گذري بر زندگينامه آية الله مرعشي شوشتري
نويسنده:عبدالحسين جواهر الکلام
فقيه فرزانه، استاد حکمت و فلسفه سيد محمد حسن مرعشي يکي از چهره هاي علمي و اساتيد مدرسه عالي شهيد مطهري در پي بيماري در 73 سالگي به ديدار معبود شتافت.
سيد محمد حسن فرزند حجةالاسلام سيد سلطان محمد و نوه ميرزا عبدالوهاب، فرزند ميرزا سلطان محمد، فرزند ميرزا تقي، فرزند ميرزا اسدالله، فرزند ميرزا اسحاق مرعشي شوشتري بود. پدرش از فضلا و ائمه جماعت شوشتر بود که تحصيلاتش را در همان شهر نزد ملاجعفر شرف الدين و سيد بزرگ آل طيب به پايان برد و در صفر 1370ق/آذرماه 1329 ش در شوشتر رحلت کرد و در بقعه صاحب الزمان (عجل الله تعالي فرجه الشريف) به خاک سپرده شد. پدر بزرگش ميرزا عبدالوهاب از اشراف و اعيان بود و مدت ها سمت نائب الحکومه شوشتر را بر عهده داشت.
سيد محمد حسن در سال 1356ق/1316ش در شوشتر استان خوزستان پا به عرصه گيتي نهاد. مقدمات اوليه را نزد پدر خود و ملا شکر علي معنوي فرا گرفت و سطوح را نزد عالماني چون محمد تقي حکيم، سيد محمد موسي جزائري و سيد محمد حسن آل طيب به پايان رساند و خارج فقه و اصول را از محضر استادش موسوي جزائري و شيخ محمد تقي شوشتري فرا گرفت. البته سفرهاي کوتاهي به نجف اشرف داشت و همان جا در درس آية الله سيد ابوالقاسم خوئي شرکت مي نمود. خدمات ايشان در خطه شوشتر بسيار است که مي توان به تجديد بناي حوزه علميه جزائريه واداره و تدريس در اين حوزه، تأسيس حوزه علميه خواهران، تجديد بناي مقام صاحب الزمان (عجل الله تعالي فرجه الشريف) و تجديد بناي مسجد شيخ علي که سال ها در آن جماعت اقامه مي کرد، اشاره کرد، در ضمن به ايجاد حوزه ي علميه اي در گتوند دست زد که تاکنون نيمه تمام مانده است.
مرعشي در سال 1361 ش وارد تشکيلات قضايي اهواز شد و ابتدا سمت حاکم شرع داشت و بعداً رياست دادگاه را بر عهده گرفت. در سال 1363 ش به ديوان عالي کشور-تهران ملحق شد و ابتدا در شعبه 19 ديوان عالي خدمت کرد، سپس در شعبه 20و سرانجام به عضويت شوراي عالي قضايي منصوب شد و يکي از پايه گذاران اصلي دستگاه قضايي به شمار آمد.
نبوغ و استعداد، همت و تلاش بسيار از او فقيهي کم مانند ارائه نمود. تواضع، مناعت طبع، بي توجهي به امور دنيا، روشن بيني اجتماعي، آفرينش آثار علمي و پژوهشي از جمله ويژگي هاي بارز ايشان بود. وي علاوه بر عضويت در هيئت علمي مدرسه عالي شهيد مطهري و تدريس در اين مدرسه، منزل ومراکز دانشگاهي عضو چهارمين دوره مجلس خبرگان گرديد.
مرعشي در پي بيماري کليوي عاقبت در صبح روز دوشنبه 16 شعبان 1429ق/28 مرداد 1387 ش در سن 73 سالگي در تهران بدرود حيات گفت. پيکرش صبح سه شنبه در تهران و صبح روز چهارشنبه در شوشتر تشييع و در بقعه صاحب الزمان (عجل الله تعالي فرجه الشريف) به خاک سپرده شد. آثار علمي ايشان:
منبع: آينه پژوهش شماره 112
/خ
سيد محمد حسن فرزند حجةالاسلام سيد سلطان محمد و نوه ميرزا عبدالوهاب، فرزند ميرزا سلطان محمد، فرزند ميرزا تقي، فرزند ميرزا اسدالله، فرزند ميرزا اسحاق مرعشي شوشتري بود. پدرش از فضلا و ائمه جماعت شوشتر بود که تحصيلاتش را در همان شهر نزد ملاجعفر شرف الدين و سيد بزرگ آل طيب به پايان برد و در صفر 1370ق/آذرماه 1329 ش در شوشتر رحلت کرد و در بقعه صاحب الزمان (عجل الله تعالي فرجه الشريف) به خاک سپرده شد. پدر بزرگش ميرزا عبدالوهاب از اشراف و اعيان بود و مدت ها سمت نائب الحکومه شوشتر را بر عهده داشت.
سيد محمد حسن در سال 1356ق/1316ش در شوشتر استان خوزستان پا به عرصه گيتي نهاد. مقدمات اوليه را نزد پدر خود و ملا شکر علي معنوي فرا گرفت و سطوح را نزد عالماني چون محمد تقي حکيم، سيد محمد موسي جزائري و سيد محمد حسن آل طيب به پايان رساند و خارج فقه و اصول را از محضر استادش موسوي جزائري و شيخ محمد تقي شوشتري فرا گرفت. البته سفرهاي کوتاهي به نجف اشرف داشت و همان جا در درس آية الله سيد ابوالقاسم خوئي شرکت مي نمود. خدمات ايشان در خطه شوشتر بسيار است که مي توان به تجديد بناي حوزه علميه جزائريه واداره و تدريس در اين حوزه، تأسيس حوزه علميه خواهران، تجديد بناي مقام صاحب الزمان (عجل الله تعالي فرجه الشريف) و تجديد بناي مسجد شيخ علي که سال ها در آن جماعت اقامه مي کرد، اشاره کرد، در ضمن به ايجاد حوزه ي علميه اي در گتوند دست زد که تاکنون نيمه تمام مانده است.
مرعشي در سال 1361 ش وارد تشکيلات قضايي اهواز شد و ابتدا سمت حاکم شرع داشت و بعداً رياست دادگاه را بر عهده گرفت. در سال 1363 ش به ديوان عالي کشور-تهران ملحق شد و ابتدا در شعبه 19 ديوان عالي خدمت کرد، سپس در شعبه 20و سرانجام به عضويت شوراي عالي قضايي منصوب شد و يکي از پايه گذاران اصلي دستگاه قضايي به شمار آمد.
نبوغ و استعداد، همت و تلاش بسيار از او فقيهي کم مانند ارائه نمود. تواضع، مناعت طبع، بي توجهي به امور دنيا، روشن بيني اجتماعي، آفرينش آثار علمي و پژوهشي از جمله ويژگي هاي بارز ايشان بود. وي علاوه بر عضويت در هيئت علمي مدرسه عالي شهيد مطهري و تدريس در اين مدرسه، منزل ومراکز دانشگاهي عضو چهارمين دوره مجلس خبرگان گرديد.
مرعشي در پي بيماري کليوي عاقبت در صبح روز دوشنبه 16 شعبان 1429ق/28 مرداد 1387 ش در سن 73 سالگي در تهران بدرود حيات گفت. پيکرش صبح سه شنبه در تهران و صبح روز چهارشنبه در شوشتر تشييع و در بقعه صاحب الزمان (عجل الله تعالي فرجه الشريف) به خاک سپرده شد. آثار علمي ايشان:
1-شرح الفيةابن مالک؛
2-شرح تلخيص مختصر المعاني؛
3-شرح بدايةالحکمة(اثر علامه طباطبائي)؛
4-شرح نهايةالحکمة(اثر علامه طباطبائي)؛
5-شرحي بر تهذيب المنطق (اثر تفتازاني-فارسي)؛
6-حاشية علي الرسائل؛
7-حاشية علي کفاية الاصول؛
8-شرح منظومةالتحفةالقوامية في الفقه؛
9-شرح منظومة تحفةالحکيم في الحکمة (اثر شيخ محمد حسين غروي اصفهاني)؛
10-تعليقات علي تمهيدالقواعد في الفلسفة(اثر ابن ترکه)؛
11-شرح حلقات الاصول (المرحلة الثالثة - اثر شهيد صدر)؛
12-اصول الفقه؛
13-شرح کتاب التعليقات في الفلسفة (اثر ابن سينا)؛
14-شرحي بر قانون مجازات اسلامي، چاپ شده؛
15-سبيل الرشاد الي شرح الارشاد(اثر علامه حلي)، چاپ شده؛
16-ترجمه کتاب فلسفتنا (اثر شهيد صدر)، چاپ شده؛
17-ديدگاه هاي نو در حقوق کيفري اسلام، دو جلد، چاپ شده؛
18-حاشية التلخيص في الاصول.
همچنين از اين دانشمندان فقيد ده ها مقاله در مجلات علمي و پژوهشي کشور چاپ شده است.2-شرح تلخيص مختصر المعاني؛
3-شرح بدايةالحکمة(اثر علامه طباطبائي)؛
4-شرح نهايةالحکمة(اثر علامه طباطبائي)؛
5-شرحي بر تهذيب المنطق (اثر تفتازاني-فارسي)؛
6-حاشية علي الرسائل؛
7-حاشية علي کفاية الاصول؛
8-شرح منظومةالتحفةالقوامية في الفقه؛
9-شرح منظومة تحفةالحکيم في الحکمة (اثر شيخ محمد حسين غروي اصفهاني)؛
10-تعليقات علي تمهيدالقواعد في الفلسفة(اثر ابن ترکه)؛
11-شرح حلقات الاصول (المرحلة الثالثة - اثر شهيد صدر)؛
12-اصول الفقه؛
13-شرح کتاب التعليقات في الفلسفة (اثر ابن سينا)؛
14-شرحي بر قانون مجازات اسلامي، چاپ شده؛
15-سبيل الرشاد الي شرح الارشاد(اثر علامه حلي)، چاپ شده؛
16-ترجمه کتاب فلسفتنا (اثر شهيد صدر)، چاپ شده؛
17-ديدگاه هاي نو در حقوق کيفري اسلام، دو جلد، چاپ شده؛
18-حاشية التلخيص في الاصول.
منبع: آينه پژوهش شماره 112
/خ