خوش بینی از منظر روایات
در این مقاله به موضوع خوش بینی که در دستورات دینی تاکید فروانی بر آن شده است، پرداخته ایم.
يکشنبه، 24 شهريور 1398
تخمین زمان مطالعه:
موارد بیشتر برای شما
خوش بینی حالتی است برخاسته از سلامت نفس و میل به پاکی که دارنده آن نسبت به افرادی که درجامعه اسلامی زندگی می کنند و اکثریت آنها را افراد خوب و شریف تشکیل می دهند، درباره رفتار و کردار آنها گمان بد نمی برد.
این حالت در صورتی خوب است که انسان اولًا از هوشیاری کافی برخوردار باشد و ثانیاً حسن ظن درباره افرادی صورت بگیرد که تعلق به جامعه اسلامی داشته باشند، در غیر این صورت شایسته نیست.
امام علی علیه السلام فرمود:
حُسْنُ الظَّنِّ مِنْ أَفْضَلِ السَّجَایا وَ أَجْزَلِ الْعَطَایا[1]
خوش بینی از برترین رفتارها و سنگین ترین موهبت های الهی است.
هرگز خوش بینی به معنای ساده اندیشی و ساده لوحی نیست، باید میان این دو مقوله تفاوت قائل شد. ساده لوحی بر پایه بی مسئولیتی است، بر خلاف خوش بینی که آگاهانه و مسئولانه است. مؤمن در عین حال که به دیگران حسن ظن دارد، زیرک و باهوش و حساس نیز هست تا هیچ کس از او سوء استفاده ننماید. لذا اسلام به هوشیاری در انتخاب شریک و سند نوشتن و گواه گرفتن در بسیاری از معاملات تأکید کرده است. جالب این که طولانی ترین آیه قرآن درباره ضرورت تنظیم قرارداد همراه با شاهد گرفتن در هنگام داد و ستدهای مدت دار است.[2]
نکته دیگر این که بین خوش بینی و خوش باوری نیز تفاوت بسیاری است. زیرا خوش بینی این نیست که انسان به افراد ناشناخته اعتماد کند و بدون آن که در مقام کنجکاوی و آزمایش برآید، به گفته دیگران ترتیب اثر دهد. به علاوه نباید خوش بینی را نسبت به کسانی که ناپاکی و آلودگی آنها هویدا است تعمیم داد زیرا خوش بین در عین حالی که به مردم حسن ظن دارد و اعمال آنها را به صورت صحیحی تفسیر می کند، حزم و مآل اندیشی خود را از دست نمی دهد و همواره رفتارش آمیخته با احتیاط و عملش توأم با دقت است.
نکته: ضمن این که نباید به افراد، سوء ظن داشت؛ نباید به ظاهر آنها اکتفا کرد. گاهی ظاهر فردی پسندیده به نظر می رسد ولی در باطن مبتلا به مفاسدی است.
و نکته دیگر این که نباید خوش بینی دیگران را از بین برد. امام علی علیه السلام فرمود:
مَنِ انْتَجَعَک مُؤَمِّلًا فَقَدْ أَسْلَفَک حُسْنَ الظَّنِّ بِک فَلَا تُخَیبْ ظَنَّه[3]
کسی که نسبت به تو احساس خوش بینی کرد مبادا با رفتار خود حسن ظن او را دگرگون سازی.
پی نوشت ها:
[1] . غررالحکم، ح 5325؛ مستدرک الوسائل، ج 7، ص 252.
[2] . بقره/ 282.
[3] . تصنیف غررالحکم، ص 383.
منبع: حوزه نت
ارسال نظر
با تشکر، نظر شما پس از بررسی و تایید در سایت قرار خواهد گرفت.
متاسفانه در برقراری ارتباط خطایی رخ داده. لطفاً دوباره تلاش کنید.
تازه های مقالات
چرا پیامبر (ص) فرموده است که سوره هود مرا پیر کرده است؟
توصیه هایى اخلاقی از آیت الله سیدعبدالکریم کشمیرى (رحمه الله)
توصیه هاى اخلاقى ـ عرفانى امام خمینى به فرزندش سیداحمد خمینى
اوصاف و ویژگیهای منتظران امام زمان(عج) چگونه است؟
اهداف و آرمان هاى امام خمینی (رحمه الله) از منظر رهبر انقلاب
دوست کیست و نحوه ارتباط و معاشرت با او از منظر ائمه اطهار
چرا زنازادگان عاقبت بخیر نمی شوند؟
اهمیت نماز در سیره علمى و عملى امام خمینی (رحمه اللّه)
نحوه کاشت و نگهداری از گل قلب ارغوانی: آبیاری، نور، خاک، تکثیر و...
نحوه کاشت و نگهداری از گل فیلودندرون یا گوش گرگی: آبیاری، نور، خاک، تکثیر و...
بیشترین بازدید هفته
آیا استحمام در زمان آبله مرغان خطرناک است؟
نماز استغاثه امام زمان (عج) را چگونه بخوانیم؟
زنگ اشغال برای برخی تماس گیرندگان
پیش شماره شهر های استان تهران
وجود خلط یا مخاط شفاف در مدفوع
نحوه خواندن نماز والدین
لیست کاملی از خدایان و الهههای یونانی
گیاه بیلهر خواص و عوارضی دارد؟
سمبل پرندگان و معانی آنها
دعا برای ختم به خیر شدن امور و گشایش مسائل
موارد بیشتر برای شما
چرا پیامبر (ص) فرموده است که سوره هود مرا پیر کرده است؟
حال کارگر خوب شود حال کشور خوب میشود
امنیت شغلی اطمینان کارگر به آینده شغلی خود است
ملت ایران استحکام خود را باید در کار و عمل و اتحاد ملی نشان دهد
هدف از تحریم در تنگنا گذاشتن نظام جمهوری اسلامی است
تحریم ها بهانه دشمن از پا درآمده
زمینههای حضور و مشارکت مردم
ملت زنده ملتی فرصت آفرین
تلاوت قرآن کریم در ابتدای دیدار کارگران
رکن جهش تولید کارگر است
جونم فدات همسایه/محمدرضا نوشه ور
میزان صدقه مردم در سال گذشته!
جزئیات جالب درباره شاهکار سدسازی مهندسان ایرانی در سریلانکا
ایران هر کاری کند،عدهای اشکال میگیرند و بهانه میکنند!
روضه حضرت حمزه علیهالسلام/امین قدیم