30 اسفند 1387 / 22 ربیع الاول 1430 / 20 مارس 2009

1) لحظه تحویل سال 1388 هجری شمسی برابر است با ساعت 15 و سیزده دقیقه و سی و نه ثانیه .

2) وقوع غزوه‏ي "بني‏نضير" و بيرون راندن يهوديان از مدينه (4 ق)
پس از واقعه‏ي غزوه‏ي احد و شكست سپاه اسلام در برابر بت‏پرستان و مشركان قريش، فرصتي براي يهوديان مقيم مدينه به دست آمد تا عليه پيامبر اسلام(ص) و مسلمانان مدينه توطئه و دسيسه نمايند. از جمله اين كه آنان با ترفندهايى قصد كشاندن پيامبر(ص) به داخل قلعه‏ي بني‏نضير را نموده تا در آن جا به وي آسيبي رسانند. مسلمانان جهت تاديب آنان و خفه كردن نطفه‏ي نفاق، به قلعه‏ي آنان هجوم آورده و پس از 6 روز محاصره، يهوديان بني‏نضير را وادار به تسليم نمودند. آنان با پيامبر(ص) مصالحه نمودند كه جلاي وطن كرده و سرزمين و خانه‏هاي خود را در اختيار مسلمانان قرار دهند.

3) درگذشت "محيي الدين مغربي" منجم آندلسي (682 ق)
محي الدين مغربي رياضي‏دان و منجم آندلسي در زادگاهش فقه را آموخت اما چون گرايش بيشتري به رياضي و نجوم داشت به مطالعه در اين علوم روي آورد و دانش بسيار اندوخت. محي الدين مدتي به عنوان دستيار خواجه نصيرالدين طوسي در رصد خانه‏ي مراغه به كار اشتغال داشت و در اين مدت، تجارب بسيار با ارزشي كسب كرد. وي داراي تاليفاتي از قبيل شكل القطاع و نيز تحرير اصول اقليدس مي‏باشد.

4) شهادت "شيخ خليفه مازندراني" رهبر نهضت سربداران‏خراسان توسط مغولان (736 ق)

5) مرگ "ريچارد شيردل" پادشاه معروف انگلستان (1199م)
ريچارد (يا ريشارد) اول پادشاه انگلستان در 19 فوريه 1157م متولد شد. دوران سلطنت وي با جنگ‏هاي صليبي هم زمان بود و او در بسياري از جنگ‏هاي انجام شده با مسلمانان براي اشغال بيت‏المقدس شركت داشت. ريچارد اول كه در 14 سپتامبر 1189م در سن 32 سالگي به سلطنت رسيده بود، تنها چند ماه از كل سلطنت 10 ساله خود را در انگلستان سپري نمود. در جريان سومين جنگ صليبي وي همراه پادشاهان فرانسه و آلمان با ارتش خود به طرف فلسطين حركت نمودند. اما پس از مقاومت مسلمانان و عدم توفيق در تسلط بر بيت‏المقدس، تقاضاي صلح نمودند و با خفت و خواري در حالي كه پادشاه آلمان در آغاز راه غرق شده بود، بازگشتند. خود ريچارد كه به او ريچارد شيردل هم مي‏گفتند، در بازگشت به وطن در اتريش دستگير شد و پس ازآن‏كه طرفدارانش پول فراواني دادند، نجات يافت. با اين حال وي را از قهرمانان جنگ‏هاي صليبي مي‏دانند. ريچارد شيردل پس از عدم موفقيت در جريان اين جنگ‏ها به انگلستان بازگشت و در بقيه دوران سلطنت خود به حفاظت از مناطق تحت سلطه انگلستان پرداخت. ريچارد اول پس از 10 سال سلطنت و 42 سال عمر در 20 مارس 1199م درگذشت.

6) درگذشت "اسحاق نيوتن" منجم و رياضي‏دان شهير انگليس (1727م)
سرايزاك يا اسحاق نيوتن دانشمند بلندآوازه انگليسي در 25 دسامبر سال 1642م دريكي از روستاهاي انگلستان به دنيا آمد. وي از نوجواني و جواني به هر اختراع فيزيكي توجه خاصي داشت و در اين دوره، خود، آسياب بادي، ساعت آبي و ساعت آفتابي را اختراع كرد. نيوتن در 18 سالگي وارد دانشگاه كمبريج شد و به تحصيل رياضيات پرداخت. او پس از چندي به زادگاهش بازگشت و به تفكر در علوم پرداخت. اين دوره هجده ماهه نيوتن، يكي از مهم‏ترين دوران‏هاي تاريخ علم است، چه در اين دوره بود كه وي به كشف قوانين اصلي مكانيك دست يافت و از آن‏ها در مورد اجرام آسماني استفاده كرد. هم‏چنين نيوتن به پيروي از قوانين اصلي مكانيك، قانون جاذبه عمومي را كشف كرد. هرچند بعضي از دانشمندان معاصر او و حتي پيش از وي، درباره نيروي جاذبه بين اجرام آسماني حدس‏هايى مي‏زدند اما فكرشان به نتيجه نرسيد و اين تنها نيوتن بود كه توانست ماهيت اين نيرو را تحت يك قانون كلي درآورد. نيوتن را به دليل مطالعه آثار رياضي‏دانان بزرگ و به ويژه پايه‏گذاري اساس حساب جبر و آناليز، به عنوان يكي از بنيادگذاران اصول رياضيات عالي مي‏دانند. نيوتن پس از تحقيقات جالبي كه درباره نور انجام داد ثابت كرد كه نور خورشيد يا نور سفيد عملاً از تركيب رنگ‏هاي گوناگون به وجود آمده است كه با يك منشور ساده قابل تجزيه است. نتيجه اين تجربه باعث ايجاد مفهوم طيف يا نوار رنگ گرديد و پايه طيف‏شناسي ريخته شد. نيوتن در 26 سالگي به استادي رياضي دانشگاه كمبريج رسيد و پس از چندي نوع جديدي از تلسكوپ ساخت كه به جاي عدسي، در آن، آينه به كار رفته بود. آينه اين تلسكوپ كه يك بازتابنده بود مي‏توانست نور ستارگان را از مسافت‏هاي دور گرفته و در كانون متمركز سازد. امروزه، تمام تلسكوپ‏هاي غول‏پيكري كه اختر شناسان براي مطالعه در اعماق گيتي استفاده مي‏كنند از نوع تلسكوپ‏هاي بازتابي است. نيوتن در ادامه تحقيقات خود، جرم زمين و خورشيد را تعيين كرد و از همين راه، به علت فرو رفتگي زمين در قطب‏ها و برآمدگي آن در خط استوا پي برد. نيوتن آثار متعدد علمي به نگارش درآورده است، از جمله كتاب مباني رياضي فلسفه طبيعي كه درباره حركات اجسام صحبت مي‏كند، حاصل سال‏ها كار و تلاش و تحقيق اوست. نيوتن در اين اثر جالب، ثابت مي‏كند كه حركات اجسام چه در روي زمين و چه در آسمان‏ها، از قوانين واحدي پيروي مي‏كنند. او سپس قوانين مهم سه‏گانه خود را مطرح مي‏سازد. وي علاوه بر علوم فيزيك، رياضي و اخترشناسي، به باستان‏شناسي و تاريخ نيز علاقه‏مند بود و به مسائل مذهبي تعلق خاطر داشت. نيوتن در سال 1705م به رياست انجمن سلطنتي انگلستان رسيد تا اين‏كه در بيستم مارس 1727م در 84 سالگي درگذشت و براي قدرداني از اين دانشمند بزرگ، او را در كليساي وست مينستر كه مدفن بزرگان بسياري است، به خاك سپردند. هم‏چنين براي پاسداشت مقام علمي نيوتن، واحد نيرو را نيوتن ناميده‏اند. بدون ترديد مي‏توان گفت كه در تاريخ بشريت نامي مافوق نيوتن وجود نداشته و كمتر كتابي از لحاظ عظمت و بزرگي همانند كتاب‏هاي او، از قبيل اصول مي‏باشد.

7) روز ملي و استقلال كشور افريقايي "تونس" (1956م)
تونس، كوچكترين كشور شمال افريقا است كه در ميان كشورهاي ليبي والجزاير قرار گرفته ودرياي مديترانه از شمال و شرق، آن را احاطه كرده است. وسعت اين كشور، 163/610 كيلومتر مربع و جمعيت آن در حدود 10 ميليون نفر است. پيش‏بيني مي‏شود كه جمعيت تونس تا سال 2025م بيش از 12 ميليون نفر گردد. قريب به 99% مردم آن، مسلمان بوده و زبان رسمي كشور، عربي است. پايتخت اين كشور، بندر تونس است كه در ساحل خليج تونس در كنار درياي مديترانه قرار دارد. اين بندر، يكي از زيباترين شهرهاي شمال افريقاست. از شهرهاي مهم آن صفاقس، اريانه و سوسه مي‏باشد. نظام سياسي تونس جمهوري و واحد پول آن دينار است. تونس تاريخ كهني دارد و مركز يكي از قديمي‏ترين تمدن‏هاي جهان به شمار مي‏آيد. تونس از نظر اقتصادي در قياس با ساير كشورهاي افريقايى كشور پيشرفته‏اي محسوب مي‏شود. اين كشور كه از قديم‏الايام جزئي از امپراتوري وسيع اسلامي به شمار مي‏رفت، در قرن شانزدهم تحتِ سيطره عثماني درآمد. اما با اين حال از نوعي خودمختاري داخلي برخوردار بود. دخالت دول اروپايى در اين منطقه از قرن نوزدهم آغاز شد و در اواخر اين قرن، تونس تحت‏الحمايه فرانسه گرديد. بعد از جنگ جهاني اول حركت استقلال‏خواهي تحت رهبري "نهضت دستور" شكل گرفت اما اين حركت سركوب شد. بعد از جنگ جهاني دوم، مبارزات مسلحانه مردمي اوج گرفت در 20 مارس 1956 به استقلال اين كشور با نظام سلطنتي انجاميد. يك سال بعد از آن در ژوئيه، 1957م، حبيب بورقيبه كه نخست‏وزيري تونس را برعهده داشت، با الغاي رژيم سلطنتي و اعلام حكومت جمهوري، مقام رياست جمهوري را در اختيار گرفت و به مدت 3 دهه، در اين سمت باقي اند.

8) آغاز حمله انتقامي ويت‏كنگها عليه نيروهاي امريكايي در ويتنام (1967م)

9) پايان تسلط رژيم نژادپرست افريقاي جنوبي بر كشور ناميبيا (1990م)
كشور ناميبيا كه در منطقه جنوب غربي افريقا قرار دارد، در جريان جنگ جهاني اول به تصرف نيروهاي افريقاي جنوبي درآمد و بعد از جنگ جهاني دوم، در سال 1947 به صورت رسمي جزئي از افريقاي جنوبي، اعلام شد. هرچند اين امر از سوي سازمان ملل رد گرديد. با اين حال اشغال ناميبيا توسط افريقاي جنوبي تا سال 1961 به طول انجاميد. از اين سال، سازمان ملل مقدمات استقلال اين كشور را فراهم ساخت. اين در حالي بود كه مبارزات استقلال طلبانه و آزادي‏خواهانه مردم ادامه داشت و سازمان خلق افريقاي جنوب غربي موسوم به "سوآپو" رهبري مردم را برعهده داشت. در سال 1975 موجوديت اين سازمان توسط سازمان ملل به رسميت شناخته شد و در كنفرانس غيرمتعهدها نيز به عنوان نماينده ناميبيا پذيرفته شد. در طي سال‏هاي بعد، از يك طرف تشديد مبارزات مردمي و فشارهاي افكار عمومي و از سوي ديگر تغييرات به وجود آمده در عرصه بين‏المللي باعث شد تا در دسامبر 1988 خروج نيروهاي نژادپرست افريقاي جنوبي پذيرفته شود، آوارگان به كشور خود بازگردند و زندانيان آزاد شوند. در نهايت پس از انجام انتخابات و پيروزي سوآپو با بيش از 60% آراء، به دوران حكومت افريقاي جنوبي بر ناميبيا، پس از هفتاد سال حضور بيگانه خاتمه داده شد. (ر.ك: 21 مارس)

10) يورش نظامي امريكا و انگليس به عراق و آغاز جنگ سوم خليج فارس (2003م)
بعد از يك سال رَجَز خواني امريكا درباره عراق و تهديد به حمله به اين كشور به بهانه توليد و انباشت سلاح‏هاي كشتار جمعي و علي‏رغم اعتراضات سراسري مردم جهان، شيطان بزرگ امريكا به همراه استعمار پير انگلستان در روز بيست و نهم اسفندماه 1381 ش برابر با بيستم ماه مارس 2003 م به مردم بي‏دفاع عراق حمله كرده و جنگ تمام عياري را آغاز كرد. در پي اين جنگ خونين، بيش از هزار موشك كروز، هزاران بمب و ده‏ها هزار گلوله توپ و بمب‏هاي خوشه‏اي بر روي مردم عراق ريخته شد و هزاران نفر از زنان، مردان و كودكان عراقي به خاك و خون غلطيدند. كشتار دوازده هزار نفر از مردم، هم‏چنين تخريب خانه‏هاي مسكوني بي‏شمار، بيمارستان‏ها، تاسيسات اقتصادي، فرهنگي، مساجد، مجروح و معلول شدن ده‏ها هزار نفر و بر جاي ماندن آثار زيان‏بار و خطرناك استفاده از سلاح‏هاي الكترومغناطيسي، شيميايى و ساير سلاح‏هاي ممنوعه، از ديگر اثرات اين حمله دهشتناك بود. سرانجام پس از سه هفته كشتار و تخريب و آواره كردن تعداد زيادي از ملت عراق توسط ارتش‏هاي متجاوزو انگليس، بر اساس يك توافق ميان امريكايى‏ها و صدام، ارتش عراق در برابر نيروهاي اشغال‏گر تسليم شد و اين كشور در بيستم فروردين 1382 به اشغال كامل نظاميان مهاجم درآمد. اولين اقدام امريكا پس از تسخير كامل عراق، سرقت نفت اين كشور بود و به فاصله يك هفته پس از فروپاشي رژيم صدام، وزارت جنگ امريكا (پنتاگون) به عنوان قيّم عراق به انعقاد قراردادهاي كلان تحت عنوان بازسازي اين كشور با شركت‏هاي وابسته به دولت‏مردان امريكا اقدام كرده و مزدوران خود را براي رهبري عراق در نظر گرفتند. هم‏چنين پس از سقوط رژيم صدام و ورود مهاجمان به پايتخت، غارت وسيع اموال دولتي و نيز موزه ملي و بزرگ عراق و هزاران قطعه ارزش‏مند آن با هماهنگي نيروهاي اشغال‏گر صورت گرفت و لطمات جبران ناپذيري به فرهنگ و تمدن گذشته اين كشور وارد آمد. در عين حال طي ماه‏هاي بعد، از يك طرف مقاومت‏هاي مردمي در برابر حضور اشغال‏گران، شكل گرفت و از سوي ديگر ملت مسلمان عراق، كه از حكومت ديكتاتوري حزب بعث و صدام، نجات يافته بودند، خواهان برپا شدن حكومت اسلامي شد. از طرف ديگر مخالفت افكار عمومي در سراسر جهان نسبت به ادامه اشغال عراق، و پيدا نشدن سلاح‏هاي كشتار جمعي در اين كشور، باعث شد تا بسياري از مقامات امريكايي و ديگر كشورها نسبت به مسئله توليد و انباشت اين سلاح‏ها در عراق، اظهار ترديد نموده و دولت بريتانيا نيز در اكتبر سال 2004 م نسبت به ارائه اطلاعات غلط در آستانه جنگ، به صورت رسمي عذرخواهي نمود.

11) روز جهاني شعر

/س

30 اسفند 1387 / 22 ربیع الاول 1430 / 20 مارس 2009

تازه های مقالات

بیشترین بازدید هفته