شطرنج اختراع کیست ؟

بسیاری از صاحب نظران در این مورد عقیده دارند که اصل شطرنج از هندوستان است . ولی به غرب رفته و در هر کشور بازیگران آن تغییراتی در آن داده اند . قوانین امروزی شطرنج در واقع در سال 1550 میلادی در اروپا وضع شد .

مهره های شطرنج دارای نام هایی هستند که معانی خاصی را در زندگی اروپای قرن شانزدهم و قبل از آن ، می رساند . مثل شاه ، ملکه ، اسقف و شوالیه . اکثر مهره ها پیاده هستند . که این اصطلاح هم مربوط به زمانی است که سربازان پیاده به جنگ می رفتند . خود بازی نیز در واقع یک جنگ ساختگی از آن نوع جنگ هایی است که معمولا بین شاه و کلیسا در قرون گذشته بطور واقعی وجود داشته است .
یکی از مهره های شطرنج با دو اسم مشخص می شود . قلعه یا رخ ، در مورد نام قلعه بدیهی است که چون در آن زمان قصر ها و قلاح متعددی وجود داشته ، انتخاب این کلمه زیاد هم عجیب به نظر نمی رسد و ولی واژه رخ خود سرنخی از قدمت این بازی به دست می دهد . رخ در واقع نام یک پرنده ی افسانه ای در ایران باستان بوده است که ظاهرا این پرنده آنقدر بزرگ بوده که می توانسته یک فیل را بلند کند . حالا چطور این واژه از بازی شطرنج سر در آورده است ، بصورت معما باقی مانده است .
وقتی یکی از بازیکنان می گوید : شاه مات ، معنی آن اینست که مهره ای را حرکت می دهد ، که در آن صورت طرف مقابل قادر به حرکت دادن مهره هایش نیست مگر آن که شاه اش را از دست بدهد و این پایان بازی است . این اصطلاح از یک عبارت عربی ریشه گرفته که تلفظ درست عبارت این است : لا - شاه - مات . یعنی شاه مرده است .
بازی چرکرز نیز از بازی شطرنج ریشه گرفته است . یهنی خیلی شبیه آن است ، منتهی خیلی ساده تر و کسی تاریخ ابداع آنرا را نمی داند .
بعضی از تارخ نویسان عقیده دارند که هم بازی شطرنج و هم بازی چرکرز ، در اصل به عنوان بازی اختراع نشده اند . بلکه ابتدا پیشگویان آنها را به کار می بردند و عقیده داشتند که از وضعیت قرار گرفتن مهره ها می توانند پی ببرند که در آینده چه اتفاقاتی خواهد افتاد . بازی طاس نیز احتمالا به این ترتیب ابداع شده است .
منبع:خبــرگزاري گلـدن سان
/خ