معادن الحكمه في مكاتيب الائمه)علیهم السلام)

مؤلّف:

علم الهدي محمّد بن محسن فيض كاشاني (1123 ه . ق)

زندگي نامه و اظهار نظرها:

وي در سال 1039 هـ .ق در شهر مقدس قم ديده به جهان گشود و پس از طي مراتب علم و تحصيل به والاترين درجات در علوم مختلف دست يافت و در نشر آثار و اخبار شريفه مجاهدت و تلاش هاي فراواني كرد. ايشان به خاطر علاقه اي كه به نشر معارف اهل بيت داشتند، در مجالس و محافل و درس طلاب و تدوين كتب حديث و شرح كتابهاي وزين حديثي مثل اصول كافي و نهج البلاغه به فعاليت پرداختند. مؤلف در سخت كوشي، ورع و پرهيزگاري اسطوره بوده و به احياء نام و ذكر ائمه علاقه وافري داشتند. علامه مدرس، وفات او را بين سالهاي 1112 هـ .ق و 1123 هـ .ق ذكر كرده اند.[1] وي هم نام پدرش بوده و پسر و پدر هر دو محمد ناميده شده بودند، هر چند پدر به محسن معروف بود.
اساتيد: مولي محمدحسن فيض، مولي عبدالله مجلسي محمدمهدي بيدگلي، محمدباقر سبزواري، علامه عبدالعصفور، سيد نعمت الله موسوي، ميرسيّد علي نوّاب.
شاگردان: محمود كاشاني بيدگلي، مولي محمدرضا آراني كاشاني، سيد احمد حسيني راوندي، شيخ جمال الدين محمد قمي، محمدرفيع كاشاني، محمدحسين غفّاري كاشاني.
تأليفات: شرح مفاتيح شرايع، الجامعة في الاصول في الفروع و الاخلاق، تحفة الابرار، اصول الدين، نضد الايضاح، الوجيز في تفسير القرآن العزيز، زبور الهي، عروة الاخبار، حاشيه علي اصول كافي، شرح لطيف علي نهج البلاغه، و 70 عنوان كتاب ديگر.[2]

معرفي اجمالي كتاب:

كتاب معادن الحكمه، كتابي است حديثي با سبك بي بديل و با ابتكاري در موضوع، ترتيب و اسلوب، كه در نوع خود، كتاب بي نظير، مفيد و خوبي مي باشد. اين كتاب به جمع آوري نامه هاي ائمه ـ عليهم السلام ـ به افراد مختلف پرداخته است. تا زمان نشر اين كتاب، كتابي با اين سبك و اسلوب منتشر نشده بود.
كتاب حاضر در 12 باب و در هر باب به نامه هاي يك امام معصوم پرداخته است.
از اميرالمؤمنين علي ـ عليه السلام ـ 89 نامه به افراد مختلف مثل معاويه، عمرو بن عاص، و به اصحاب و عمّال خود مثل مالك اشتر، از امام حسن ـ عليه السلام ـ 7 نامه، و از امام حسين ـ عليه السلام ـ 8 نامه، از امام علي بن الحسين ـ عليه السلام ـ 3 نامه، از امام باقر ـ عليه السلام ـ 2 نامه، از امام صادق ـ عليه السلام ـ 18 نامه، از امام كاظم ـ عليه السلام ـ 9 نامه، از امام رضا ـ عليه السلام ـ نامه هاي امام به مأمون را هم آورده است، 15 نامه، از امام جواد ـ عليه السلام ـ 5 نامه، از امام هادي ـ عليه السلام ـ 19 نامه، از امام حسن عسگري ـ عليه السلام ـ 21 نامه، از امام زمان ـ عجل الله تعالي فرجه الشريف ـ 22 نامه و توقيع كه 5 تا از آنها نامه و 17 تاي بقيه توقيعات مختلف حضرت مي باشد.
اين كتاب در دسترسي پژوهشگران و محققان، به نامه هاي ائمه و توقيعات حضرت مهدي ـ عليه السلام ـ كتاب جامع و ارزشمندي مي باشد. و بعد از نگارش مورد توجه علما و فضلا قرار گرفته است. مرحوم آيت الله مرعشي نجفي مقدمه مفصلي در زندگي نامه محمد بن مرتضي كاشاني در مقدمه اين كتاب به رشته تحرير درآورده است.
وضعيت نشر: اين كتاب در دو جلد به زبان عربي از مكتبه صدوق تهران در سال 1388 هـ .ق به چاپ رسيده است.

پی نوشت:

[1] - علامه مدرسي، ريحانة الادب، ج 2، ص 132.
[2] - همان ـ و مقدمه كتاب معادن الحكمه، به قلم آيت الله مرعشي نجفي.

منبع: مرکز مطالعات و پژوهش هاي فرهنگي حوزه علميه