شناخت نوجواني و تبعات و مشکلات آن
آموزش و پرورش کليد توسعه همه جانبه جوامع بشري است و با توجه به اينکه خاستگاه تربيت نيروي انساني، نظام تعليم و تربيت است لذا نظر به اهميت اين موضوع به گوشه اي از دنياي تعليم و تربيت در اين مقاله اشاره شده است. از طرفي لازم به يادآوري است طبق توافق جوامع علمي بين المللي برچشم انداز جهاني يادگيري در قرن 21 به شرح زير است:
1- يادگيري چگونه دانستن
2- يادگيري چگونه انجام دادن
3- يادگيري چگونه با ديگران زيستن
4- يادگيري چگونه شدن.
بي شک نوجوان پس از گذر از دوران حساس و هيجان آميز بلوغ به تدريج با نرمي و آرامش به کانون گرم و پرعطوفت خانواده علاقه مندتر مي شود و محبت و جوشش و دلبستگي و همدلي خود را بيش از پيش به خانواده ابراز مي کند. خوشبخت خانواده اي است که تا پايان دوران نوجواني با صبر و شکيبايي و سعه صدر وانعطاف پذيري منتظر آرامش فرزند نوجوان خود باقي مي مانند.
معمولاما والدين با توجه به طرز تفکر و برداشت خود، افکار و رفتار نوجوان را ارزيابي مي کنيم در صورتي که بهتر است به دوراني که خود نوجوان بوده ايم برگرديم و احساسات، عقيده ها و آرمان ها و آرزوهايي را که داشتيم به خاطر بياوريم. در اين صورت توفيق آن را خواهيم يافت که مسائل را از ديد نوجوان خود نگاه کنيم تا بتوانيم با او ارتباط مناسبتري برقرار کنيم.
جور ديگر بايد ديد
چترها را بايد بست
زير باران بايد رفت
يا به فرموده امام علي(ع:)
آداب و رسوم زمان خودتان را با زور و فشار به فرزندانتان تحميل نکنيد زيرا آنان براي زماني غير از زمان شما آفريده شده اند.
رابطه نوجوان با خودش، با خانواده اش، با دوستانش و به طور کلي با همه به هم مي خورد. کم حوصلگي، حساسيت، استقلال طلبي، حادثه جويي و مواردي از اين قبيل نوجوان را ناآرام جلوه مي دهد. اما اين جلوه هاي گوناگوني نوجواني هيچ کدام بيهوده و بيمارگونه نيستند و هر کدام براي خود فلسفه اي دارند، مثلا:
اگر نوجوان ستيزه جوست در ستيزه جويي هايش ميل به مهم جلوه کردن دارد، دوست دارد مورد توجه قرار بگيرد، در گروه خود موقعيت خاصي داشته باشد و همه او را به عنوان يک فرد با ارزش بشناسند.
مد پرستي و قهرمان دوستي اش حاکي از نياز يک نوجوان به مدل و راهنما و الگوست.
نوجوان اگر خرده گير و عيب جوست براي اين است که حس داوري و تشخيص او رو به توسعه است، مي خواهد معنا و مفهوم درست زندگي را دريابد، مي خواهدحقايق ديني و مذهبي را بهتر بشناسد. او مي خواهد بهترين نوع سياست ها را دريابد و راجع به جامعه خود اظهارنظر کند.
نوجوان اگر بي انضباط و گريزان از اطاعت و مقررات است مي تواند به اين دليل باشد که ميل به استقلال و کسب شخصيت دارد.
اگر نوجوان لجباز و سرکش است مي تواند به اين دليل باشد که شوق به آزادي و خودمختاري دارد،دوست دارد بزرگسالان در کارهايش دخالت نکنند، دوست دارد اتاق مخصوص به خود داشته باشد و با سليقه خودش آن را تزئين کند.
نوجوان در روياسازي ها و خيال پردازي هايش در جستجوي آينده اي نامعلوم و کشف استعدادها و آرمان هاي خويش است، اگر جلوه هاي نوجواني به درستي فهميده و شناخته شوند زندگي با نوجوانان کار دشواري نخواهد بود واگر ميل هاي طبيعي نوجوان به اندازه صحيح ارضا شوند و در مسير خود به حرکت درآيند نوجوان مي تواند به آساني خود را با جامعه تطبيق دهد.
2- نياز به عدالت: روحيه غالب نوجوان در اين دوره عدالت خواهي و آرمان گرايي است و در مقابل کوچکترين تبعيض و ظلمي که احساس کند واکنش نشان داده و اعتراض مي کند.
3- نياز تعلق به گروه: نوجوان ميزان لياقت خود را با توجه به تعلق گروه مي سنجد. حتي براي عضويت در گروه خاص و مورد علاقه خود حاضر است به کارهاي خطرناک دست بزند.در اين دنياي متغير نوجوان با تعلق به گروه احساس آرامش مي کند.
4- نياز به هويت يابي: بخشي از شخصيت را به نام هويت مي شناسيم و نوجوان مايل است با کشف پاسخ به اين سوال که من کيستم؟ و براي چه زندگي مي کنم؟ هويت و شخصيت خود را بشناسد و بشناساند.
5- نياز به معنويت: معنويت و ايمان به خدا داربست وجودي نسل نوجوان است و گرايش به دين و ابعاد اخلاقي نيز از اين مقوله است.
6- نياز به موفقيت و عزت نفس: براي درک صحيح و تقويت موفقيت و عزت نفس در نوجوان بهتر است او را با رفتار خودش مقايسه کرد نه با ديگران و اين موفقيت براي او همانند آب گوارايي خواهد بود در صحراي سوزان.
7- نياز به تکريم و محبت: نوجوان بيش از بزرگسالان نيازمند تکريم و محبت از سوي ديگران (بويژه والدين) مي باشد تا همواره رواني شاد و دلي بانشاط داشته باشد.
8- نياز به نوجويي: نوجوان کنجکاوانه به دنبال کشف پديده هاي جديد است و از رفتارهاي عادي و يکنواخت هميشگي گريزان است و همواره به دنبال هواي تازه تري مي گردد.
از نظر اخلاقي، روح عرفان و اخلاق و معنويت در نوجوان تجلي مي يابد.
احساس فداکاري و مبارزه طلبي دارد.
در مقابل ناکامي ها حالت ياس و نوميدي دارد.
حالت خودآراستگي رويايي و خيال پردازي دارد.
نوجوان خود را کشف مي کند يعني حالت “خودگرداني” پيدا مي کند.
معيار دوستي اش بيشتر بر مبناي عواطف شکل مي گيرد.
به جنس مخالف گرايش و تمايل ارتباط پيدا مي کند.
نوجوان مسئوليت پذير مي شود. اتخاذ تصميم مي کند و مسئوليت اعمال خويش را بر عهده مي گيرد.
نوجوان با ديگر (بويژه همسالان) ابراز همدردي نموده و ديگران را درک مي کند.
ابتداي نوجواني دوره “حساسيت” است. نوجوان با کوچکترين تحريکي عصباني مي شود.
هيجان هاي دوره نوجواني بسيار متغير و متناقض هستند.
نوجوان داراي خلق و خوي کاملامتنوع است.
در موقع خشم، رفتار ظاهري خويش را نمي تواند کنترل کند و داراي حالت عدم تعادل عاطفي و هيجاني است.
نوجوان به نداي فطري و الهام وجدان اخلاقي پايبند مي باشد، عاشق حق و حقيقت و علاقه مند به پاکي و تقدس است.
نوجوان به نيکي و درستکاري حساسيت دارد و از آن لذت مي برد و خوشحال و بانشاط مي گردد.
نوجوان همواره در انديشه پاکي، فضيلت و نجابت است و مي کوشد گفتار و رفتارش بر راستي و درستي استوار باشد.
نوجوان از اعمال نادرست ديگران رنج مي برد و مايل است دنياي جديدي براساس اخلاق، عدل وانصاف پايه گذاري کند.
دوست يابي نوجوان به لحاظ اهميت زياد فداکاري ميل به سوي حقيقت از هر نوع ناپاکي و تباهي مصون است.
نوجوان براي بنياد شخصيت خويش نياز به راهنما و رهبري دارد تا بتواند وي را الگوي خود قرار دهد. بهترين الگو ابتدا والدين هستند.
بعضا خانواده و مدرسه و جامعه نيز از او توقعات متناقض دارند. گاهي او را به چشم يک کودک نگاه کرده و برخوردي تحقيرآميز دارند و گاهي هم توقعات از او بيش از حد توان اوست و به چشم بزرگسالان به او مي نگرند که اين خود به کشمکش هاي دروني نوجوان دامن زده و او را با مشکل روبرو مي سازد.
اين مورد در خانواده هاي با محدوديت زياد و يا مدارسي که مقررات سخت و خشک را بدون نظرخواهي و مشورت با نوجوان اجرا مي کنند از شدت بالاتري برخوردار است.
ارسال مقاله توسط عضو محترم سایت با نام کاربری : mohsen1368
/س
1- يادگيري چگونه دانستن
2- يادگيري چگونه انجام دادن
3- يادگيري چگونه با ديگران زيستن
4- يادگيري چگونه شدن.
شناخت نوجواني
بي شک نوجوان پس از گذر از دوران حساس و هيجان آميز بلوغ به تدريج با نرمي و آرامش به کانون گرم و پرعطوفت خانواده علاقه مندتر مي شود و محبت و جوشش و دلبستگي و همدلي خود را بيش از پيش به خانواده ابراز مي کند. خوشبخت خانواده اي است که تا پايان دوران نوجواني با صبر و شکيبايي و سعه صدر وانعطاف پذيري منتظر آرامش فرزند نوجوان خود باقي مي مانند.
معمولاما والدين با توجه به طرز تفکر و برداشت خود، افکار و رفتار نوجوان را ارزيابي مي کنيم در صورتي که بهتر است به دوراني که خود نوجوان بوده ايم برگرديم و احساسات، عقيده ها و آرمان ها و آرزوهايي را که داشتيم به خاطر بياوريم. در اين صورت توفيق آن را خواهيم يافت که مسائل را از ديد نوجوان خود نگاه کنيم تا بتوانيم با او ارتباط مناسبتري برقرار کنيم.
به تعبير سهراب سپهري:
جور ديگر بايد ديد
چترها را بايد بست
زير باران بايد رفت
يا به فرموده امام علي(ع:)
آداب و رسوم زمان خودتان را با زور و فشار به فرزندانتان تحميل نکنيد زيرا آنان براي زماني غير از زمان شما آفريده شده اند.
تعريف نوجواني
رابطه نوجوان با خودش، با خانواده اش، با دوستانش و به طور کلي با همه به هم مي خورد. کم حوصلگي، حساسيت، استقلال طلبي، حادثه جويي و مواردي از اين قبيل نوجوان را ناآرام جلوه مي دهد. اما اين جلوه هاي گوناگوني نوجواني هيچ کدام بيهوده و بيمارگونه نيستند و هر کدام براي خود فلسفه اي دارند، مثلا:
اگر نوجوان ستيزه جوست در ستيزه جويي هايش ميل به مهم جلوه کردن دارد، دوست دارد مورد توجه قرار بگيرد، در گروه خود موقعيت خاصي داشته باشد و همه او را به عنوان يک فرد با ارزش بشناسند.
مد پرستي و قهرمان دوستي اش حاکي از نياز يک نوجوان به مدل و راهنما و الگوست.
نوجوان اگر خرده گير و عيب جوست براي اين است که حس داوري و تشخيص او رو به توسعه است، مي خواهد معنا و مفهوم درست زندگي را دريابد، مي خواهدحقايق ديني و مذهبي را بهتر بشناسد. او مي خواهد بهترين نوع سياست ها را دريابد و راجع به جامعه خود اظهارنظر کند.
نوجوان اگر بي انضباط و گريزان از اطاعت و مقررات است مي تواند به اين دليل باشد که ميل به استقلال و کسب شخصيت دارد.
اگر نوجوان لجباز و سرکش است مي تواند به اين دليل باشد که شوق به آزادي و خودمختاري دارد،دوست دارد بزرگسالان در کارهايش دخالت نکنند، دوست دارد اتاق مخصوص به خود داشته باشد و با سليقه خودش آن را تزئين کند.
نوجوان در روياسازي ها و خيال پردازي هايش در جستجوي آينده اي نامعلوم و کشف استعدادها و آرمان هاي خويش است، اگر جلوه هاي نوجواني به درستي فهميده و شناخته شوند زندگي با نوجوانان کار دشواري نخواهد بود واگر ميل هاي طبيعي نوجوان به اندازه صحيح ارضا شوند و در مسير خود به حرکت درآيند نوجوان مي تواند به آساني خود را با جامعه تطبيق دهد.
نيازهاي نوجواني
2- نياز به عدالت: روحيه غالب نوجوان در اين دوره عدالت خواهي و آرمان گرايي است و در مقابل کوچکترين تبعيض و ظلمي که احساس کند واکنش نشان داده و اعتراض مي کند.
3- نياز تعلق به گروه: نوجوان ميزان لياقت خود را با توجه به تعلق گروه مي سنجد. حتي براي عضويت در گروه خاص و مورد علاقه خود حاضر است به کارهاي خطرناک دست بزند.در اين دنياي متغير نوجوان با تعلق به گروه احساس آرامش مي کند.
4- نياز به هويت يابي: بخشي از شخصيت را به نام هويت مي شناسيم و نوجوان مايل است با کشف پاسخ به اين سوال که من کيستم؟ و براي چه زندگي مي کنم؟ هويت و شخصيت خود را بشناسد و بشناساند.
5- نياز به معنويت: معنويت و ايمان به خدا داربست وجودي نسل نوجوان است و گرايش به دين و ابعاد اخلاقي نيز از اين مقوله است.
6- نياز به موفقيت و عزت نفس: براي درک صحيح و تقويت موفقيت و عزت نفس در نوجوان بهتر است او را با رفتار خودش مقايسه کرد نه با ديگران و اين موفقيت براي او همانند آب گوارايي خواهد بود در صحراي سوزان.
7- نياز به تکريم و محبت: نوجوان بيش از بزرگسالان نيازمند تکريم و محبت از سوي ديگران (بويژه والدين) مي باشد تا همواره رواني شاد و دلي بانشاط داشته باشد.
8- نياز به نوجويي: نوجوان کنجکاوانه به دنبال کشف پديده هاي جديد است و از رفتارهاي عادي و يکنواخت هميشگي گريزان است و همواره به دنبال هواي تازه تري مي گردد.
ويژگي هاي نوجواني
از نظر اخلاقي، روح عرفان و اخلاق و معنويت در نوجوان تجلي مي يابد.
احساس فداکاري و مبارزه طلبي دارد.
در مقابل ناکامي ها حالت ياس و نوميدي دارد.
حالت خودآراستگي رويايي و خيال پردازي دارد.
نوجوان خود را کشف مي کند يعني حالت “خودگرداني” پيدا مي کند.
معيار دوستي اش بيشتر بر مبناي عواطف شکل مي گيرد.
به جنس مخالف گرايش و تمايل ارتباط پيدا مي کند.
نوجوان مسئوليت پذير مي شود. اتخاذ تصميم مي کند و مسئوليت اعمال خويش را بر عهده مي گيرد.
نوجوان با ديگر (بويژه همسالان) ابراز همدردي نموده و ديگران را درک مي کند.
ابتداي نوجواني دوره “حساسيت” است. نوجوان با کوچکترين تحريکي عصباني مي شود.
هيجان هاي دوره نوجواني بسيار متغير و متناقض هستند.
نوجوان داراي خلق و خوي کاملامتنوع است.
در موقع خشم، رفتار ظاهري خويش را نمي تواند کنترل کند و داراي حالت عدم تعادل عاطفي و هيجاني است.
انديشه هاي نوجوان
نوجوان به نداي فطري و الهام وجدان اخلاقي پايبند مي باشد، عاشق حق و حقيقت و علاقه مند به پاکي و تقدس است.
نوجوان به نيکي و درستکاري حساسيت دارد و از آن لذت مي برد و خوشحال و بانشاط مي گردد.
نوجوان همواره در انديشه پاکي، فضيلت و نجابت است و مي کوشد گفتار و رفتارش بر راستي و درستي استوار باشد.
نوجوان از اعمال نادرست ديگران رنج مي برد و مايل است دنياي جديدي براساس اخلاق، عدل وانصاف پايه گذاري کند.
دوست يابي نوجوان به لحاظ اهميت زياد فداکاري ميل به سوي حقيقت از هر نوع ناپاکي و تباهي مصون است.
نوجوان براي بنياد شخصيت خويش نياز به راهنما و رهبري دارد تا بتواند وي را الگوي خود قرار دهد. بهترين الگو ابتدا والدين هستند.
مشکلات نوجواني و راهکارهاي عملي والدين
1- کشمکش بين استقلال و وابستگي:
بعضا خانواده و مدرسه و جامعه نيز از او توقعات متناقض دارند. گاهي او را به چشم يک کودک نگاه کرده و برخوردي تحقيرآميز دارند و گاهي هم توقعات از او بيش از حد توان اوست و به چشم بزرگسالان به او مي نگرند که اين خود به کشمکش هاي دروني نوجوان دامن زده و او را با مشکل روبرو مي سازد.
2- طغيان عليه مراجع قدرت:
اين مورد در خانواده هاي با محدوديت زياد و يا مدارسي که مقررات سخت و خشک را بدون نظرخواهي و مشورت با نوجوان اجرا مي کنند از شدت بالاتري برخوردار است.
3- هويت فردي:
4- چگونگي ارضاي نيازهاي جديد (جنسي:)
5- عدم کنترل بر رفتار و هيجانانات ناشي از تغييرات جسمي و رواني دوران بلوغ:
6- ترس از آينده:
7- دغدغه اقتصادي:
8- تعارض بين خواسته هاي والدين و گروه همسالان:
9- ترس و اضطراب:
10- به هم ريختگي ارتباط با ديگران:
راهکارهايي براي کاهش مشکلات نوجواني
1- شناخت شخصيت نوجوان:
2- استفاده از روش تغافل (ناديده گرفتن:)
3- ايفاي نقش راهنمايي به جاي دستور:
4- آموزش:
5- برقراري رابطه دوستانه و عاقلانه:
6- اعتمادسازي:
7- ارتباط کلامي مقدمه ارتباط عاطفي:
8- تاکيد بر محبت و پرهيز از خشونت:
9-الگوهاي رفتاري والدين:
10- پرهيز از مناقشات خانوادگي:
11- گوش دادن:
12- تکيه بر نقاط قوت:
13- انتظار به اندازه:
14- اجازه خطا کردن به نوجوان را بدهيم:
15- مشورت با نوجوان:
16- فعال بودن نقش پدر در تربيت نوجوان:
17- پذيرش بدون قيد و شرط نوجوان:
ارسال مقاله توسط عضو محترم سایت با نام کاربری : mohsen1368
/س
