الف- صفای باطن در خلوت های شبانه
«شب مردان خدا روز جهان افروز است
روشنان را به حقیقت شب ظلمانی نیست
روشنان را به حقیقت شب ظلمانی نیست
سالکان حقیقت طلب و نیایشگران عاشق، صفای باطن و راحتی روح بلند خود را در مناجاتهای شبانه و خلوتهای عارفانه با حضرت دوست می دانند. آنان آرام جان غمناک و شفای دل دردناک خویش را در راز و نیاز با پروردگار عالمیان می یابند و چاره حل همه مشکلاتشان را به دست او می بینند. این عارفان بلند همت هرگز راحتی خود را جز در رضای حضرت حق نمی طلبند و پیوسته در زیر لب زمزمه می کنند:
خاک درت بهشت من
مهر رخت سرشت من
عشق تو سرنوشت من
راحت من رضای تو
مهر رخت سرشت من
عشق تو سرنوشت من
راحت من رضای تو
همچنان که مولای عارفان علی (ع) چنین بود؛ هنگامی که معاویه از ضرار بن ضمره لیثی [یکی از یاران باوفا و از عاشقان علی علیه السلام ] در مورد حالات امیرمؤمنان سؤال نمود، او در فرازی از پاسخ خود حالات امام را چنین توصیف کرد:
یسْتَوْحِشُ مِنَ الدُّنْیا وَ زَهْرَتِهَا وَ یأْنَسُ بِاللَّیلِ وَ ظُلْمَتِه؛[1]
علی (ع) از دلبستگی به دنیا و مظاهر آن وحشت می نمود و با شب و تاریکی آن کاملا مانوس بود.»
علی آن شیر خدا شاه عرب
الفتی داشته با این دل شب
شب ز اسرار علی آگاه است
دل شب، مَحرم سِرّ اللَّه است
شب شنفته است مناجات علی
جوشش چشمه عشق ازلی
شاه را دیده به نوشینی خواب
روی بر سینه دیوار خراب
قلعه بانی که به قصر افلاک
سر دهد ناله زندانی خاک
دردمندی که چو لب بگشاید
در و دیوار به زنهار آید
کلماتی چو دُر آویزه گوش
مسجد کوفه هنوزش مدهوش
فجر تا سینه آفاق شکافت
چشم بیدار علی خفته نیافت
ب- تقویت روحیه صبر و مقاومت
بی تردید برای استواری و مقاومت در راه عقیده، پشتوانه ای قوی و نیرومند لازم است. طبق آموزه های قرآنی بهترین پشتوانه هر انسان حقیقت طلبی، اتّکا به حضرت پروردگار است. و میانبرترین و نزدیک ترین راه در معرفت و قرب به حق، توجه به عبادت و معنویت است. خداوند متعال می فرماید: وَاسْتَعینُوا بِالصَّبْرِ وَالصَّلوة؛[2] از صبر و نماز یاری بجویید.حضرت کاظم علیه السلام با پیروی از این رهنمود و در مقابل نیروهای باطل، از صبر و بردباری و نماز و عبادت یاری می جست؛
کانَ یحْیی الْلَیلَ بِالسَّهْرِ الَی السَّحَرِ بِمُواصِلَةِ الْاسْتِغْفارِ حَلیفَ السَّجْدَةِ الطَّویلَةِ وَالدُّمُوعِ الْغَزیرَةِ وَالْمُناجاتِ الْکثیرَةِ وَالضَّراعاتِ الْمُتَّصِلَةِ؛[3]
آن حضرت شبها را تا سحر بیدار بود و شب زنده داریهایش همواره با استغفار بود، همراه با سجده های طولانی، اشکهای ریزان، مناجات بسیار، و ناله ها و زاریهای مداوم در حال عبادت.
و این گونه بود که در مقابل طاغوت زمان با شهامت و شجاعت ایستادگی می کرد.
ج- پیوند با ابدیت
انسانهای وارسته با دست یابی به مقام اطاعت و عبادت، از قید و بند اسارتها و بردگیهای درونی و برونی رهایی یافته، به قله های رفیع عظمت روحی و آزادی حقیقی می رسند. بندگان راستین حق که پیامبر اکرم (ص) و ائمه هدی (ع) در راس آنها قرار دارند، با ساییدن پیشانی خضوع در برابر قدرت لایزال حضرت باری تعالی به درجاتی از عظمت و شکوه دست می یابند که هرگز در مقابل الهه شرک و کفر و مظاهر مادی و رهبران زر و زور و تزویر، ذره ای احساس شکست و تحقیر و ترس نمی کنند و به غیر از خداوند عالمیان فرمانروایی را نمی شناسند و فقط خداوند در منظر آنان بزرگ و غیر خدا کوچک می نماید و اینجاست که به ابدیت پیوسته و مشمول خطاب خداوندی می شوند که:«عبدی اطعنی اجعلک مثلی، انا حی لا اموت اجعلک حیا لا تموت، انا غنی لا افتقر اجعلک غنیا لا تفتقر، انا مهما اشاء یکون اجعلک مهما تشاء یکون؛[4]
بنده من! مرا اطاعت کن تا تو را جلوه ای از خودم قرار دهم، من زنده و ابدی هستم تو را نیز زنده و ابدی گردانم، من غنی بی نیاز هستم تو را نیز غنی گردانم، که نیازمند نباشی، من هر چه بخواهم انجام می شود تو را نیز چنین قرار دهم که هر چه بخواهی انجام شود.»
حال دل با تو گفتنم هوس است
خبر دل شنفتنم هوس است
ای صبا امشبم مدد فرمای
که سحر گه شکفتنم هوس است
از برای شرف به نوک مژه
خاک راه تو رُفتنم هوس است
د- تاثیر نفس و عظمت روحی
انسانهای نیایشگر در اثر ارتباط با سرچشمه عزت و عظمت به مقامات عالیه عرفانی و عبادی می رسند چنانکه خداوند متعال به آنان تاثیر نفس و عظمت روحی عنایت می کند وبا هیچ وسیله دیگری به آن درجه نتوان رسید.پی نوشت ها:
[1] عده الداعى، ص 195 ..
[2] 4. بقره/ 45.
[3] الانوار البهیه، ص 205 ..
[4] الجواهر السنیه، ص 361 ..
منبع: حوزه نت
