کلم چیست؟

کلم، از سبزیجات برگدار یا از گیاهان دو ساله سفید است که هر سال رشد می‌کند. این سبزی چلیپایی متعلق به خانواده کلم‌سانان (Brassica) است و با ظاهری گرد یا بیضی، دارای برگ‌های نرم و سبک است. البته برگ‌های داخلی برخی از انواع کلم‌ها، به رنگ سفید متمایل است و برگ‌های بیرونی آن سفت‌تر و سبزتر هستند. مردم سراسر دنیا، از کلم به روش‌های مختلفی استفاده می‌کنند. اما این سبزی بیشتر در سالادها، به‌شکل خام یا پخته، استفاده می‌شود. کلم از خانواده کلم بروکلی، گل کلم و کلم بروکسل است.

انواع کلم

هفت نوع کلم متفاوت وجود دارد که می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
کلم قرمز، کلم چوی‌سام (Choy sum)، کلم بوک‌چوی (Bok choy)، کلم پیچ، کلم چینی، کلم کانن‌بال (Cannonball) و کلم جنیوری‌کینگ (January king).

مواد مغذی کلم

کلم منبعی غنی از منگنز، فیبر رژیمی، کلسیم، منیزیم و پتاسیم است. همچنین دربرگیرنده‌ی انواع ویتامین‌ها ازجمله، ویتامین K،ویتامین A، ویتامین B6 و ویتامین ‌E است. حدود ۱۰۰ گرم کلم، فقط ۲۵ کالری انرژی دارد و می‌توان آن را به‌عنوان ماده‌ی مغذی سالم، به رژیم غذایی خود افزود. همچنین کلم سرشار از آنتی اکسیدان‌هایی چون فلاونوئید، زآگزانتین، لوتئین، کولین و بتاکاروتن است.

خواص کلم برای سلامت بدن

آیا می‌دانستید این سبزی ارزان که به‌فراوانی یافت می‌شود، می‌تواند معجزه کند؟ درادامه به بهترین خواص آن اشاره می‌کنیم:

۱. اثر آنتی‌اکسیدانی کلم

کلم خاصیت سم‌زدایی دارد؛ یعنی با حذف مواد سمی، رادیکال‌های آزاد و اسید اوره، خون را پاک‌سازی می‌کند. این مواد، دلایل اصلی ابتلا به روماتیسم مفصلی، نقرس، آرتروز، سنگ کلیه، بیماری های پوستی و اگزما هستند.

اثر سم‌زدایی کلم ناشی از محتوای بالای ویتامین C و سولفور آن است.

۲. خواص ضدالتهابی کلم

بررسی محققان نشان داده است که سبزیجات چلیپایی مانند کلم، خواص ضدالتهابی دارند. آنها حاوی سولفورافان هستند که می‌تواند از التهاب موجود در بدن بکاهد. همچنین یکی از ترکیبات اصلی کلم، گلوتامین است. گلوتامین ماده‌ی ضدالتهابی نیرومندی است که می‌تواند در درمان انواع التهاب‌ها، حساسیت‌ها، سوزش‌ها، درد مفاصل، تب و انواع مشکل پوستی مؤثر باشد.

۳. پیشگیری از سرطان

بنابر تحقیقی که در یکی از معتبرترین نشریات اپیدمیولوژی، چاپ شده است، سبزیجات متعلق به کلم‌سانان، سرشار از گلوکوسینولات (glucosinolate) هستند که ویژگی‌های ضدسرطانی دارند. بنابراین کلم و سبزی‌های مشابه آن، می‌توانند رادیکال‌های آزاد بدن را از بین ببرند و موجب سلامت فرد شده و از احتمال ابتلا به سرطان و بیماری های قلبی در او پیشگیری کنند.

در کلم، نوع دیگری از گلوکوسینولات وجود دارد که به ترکیبات ایزوتیوسیانات‌ (isothiocyanate) تبدیل می‌شود و جلوی ابتلا به انواع سرطان‌ها ازجمله سرطان سینه، پروستات، سرطان مثانه و سرطان کلون را می‌گیرد.

کلم قرمز، ترکیبات ضدسرطان متعددی مانند لوپئول، سینیگرین و سولفورافان دارد و تمام این ترکیبات، فعالیت آنزیمی را تحریک می‌کند که جلوی رشد تومورهایی که ب سرطانی را می‌گیرد.

در بررسی محققان دانشگاه ایالتی اورگان روی داوطلبان زن چینی، مشخص شد که مصرف سبزیجات چلیپایی مانند کلم در رژیم غذایی روزانه، ابتلا به سرطان سینه در آنها را کاهش داده است.

۴. سلامت مجرای گوارش

کلم به‌دلیل وجود منابع غنی از فیبر و گلوکوسینولات، آب را در بدن حفظ می‌کند و باعث می‌شود غذا هنگام عبور از روده‌ها، پرحجم باقی بماند. در تحقیقی که در سال ۲۰۱۲ انجام شد، محققان بیان کردند که فیبر موجود در کلم، به حرکات روده کمک و یبوست را درمان می‌کند.
کمبود فیبر خوراکی می‌تواند مرگبار باشد و متأسفانه اهمیت فیبر در سالم نگه‌داشتن بدن، نادیده گرفته شده است. نبود فیبر خوراکی در غذا موجب یبوست می‌شود که این وضعیت موجب ابتلا به بیماری‌های متعددی چون زخم معده، سردرد، سرطان‌های معده‌ای و روده‌ای، سوء‌هاضمه و البته از دست دادن اشتها می‌شود. صدمات ناشی از کمبود فیبرهای خوراکی، حتی به بیماری های پوستی، اگزما، پیری زودرس و صدها مشکلات خفیف تا شدید نیز می‌انجامد.

۵. سلامت قلب و کلسترول خون

بنابر بررسی‌های محققان لهستانی، کلم منبعی عالی از پلی‌فنول‌هاست که این مواد با کاهش مقدار کلسترول بد خون از ابتلا بهفشار خون و همچنین ایجاد پلاکت در خون پیشگیری می‌کنند و فرد را از خطر بیماری‌های قلبی-عروقی دور نگه می‌دارند. همچنین کلم موجب تولید اسیدهای صفراوی بیشتری می‌شود و بدین ترتیب‌ از مقدار کلسترول بد خون، می‌کاهد.

۶. مراقبت از خطرات پرتو درمانی

کلم حاوی ترکیب نادری به نام ۳،۳-دی‌ایندولیل‌متان (۳,۳-diindolylmethane) است که می‌تواند جلوی خطرات مربوط به پرتودرمانی را بگیرد. این ماده از گلبول‌های قرمز، سفید و پلاکت‌های خون که معمولا در روند پرتو درمانی صدمه می‌بینند، مراقبت می‌کند و اجازه نمی‌دهد آنها از بین بروند. درحقیقت، هنگام درمان‌های مربوط به سرطان، از این ترکیب برای حفظ بافت‌های سالم بدن استفاده می‌شود.

۷. سیستم ایمنی بدن

به‌دلیل محتوای ویتامین C کلم، این ماده می‌تواند سیستم ایمنی بدن و در نتیجه مقابله با رادیکال‌های آزاد را بهبود بخشد.

۸. مراقبت از پوست

ازآنجاکه کلم نوعی سبزی چلیپایی است، سرشار از آنتی‌اکسیدان‌هایی چون ویتامین C، آنتوسیانین و سولفور است. آنتی‌اکسیدان‌ها، نقش مهمی در سلامت پوست و به‌طور کلی رنگ پوست دارند و سلامت بدن را در برابر فرایند پیری تضمین می‌کنند. رادیکال‌های آزاد بدن در ایجاد چین‌وچروک و بی‌رنگی پوست، لک و دیگر مشکلات پوستی، نقش دارند. بنابراین به‌وسیله مصرف کلم و دریافت آنتی‌اکسیدان‌های موجود در آن می‌توانید فرایند پیری را کند کنید و احساس شادابی و جوانی داشته باشید. همچنین کلم در پیشگیری از ابتلا به آکنه مؤثر است.

۹. لاغر شدن

افرادی که می‌خواهند به روشی سالم و مناسب لاغر شوند، بهتر است کلم مصرف کنند. به‌دلیل اینکه کلم حاوی ویتامین‌های مفید، مواد معدنی و دیگر مغذی‌هاست، رژیم غذایی مناسبی برای این افراد محسوب می‌شود. همچنین کلم به‌دلیل اینکه سرشار از فیبر است، موجب حجیم شدن مدفوع در روده‌ها می‌شود و یبوست را بهبود می‌بخشد. درضمن کلم کالری کمی دارد. یک فنجان کلم پخته، فقط ۳۳ کالری دارد. بنابراین افرادی که رژیم لاغری دارند، می‌توانند به‌راحتی و بدون نگرانی از چاق شدن، به رژیم غذایی خود، سوپ کلم اضافه کنند و هر قدر مایل‌اند از این سوپ بخورند.

۱۰. پیشگیری از آب مروارید

کلم سرشار از بتاکاروتن است و افراد بسیاری به‌ویژه کسانی که پا به سن می‌گذارند، به خوردن آن روی می‌آورند. زیرا کلم می‌تواند جلوی تحلیل ماکولا را بگیرد و سلامت چشم را افزایش بدهد و احتمال ایجاد آب مروارید را به‌تأخیر بیندازد.

۱۱. مراقبت از مو

کلم سرشار از سولفور و سیلیکون است و جلوی خشک شدن مو را می‌گیرد. این ماده غذایی همچنین حاوی ویتامین A است که مانند آنتی‌اکسیدان عمل می‌کند و موجب سلامت و رشد مناسب مو می‌شود.

۱۲. پیشگیری از سرطان پروستات

بنابر بررسی‌های محققان آمریکایی، بتاکاروتن موجود در کلم، از احتمال ابتلا به سرطان پروستات پیشگیری می‌کند و این ویژگی باعث می‌شود که کلم از نظر ضدسرطانی‌بودن به یکی از سبزیجات مهم تبدیل شود.

۱۳. بهبود سلامت مغز

از دیگر خواص کلم می‌توان گفت که این سبزی، یکی از بهترین مواد مغذی برای مغز است. وجود ویتامین K و آنتوسیانین در کلم، عملکرد ذهن و قدرت تمرکز را بالا می‌برد. ویتامین K برای تولید اسفنگولیپید ضروری است.

اسفنگولیپید، غلاف میلین است که دور عصب‌ها را می‌گیرد. این غلاف از صدمه و تخریب عصب‌ها پیشگیری می کند. بنابراین مصرف ویتامین K می‌تواند قدرت دفاعی بدن را در برابر تحلیل عصبی و ایجاد بیماری‌هایی چون آلزایمر، پارکینسون و زوال عقل افزایش دهد.

علاوه‌برآن، آنتوسیانین موجود در کلم، آنتی‌اکسیدانی قوی‌تر از ویتامین ‌C است و کلم قرمز بیش از هر نوع کلم دیگر انواع آنتوسیانین دارد. درضمن مصرف زیاد کلم ضرری برای بدن ندارد و می‌توان با مصرف بسیار این سبزی، به بدن آنتی‌اکسیدان رساند و انواع بیماری‌ها را از خود دور کرد. آنتی‌اکسیدان‌های موجود در کلم، احتمال سرطان را کم می‌کنند، سیستم عصبی را بهبود می‌بخشند و عملکرد مغز را بالا می‌برند.

همچنین کلم سرشار از ید است و به بهبود عملکرد مغز و سیستم عصبی کمک می‌کند و باعث می‌شود غده‌های دستگاه درون‌ریز در بهترین حالت خود قرار بگیرند.

۱۴. بهبود استخوان‌‌ها

کلم، علاوه‌بر سبزیجات چلیپایی، منبعی عالی از مواد معدنی، مانند کلسیم، منیزیم و پتاسیم است. این سه ماده معدنی برای بدن و استحکام استخوان ها ضروری‌اند و جلوی بیماری‌هایی مانند پوکی استخوان را می‌گیرند.

۱۵. تنظیم فشار خون

همان‌طور که گفته شد، کلم منبع خوبی از آنتوسیانین است. در یک بررسی مشخص شد که آنتوسیانین از سفت‌شدگی سرخ‌رگ‌ها و فشار خون مرکزی در زن‌ها پیشگیری می‌کند. کلم از فشار خون می‌کاهد و از بیماری‌های قلبی جلوگیری می‌کند. همچنین وجود پتاسیم در کلم، روشی مفید برای جلوگیری از فشار خون بالا است که موجب حمله قلبی و سکته مغزی می‌شود. پتاسیم، رگ‌گشاست و می‌تواند رگ‌های خونی را باز کند و گردش خون بدن به‌راحتی انجام شود. بنابراین فرد به‌دلیل بسته شدن سرخ‌رگ‌ها و سیاه‌رگ‌ها در معرض خطر سکته قرار نمی‌گیرد. به‌طور کلی، کلم در برابر انواع بیماری‌های خطرناک سپری عالی ایجاد می‌کند.

۱۶. کاهش دردهای ماهیچه‌ای

هنگام درست کردن کلم ترش، نوعی باکتری، قند موجود در کلم را تخمیر کرده و اسیدلاکتیک ترشح می‌شود. این ماده می‌تواند از دردهای ماهیچه‌ای بکاهد.

۱۷. افزایش سرعت درمان عفونت‌ها

کلم، حاوی سولفور است و این ماده مغذی در مبارزه با عفونت‌ها بسیار مفید است. کمبود سولفور موجب عفونت‌های میکروبی شده و از سرعت درمان می‌کاهد. اما مصرف کلم نه تنها از شدت زخم‌ها می‌کاهد، بلکه روند درمان را نیز بهبود می‌بخشد.

خواص دیگر کلم

کلم همچنین می‌تواند در درمان رگ‌های واریسی، زخم‌های پا و زخم‌های معده و اثنی‌عشری مفید باشد. در اصل این ماده مغذی که در بیشتر غذاهای چینی وجود دارد، می‌تواند معجزه‌ای در رژیم غذایی‌تان باشد.

روش‌های استفاده از کلم

کلم را می‌توان به شکل‌های مختلف وارد رژیم غذایی روزانه کرد:
-سالادها: کلم را می‌توان خرد کرد و همراه با نمک و دیگر ادویه‌ها به سالاد افزود.
-سوپ ها: می‌توان کلم را پخت و با آن سوپ‌های خوش‌طعمی درست کرد.
-آب‌پز: کلم را می‌توان به‌صورت خام مصرف کرد. یا آن را به‌همراه نمک و آب، به‌صورت آب‌پز آماده مصرف کرد.

ازآنجاکه این سبزی را می‌توان به‌صورت‌های مختلف به‌کار برد، می‌توانید از خواص کلم بهترین و بیشتری بهره را ببرید.

عوارض کلم در صورت مصرف بیش از حد

باوجود اینکه، کلم خواص بسیاری دارد اما عوارض جانبی‌ای در آن مشاهده شده است. از این عوارض می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

نفخ، مسمومیت غذایی، گواتر، جذب بیش‌ازحد ید، اسهال، کاهش شدید قند خون و قولنج.

منبع: سایت چطور