پیاده روی اربعین از منظری دیگر (بخش دوم)

در این پیاده‌روی بزرگ بسیاری از مردم جهان اعم از اهل تسنن و پیروان سایر ادیان حضور می‌یابند و جاذبه‌ی حسین(ع) دل‌های پاک را به سوی خود می‌کشد و تمام اختلافات را به همدلی و صمیمیت مبدل می‌کند

تأملی در سبک زندگی میزبانان زوار اربعین

نویسنده: حسنیه صالحان

خدمت گزاری
در روایات بسیاری به اهمیت خدمتگزاری نسبت به مومنین اشاره شده است و پاداش بسیاری برای آن ذکر شده است. پیامبر اکرم(ص) در روایتی می‌فرمایند: "هر مسلمانی که به گروهی از مسلمانان خدمت کند خداوند متعال به تعداد آنان خدمتگزارانی را در بهشت به او عطا خواهد کرد. "[1]

امام صادق(ع) در دعایی برای خدمتگزاران و زائران جد بزرگوارشان حسین(ع) طلب آمرزش می‌کنند و می‌فرمایند: " خدایا! من و برادران و زائرین قبر پدرم حسین(ع) را بیامرز. آنانکه اموالشان را انفاق کرده و بدن‌هایشان را به سختی انداخته به‌ خاطر اشتیاق در نیکی به ما و امید به پاداش‌هایی که در دوستی و پیوند با ما نزد توست. "[2]

با نگاهی گذرا به ثواب و پاداش زیارت امام حسین(ع)، به جرات می‌توان گفت که خدمت به این زائران خود دارای پاداشی عظیم و وصف ناشدنی ست.

در ایام اربعین مردم بسیاری علی رغم نداشتن تمکن مالی، کمر همت را برای خدمت به زائران اباعبدالله(ع) بسته‌اند و از هیچ تلاشی در این امر مهم مضایقه نمی‌کنند.

پرهیز از منت گزاری
خداوند در قرآن، اهل ایمان را از منت گزاری بر حذر داشته و می‌فرماید: "ای اهل ایمان صدقات خود را به سبب منت و آزار تباه نسازید. "[3]
بدون شک کار نیکی که با اخلاص انجام گرفته است اگر با منت گزاری در آینده همراه شود موجب از بین رفتن اخلاص و نتایج آن می‌شود.چرا که کار نیک همرا با منت موجب تحقیر و شرمندگی طرف مقابل می‌گردد.

صاحبان موکب‌های اربعین به این حقیقت باور دارند که این خداست که به آنان سرمایه داده است و آنها این سرمایه را در راه او بذل می‌کنند و نه تنها منتی بر این میزبانی خود ندارند بلکه منت دیگران را هم برای قبول این خدمت می‌پذیرند و حتی در پذیرایی از زوار به ایشان التماس می‌کنند تا دعوتشان را بپذیرند.

سبقت در کار خیر
از نظر اسلام انسان‌ها باید در کارهای خیر از یکدیگر سبقت بگیرند و در این امور سنت آفرین باشند تا نه تنها به عنوان اولین‌ها در کار خیر باشند بلکه در ایجاد سنتی خیر دخیل بوده تا در ثواب اعمال کسانی که به تبع از آنها به این سنت نیک و خیر عمل می‌کنند شریک باشند. در قرآن کریم به این موضوع اشاره شده است و آمده: "پس به کارهای نیک سبقت بگیرید که بازگشت همه‌ی شما به سوی خداست. "[4]
در روایتی از امام حسین(ع) نیز آمده است که: "ای مردم! در انجام کارهای نیک بر یکدیگر سبقت بگیرید و در سود بردن از پاداش‌های اخروی شتاب به خرج دهید. "[5]

عمل به این دستور الهی نه تنها سبب می‌شود که کارهای خیر به انجام برسد بلکه حس سبقت و پیشی گرفتن بر دیگران را رنگ و بو و جهت الهی می‌دهد. چنانکه در این ایام مبارک قبایل و عشایر مختلف در پذیرایی از زائرین کربلا با هم رقابت می‌کنند و بعضا دیده شده که حتی فرزندان آنها نیز در این امر مهم با یکدیگر مسابقه می‌گذارند تا خدمت بیشتری را به زوار برسانند.

انتقال ارزش‌های حسینی به فرزندان
امروزه با توجه به هجمه‌ی وسیع فرهنگ بیگانه، آشنایی کودکان با مفاهیم دینی به خصوص درک پیام عاشورا بسیار حائز اهمیت است.

مهمترین نکته در انتقال این ارزش‌ها توجه به این اصل مهم است که تجلی این فرهنگ ناب را باید در رفتار والدین دید؛ زیرا تاثیر پذیری کودکان از آنها به مراتب گسترده‌تر از دیگران است. وقتی کودکان زحمات و تلاش‌های خانواده را در پذیرایی از زائران حسینی می‌بیند ناخودآگاه با اهمیت این موضوع آشنا می‌شوند.

هنگامی که والدین اوج محبت نسبت به خاندان عصمت و طهارت(ع) را از خود نشان می‌دهند درواقع عملا به فرزند خود منزلت و جایگاه این عزیزان را نشان می‌دهند.

برای همین است که در این مسیر شما کودکانی را می‌بینید که شاید از انجام کارهای شخصی خود سر باز می‌زنند اما در این ایام سینی پذیرایی را ساعت‌ها بر سر نگه می‌دارند و از این کار هیچ ابراز خستگی نمی‌نمایند.

فرو ریختن حصار قومیت‌ها
دین اسلام بر وحدت میان مسلمین تاکید زیادی داشته است و بسیاری از بزرگان دین، امام حسین(ع) را عامل این وحدت آفرینی می‌دانند.

در این پیاده‌روی بزرگ بسیاری از مردم جهان اعم از اهل تسنن و پیروان سایر ادیان حضور می‌یابند و جاذبه‌ی حسین(ع) دل‌های پاک را به سوی خود می‌کشد و تمام اختلافات را به همدلی و صمیمیت مبدل می‌کند. در این مسیر قدم به قدم موکب‌های مختلفی از هر قبیله و طایفه‌ای برای پذیرایی از زائران برپا شده و همه برای هدفی مشترک تمام تعصبات قومیتی و ملیتی را کنار گذاشته اند و چنین نمایش باشکوهی را به صحنه درآورده‌اند.تاملی در این موضوع این نکته را یادآوری می‌کند که اگر در یک جامعه، تمامی اعضا دست به دست هم دهند و تعصبات خود را برای رسیدن به هدفی مشترک کنار بگذارند می‌توانند در مقابل بسیاری از عوامل تهدید کننده ایستادگی کنند و در دفع آنها موثر باشند.

این بود خلاصه‌ای از ویژگی‌های سبک زندگی یک خانواده‌ی اربعینی.بدون شک اگر همه‌ی ما این خصوصیات را در زندگی شخصی و خانوادگی خویش به کار گیریم می‌توانیم ادعا کنیم که زندگیمان بر اساس حب حسین(ع) ساخته شده است.

_____________________________________

پی نوشت:

[1].اصول کافی،باب خدمت به مومن،ح1

[2].بحارالانوار،ج97،ص51

[3].بقره،26

[4].مائده،48

[5].کشف الغمه،ج2،ص29

منابع

1.قرآن کریم.

2.تمیمی آمدی، عبدالواحد بن محمد، غرر و درر موضوعی، شرح: آقا جمال الدین خوانساری، هفت جلد، انتشارات دانشگاه تهران،1366ش

3.مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، یکصد و ده جلد، انتشارات موسسه الوفاء بیروت،1404ق

4.حرعاملی،محمد بن ‌حسن،وسائل الشیعه، تحقیق و تصحیح: مؤسسه آل‌البیت(ع)،بیست ونه جلد، انتشارات مؤسسه آل‌‌‌البیت(ع)،قم،1409ق

5.کلینی،محمد بن یعقوب بن اسحاق، الکافی، انتشارات دارالکتب الاسلامیه، تهران، چاپ چهارم،1407ق

6.اربلی،ابوالحسن علی بن عیسی بن ابی الفتح، کشف الغمه، انتشارات بنی هاشمی، تبریز، 1381ق