نویسنده: صمصام صانعی
نام علمی:
Sambucus racemosa L.، نام فرانسه Sureau rouge و نام انگلیسی آن Red berried elder میباشد.تیره گیاه:
شوند Caprifoliceaeنوع گیاه:
درختچهمشخصات ظاهری:
درختچهای است به ارتفاع حدود 4 متر با برگهایی مرکب از چندین برگچهی دندانهدار، بیضی شکل و دراز، گلهایش سفیدِ مایل به سبز و مجتمع به صورت خوشههای منشعب و میوه آن قرمز مرجانی است.طبیعت:
طبق نظر حکمای طب سنتی طبیعت آن سرد و خشک است.رویش جغرافیایی:
در اغلب کشورها بخصوص در دامنههای منتهی به جنگلهای وسیع کشورهای اروپایی انتشار دارد و در ایران به صورت پرورشی کاشته میشود.ترکیبات شیمیایی و مواد موجود در آن:
ساکارز، ماده روغنی، اولئیک اسید، پالمیتیک اسید، آراشیدیک اسید و در میوه آن آب، کالری، پروتئین، مواد چرب، هیدروکربناتها، ویتامینهای مختلف K، رایبوفلاوین، نیاسین، ویتامین C و غیره در آن تشخیص داده شده است.بخش مورد استفاده:
پوست ساقه، برگ و میوهنحوه مصرف:
به طور معمول پوستِ ساقه (پوست ثانوی) و برگ را به صورت دم کرده یا جوشانده استفاده میکنند. در طب سنتی از میوهی آن کمتر استفاده میشود.خواص درمانی پوست ساقه و برگ:
ضد تب و برطرف کننده درد و ناراحتیهای گلو، ضد نفخ و رفع کننده سوء هاضمه، مسهل، ادرارآور و معرق قوی، ضد عفونی کننده و از بین برنده میکروب (هلیکوباکتر) در معده، مسکن دردهای عمومی بدن و دفع کننده سنگ کیسه صفرا میباشد. در استعمال خارجی ضماد برگها مسکن دردهای ناشی از پیچخوردگی مفاصل و کوفتگیها میباشد. خواص درمانی اقطی سرخ نسبت به گونهی اقطی سیاه ضعیفتر است و در طب سنتی کاربرد قابل توجهی ندارد و برای درمان بیماریها کمتر از آن استفاده میشود.منبع مقاله :
صانعی، صمصام؛ (1395)، طبّ الصمصام -آشنایی با بیش از 400 نوع از گیاهان دارویی- (جلد دوم)، تهران: انتشارات حافظ نوین، چاپ اول.