نكته هاى تغذيه پس از عمل جراحى

بيمارانى كه عمل جراحى مى شوند مسلماً چند روز و گاهى يك هفته و يا بيشتر در بيمارستان بسترى هستند و در اين مدت از نظر غذايى زير نظر پزشك، متخصصان تغذيه و پرستاران مراقبت مى شوند. زمانى كه اين بيماران به منزل منتقل مى شوند بايد در مورد تغذيه آنها اطرافيان و يا خود بيمار دستورات پزشك و يا متخصصان تغذيه را اجرا كنند. نوع رژيم غذايى اين بيماران در منزل ادامه رژيم غذايى در بيمارستان است و با بهبود و پذيرش او براى مصرف غذايى بيشتر لازم است رژيم غذايى او نيز تغيير يابد و از رژيم هاى غذايى كامل ترى استفاده كند.تجربه نشان داده است كه بيمارانى كه قبلاً با رژيم غذايى آشنا شده اند، در پيروى از رژيم هاى غذايى همكارى بيشترى دارند و با رعايت اصول صحيح تغذيه سريع تر بهبود يافته و با عوارض كمترى مواجه مى شوند، ما با توجه به اين اصل عقيده داريم كه حتى بيماران قبل از آنكه جراحى شوند بهتر است با رژيم هاى غذايى بعد از آن آشنا شوند.
شما ممكن است جراحى در پيش داشته باشيد و يا تحت جراحى قرار گرفته باشيد و حالا در وضعى هستيد كه بايد شخصاً در تغذيه خود اقدام نماييد، توصيه ما اين است كه سفارشات پزشك معالج خود و متخصص تغذيه اى كه با شما در ارتباط بوده اند را دقيقاً در نظر داشته و به آنها عمل كنيد و براى آشنايى بيشتر با رژيم هاى غذايى بعد از جراحى به مطالب اين قسمت توجه نماييد.قبل از شرح رژيم هاى غذايى بعد از جراحى توجه به اين نكته نيز ضرورى است كه متخصصين عقيده دارند بيمارانى كه لازم است جراحى بشوند، قبل از آن بايد از نظر تغذيه اى مورد مطالعه و مراقبت قرار گيرند، زيرا ثابت شده است افرادى كه قبل از عمل خوب تغذيه شده اند جراحى را بهتر تحمل مى كند، و زودتر بهبود مى يابند و به عوارض بعد از آن به خصوص سوءتغذيه كمتر مبتلا مى شوند. بعد از جراحى بيمار مدتى نمى تواند از رژيم غذايى كامل و كافى از نظر تغذيه اى استفاده كند. معمولاً بى اشتهايى و استفراغ و تب از مشكلات عمومى بعد از جراحى است كه در اين شرايط بيمار نمى تواند غذاى كافى مصرف كند. چنانچه اعمال جراحى بر روى دهان يا فك، مرى و دستگاه گوارش انجام شده باشد به علت محدوديت هاى زيادى كه بيمار براى خوردن دارد احتياج به مراقبت هاى تغذيه اى ويژه اى دارد.

رژيم غذايى

بيمارانى كه جراحى شده اند و يا مشكلات ديگرى داشته اند و توانسته اند رژيم هاى غذايى مايعات رقيق و مايعات غليظ را تحمل كنند قبل از اينكه از رژيم غذايى معمولى استفاده كنند غالباً لازم است براى مدتى از رژيم غذايى نرم استفاده كنند. اين رژيم غذايى به خصوص براى بيمارانى كه قدرت جويدن ندارند، مناسب است. رژيم غذايى نرم شامل غذاهايى است به صورت مايع، خميرى و يا پوره بوده و از موادى تهيه مى شود كه هضم آنها آسان باشد بنابراين مصرف مواد غذايى كه حاوى فيبر هستند مانند سبزى ها و ميوه هاى خام و سبوس غلات و پوسته حبوبات و غذاهاى سرخ شده در روغن، ادويه ها، چاشنى هاى تند و مواد محرك مجاز نيست. ولى مى توان سبزى و ميوه هاى پخته، نان بدون سبوس، آرد غلات بدون سبوس را مصرف كرد، براى تهيه سوپ و پوره مى توان از گوشت هاى تازه استفاده كرد. مواد خوراكى مجاز را مى توان پس از ريختن به كمك شير، آب ميوه، خامه، كره، تخم مرغ به صورت پوره يا خميرى و نرم در آورد.
اگر مصرف چربى براى بيمار منع نشده باشد با اضافه كردن خامه و كره مى توان كالرى دريافتى بيمار را افزايش داده و با افزودن شير خشك و يا تخم مرغ به مايعات مى توان پروتئين رژيم غذايى را افزايش داد. شيربرنج و فرنى از غذاهاى مناسب در اين رژيم هستند. تخم مرغ را مى توان به صورت خام مخلوط با شير استفاده كرد و يا مى توان تخم مرغ را آب پز كرد و سپس آن را له كرد و به كمك شير و كره به شكل پوره درآورد. مصرف آب ميوه هاى تازه و شيرين براى تامين ويتامين ها و مواد معدنى مجاز است.
رژيم غذايى نرم در صورتى كه با دقت تهيه شود از نظر تغذيه اى كمبودى ندارد و براى مدت طولانى مى تواند مورد استفاده قرار گيرد.

رژيم غذايى مايعات رقيق

اين رژيم غذايى در دوران حاد بيمارى هاى سخت، در مواردى كه بيمار دچار تب، تهوع، استفراغ، بى اشتهايى شديد، نفخ و اسهال و بلافاصله بعد از اعمال جراحى توصيه مى شود. مايعاتى كه در اين رژيم غذايى مجاز هستند شامل آب معمولى، چاى كم رنگ، شربت قند ساده و رقيق، آب ميوه هاى شيرين صاف شده و رقيق و سوپ تهيه شده از گوشت تازه بدون چربى و صاف شده است.در شروع استفاده از اين رژيم، حجم مايعات حدود نصف استكان كوچك (۳۰ ميلى ليتر) و ساعت به ساعت است و با بهبودى بيمار به يك استكان كامل (۶۰ ميلى ليتر) در ساعت مى رسد. مسلماً در اين مدت در صورتى كه لازم باشد دستور تزريق سرم داده خواهد شد. رژيم غذايى مايعات رقيق از نظر تغذيه اى كامل نيست و بعد از يك يا چند روز بر حسب دستور پزشك مى توان از رژيم غذايى مايعات غليظ كه كامل تر است استفاده كرد.

رژيم غذايى مايعات غليظ

بيمارانى كه دوران حاد بيمارى ها را تا حدودى سپرى كرده اند، با بهبودى نسبى خود مى توانند از رژيم غذايى مايعات غليظ استفاده كنيد.مواد مجاز در اين رژيم غذايى علاوه بر مايعات مجاز در رژيم غذايى مايعات رقيق شامل مواد ديگرى مى شود كه تدريجاً مى توان وارد برنامه غذايى بيمار كرد. اين مايعات شامل شير بدون چربى، شير معمولى، مخلوط شير و تخم مرغ و سوپ هاى تهيه شده از گوشت تازه، حبوبات يا غلات و سبزى است. اين سوپ ها پس از آماده شدن بايد صاف شوند و سپس مصرف شوند. بايد دقت شود كه اين مايعات تدريجى و با حجم كم وارد برنامه غذايى بيمار شود و به تدريج حجم مايعات هر وعده را افزايش داده و فاصله وعده ها را زيادتر كرد، تا اينكه به ۶ وعده در شبانه روز برسد. در صورتى كه بيمار منعى در مصرف خامه نداشته باشد مى توان به مايعات مجاز در اين رژيم غذايى خامه اضافه كرد و به اين ترتيب كالرى دريافتى بيمار را افزايش داد در صورتى كه بيمار بتواند رژيم غذايى مايعات غليظ را به خوبى تحمل كند با بهبودى بيشتر و كاهش عوارض بيمارى مى تواند از رژيم هاى غذايى نرم كه رژيم كامل تر است استفاده كند.