درد تیز و خنجری در سر می‌تواند به علل مختلفی از جمله میگرن، سر درد تنشی یا خوشه‌ای و یا تومور مغزی باشد. تعیین علت دقیق در ابتدا به درمان مؤثر آن کمک می‌کند.
میگرن پس از کمردرد دومین بیماری بیماری و مشکل شایع در بین افراد است. سردرد جزئی و خفیف ممکن است به علل متفاوتی مانند مشکلات چشمی، حساسیت‌ها، اسیدی شدن خون و سایر موارد ایجاد گردد. اگرچه، درد تیز و خنجری در سر معمولاً علامت بیماری مهم و جدی است. گاهی این نوع سردرد با سرفه کردن، خم شدن یا مصرف برخی غذاها ایجاد می‌گردد و مانع انجام فعالیت‌های روزانه‌ی فرد می‌گردد.
به غیر از این علل عمده، معلق و آویزان بودن، علائم قطع برخی داروها، سردرد مقاربتی، سردرد نخاعی یا عروقی، سردرد هورمونی و غیره نیز از جمله عوامل دیگری هستند که سبب درد شدید سر می‌گردند. در حالی که، درد در پشت سر می‌تواند به علت استرس، فشار و تنش روانی، افسردگی یا طرز نامناسب قرار گرفتن ایجاد شود.
-دوم آنکه، برخی غذاها ممکن است سبب تحریک سردرد گردند و شما از آن بی اطلاع باشید. قهوه، پنیر، مشروب، گوشت قرمز پرورده، و غیره به عنوان محرک‌های سردرد شناخته شده‌اند.
-اگر شما مبتلا به میگرن یا سایر بیماری‌های مزمن می‌باشید، بهتر است از سیگار کشیدن و مصرف الکل بپرهیزید زیرا این دو موجب وخیم شدن و تشدید بیماری شما می‌گردد.
-می‌توانید با پوشیدن کلاه ایمنی حین استفاده از دوچرخه یا موتور و بستن کمربند ایمنی هنگام رانندگی از آسیب یا ضربه به سر جلوگیری کنید.
لازم است توجه کنید که این موارد به پیشگیری از اختلالات سلامتی نام برده شده کمکی نمی‌کنند اما مطمئناً می‌توانند به پیشگیری از موارد خفیف و جزئی سردرد کمک نمایند. در صورتی که شما از درد شدید در ناحیه‌ی سر رنج می‌برید، بهتر است فوراً با یک پزشک مشورت نمایید.
اکثر موارد ذکر شده به خوبی امکان درمان دارند به شرطی که علت زمینه‌ای بلافاصله تشخیص داده شود و درمان گردد. سردردهای خفیف و جزئی با داروها و مسکن‌ها درمان می‌گردند. پیشنهاد می‌دهیم برای هر کدام از انواع سردرد، با یک پزشک مشورت نمایید.
علل و درمان سردردها
سردرد خوشه‌ای
سردردهای خوشه‌ای دردهای متناوب هستند که تنها در یک طرف سر احساس می‌گردند. این سردردها ممکن است یک تا دو بار در سال رخ دهند و هر بار چند روز و حتی چند هفته طول بکشند. در این حالت درد بسیار شدید است به طوری که فرد نا آرام و بی قرار است و قادر به انجام فعالیت‌های روزانه‌ی خود نیست. علت دقیق سردرد خوشه‌ای مشخص نیست و نیز عوامل محرکی برای آن شناخته نشده است.درمان
با وجود آنکه درمانی برای سردرد خوشه‌ای وجود ندارد، روش‌های درمانی نظیر اکسیژن درمانی، مصرف استروئیدها و داروها، قطره‌ی بی حسی موضعی بینی و سایر موارد برای تخفیف و کاهش علائم به کار می‌روند. در صورتی که هیچ کدام از این روش‌ها سودمند نباشد، پزشک ممکن است جراحی را پیشنهاد کند.
میگرن
سردرد میگرنی در یک سمت سر احساس می‌گردد. گاهی درد به قدری شدید است که فرد قادر به انجام فعالیت‌های معمول روزانه‌ی خود نیست. به غیر از سردردهای شدید، فرد ممکن است علائم دیگری نظیر حساسیت به نور یا صدا، حالت تهوع، استفراغ، کاهش بینایی، بیش فعالی، تحریک پذیری و زود رنجی و سایر موارد را نیز تجربه کند. میگرن در زنان بیشتر از مردان شایع است. درد می‌تواند خفیف یا شدید باشد و مدت زمان طول کشیدن آن ممکن است از چند دقیقه تا چندین ساعت متفاوت باشد.درمان
مسکن‌ها و داروهای ضد التهاب می‌توانند به درمان علائم میگرن کمک کنند. اگرچه درمانی برای آن وجود ندارد، اما مصرف منظم داروها و اجتناب از عوامل محرکی می‌تواند در درمان میگرن مؤثر باشد.
مننژیت
مننژیت التهاب مننژها یا همان بافت‌های احاطه کننده‌ی مغز و طناب نخاعی است. مننژیت به علت عفونت باکتریایی یا ویروسی ایجاد می‌گردد و می‌تواند کشنده باشد. درد تیز و خنجری در سراسر سر و خشکی گردن شایع‌ترین علائم مننژیت می‌باشند. علاوه بر این، سایر علائم مانند حالت تهوع، استفراغ، افزایش حساسیت به نور، حملات تشنجی، کاهش سطح هوشیاری، کاهش اشتها و سایر موارد نیز در سردرد میگرن مشاهده می‌گردد. گاهی، عوارضی نظیر گانگرن، عفونت خون، و بالا رفتن تعداد ضربان قلب نیز مشاهده می‌گردد.درمان
مننژیت باکتریایی با مصرف استروئیدها و آنتی بیوتیک‌ها و مننژیت ویروسی با داروهای ویروسی درمان می‌گردد. سایر داروها نیز برای کاهش سایر علائم تجویز می‌گردند. استراحت کردن و نوشیدن مایعات فراوان برای درمان مننژیت ویروسی ضروری است.
عفونت سینوسی یا سینوزیت
درد شدید در سر، پشت چشم‌ها یا گوش‌ها، معمولاً به علت سینوزیت است. در میان انواع مختلف سینوزیت، عفونت سینوس‌های اسفنوئید می‌تواند سبب سردرد شدید، به خصوص در پشت چشم‌ها گردد. در حالی که عفونت سینوس‌های فرونتال و اتموئید می‌تواند سبب درد شدید در سر، پشت چشم‌ها یا گوش‌ها گردد. افراد مبتلا به سینوزیت مزمن در هنگام خم شدن سردرد شدیدی را احساس می‌کنند.درمان
آنتی بیوتیک‌ها در صورتی که سینوزیت باکتریایی باشد، داروهای مسکن، اسپری‌های بینی و ضد احتقان‌ها، استروئیدهای خوراکی و سایر موارد، هرکدام به تنهایی یا همراه با هم، از جمله روش‌های درمان سینوزیت می‌باشند. اجتناب از مواد محرک و حساسیت زا برای جلوگیری از سینوزیت حساسیتی لازم و ضروری است.
آنسفالیت
آنسفالیت، نوعی بیماری نادر تهدید کننده‌ی حیات است و در حقیقت التهاب مغز است که در اثر عفونت ویروسی رخ می‌دهد. علائم زودرس این بیماری مشابه آنفلونزا می‌باشد. اما سایر علائم آن نظیر سردرد شدید، حالت تهوع، استفراغ، حملات تشنجی، صرع و سایر موارد در مراحل بعدی بیماری مشاهده می‌گردد. ایست تنفسی که در آنسفالیت رخ می‌دهد، ممکن است منجر به مرگ گردد.درمان
داروهای ضد ویروسی، ضد التهابی، کورتیکواستروئیدها، روان درمانی، استراحت و سایر موارد از جمله روش‌های درمانی برای درمان آنسفالیت می‌باشند. گاهی، داروهای مسکن و آرام بخش و ضد صرع ممکن است تجویز گردند.
تومور مغزی
درد با شروع ناگهانی از نوع تیز و خنجری و معمولاً بدون سابقه‌ی مشابه در گذشته، می‌تواند علامت تومور مغزی باشد. تومور مغزی به رشد کنترل نشده‌ی سلول‌ها در مغز گفته می‌شود. با رشد بیشتر تومور، شدت درد بیشتر می‌شود و غیر قابل تحمل می‌گردد. سایر علائم عبارتند از حملات تشنجی، صرع، گیجی یا کاهش سطح هوشیاری و غیره. آسیب به سر در اثر ضربه به هر دلیل، نیز می‌تواند سبب احساس درد تیز و خنجری در سر گردد.درمان
روش‌های درمان تومور مغزی شامل جراحی، شیمی درمانی و دارو درمانی می‌باشند.به غیر از این علل عمده، معلق و آویزان بودن، علائم قطع برخی داروها، سردرد مقاربتی، سردرد نخاعی یا عروقی، سردرد هورمونی و غیره نیز از جمله عوامل دیگری هستند که سبب درد شدید سر می‌گردند. در حالی که، درد در پشت سر می‌تواند به علت استرس، فشار و تنش روانی، افسردگی یا طرز نامناسب قرار گرفتن ایجاد شود.
چگونه از بروز سردرد پیشگیری کنیم
-استرس یکی از مهم‌ترین علل سردرد مزمن است. بنابراین، کاهش استرس به منظور پیشگیری از بروز سردرد و سایر علائم همراه آن نظیر تحریک پذیری و زود رنجی، تشویش و نگرانی و غیره ضروری است. یوگا، مدیتیشن یا مراقبه، و روش‌های ریلکسیشن برای کاهش استرس مفید می‌باشند.-دوم آنکه، برخی غذاها ممکن است سبب تحریک سردرد گردند و شما از آن بی اطلاع باشید. قهوه، پنیر، مشروب، گوشت قرمز پرورده، و غیره به عنوان محرک‌های سردرد شناخته شده‌اند.
-اگر شما مبتلا به میگرن یا سایر بیماری‌های مزمن می‌باشید، بهتر است از سیگار کشیدن و مصرف الکل بپرهیزید زیرا این دو موجب وخیم شدن و تشدید بیماری شما می‌گردد.
-می‌توانید با پوشیدن کلاه ایمنی حین استفاده از دوچرخه یا موتور و بستن کمربند ایمنی هنگام رانندگی از آسیب یا ضربه به سر جلوگیری کنید.
لازم است توجه کنید که این موارد به پیشگیری از اختلالات سلامتی نام برده شده کمکی نمی‌کنند اما مطمئناً می‌توانند به پیشگیری از موارد خفیف و جزئی سردرد کمک نمایند. در صورتی که شما از درد شدید در ناحیه‌ی سر رنج می‌برید، بهتر است فوراً با یک پزشک مشورت نمایید.
اکثر موارد ذکر شده به خوبی امکان درمان دارند به شرطی که علت زمینه‌ای بلافاصله تشخیص داده شود و درمان گردد. سردردهای خفیف و جزئی با داروها و مسکن‌ها درمان می‌گردند. پیشنهاد می‌دهیم برای هر کدام از انواع سردرد، با یک پزشک مشورت نمایید.
