همه‌ی چیزهایی که برای استفاده‌ی درست از کوله پشتی ضروری است
شما هم از طرفدارهای پروپاقرص کوله پشتی هستید؟ شما هم به کسانی که اشتباه از کوله‌‌اشان استفاده می‌کنند گله دارید؟ شما هم از کمردردهای یک کوله پشتی سنگین رنج می‌برید؟ شما هم برای مدرسه از کوله پشتی استفاده می‌کنید؟ شما هر کدام از این شما ها که باشید یا اصلا هیچ کدام که نباشید، با ما پای صحبت اهالی کوله پشتی بنشینید.
پای صحبت یک دانش‌آموز کوله پشتی پسند
کوله پشتی من رفیق همیشگی من است. توی راه مدرسه، وقت بالا رفتن از کوه، توی مسافرت‌ها، کنار میزم وقتی برنامه‌ی درسی را حاضر می‌کنم و یا وقتی تویش را از خوراکی و چیزهای کوچک پر می‌کنم و یک زیرانداز را بغلم می‌گیرم و به سمت پشت بام برای یک پیک نیک عصرانه‌ی پاییزی حرکت می‌کنم. گفتم که کوله پشتی رفیق همیشگی من است.
کوله پشتی را برای این دوست دارم که دستانم وقت حرکت آزاد است و یک عالمه جای کوچک و بزرگ دارد. همه چیز را خیلی خوب می‌شود تویش پنهان کرد. اصلا کوله پشتی یعنی آزادی، یعنی دویدن، یعنی همیشه یک جایی برای پنهان کردن یک یواشکی داشته باشم.
مغازه‌های کوله پشتی، معمولا مغازه‌هایی با عرض کم و طول زیادند. یعنی مغازه‌هایی که من دیده‌ام، بیشتر این شکلی‌اند. همه‌ی کوله پشتی‌ها از دیوارها و گاهی از سقف آویزان شده‌اند و برای دیدنشان باید سرم را بالا بگیرم. آقای کوله پشتی فروش یک چوب بلند که سرش یک چنگک(مثل دست کاپیتان هوک) است، دارد و کوله‌ای که انتخاب می‌کنم را با آن چوب بلند پایین می‌آورد. من برای انتخاب کوله پشتی اول به اندازه‌اش نگاه می‌کنم، هرچه بزرگتر بهتر! بعد شکل و رنگش را زیر نظر می‌گیرم و اگر جنسش هم خوب بود و زیر فشار کتاب‌ها پاره نشد، آن وقت دست توی جیب می‌کنم و می‌خرمش. بعله، به همین راحتی! اصلا کوله پشتی خریدن خودش صفایی دارد...
وزن کوله‌‌اتان نباید بیشتر از 5 تا 10 درصد وزن خودتان باشد. یعنی یک فرد 50 کیلویی، مناسب است که 3 تا 4 کیلو روی پشتش بیندازد. وزن زیاد، باعث خم شدن و انحناهای غیر طبیعی ستون فقرات می‌شود. امکان دارد رشته‌های عصبی کمر و گردن هم صدمه ببیند. ستون فقرات در سنین پایین نرم هستند و آسیب‌پذیری بیشتری دارند. گودی کمر و خستگی‌های همیشگی و گردن و کمر درد از عوارض استفاده‌ی نادرست کوله‌پشتی است.
پای صحبت مادر یک دانش‌آموز کوله پشتی پسند
یعنی از دستش دیگه نمی‌دونم چکار کنم. ظهر که از راه میاد، کوله‌ش رو پرتاب می‌کنه روی مبل و می‌دوه به سمت یخچال. از راه که میاد تشنه‌س، یک پارچ آب رو یکدفعه سر می‌کشه. هزار بار بهش گفتم تو که کیفت رو پر از کتاب و دفتر و خرت و پرت می‌کنی، یک شیشه آب هم گوشه کیفت بذار، وقتی تشنه شدی دم دستت باشه. یاد دوران بچگی بچه‌م بخیر، وقتی دبستان می‌رفت براش یک لیوان ازینا که جمع می‌شه، یک دایره کوچیک می‌شه می‌خریدم که زنگای تفریح با دست آب نخوره، آخه هم دستش کثیفه و ممکنه مریض بشه و هم لباساش رو خیس می‌کنه. حالا که بزرگ شده و هرچی من می‌گم از این در میاد و ازون دروازه می‌ره. چند وقت پیش دندون درد گرفته بود، آی درد می‌کرد و تا صبح صدای ناله‌هاش میومد. هرچند وقت یه بار هم می‌رفت سراغ یخچال و یخ می‌ذاشت روی لپش، جایی که دندونش درد می‌کرد. تا اینکه رفتیم دندانپزشک و دیدیم بعله! دندونا خراب شدن و آقای دکتر گفتن از شکلات زیاده. اما آخه ما که شکلات زیاد نمی‌خوریم و مثل اینکه ایشون یکی از جیبای کوله‌شون متعلق به شکلات است. از امروز شکلاتا رو خالی کردیم و جاش کشمش و نخود و برگه‌ی زردآلو گذاشتیم. البته چند روزی هم هست که کمرش درد می‌کنه، نکنه این هم زیر سر کوله پشتی باشه؟
پای صحبت دکتر دانش‌آموزان کوله پشتی پسند
دانش آموزان زیادی به دکتر مراجعه می‌کنند و از کمردرد شکایت بسیاری دارند. خیلی از دانش آموزان هم به دکتر مراجعه نمی‌کنند و صدای خانواده‌‌اشان به گوش ما می‌رسد که آنقدر این بچه‌ها کتاب و دفتر باید بیاورند و ببرند که کمر درد شدند. من خودم فرزند مدرسه‌ای دارم، فرزند دانشگاهی هم دارم و هر دو از کوله پشتی استفاده می‌کنند؛ اما به آنها آموزش دادم که چطور از کوله پشتی استفاده کنند که راه مدرسه و دانشگاه را با سلامت طی کنند. این‌ها را به همه‌ی دانش‌آموزان و کسانی که کوله پشتی به پشت دارند می‌گویم. چه چیزی بدتر از این که سلامت کسی که در حال یادگیری است، به خطر بیفتد.
کوله پشتی بین انواع کیف‌های دیگر محبوبیت زیادی دارد. به خاطر راحتی در استفاده و تنوع مدل‌ها و جای زیادی که دارد، انتخاب خوبی برای جوانان است؛ اما گاهی همین موارد خطرساز می‌شود، البته خطر وقتی است که از امکانات به خوبی استفاده نشود.
کوله پشتی به دلیل داشتن دو بند، وزن بار را نصف می‌کند و فشار کمتری به کمر وارد می‌شود. برای همین نباید کیف را یک طرفه به روی شانه انداخت. بعضی از کوله پشتی‌ها دارای صفحه‌های محکمی در ناحیه پشت و شانه دارند، این بخش‌ها اعصاب و رگ‌های مهمی رد می‌شوند که نباید فشار زیادی به آن وارد شود. این صفحه‌ها کمک می‌کنند نیرو پخش شده و نیرو متعادل به پشت وارد شود. اگر کوله‌پشتی یک کمربند هم داشته باشد که عالی‌ست! این کمربند وزن را از روی کمر کم کرده و به لگن انتقال می‌دهد.
کوله پشتی باید متناسب با سن و قد و وزن افراد باشد. یک آدم ریزه میزه با یک کوله پشتی هرکول کمی خنده‌دار به نظر می‌آید؛ اما این مهم نیست! کمر او مهم است که زیر بار مسئولیت کوله پشتی خم می‌شود. سعی کنید از کوله پشتی با جیب‌های زیاد استفاده کنید. و از تمام جیب‌ها برای وسایلتان استفاده کنید. وزن وسایلتان به این روش، روی یک نقطه متمرکز نیست و کمتر باعث آسیب می‌شود. راستی، شما می‌دانید باید چه اندازه توی کیفتان وسیله بگذارید؟! وزن کوله‌‌اتان نباید بیشتر از 5 تا 10 درصد وزن خودتان باشد. یعنی یک فرد 50 کیلویی، مناسب است که 3 تا 4 کیلو روی پشتش بیندازد. خودتان را با مورچه‌ها مقایسه نکنید که از وزن خودشان بیشتر بار می‌برند. وزن زیاد، باعث خم شدن و انحناهای غیر طبیعی ستون فقرات می‌شود. امکان دارد رشته‌های عصبی کمر و گردن هم صدمه ببیند. ستون فقرات در سنین پایین نرم هستند و آسیب‌پذیری بیشتری دارند. گودی کمر و خستگی‌های همیشگی و گردن و کمر درد از عوارض استفاده‌ی نادرست کوله‌پشتی است.
حالا، اگر کوله پشتی مناسبتان را انتخاب کردید، چطور آن را روی شانه‌‌اتان می‌اندازید؟ چی؟
یک دسته می‌گیرید و روی شانه‌‌اتان پرتاب می‌کنید؟ نه!
من که باورم نمی‌شود. شما روی زمین می‌نشینید یا کوله را روی میز قرار می‌دهید و دو دستی آن را روی کمر می‌گذارید. بعله، اینطوری کوله را به پشت می‌اندازند.
راستی اگر مدرسه‌‌اتان چند طبقه نیست و لازم نیست از پله‌ها بالا بروید، یک کیف چرخ دار از همه چیز برای سلامت کمر و گردن بهتر است. البته دسته‌ی کیف باید آنقدر بلند باشد که شما برای کشیدن آن روی زمین خم نشوید. و چرخ‌های کیف هم باید به اندازه کافی بزرگ باشد که وسط راه واژگون نشود.
به امید استفاده صحیح از کوله پشتی‌ها...
نویسنده: افروز ارزه‌گر
