توصيه هاي پزشکي درباره ي تب کودک
نمي توان گفت هنگام تب کودک جاي هيچ نگراني نمي باشد، اما به ندرت عوارض بعدي تب براي سلامت کلي کودک مضر است. تب به معناي اين است که دماي بدن کودک از حد نرمال بالاتر است.
دماي طبيعي بدن در حال عادي بين ن36/5 تا 37/5 درجه سانتي گراد مي باشد.
دماي بدن کودکان نسبت به بچه هاي سنين مدرسه اندکي بالاتر است و بايد توجه داشت که دماي بدن تمامي افراد در طول روز مقداري بالاتر از حد عادي مي شود و پس از نيمه شب نيز مقداري کاهش مي يابد که اين امر طبيعي محسوب مي شود؛ به عبارت ديگر دماي بدن کودکان صبح گاه حدود 37/7 درجه و عصر حدود 38/2 درجه سانتي گراد باشد.
تب يکي از راه هاي مقابله بدن با انواع عفونت ها است. تلاش بدن براي پاکسازي ممکن است به صورت تب بروز کند.
وقتي سيستم بدن با مورد بيگانه نظير: باکتري، ويروس، يا قارچ مواجه شود با بالا بردن دما سعي در از بين بردن آن ها مي کند. در واقع هنگام احساس خطر مغز به بدن فرمان افزايش دما مي دهد تا برخي از باکتري ها به طور مستقيم کشته شوند و بيشتر گلبول هاي سفيد خون و ورود مواد شيميايي به خون براي مقابله با آن ها مي باشد.
بسياري از کودکان هنگام تجهيز سيستم ايمني؛ يعني پس از دريافت واکسن سرماخوردگي و گلودرد، يا عفونت گوش و دستگاه ادرار دچار تب مي شوند.
در اين مورد لازم به ذکر است، که رفتار کودک شما مهم تر از دماي بدن اوست. اگر دماي بدن او تا 38/9 درجه باشد؛ رفتاري طبيعي، راحت و آرام دارد، دليلي براي نگراني وجود ندارد، اما اگر دماي بدن او حتي 38/2 درجه سانتي گراد باشد، ولي مرتب گريه کند، يا واکنش مناسب به محرک ها نشان دهد، يا حالاتي شبيه شوک داشته باشد، بي وقفه بايد او را نزد پزشک ببريد، حتي اگر گريه و بي قراري او به گونه اي باشد که نتوانيد او را آرام کنيد، بايد با پزشک تماس بگيريد.
اگر کودک شما زير سه ماه سن دارد؛ در صورت بروز تب حتما بايد او را براي معاينات بيشتر نزد پزشک متخصص ببريد. به ياد داشته باشيد که کودکان به سرعت بيمار مي شوند، اما خيلي زود بهبود مي يابند و در بسياري از موارد جاي نگراني نيست.
هر گاه دماي بدن کودک شما ناگهان بالا رود و دچار لرز و تکان هاي غير قابل کنترل شود و حتي هوشياري خود را نيز از دست بدهد، در معرض حمله ي تب يا تشنج مي باشد. اين موضوع نياز به رسيدگي سريع دارد، اما در بيشتر موارد مشکل حاد براي آينده ي او ايجاد نمي کند؛ اين گونه حملات معمولا پس از 20 ثانيه بر طرف مي شود، اما در شرايط خاص ممکن است تا 4 دقيقه نيز طول بکشد؛ در اين صورت کودک را نزد پزشک ببريد و در اين فاصله هر گونه لباس تنگ را از تن او بيرون آوريد و هر چه را در دهان دارد، خارج کنيد تا دچار خفگي نشود.
بررسي ها نشان مي دهد که والدين در 75 درصد موارد با لمس کردن پيشاني کودک، يا بوسيدن اين ناحيه از صورت او دماي بالاي بدن او را تشخيص مي دهند، البته به منظور تشخيص دقيق تر ميزان تب مي توان از يک دماسنج در زير زبان او استفاده کرد. در شرايطي که کودک توان نگه داري دماسنج را زير زبان خود ندارد، مي توانيد آن را زير بغل او قرار دهيد و دستش را پايين بياوريد تا دماسنج نيفتد، البته بايد زمان بيشتر مثلا: تا 5 دقيقه را براي تشخيص ميزان تب اختصاص دهيد. اگر کودک احساس ناراحتي کند، يا سابقه ي تشنج داشته باشد؛ مي توانيد از شيوه هاي ذيل استفاده نماييد:
در کودکان بالاي دو ماه مي توانيد از قطره يا شربت استامينوفن استفاده نماييد که البته دوز و فاصله ميان وعده ها بايد با توجه به وزن و سن و شرايط کودک تعيين شود.
لباس هاي اضافي و ضخيم را از تن کودک درآوريد، تا حرارت از آن خارج شود، يک لباس نخي خنک براي او کافي است.
اتاق را خنک نگاه داريد و در صورت نياز فقط يک ملحفه براي کودک کافي است.
به کودک آب و مايعات خنک بنوشانيد. خورانيدن شير نيز مانعي ندارد. آب ميوه و سوپ هم مفيد است. همچنين مي توانيد به صورت، دست و پاها و در برخي موارد تمام بدن او آب خنک بزنيد.
وقتي کودک را با آب خنک- نه خيلي سرد- خيس مي کنيد، بدن او را خشک نکنيد تا دماي بدن همراه تبخير آب به تدريج کاهش يابد.
به کودک اصرار نکنيد که به رختخواب برود و بخوابد. او بدون تقلاي زياد مي تواند به آرامي بازي کند، يا در کنار شما باشد.
به کودک گرسنگي ندهيد و او را از خوردن محروم نکنيد؛ زيرا کودکان بيمار نياز به کالري و مايعات زيادتري دارند.
به جاي نگراني، با حوصله و درايت کافي اقدامات مناسب و به هنگام را شروع کنيد. (1)
دماي طبيعي بدن در حال عادي بين ن36/5 تا 37/5 درجه سانتي گراد مي باشد.
دماي بدن کودکان نسبت به بچه هاي سنين مدرسه اندکي بالاتر است و بايد توجه داشت که دماي بدن تمامي افراد در طول روز مقداري بالاتر از حد عادي مي شود و پس از نيمه شب نيز مقداري کاهش مي يابد که اين امر طبيعي محسوب مي شود؛ به عبارت ديگر دماي بدن کودکان صبح گاه حدود 37/7 درجه و عصر حدود 38/2 درجه سانتي گراد باشد.
تب يکي از راه هاي مقابله بدن با انواع عفونت ها است. تلاش بدن براي پاکسازي ممکن است به صورت تب بروز کند.
وقتي سيستم بدن با مورد بيگانه نظير: باکتري، ويروس، يا قارچ مواجه شود با بالا بردن دما سعي در از بين بردن آن ها مي کند. در واقع هنگام احساس خطر مغز به بدن فرمان افزايش دما مي دهد تا برخي از باکتري ها به طور مستقيم کشته شوند و بيشتر گلبول هاي سفيد خون و ورود مواد شيميايي به خون براي مقابله با آن ها مي باشد.
بسياري از کودکان هنگام تجهيز سيستم ايمني؛ يعني پس از دريافت واکسن سرماخوردگي و گلودرد، يا عفونت گوش و دستگاه ادرار دچار تب مي شوند.
در اين مورد لازم به ذکر است، که رفتار کودک شما مهم تر از دماي بدن اوست. اگر دماي بدن او تا 38/9 درجه باشد؛ رفتاري طبيعي، راحت و آرام دارد، دليلي براي نگراني وجود ندارد، اما اگر دماي بدن او حتي 38/2 درجه سانتي گراد باشد، ولي مرتب گريه کند، يا واکنش مناسب به محرک ها نشان دهد، يا حالاتي شبيه شوک داشته باشد، بي وقفه بايد او را نزد پزشک ببريد، حتي اگر گريه و بي قراري او به گونه اي باشد که نتوانيد او را آرام کنيد، بايد با پزشک تماس بگيريد.
اگر کودک شما زير سه ماه سن دارد؛ در صورت بروز تب حتما بايد او را براي معاينات بيشتر نزد پزشک متخصص ببريد. به ياد داشته باشيد که کودکان به سرعت بيمار مي شوند، اما خيلي زود بهبود مي يابند و در بسياري از موارد جاي نگراني نيست.
هر گاه دماي بدن کودک شما ناگهان بالا رود و دچار لرز و تکان هاي غير قابل کنترل شود و حتي هوشياري خود را نيز از دست بدهد، در معرض حمله ي تب يا تشنج مي باشد. اين موضوع نياز به رسيدگي سريع دارد، اما در بيشتر موارد مشکل حاد براي آينده ي او ايجاد نمي کند؛ اين گونه حملات معمولا پس از 20 ثانيه بر طرف مي شود، اما در شرايط خاص ممکن است تا 4 دقيقه نيز طول بکشد؛ در اين صورت کودک را نزد پزشک ببريد و در اين فاصله هر گونه لباس تنگ را از تن او بيرون آوريد و هر چه را در دهان دارد، خارج کنيد تا دچار خفگي نشود.
بررسي ها نشان مي دهد که والدين در 75 درصد موارد با لمس کردن پيشاني کودک، يا بوسيدن اين ناحيه از صورت او دماي بالاي بدن او را تشخيص مي دهند، البته به منظور تشخيص دقيق تر ميزان تب مي توان از يک دماسنج در زير زبان او استفاده کرد. در شرايطي که کودک توان نگه داري دماسنج را زير زبان خود ندارد، مي توانيد آن را زير بغل او قرار دهيد و دستش را پايين بياوريد تا دماسنج نيفتد، البته بايد زمان بيشتر مثلا: تا 5 دقيقه را براي تشخيص ميزان تب اختصاص دهيد. اگر کودک احساس ناراحتي کند، يا سابقه ي تشنج داشته باشد؛ مي توانيد از شيوه هاي ذيل استفاده نماييد:
پي نوشت:
1. روزنامه کيهان، 1386/8/7.
