استان كهگيلويه و بويراحمد چهار رودخانه مهم و داراي شناسنامه وجود دارد كه تمام آنها در معرض خطر آلودگي از طريق آلاينده‌هاي مختلف زيست محيطي قرار دارند.
منبع:مجله ایرنا
به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز به نقل از مجله ایرنا ، استان كهگيلويه و بويراحمد يكي ازاستان‌هايي‌است كه‌منابع‌آبي و رودخانه‌هاي فراواني دارد و به دليل بارندگي زياد همواره از اين نعمت برخوردار است.در حالي كه ۱۸۰رودخانه مهم در كشور شناسايي شده‌اند در استان كهگيلويه و بويراحمد چهار رودخانه مهم و داراي شناسنامه وجود دارد كه تمام آنها در معرض خطر آلودگي از طريق آلاينده‌هاي مختلف زيست محيطي قرار دارند.
اين رودخانه‌هاي مهم كه بشار، مارون، زهره و خيرآباد نام دارند در حوزه آبريز خليج‌فارس قرار گرفته‌اند و از منابع مهم تامين آب استان كهگيلويه و بويراحمد به شمار مي‌روند.
منابع آلاينده اين چهار رودخانه به طور كلي در پنج دسته‌آلاينده‌هاي صنعتي، فاضلاب‌هاي شهري و روستايي، كشاورزي، بيمارستاني و پسمانده‌هاي ورودي به رودخانه تقسيم‌بندي شده‌اند كه هريك از آنها تاثيرات مخرب زيست محيطي خود را بر روي منابع آبي رودخانه‌ها به جاي مي‌گذارند.
به گفته كارشناسان محيط زيست فاضلاب‌هاي صنعتي با شاخص‌هاي متفاوتي مانند اكسيژن مورد نياز فرآيندهاي شيميايي ( ،(CODاكسيژن مورد نياز بيولوژيكي ( (BODو ميزان اسيديته آب ( (PHبه درون رودخانه‌ها وارد مي‌شوند.
شاخص ( (PHدر بسياري از فاضلاب‌هاي صنعتي در حد استاندارد نيست و ((PH آب را به حد اسيدي يا قليايي مي‌رساند كه آسيب جبران‌ناپذيري به اين رودخانه‌ها وارد مي‌كند.
بنا به نتايج حاصل از پژوهش‌هاي علمي افزايش ( (BODو ( (CODآب نيز موجب كاهش اكسيژن مورد نياز ( (DOآبزيان مي‌شود.
صنايعي كه معمولا در كنار رودخانه‌هاي استان كهگيلويه و بويراحمد قرار دارند شامل صنايع نفت و گاز، آسفالت، سنگ شكن، آرد، نشاسته، قند، كشتارگاه دام و طيور و دامپروري‌ها هستند.
اين صنايع هركدام به نوبه خود برخي از شاخص‌هاي آلايندگي را وارد رودخانه مي‌كنند كه اين آلايندگي اثرات نامطلوبي بر روي اكوسيستم آبي دارند و زندگي آبزيان را به خطر مي‌اندازند.
به عنوان مثال كدورت بالاي ناشي از سنگ شكن‌ها مانع رسيدن نور به درون رودخانه‌ها و مانع عمل فتوسنتز گياهان و در نتيجه موجب مرگ و مير آبزيان مي‌شود.
ميزان آلودگي رودخانه‌ها در نقاط و فصول مختلف سال با يكديگر متفاوت است به طوري كه در فصول پاييز و زمستان ميزان اين آلودگي‌ها به حداقل و در فصل تابستان و كم‌باران نيز به حداكثر مي‌رسد.
اداره‌كل حفاظت محيط زيست كهگيلويه و بويراحمد گزارش مبسوطي را در مورد رودخانه‌هاي اين استان و عوامل تهديدكننده آنها به خبرگزاري ايرنا ارسال كرد.
براساس اين گزارش رودخانه بشاربا طول تقريبي ۱۱۵كيلومتر در شهرستان‌هاي بويراحمد و دنا جريان دارد و ميزان دبي سالانه آن ۱۸/۵۵مترمكعب در ثانيه است.
يكي از منابع آلاينده اين رودخانه منابع صنعتي است به طوري كه در حاشيه اين رودخانه نزديك به ۲۰واحد صنعتي وجود دارد.
فاضلاب‌هاي شهري و روستايي ۳۰۰روستا و دو شهر و پسمانده‌هاي خانگي، ضايعات صنعتي و كشاورزي نيز به اين رودخانه سرازير مي‌شوند.
وسعت اراضي زيركشت در حاشيه رودخانه بشار حدود ۱۵هزار هكتار است كه موجب مي‌شود در معرض آلودگي آلاينده‌هاي كشاورزي قرار گيرد.
رودخانه مارون با طول تقريبي ۱۵۶كيلومتر نيز به عنوان يكي ديگر از رودخانه‌هاي مهم در شهرستان كهگيلويه و بويراحمد جريان دارد و دبي سالانه آن ۵۱/۷مترمكعب در ثانيه است.
در حاشيه اين رودخانه ۱۵واحد صنعتي و خدماتي، يك شهر و تعدادي روستا قرار دارد كه آلاينده‌هاي صنعتي و فاضلاب‌هاي شهري و روستايي را روانه آن مي‌كنند.
وسعت اراضي زيركشت در حاشيه رودخانه مارون نيز بيش از ۱۸هزار هكتار است و انواع ضايعات كشاورزي و واحدهاي شن و ماسه به اين رودخانه سرازير مي‌شود.
رودخانه زهره كه در حوزه آبريز خليج‌فارس و درياي عمان قرار دارد با طول تقريبي ۱۰۰كيلومتر و ميانگين دبي سالانه ۵۷/۱مترمكعب در ثانيه در شهرستان گچساران جريان دارد.
در حاشيه اين رودخانه نيز ۱۰واحد صنعتي، يك شهر و تعدادي روستا وجود دارد و وسعت اراضي زيركشت آن حدود ۲۰هزار هكتار است.
در رودخانه زهره نيز انواع پسمانده‌هاي شهري و صنعتي و نخاله‌هاي ساختماني مشاهده مي‌شود.
به گزارش اداره‌كل حفاظت محيط زيست كهگيلويه و بويراحمد رودخانه خيرآباد كه در حوزه آبريز درياي عمان واقع شده چهارمين رودخانه مهم اين استان به شمار مي‌رود و داراي طول تقريبي ۱۰۰كيلومتر و دبي سالانه ۲۹/۱مترمكعب در ثانيه است و در شهرستان‌هاي كهگيلويه و گچساران جريان دارد.
در حاشيه اين رودخانه نيز ۱۰واحد صنعتي و خدماتي، دو شهر و تعدادي روستا قرار دارد و وسعت اراضي زيركشت آن حدود ۱۷هزار هكتار است.
از جمله پسمانده‌هاي ورودي به رودخانه خيرآباد مي‌توان به انواع ضايعات كشاورزي، واحدهاي شن و ماسه و پسمانده‌هاي شهري اشاره كرد.
مديركل حفاظت محيط زيست كهگيلويه‌و بويراحمد در زمينه آلودگي رودخانه‌هاي اين استان گفت: بيشترين مشكل محيط زيستي رودخانه‌ها مربوط به آلودگي‌هاي با منشاء خشكي است.
جليل بادام فيروز در گفت و گو با ايرنا افزود: ۱۰۰درصد فاضلاب‌هاي شهري با تصفيه يا بدون تصفيه وارد رودخانه‌ها مي‌شوند.
وي بيان كرد: بسياري از آلاينده‌ها با منشاء خشكي مانند پساب‌هاي كشاورزي شامل سموم دفع آفات، حشره كش‌ها و عناصر فلزات سنگين نيز وارد رودخانه‌هاي اين استان مي‌شوند.
بادام فيروز، با اشاره به اينكه استقرار صنايع در كنار رودخانه‌ها يكي از مهمترين مشكلات زيست محيطي محسوب مي‌شود، اظهار داشت: اين موضوع ناشي از نداشتن بينش علمي و حساسيت لازم در مورد محيط زيست است.
وي عنوان كرد: رشد روزافزون مراكز شهري، صنعتي، كشاورزي و افزايش جمعيت در حوزه آبريز رودخانه‌ها نيز يكي از عوامل تهديدكننده محيط زيست رودخانه‌ها به شمار مي‌رود.
بادام فيروز ابراز داشت: رودخانه بشار در رده رودخانه‌هاي نسبتا آلوده قرار دارد بنابراين آب آن براي مصارفي مانند شنا، آشاميدن و شستشو نامناسب است و آب آن را فقط مي‌توان براي مصارف كشاورزي و صنعتي به كار برد.
به گفته وي، گاهي‌اوقات در فصل تابستان و كم‌باران قسمت‌هاي پايين دست رودخانه بشار را مي‌توان در رديف رودخانه‌هاي آلوده قرار دارد زيرا حجم فاضلاب ورودي به اين رودخانه بسيار زياد مي‌شود.
مديركل حفاظت محيط زيست كهگيلويه و بويراحمد افزود: بر اثر كم شدن آب نيز رودخانه توان خودپالايي آن حجم از آب آلوده را ندارد و در نتيجه كاملا آلوده مي‌شود.
بادام فيروز گفت: از جمله راهكارهاي كاهش آلودگي رودخانه‌ها مي‌توان به ايجاد تصفيه‌خانه‌هاي مناسب براي صنايع و ايجاد حوضچه‌هاي مناسب ترسيب براي به استاندارد رساندن كدورت ناشي از صنايعي مانند سنگ شكن‌ها اشاره كرد.
وي، با تاكيد بر اينكه لازم است صنايع با فاصله مناسب از بستر رودخانه‌ها قرار گيرند، بيان كرد: يكي ديگر از راهكارهاي كاهش آلاينده‌ها تلاش صنايع براي گرفتن گواهينامه ايزو ۱۴۰۰۰براي استانداردهاي محيط زيستي است.
به گفته بادام فيروز، براي كاهش آلاينده تصفيه‌خانه‌هاي فاضلاب شهري مي‌توان سيستم ( (UVبر سر راه خروجي تصفيه‌خانه‌ها قرار داد.
وي، از مديران و مسوولان دستگاه‌هاي اجرايي و صنايع اين استان خواست تا با رعايت و توجه به اين مسائل زمينه‌هاي بيشتري را براي كاهش آلاينده‌هاي رودخانه‌هاي استان كهگيلويه و بويراحمد فراهم كنند.ك/۴
اين رودخانه‌هاي مهم كه بشار، مارون، زهره و خيرآباد نام دارند در حوزه آبريز خليج‌فارس قرار گرفته‌اند و از منابع مهم تامين آب استان كهگيلويه و بويراحمد به شمار مي‌روند.
منابع آلاينده اين چهار رودخانه به طور كلي در پنج دسته‌آلاينده‌هاي صنعتي، فاضلاب‌هاي شهري و روستايي، كشاورزي، بيمارستاني و پسمانده‌هاي ورودي به رودخانه تقسيم‌بندي شده‌اند كه هريك از آنها تاثيرات مخرب زيست محيطي خود را بر روي منابع آبي رودخانه‌ها به جاي مي‌گذارند.
به گفته كارشناسان محيط زيست فاضلاب‌هاي صنعتي با شاخص‌هاي متفاوتي مانند اكسيژن مورد نياز فرآيندهاي شيميايي ( ،(CODاكسيژن مورد نياز بيولوژيكي ( (BODو ميزان اسيديته آب ( (PHبه درون رودخانه‌ها وارد مي‌شوند.
شاخص ( (PHدر بسياري از فاضلاب‌هاي صنعتي در حد استاندارد نيست و ((PH آب را به حد اسيدي يا قليايي مي‌رساند كه آسيب جبران‌ناپذيري به اين رودخانه‌ها وارد مي‌كند.
بنا به نتايج حاصل از پژوهش‌هاي علمي افزايش ( (BODو ( (CODآب نيز موجب كاهش اكسيژن مورد نياز ( (DOآبزيان مي‌شود.
صنايعي كه معمولا در كنار رودخانه‌هاي استان كهگيلويه و بويراحمد قرار دارند شامل صنايع نفت و گاز، آسفالت، سنگ شكن، آرد، نشاسته، قند، كشتارگاه دام و طيور و دامپروري‌ها هستند.
اين صنايع هركدام به نوبه خود برخي از شاخص‌هاي آلايندگي را وارد رودخانه مي‌كنند كه اين آلايندگي اثرات نامطلوبي بر روي اكوسيستم آبي دارند و زندگي آبزيان را به خطر مي‌اندازند.
به عنوان مثال كدورت بالاي ناشي از سنگ شكن‌ها مانع رسيدن نور به درون رودخانه‌ها و مانع عمل فتوسنتز گياهان و در نتيجه موجب مرگ و مير آبزيان مي‌شود.
ميزان آلودگي رودخانه‌ها در نقاط و فصول مختلف سال با يكديگر متفاوت است به طوري كه در فصول پاييز و زمستان ميزان اين آلودگي‌ها به حداقل و در فصل تابستان و كم‌باران نيز به حداكثر مي‌رسد.
اداره‌كل حفاظت محيط زيست كهگيلويه و بويراحمد گزارش مبسوطي را در مورد رودخانه‌هاي اين استان و عوامل تهديدكننده آنها به خبرگزاري ايرنا ارسال كرد.
براساس اين گزارش رودخانه بشاربا طول تقريبي ۱۱۵كيلومتر در شهرستان‌هاي بويراحمد و دنا جريان دارد و ميزان دبي سالانه آن ۱۸/۵۵مترمكعب در ثانيه است.
يكي از منابع آلاينده اين رودخانه منابع صنعتي است به طوري كه در حاشيه اين رودخانه نزديك به ۲۰واحد صنعتي وجود دارد.
فاضلاب‌هاي شهري و روستايي ۳۰۰روستا و دو شهر و پسمانده‌هاي خانگي، ضايعات صنعتي و كشاورزي نيز به اين رودخانه سرازير مي‌شوند.
وسعت اراضي زيركشت در حاشيه رودخانه بشار حدود ۱۵هزار هكتار است كه موجب مي‌شود در معرض آلودگي آلاينده‌هاي كشاورزي قرار گيرد.
رودخانه مارون با طول تقريبي ۱۵۶كيلومتر نيز به عنوان يكي ديگر از رودخانه‌هاي مهم در شهرستان كهگيلويه و بويراحمد جريان دارد و دبي سالانه آن ۵۱/۷مترمكعب در ثانيه است.
در حاشيه اين رودخانه ۱۵واحد صنعتي و خدماتي، يك شهر و تعدادي روستا قرار دارد كه آلاينده‌هاي صنعتي و فاضلاب‌هاي شهري و روستايي را روانه آن مي‌كنند.
وسعت اراضي زيركشت در حاشيه رودخانه مارون نيز بيش از ۱۸هزار هكتار است و انواع ضايعات كشاورزي و واحدهاي شن و ماسه به اين رودخانه سرازير مي‌شود.
رودخانه زهره كه در حوزه آبريز خليج‌فارس و درياي عمان قرار دارد با طول تقريبي ۱۰۰كيلومتر و ميانگين دبي سالانه ۵۷/۱مترمكعب در ثانيه در شهرستان گچساران جريان دارد.
در حاشيه اين رودخانه نيز ۱۰واحد صنعتي، يك شهر و تعدادي روستا وجود دارد و وسعت اراضي زيركشت آن حدود ۲۰هزار هكتار است.
در رودخانه زهره نيز انواع پسمانده‌هاي شهري و صنعتي و نخاله‌هاي ساختماني مشاهده مي‌شود.
به گزارش اداره‌كل حفاظت محيط زيست كهگيلويه و بويراحمد رودخانه خيرآباد كه در حوزه آبريز درياي عمان واقع شده چهارمين رودخانه مهم اين استان به شمار مي‌رود و داراي طول تقريبي ۱۰۰كيلومتر و دبي سالانه ۲۹/۱مترمكعب در ثانيه است و در شهرستان‌هاي كهگيلويه و گچساران جريان دارد.
در حاشيه اين رودخانه نيز ۱۰واحد صنعتي و خدماتي، دو شهر و تعدادي روستا قرار دارد و وسعت اراضي زيركشت آن حدود ۱۷هزار هكتار است.
از جمله پسمانده‌هاي ورودي به رودخانه خيرآباد مي‌توان به انواع ضايعات كشاورزي، واحدهاي شن و ماسه و پسمانده‌هاي شهري اشاره كرد.
مديركل حفاظت محيط زيست كهگيلويه‌و بويراحمد در زمينه آلودگي رودخانه‌هاي اين استان گفت: بيشترين مشكل محيط زيستي رودخانه‌ها مربوط به آلودگي‌هاي با منشاء خشكي است.
جليل بادام فيروز در گفت و گو با ايرنا افزود: ۱۰۰درصد فاضلاب‌هاي شهري با تصفيه يا بدون تصفيه وارد رودخانه‌ها مي‌شوند.
وي بيان كرد: بسياري از آلاينده‌ها با منشاء خشكي مانند پساب‌هاي كشاورزي شامل سموم دفع آفات، حشره كش‌ها و عناصر فلزات سنگين نيز وارد رودخانه‌هاي اين استان مي‌شوند.
بادام فيروز، با اشاره به اينكه استقرار صنايع در كنار رودخانه‌ها يكي از مهمترين مشكلات زيست محيطي محسوب مي‌شود، اظهار داشت: اين موضوع ناشي از نداشتن بينش علمي و حساسيت لازم در مورد محيط زيست است.
وي عنوان كرد: رشد روزافزون مراكز شهري، صنعتي، كشاورزي و افزايش جمعيت در حوزه آبريز رودخانه‌ها نيز يكي از عوامل تهديدكننده محيط زيست رودخانه‌ها به شمار مي‌رود.
بادام فيروز ابراز داشت: رودخانه بشار در رده رودخانه‌هاي نسبتا آلوده قرار دارد بنابراين آب آن براي مصارفي مانند شنا، آشاميدن و شستشو نامناسب است و آب آن را فقط مي‌توان براي مصارف كشاورزي و صنعتي به كار برد.
به گفته وي، گاهي‌اوقات در فصل تابستان و كم‌باران قسمت‌هاي پايين دست رودخانه بشار را مي‌توان در رديف رودخانه‌هاي آلوده قرار دارد زيرا حجم فاضلاب ورودي به اين رودخانه بسيار زياد مي‌شود.
مديركل حفاظت محيط زيست كهگيلويه و بويراحمد افزود: بر اثر كم شدن آب نيز رودخانه توان خودپالايي آن حجم از آب آلوده را ندارد و در نتيجه كاملا آلوده مي‌شود.
بادام فيروز گفت: از جمله راهكارهاي كاهش آلودگي رودخانه‌ها مي‌توان به ايجاد تصفيه‌خانه‌هاي مناسب براي صنايع و ايجاد حوضچه‌هاي مناسب ترسيب براي به استاندارد رساندن كدورت ناشي از صنايعي مانند سنگ شكن‌ها اشاره كرد.
وي، با تاكيد بر اينكه لازم است صنايع با فاصله مناسب از بستر رودخانه‌ها قرار گيرند، بيان كرد: يكي ديگر از راهكارهاي كاهش آلاينده‌ها تلاش صنايع براي گرفتن گواهينامه ايزو ۱۴۰۰۰براي استانداردهاي محيط زيستي است.
به گفته بادام فيروز، براي كاهش آلاينده تصفيه‌خانه‌هاي فاضلاب شهري مي‌توان سيستم ( (UVبر سر راه خروجي تصفيه‌خانه‌ها قرار داد.
وي، از مديران و مسوولان دستگاه‌هاي اجرايي و صنايع اين استان خواست تا با رعايت و توجه به اين مسائل زمينه‌هاي بيشتري را براي كاهش آلاينده‌هاي رودخانه‌هاي استان كهگيلويه و بويراحمد فراهم كنند.ك/۴
