به مدت 2 ساعت باعث جلوگيري از ترشحات غيرطبيعي رحم است. (مير قهاري)
• مخلوط حنا و برگ چغندر و صفراي گاو و ضماد آن بر روي ترک هاي عفوني پوست به سرعت باعث بهبودي مي شود. (کربلائي)
• ترکيب گل سرشوي، حنا، سدر و کمي جوش شيرين براي رفع شوره نافع است. (مهاجر)
• ترکيب حنا با آب جوشانده هميشه بهار و ضماد آن براي از بين بردن قارچهاي پوستي نافع است. (هوشنگي)
• ترکيب پودر برگ سنا، حنا، شاطره و کمي سرکه و ضماد آن جهت رفع زخمهاي کهنه و از بين بردن جرب و برخي خارشهاي پوستي و پسوريازيس نافع است. (هوشنگي)
• ضماد حنا و نوره براي تقويت قواي جنسي مرد و زن نافع است. (تاجبخش)
• ضماد حنا و پودر مازو جهت ترک پا و پسوزيازيس بسيار مفيد است. (تاجبخش)
• ضماد آنغوزه، حنا و سرکه جهت از بين بردن قارچهاي پوستي و خار پاشنه پا نافع است. (ضيائي)
• حنا در اثر حرارت بي رنگ مي شود. (عطارنژاد)
ذرت
• ترکيب پر سياوش، کاکل ذرت، انار سياه و گل پنيرک جهت سياه سرفه نافع است. (عطارنژاد)• آشاميدن دمکرده ي کاکل ذرت با يک حب باريجه جهت باريک آمدن ادرار نافع است. (کربلائي).
• کوبيده ذرت و مخلوط آن با عسل ضد اسهال قوي است. (تاجبخش)
• کاکل ذرت شستشودهنده کليه و مجاري ادراري است. (تاجبخش)
• دود دادن کاکل ذرت ضدعفوني کننده است و از بين برنده قارچ کانديدا است. (ضيائي)
• در پايين آوردن اسيداوريک و کاهش درد نقرس مفيد است (رضائيان)
زنجبيل
• جوشانده زنجبيل و دارچين و غرغره با آب آن مانع سکسکه است. (عطارنژاد)• مصرف زنجبيل ضدتهوع خوبي است. (عطارنژاد)
• مصرف روزي يک تا دو کپسول از آن در بهبود حساسيت فصلي مؤثر است. (کربلائي)
• تعليق يک عدد زنجبيل خشک بر گردن اطفال در اولين بهار عمر مانع بروز حساسيت در طول زندگي مي شود. (عطارنژاد)
• ترکيب دارچين، جوز و هل جهت تقويت قوه ماسکه مثانه و جلوگيري از سلسل البول نافع است. (ابراهيمي)
• يک قاشق چايخوري از پودر زنجبيل به همراه نصف ليوان شيره انگور براي قطع درد ناشي از سنگ کليه نافع است. (ميرقهاري)
• رقيق کننده خون است از اين رو از مصرف همزمان آن با داروهاي رقيق کننده خون مانند آسپرين و هپارين بايد پرهيز نمود. (هوشنگي)
غوره
• استفاده شربت آبغوره جهت زونا مفيد است. (مير قهاري)• مصرف آبغوره بهبوددهنده درد مفاصل در طبايع گرم است. (ميرقهاري)
• خيساندن پوست هليله زرد و تخم گشنيز در آبغوره به مدت 10 ساعت و ميل نمودن آن شکننده سنگ صفرا است. (عطارنژاد)
• در ورم حلق و رفع ضرر خوردن زياد سياهدانه مفيد است. (تاجبخش)
• شستشوي رحم با آبغوره جمع کننده و رافع ترشحات آن است (تاجبخش)
• مصرف آبغوره و يا رب آن جلوگيري کننده از سقط جنين است. (ميرقهاري)
انگور
• آب انگور انرژي زا فوري مي باشد. (کربلايي)• انگور خونساز است و يک تصفيه کننده عالي خون است ( هوشنگي)
مويز
• مصرف مويز براي تقويت حافظه مفيد است، دفع بلغم مي نمايد و معده را تقويت کرده و داراي غذائيت بالايي است. (تاجبخش)• مخلوط افتيمون و مويز جهت دفع سودا پس از مصرف منضج مفيد است. (عطارنژاد)
• مويز براي سوداوي مزاجان که بدني ضعيف دارند و از کم خوني رنج مي برند نافع است که بايد مويز را هسته بيرون کرده مصرف کنند (هوشنگي)
سرکه
• مخلوط سرکه، کف دريا و باريجه جهت بر طرف نمودن جوشهاي صورت مفيد است. (عطارنژاد)• دمکرده مورد و شلتوک برنج و سرکه جهت تقويت موي سر نافع است. (عطارنژاد)
• بايد با کمي آب مصرف شود تا مضرت آن به معده کم شود (ابراهيمي)
• ترکيب وشا با سرکه و ضماد آن بر روي طحال ورم آن را از بين مي برد (ابراهيمي)
• شستن لثه با سرکه مانع عفونت آن است (کربلائي)
• سرکه بازکننده گرفتگي هاي طحال و کبد است و در سوداوي ها منع مصرف دارد. (هوشنگي)
• ماليدن بوره و سرکه بر روي ورمهاي سرد و غدد زيرپوستي موجب تحليل آنها مي شود. (هوشنگي)
• مخلوط خمير مانند سرکه و وشا جهت تحليل توده هاي بلغمي سفت و غدد زير پوستي و همچنين دردهاي مفصلي ناشي از رطوبت يا تحجر المفاصل مفيد است. (هوشنگي)
• زاج محلول در سرکه و ماليدن آن با پنبه بر روي جوش صورت جهت از بين بردن آن ها مفيد است (ميرقهاري)
• مصرف نقوع 15 عدد انجير در سرکه جهت تحليل ورم طحال مفيد است. (ضيائي)
اسفند
• خوردن 7 دانه اسفند و يا به اندازه 2 ماش از عصاره آن مقوي باه است. (عطارنژاد)• خوردن 20 دانه از آن براي باز شدن قائدگي مفيد است. (عطارنژاد)
• بخور اسفند مبطل سحر است. (عطارنژاد)
• اسفند بايد با آب سرد شسته شود و سپس ميل شود. (ابراهيمي)
• اسفند اگر با آب گرم و سرد تدبير شود جهت انگل، صرع و فلج و تجمع بلاغم در مغز و ساير امراض سرد دماغ نافع است و گرم کننده مغز و مقوي حافظه و براي عرق النساء قولنج و يرقان مؤثر مي باشد. (تاجبخش)
• شستن بدن با آب جوشانده اسفند براي MS و استرخا نافع است و ضماد پودر اسفند همراه با تخم شويد و روغن کنجد و قرار دادن آن بر روي ناف جهت درد قولنج نافع است. (تاجبخش)
• مصرف نصف قاشق چايخوري از آن در روز جهت انزال زودرس در اثر سردي مزاج و همچنين براي درد کمر و پا مفيد است. (رضائيان)
• بخور اسفند ضدعفوني کننده هوا و مهبل است. (هوشنگي)
انجبار
• ترکيب ريشه انجبار، گاوزبان، پوست نارج، چهار زيره، کاکوتي و نعناع جهت کليت اسهالي مفيد است (عطارنژاد)• ترکيب چاي سبز و پوست پسته و خلال نارنج و زيره سبز و سياه جهت اسهال نافع است. (تاجبخش)
• جوشانده ريشه انجبار قطع کننده خونريزي بواسير است. (ميرقهاري)
منبع مقاله :
کمالي نژاد، محمد، (1390)؛ برگ کهن، تهران: چوگان، چاپ اول