بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی در پانزدهمین اجلاس سراسری نماز

برادران عزیز! آقایان محترم! خیلی خوش آمدید . من حقیقتاً وظیفه می دانم که از جناب آقای قرائتی و بقیه ی کسانی که با ایشان در مسأله ی مهم نماز همکاری کردند: آقایان علمای محترم، ائمه ی جمعه ی محترم، مسئولان بخش های مهم کشور، بعضی از وزرا، بعضی از مدیران، تشکر کنم .

می خواهم عرض بکنم که آنچه در این زمینه وقت بگذارید و تلاش کنید و از نیروی مادی و معنوی خودتان در امر ترویج نماز استفاده کنید، زیادی انجام نگرفته است؛ جا دارد.

این که به ما گفتند «الصلوه عمود الدین»، باید این را جدی بگیریم . خیمه ی دین با نماز بر پاست؛ هم در دینداری و تدین یک فرد، هم در اقامه ی یک جامعه ی دینی و هم در دینداری یک کشور و یک مجتمع .

اگر ما نتوانیم کیفیت تأثیر نماز را در این عرض عریض و وسیع درست تشخیص بدهیم، از کوتاهی دید ماست . و الاّ آن کسی که فرموده است: «الصلوه عمود الدین» و آیات کریمه ی قرآن که ناطق به اهمیت نماز هستند، خوب می دانند که این ساز و کار چگونه و این نقش چگونه است .

یک وقتی در دوران طاغوت و در بعضی از سلولهای زندان های دشوار و هولناک آن رژیم که زندانی های گوناگونی در آن جا زندانی بودند.

از زندانی های مسلمان و با تفکر اسلامی، تا بعضی که با گرایش های حزبی و ایدئولوژی های گوناگونی که به هر حال اسمش اسلامی بود، ما شنیده بودیم – شاید خود من به غیر واسط هم شنیده بودم،

اگر دیگران هم شنیده بودند که نقل می کردند – که بعضی از این ها می گفتند: چقدر می گویید«حی علی الصلوه» بگویید «حی علی الجهاد» . فضای مبارزه، این تفکر و این نگاه را به مسائل به وجود آورده که دائم چسبیده اید به صلوه و مرتب می گویید«حی علی الصلوه، حی علی الصلوه».

خوب، بگویید«حی علی الجهاد» و مردم را به جهاد فرا بخوانید . اما تجربه های روزگار نشان داد که بی اعتنایی به نماز، چه بر سر یک انسانی و چه بر سر جهاد و معنای جهاد می بخشد، همان توجه به خداست، که قوامش به نماز است .

لذا اولین واجبی که بر پیغمبر واجب می شود، نماز است؛ اول تبلیغی که برای پیغمبر خدای متعال معین می کند، «وأمر اهلک بالصلوه» است؛ توصیفی که خدای متعال در درجه ی اول برای جامعه ی موحد بیان می کند، «الذین ان مکناهم فی الارض اقاموالصلوه»(2) است . این اهمیت نماز است .

انگیزه، و جهت یابی دو شاخص اصلی در نماز
برای حرکت در این میدان آن چه که بیش از همه لازم است، دو چیز است: یکی انگیزه، آن نیروی درونی که انسان را حرکت بدهد و راه ببرد؛ دیگر، آن قطب نمایی که انسان، آن ستاره ی راهنما را فراموش نکند و جهتش کج نشود .

اگر انگیزه نبود، انسان وسط راه می ماند؛ مشکلات زیاد است. اقامه ی جامعه ی توحیدی، اقامه ی عدل در میان بشر، برپا کردن خیمه ی حق در بین این همه طوفان های اهوای باطل، کار آسانی نیست؛ انگیزه لازم است.

این انگیزه عبارت است از توجه به هدف کار و این که ما مقصودمان قدرت نیست، ثروت نیست، هوی پرستی نیست، تمنیات شخصی نیست، ملاحظات گوناگون سیاسی نیست؛ بلکه هدفمان خداست . این دو تا خصوصیت، این دو عامل مهم، یعنی انگیزه و جهت گیری، در نماز خلاصه شده .

و این هم برای کسانی که بخش قابل توجهی از این مسئولیت را بر دوش دارند، هم برای مردمان متوسط، هم برای عموم افراد جامعه، لازم است. البته کسانی مسئولیت هایشان سنگین تر است.

بیشتر احتیاج دارند؛ آن ها نیازشان به هر دو بیشتر است؛ هم به انگیزه، هم به جهت یابی و دقت در جهت گیری . لذا این که خداوند به پیغمبر می فرماید:

«قم اللیل الا قلیلا نصفه او نقص منه قلیلا او زد علیه و رتل القرآن ترتیلا» ؛ شب را به ذکر خدا بگذران، بخش مهمی از شب را نماز بخوان، با خدا متصل شو . چرا؟ زیرا: «انا سنلقی علیک قولا ثقیلا»؛ خطاب سنگینی متوجه توست، خودت را آماده کن، برای این است

. بنابراین، ماها بیشتر احتیاج داریم، دیگر مردم هم به نسبت در درجات مختلف به نماز احتیاج دارند .

حضور قلب» در نماز
نماز اهمیتش این است .و در نماز آن چه که مهم است و باید روی آن تکیه کرد بعد از ترویج اصل نماز- که همه را نماز خوان باید کرد و همه نمازخوان بشوند- عبارت است از توجه در نماز . همان چیزی که «حضور قلب» به آن گفته می شود .

حضور قلب و توجه، کاری است که به تمرین احتیاج دارد. کسانی که این کارها را کرده اند و بلدند، به ما یاد می دهند که انسان باید در حال نماز، خود را در حضور یک مخاطب عالی شأن و عالی مقام که خالق هستی است و مالک همه ی وجود انسان است، احساس کند .

هر مقدار از نماز که توانست این حالت را داشته باشد، به تعبیر روایات این نماز، نماز مقبول است و آن خاصیت و اثر را خواهد بخشید . و دیگر آثار نماز- که نمی شود آثار نماز را در چند جمله یا در چند فقره ی کوتاه خلاصه کرد- بر این مترتب می شود .

البته مقدمه ی اول و لازم این است که ما همه ی جوان ها و همه ی مردم مان را با نماز آشنا کنیم و اهمیت نماز را برای این ها شرح بدهیم . این کار متصدی لازم دارد و بحمدالله شما ها این را به عهده گرفته اید و متصدی این کار شده اید .

توصیه به عدم غفلت مسئولین
حقیقتاً دستگاه های مختلف بایستی در این زمینه کار و تلاش کنند . این مهم است؛ این فقط این نیست که ما یک آدم غافل یا بی نماز را به نماز می کشانیم؛ این معنایش این است که ما داریم

پایه های یک حرکت عظیم جهانی را که نظام جمهوری اسلامی ستون مستحکم آن است، در میان انسان ها استوار می کنیم . انسان ها وقتی دلشان با نماز انس گرفت و از طریق نماز با خدای متعال مأنوس و آشنا شدند، به طور طبیعی گناهان از این ها دور می شود.

دلهایشان نسبت به گناه حساس می شود و آن حالت تقوایی که در شرع مقدس قوام دینداری است، به تدریج در انسان حاصل می شود. مسأله ی نماز این است .

لذا ما اولاً از همه ی دوستان به خصوص از شخص آقای قرائتی که واقعاً تلاش مجدانه ای و مخلصانه ای در این راه انجام دادند و کسانی که با ایشان همکاری کردند، صمیمانه تشکر می کنیم .

ثانیاً تأکید می کنیم این کار را نیمه کاره نگذارید؛ میان راه خسته نشوید . این، برای همیشه است؛ این کاری است که به طور مستمر باید ادامه داشته باشد؛ این مثل خود نماز که تعطیل بردار نیست، توقف نمی پذیرد.

چون غفلت انسان موجبات فراوانی دارد و خیلی چیزها انسان را غافل می کند. برای این که با این غفلت مبارزه بشود، نماز لازم است؛ صبح، نماز ظهر، نماز شب، نماز نافله و فریضه به اهمیت نماز، به شرائط معنوی نماز باید مردم را آشنا کرد و از همه ی ابزارهای مفید تبلیغ بایستی در این راه استفاده کرد .

موضع گیری رهبر در مقابل پاپ مسیحی
یک جمله راجع به این حرفی که از قول پاپ نقل شده است؛ عرض بکنیم که دنیای اسلام به حق در مقابل این حرف عکس العمل نشان داد.

این اظهار نظری که از یک شخصیت روحانی مسیحی درباره ی اسلام با یک میلیارد و نیم انسان متدین به اسلام و با میلیون ها کتاب نوشته شده ی درباره ی اسلام، صادر شد، از دو جنبه قابل توجه است :

جنبه اول که بیشتر هم امروز در دنیای اسلام و در این چند روز به آن توجه شده، مسأله ی تهمتی است که به اسلام متوجه شده است و این ایراد و این تهمت، ظلم به اسلام و بی انصافی درباره ی اسلام است .

اسلام را متهم کردن به این که از عقلانیت جداست و نسبت به عقل بی اعتناست، همان قدر ظالمانه است که انکار یک امر بدیهی؛ انکار منافع خورشید یا انکار نور خورشید .

در کدام کتاب آسمانی این همه مخاطبان امر شده اند به تفکر، به تعقل؛ «لعلکم تتفکرون»،«لعلکم تعقلون»؛ و به تدبیر در آیات تکوینی الهی . در کدام کتاب آسمانی در اولین خطاب به علم، به قلم، به تعلیم، توجه شده و اهمیت داده شده است .

و امروز اگر دنیای غرب در کار علم و پیشرفت علمی موفقیتی دارد، کدام مورخ و مطلع با انصافی است که تصدیق نکند که این را از دنیای اسلام گرفته است .

قرون وسطی که قرون تاریکی و ظلمت و سیاهی دنیای غرب و اروپا بود، دوران شکوفایی علم و تعقل و اندیشه و فلسفه و ابن سیناها و فارابی ها و افرادی این چنین، در دنیای اسلام است .

جهاد اسلام جنگ با ملت ها نیست؛
مسأله ی جهاد اسلام را هم نفهمیدن و بد معرفی کردن، یک بی انصافی دیگر است . جهاد اسلام برای تحمیل عقیده نیست؛ برای مبارزه ی با کسانی است که انسان ها را به بردگی می کشند.

جهاد اسلام جنگ با ملت ها نیست؛ بلکه جنگ با قدرت های ستمگر و ظالم است . این، تاریخ اسلام است؛ این، عملکرد پیشوایان اسلام است؛ این، توصیه ی پیشوایان اسلام است .

امیرالمؤمنین علیه السلام در خطاب و فرمان خود به مالک اشتر این جمله ی جاودانه و فراموش نشدنی را دارند که می فرمایند:

کسانی که تو با این ها در آنجا مواجه می شوی، یا با تو از لحاظ عقیده یکسانند، یا «و اما شریک لک فی الخلق» ؛ یا در انسان بودن با تو شریک هستند. حتی کسانی که از لحاظ عقیده با تو همراه نیستند.

ولی انسانند، باید با انسان برخورد تکریم آمیز داشت . «لا ینها کم الله عن الذین لم یقاتلوکم فی الدین و لم یخرجوکم من دیارکم ان الله یحب المقسطین» این دستور قرآن است – با کفار، با کسانی که با شما هم عقیده نیستند.

اما به شما تجاوز نکردند؛ تعرض نکردند؛ تعدی نکردند؛ با شما ظالمانه برخورد نمی کنند، به این ها اعمال قسط کنید؛ نیکی کنید . «و ان تبروهم»؛ به آن ها نیکی کنید . دستور اسلام این است .

چطور کسی این را نفهمد و جهاد اسلامی را که مبارزه ی آزادی بخش ملتهاست؛ مبارزه ی رها کردن ملتها از چنگال قدرت های ستمگر ظالم است، این را این طور تفسیر کند، که متأسفانه در این بیانات تفسیر شده و متعلق به امروز هم البته نیست.

قرن ها روحانی های اروپایی این حرف ها را نسبت به اسلام می گفتند و ما دوران های اخیر تصورمان این بود که این حرف ها بر زبان هایی که نباید جاری شود، جاری می شود .

تفرقه انداختن بین ملتهای مسیحی و مسلمان
جنبه ی دوم قضیه، به نظر من از جنبه ی اول مهم تر است و آن، سیاست های پرده ی این گونه بیانات است، که مسأله را برای ما روشن می کند.

مسأله ی بحران آفرینی مذهبی در دنیا، قرار دادن اصحاب ادیان مختلف و مذاهب مختلف در مقابل هم، جلوگیری از همکاری ملت هایی که دارای عقاید مختلفند، ایجاد جنگ، ایجاد درگیری و ایجاد بحران، که این خواست قدرت هایی است که ادامه ی حیاتشان منوط به بحران آفرینی است.

باید بحران آفرینی کنند تا بتوانند مقاصد خبیث خودشان را در میان جامعه ی بین المللی دنبال بکنند . من از این نگرانم که پشت سر این بیانات، بدبینی مسلمانان و مسیحیان نسبت به یکدیگر، کینه ورزی ملتهای مسیحی و مسلمان با یکدیگر، زشت کردن چهره ی مسلمین، به خصوص در کشورهایی که در آنجا در اقلیتند.

مثل کشورهای اروپایی و امریکا؛ ایجاد بهانه هایی برای سرکوب جوامع مسلمان در این کشورها با اتهام واهی تروریست و امثال اینها فراهم شود . آنچه که پشت سر این قضیه هست، این جور سیاست هاست ؛ این را باید توجه داشت .

و گمان می کنم خود پاپ هم در این زمینه فریب خورده و توجه نکرده که پشت سر این حرف چیست و آن کسانی که وادار می کنند؛ زمینه سازی می کنند برای بیان این حرف ها، چه مقاصدی دارند .

چند سال قبل یکی از رؤسای اروپایی آمده بود تهران و در ملاقات با من، با یک تعبیری، اشاره ای کرد به جنگ مسیحی و مسلمان . من در مخاطبه ی با او اظهار تعجب کردم و گفتم مگر بناست جنگی بین مسلمانان و مسیحی ها بشود ! گفتم مسلمان ها انگیزه ی جنگیدن با مسیحیان را ندارند .

جنگ های مسیحیان
در این صد سال اخیر هم، شاید هم بیشتر، هر چه جنگ در دنیا، جنگ های بزرگ، اتفاق افتاده است، جنگ بین خود مسیحی ها بوده است؛ جنگ اول جهانی، جنگ دوم جهانی، جنگ های فرانسه و آلمان؛ اسم آوردم و به او گفتم که این جنگ ها بین دولت های مسیحی بوده و بین مسیحیان و مسلمانان نبوده است .

آن وقت، تعجب کردم از این که چرا این حرف را مطرح کرد . بعد از چندی این ماجرای برج های نیویورک اتفاق افتاد و اظهار نظر رئیس جمهور امریکا که : جنگ صلیبی شروع شده است !

توطئه ی امریکایی-صهیونیستی
این شخصی که مورد بحث ماست، که با من صحبت می کرد، یکی از کسان اصلی ای بود که پس از بیانات جورج بوش در پروژه ی امریکایی-صهیونیستی حمله به عراق، دخالت مستقیم داشت .

من آنجا توجه کردم که این حرفی که با من در اینجا مطرح شده بود، مسبوق به یک مذاکره، به یک گفتگو، به یک قرار در بین سران استکبار جهانی بوده است .

آن کسانی که حلقه ی توطئه ی امریکایی-صهیونیستی را در مورد خاورمیانه تشکیل داده بودند، که قدم اولشان هم حمله ی به عراق بود . آنجا معنای آن حرف برای من آشکار شد؛ جنگ صلیبی ! جنگ مسلمانان و مسیحیان ! البته موفق نشدند .

از آن روز تا امروز تلاش های زیادی کردند . ماجرای کاریکاتورهای اهانت آمیز در همین سلسله است . ماجرای اظهارات اهانت آمیز بعضی از سیاستمداران و مطبوعاتی ها نسبت به اسلام و مسلمین در امریکا و اروپا از همین مقوله است .

این هم آخرین حلقه ی این سلسله است تا امروز، که متأسفانه این دفعه از زبان پاپ، از زبان یک روحانی مسیحی، صادر می شود . از بوش ما خلاف توقعمان نمی شود؛ چون بوش همین است .

رئیس جمهور امریکا یعنی عنصری که برای قدرت ها، کارتل ها و تراست های غارتگر جهانی کار می کند و به وسیله ی آن ها انتخاب شده است و دستش در کارهای آن هاست .

انسان از او تعجب نمی کند؛ اما از یک مقام روحانی خیلی تعجب آور است؛ خیلی مایه ی تأسف است که یک مقام روحانی ارشد در عالم مسیحیت وسیله ای بشود.

برای آن چیزی که سیاست عمده ی مستکبران و قدرتمندان و تجاوز زر و زور در سطح دنیاست ! وسیله ای بشود برای سیاست عمده ی به غارت برندگان ثروت های ملی و بحران سازها و برای آن چیزی که هدف آن هاست . مسلمان ها باید به این توجه کنند .

آن کسانی که در قبال این اظهار نظر غیر منصفانه موضع می گیرند، توجه کنند که جهت حمله و حرکت آن ها چه کسی باید باشد .

آن کسی که این حرکت را در دنیا راه می اندازد و انگیزه دارد و منتفع و ذی نفع در این حرکت هست، پاپ و امثال پاپ نیستند، آن ها قدرت های جهانی و صهیونیست ها و امریکا هستند . در این قضیه هم شیطان بزرگ است که در پشت پرده، نقش آفرینی می کند .

ان شاء الله امیدواریم که خداوند همه ی ما را حمایت کند؛ هدایت کند؛ دستگیری کند و بتوانیم در آنچه که وظیفه ماست، بصیر و هوشیار و کوشا ان شاء الله حرکت کنیم؛ و کید دشمنان اسلام و مسلمین را خداوند به خودشان برگرداند .والسّلام علیکم و رحمه اللَّه و برکاته‏(سید علی خامنه ای)(3)

نتیجه:
از پیام رهبری به پانزدهمین اجلاس سراسری نماز نکات زیر قابل برداشت می باشند.

الف:اگر (حی علی الصلوه )را مردم با جان و دل درک کنند در فرا خوانی عمومی ( حی علی الجهاد ) با استقبال فی سبیل الله همراه می شویم.

ب:مسئولین نیازشان به دو شاخص اصلی در نماز  بیشتر است؛ یعنی هم به انگیزه، هم به جهت یابی و دقت در جهت گیری.

ب:تفرقه انداختن بین ملتهای مسیحی و مسلمان توسط پاپ و روخانیون مسیحی توطئه ی امریکایی-صهیونیستی است.

ج:ماجرای کاریکاتورهای اهانت آمیز تفرقه بین مسلمانان و آشوب های داخلی مسلمانان توطئه ی امریکایی-صهیونیستی است.

منبع:
1.پیام رهبری،بیست و چهارمین اجلاس سراسری نماز، ششم بهمن ماه .1394
2.سوره حج آیه 41
3.تهران، مکان قرائت پیام مقام رهبری ، بیست و هفتم شهریور .۱۳۸۵
www.salat.ir
* این مقاله در تاریخ 1401/8/3 بروز رسانی شده است.