پیام مقام معظم رهبری، به هفتمین اجلاس سراسری نماز

در میان مجموعه وظایف خطیری که با استقرار حاکمیت الهی در نقطه ای از زمین بر دوش مؤمنان و بندگان زبدة خداوند قرار می گیرد . قرآن اقامه نماز را شأنی ویژه بخشیده و آن را در صدر فهرست ، جای داده است : « اَلَّذینَ اِنْ مَکَّنّاهُمْ فِی اْلَارْضِ اَقامُوا الصَّلوةَ ... »

اگر برپا داشتن نماز در میان نماز ، نقش بنیادی نمی داشت و همچون پایه ی استواری برای پیشبرد هدفهای بزرگ نظام اسلامی به شمار نمی آمد ، چنین تبلیغ بلیغی بر اهمیت نماز نمی شد.

حقیقت آن است که نماز با نقش عظیم تربیتی ، با تأثیر شگرف در ایجاد آرامش و سکینه قلبی مؤمنان ، با دمیدن روح توکل و تقوا و اخلاص در نمازگزار ، با ایجاد فضای تقدس و معنویت در پیرامون نمازگزار که موجب دوری او و دیگران از گناه است.

و با درسهای معرفتی گوناگون که در الفاظ و اذکار آن نهفته است ، بسی بیش از صرفاً یک وظیفه شخصی ، و در واقع دارای یک نقش کلیدی در اداره فرد و جامعه است.

تاکیدهای بلیغی که برگزاردن این واجب شده ؛ و حتی پدر و مادر موظف شده اند که فرزند خود را از دوران کودکی با آن مأنوس سازند ، در میان همة واجبات دینی ، بی نظیر است.

و این بخاطر نقش استثنایی نماز در تنظیم انگیزه های روانی فرد و تأمین فضای مناسب برای تحمل بارهای سنگین وظیفه ، در جامعه است . با توجه به همة این جهات ، به حق باید نماز را برترین اعمال دانست و صلای « حَیَّ عَلی خَیْرِ الْعَمَل » را در بانگ نماز سخنی حمکت آمیز به حساب آورد .

نماز مقدمه واجبات و پشتوانه روحی و معنوی
نماز است که مایه های لازم ایثار و گذشت و توکل و تعبد را که پشتوانه حتمی واجبات پرخطر و دشوار همچون جهاد ، نهی از منکر و ذکات ، د روح آدمی پدید می آورد و او را شجاعانه بدان میدان ها گسیل می دارد .

هنگامی که به خاطر هجوم دشمن ، فریضه جهاد اهمیت می یابد اثر دشواری زندگی قشرهایی از مردم ، فریضه ذکات و انفاق ، همه را مخاطب می سازد ، یا به اقتضای تلاش دشمن در عرصه فرهنگ و اخلاق ، امر به معروف و نهی از منکر ، واجب همگانی می شود .

در همة این شرایط ، نماز ، نه فقط از شأن « خیر العملی » فرو نمی افتد ، بلکه بمثابة پشتوانه روحی و معنوی همة مجاهدتها و ایثارها و خطرپذیری ها ، بر اهمیت آن افزوده می شود.

امروز با سیطرة نظم ماشینی بر همة جامعه های بشری ، انسان و انسانیت ها سخت در فشارند . آحاد بشر در چنین نظمی ناگزیرند آهنگ زندگی فردی و اجتماعی را ، با نواخت سنگین و روح گداز و ماشین ، همسان و یک آهنگ کنند.

رحم و مروت و گذشت و ایثار و بسی ارزشهای اخلاقی دیگر ، در این هم نواختی است که کم تأثیر و بیرنگ می شود ، و خانواده و اخلاق همزیستی مهرآمیز خانوادگی ، در چنین وضعی است که پایمال و منهدم می گردد .

از دهها سال پیش دلسوزان و تیز بینان ، حتی در قلب محیط تمدن صنعتی و ماشینی ، این خطر را احساس کرده و هشدار داده اند، و با تأسف ، هنوز میلیون ها انسان به ویـژه جوانـان که احساسات لطیف تر و روحیة آسیب پذیرتر دارند در این بلای بزرگ همچنان بی دفاع و بی علاج اند.

نیاز به رابطة معنوی با خداوند رحیم و کریم ، بدین جهت امروز برای مردم دنیا از همیشه حادتر و جدی تر است و نماز برترین و کارآمدتررین وسیله برای تأمین این نیار است.

بشریت امروز به نماز خالص و کامل و پرشور اسلامی ، از همیشه نیازمندتر است و شما مسئولان امر ترویج نماز باید به کمک الهی بتوانید ، نه فقط نسل روبه رشد و بالندة جوان کشورمان ، بلکه همة جانهای نیازمند و کامهای تشنه بشر متحیر در سراسر جهان را ، اشباع کنید و از سرچشمة نماز بهره مند سازید .

توصیه ها و سفارشات رهبری به آحاد ملت ایران
اینجانب ضمن تقدیر از زحمات شما عزیزان که سال به سال ، گسترده تر و بار آورتر می شود ، شما و دیگر مسئولان و همة ملت عزیز را به نکات زیر توصیه می کنم :

1- آشنایان با معارف اسلامی ، شأن نماز و روح و محتوا و گسترة تأثیر آن را در جان فرد و مجتمع را با شیوه های رسا ، تبین کنند ، و به ویژه هنرمندان برای این مقصود از ابزار کارآمد هنر بهره بگیرند .

2- پدر و مادرها ، کودکان و نوجوانان را با صورت و معانی این فریضه آشنا سازند و اگر باید از دیگران کمک گرفت ، کتابهای شیرین و آسان فهم را برای کودکان خود بخوانند .

3- معلمان مدارس در هنگام نماز ، نوجوانان پسر و دختر را به حضور در نمازخانه های مدارس تشویق کنند و خود پیش از همه به نماز بشتابند .

4- مسئولان پرورشی مدارس ، نماز را در رأس برنامه های پرورشی به شمار آورند .

5- مسئولان ورزش کشور ، محیط ورزش را با یادآوری و اقامه نماز روح بخشند و در تعیین فقط مسابقات ورزشی ، ساعت نماز را فارغ و زمین و زمان را آمادة برگزاری نماز کنند .

6- برنامه ریزان حرکت رسانه های سفری مانند قطار و هواپیما و غیر آن ، حفظ وقت و امکان نماز مسافران را در برنامه ریزی در نظر بگیرند .

7- ائمه محترم جماعات ، مساجد را از همیشه فعال تر کنند و آموزش ترجمه و مفهوم و روح نماز را به شکل نوین و جذاب ، در برنامه های خود بگنجانند .

8- نویسندگان کتب معارف دبیرستانها و دانشگاهها ، نماز را از موضوعات مورد بحث آن کتابها قرار دهند و در آن ، بحث های عالمانه و عمیق در این باره مطرح سازند .

9- جوانان عزیز ، دقائق معدود نماز را فقط برای نماز بگذرانند و در طول نماز ، تا آنجا که می توانند با تمرکز و حضور قلب ، مایة زندگی بخش ذکر و تضرع را برای جان و دل نیازمند خویش تأمین کنند .

10- همگان ، نماز را که داروی شفا بخش روح و مایة صفا و آرامش و نورانیت است ، برهمه کارهای دیگر مقدم دارند و در هیچ شرایطی خود را از آن محروم نسازند و هرگـز به بهانة مشغله و گرفتـاری ، ایـن حضور رهایی بخش در محضر آفریدگار رحیم و کریم و عزیز را از دست ندهند .

خداوند فیض نماز را بیش از پیش بر این ملت مؤمن و نمازگزار ، ارزانی فرماید .والسلام علیکم و رحمت الله و برکاته(سید علی خامنه ای)(2)

نتیجه:
در پیام مقام معظم رهبری، به هفتمین اجلاس سراسری نماز  نکات زیر قابل توجه است.
1. در مقابل واجب شرعی و همگانی همه ی ملت وظیفه و تکلیف دارند و از کسی ساقط نیست.
2.همه ی رکن های جامعه ار کوچک تا بزرگ یعنی از خانواده تا دولت در رابطه ی با نماز مسئول هستند.
3.نماز مقدمه و پشتوانه ی محکم دیگر واجبات الهی در دنیا و آخرت است .از این پشتوانه ی معنوی غافل نشویم.

پی نوشت:
1.پیام مقام معظم رهبری به دوازدهمین اجلاس سراسری نماز سال 1381.
2.ارومیه، مکان قرائت پیام مقام معظم در مورخه هفتم مهرماه 1376.
* این مقاله در تاریخ 1401/7/20 بروز رسانی شده است