علی بن ابی طالب(ع) مشهور به امام علی و امیرالمؤمنین(۱۳رجب سال ۲۳ قبل از هجرت - ۲۱ رمضان سال ۴۰ق)، امام اول همهٔ مذاهب شیعه، صحابی، راوی، کاتب وحی و چهارمین خلیفه از خلفای راشدین نزد اهل سنت است. وی همچنین پسرعمو و داماد پیامبر اکرم(ص)، همسر حضرت فاطمه(س)، پدر و جدِّ یازده امام شیعه است. پدر او ابوطالب و مادرش فاطمه بنت اسد بودند. به گفته عالمان شیعه و بسیاری از علمای اهل سنت، در کعبه زاده شد و نخستین مردی بود که به پیامبراسلام(ص) ایمان آورد. از نظر شیعه، علی(ع) به فرمان خدا و تصریح پیامبر(ص)، جانشین بلافصل رسول خدا(ص) است. مولود کعبه بهمعنای زاده شده در کعبه، به ماجرای تولد امام علی(ع) در کعبه اشاره دارد که از فضایل اختصاصی او به شمار میرود.
پوستر میلاد امام علی به خط کوفی بنایی(مَعقِلی)
با فرا رسیدن میلاد مبارک و مقدس مولای متقیان علی، و اهمیت این روز در جهان اسلام، نگاه ویژهای به این مناسبت داشتیم و سعی کردهایم جدیدترین و با کیفیت ترین طرح پوستر ولادت امام علی (ع) به خط کوفی بنایی (معقلی) و انواع سبک آن را طراحی و در اختیار شما عزیزان قرار دهیم.
پوستر شماره: 1
موضوعات: حدیث حضرت محمد (صلی الله علیه و آله) در مدح امیرالمومنین، پوستر امام علی(علیه السلام)
تکنیک اجر: دیجیتال
شاخه هنری :خوشنویسی و گرافیک
طراح: ابوالفضل رنجبران
زمان خلق اثر : 1394
نوع خط: کوفی بنایی(معقلی)
سبک: آزاد، نام مقدس و مبارک چهار علی به صورت گردان، در هیئت مربع
توضیحات: در این سبک گردان، کلمات عموما بدون قرار گرفتن در چارچوبی خاص، به صورت آزاد بر شبکۀ هندسی ترسیم میشوند. شیوۀ طراحی آزاد بر اساس نیازهای گرافیک امروز به وجود آمده است. این نوع بنایی در هنر و گرافیک امروزی کاربردهای فراوانی در طراحی نشانه، نشانه نوشته، پوستر، طراحی جلد، طراحی حروف و طراحی حجمهای مجازی و حقیقی دارد. خط بنایی به سبب ویژگیهای خاص هندسی، قابلیت انطباق زیادی با گرافیک (ارتباط تصویری) دارد. در بناییِ آزاد رعایت اصول سه گانه، جز اصل شبکه (ترسیم بر شبکۀ هندسی)، ضروری نیست. به عبارت دیگر، هنرمند مقید به رعایت اصول و قواعد وضع شده بر این خط جز اصل ترسیم بر شبکۀ هندسی نیست. در گرافیک امروز به نمونه هایی از خط بنایی بر میخوریم که علاوه بر دارا بودن ویژگیهای خط بنایی از خلاقیت و نوآوری هم برخوردارند.
پوستر شماره: 2
موضوعات: پوستر امیرالمومنین علی(علیه السلام)
تکنیک اجرا: دستی و دیجیتال
شاخه هنری : خوشنویسی و گرافیک
طراح: ابوالفضل رنجبران
زمان خلق اثر : 1395
نوع خط: کوفی معقلی (بنایی)
سبک: کاشی کاری گردان ، ترکیبی از نام مقدس و مبارک علی با مرکزیت نام الله(جل جلاله)
توضیحات: در این سبک، ترکیب چندتایی واژۀ علیبا مرکزیت نام الله(جل جلاله) در نزد طراحان، جایگاه ویژه ای داشته و واژۀ هندی چارعلی به آن اطلاق میشود. اهل بغداد به آن علیات میگفتند و این نام برای آرایۀ معروف چلیپای شکسته یا پیلی به کار میرفت که ترکیبی چهارتایی بود و شاید بتوان آن را پایه و اساس همۀترکیب های این چنینی دانست. این سبک کار معمولا از بناهای کهن و برجا ماننده از دورهای پیشین به الگو گرفته میشود.
.jpg)
پوستر شماره: 3
موضوعات: پوستر امیرالمومنین علی(علیه السلام)
تکنیک اجرا: دیجیتال
طراح: ابوالفضل رنجبران
صاحب اثر: ابوالفضل رنجبران
زمان خلق اثر : 1396
نوع خط: کوفی بنایی(معقلی)
سبک: کاشی کاری گردان، نام مقدس و مبارک علی ، با مرکزیت اتصال نقطه
توضیحات: در قرن هشتم هجری، با ورود اسلام به ایران، هنر کاشی کاری در ایران رواج بسیاری یافت و تا قرن دوازده هجری، که صفویان انقراض یافتند، در اوج خود ماند. در این دوران، کاشی کاری از مساجد و اماکن مذهبی با عناوینی همچون اسماءالله و اسماءالحسنی و اسامی مبارک و مقدس اهل بیت عصمت و طهارت و بیشتر نام مبارک علی در معماری ایران به چشم میخورد و این سبک کم کم به سر در منازل نیز راه یافت.
.jpg)
پوستر شماره: 4
تکنیک اجرا: دستی و دیجیتال
شاخه هنری : خوشنویسی و گرافیک
طراح: ابوالفضل رنجبران
زمان خلق اثر : 1394
نوع خط: کوفی معقلی (بنایی)
موضوعات: پوستر امیرالمومنین علی(علیه السلام)
تکنیک اجرا: دستی و دیجیتال
شاخه هنری : خوشنویسی و گرافیک
طراح: ابوالفضل رنجبران
زمان خلق اثر : 1394
نوع خط: کوفی معقلی (بنایی)
سبک: کاشی کاری، نام مقدس و مبارک چهار علی(علیه السلام) بصورت گردشی و گردان، با محوریت اتصال از سمت حروف(ل)
توضیحات: قدیمیترین آثار کاشی کاری ایرانی و اسلامی با نام مبارک علی و الله و محمد در مساجد شهر اصفهان یافت میشود و امروزه نیز کاشی کاری از هنرهای دستی اصلی اصفهان به شمار میرود. اساتید کاشی کاری اصفهانی معتقدند که در هر دوره از تاریخ، رنگهای به کار رفته در کاشیها با دوران دیگر تفاوت میکرده و از روی همین رنگها هم میتوان تا حدی قدمت کاشی را حدس زد.
.jpg)
پوستر شماره: 5
موضوعات: پوستر امیرالمومنین علی(علیه السلام)
تکنیک اجرا: دیجیتال
شاخه هنری : خوشنویسی و گرافیک
طراح: ابوالفضل رنجبران
زمان خلق اثر : 1394
نوع خط: کوفی بنایی(معقلی)
سبک: کاشی کاری، نام مقدس و مبارک علی(علیه السلام) بصورت قرینه
توضیحات: ترکیب بندی قرینه یکی از سبکهای هنرهای تجسمی و بصری میباشد که ترکیب قرینه معرف زمان، محیط و ذهنیتی آرام، متعادل و موزون و ایستا است. به همین سبب این نوع ترکیب بیشتر در زمان و جوامعی طرح و طبع شدهاست که دارای چنین ویژگیهایی بودهاست. در زمان معاصر که ذهن هنرمند مضطرب، نامتعادل و پویاست، ترکیب قرینه کمتر در آثار هنرمندان مشاهده میشود.
.jpg)
پوستر شماره: 6
موضوعات: پوستر امیرالمومنین علی(علیه السلام)
تکنیک اجرا: دستی و دیجیتال
شاخه هنری : خوشنویسی و گرافیک
طراح: ابوالفضل رنجبران
زمان خلق اثر : 1390
نوع خط: کوفی معقلی (بنایی)
سبک: کاشی کاری، نام مقدس و مبارک علی(علیه السلام) بصورت منفرد (الهام از بناهای قدیمی)
توضیحات: بنایی منفرد یک کلمه یا یک عبارت کوتاه مانند الله، محمد، یا علی، الملک لله، در یک چارچوب مشخص طراحی میشود، از این نوع اغلب با عناوین منفرد و آسان یاد شده است که امروزه در آثار گرافیکی از جایگاه ویژه و پر مخاطبی برخوردار می باشد.
.jpg)
پوستر شماره: 7
موضوعات: پوستر امیرالمومنین علی(علیه السلام)
تکنیک اجرا: دستی و دیجیتال
شاخه هنری : خوشنویسی و گرافیک
طراح: ابوالفضل رنجبران
زمان خلق اثر : 1388
نوع خط: کوفی بنایی(معقلی)
سبک: کاشی کاری، نام مقدس و مبارک علی(علیه السلام) بصورت منفرد
توضیحات: سبک طراحی در خط کوفی بنایی شامل شش حالت منفرد، گردان، پیچیده، سواد و بیاض، بنایی خوشنویسی(ساقه گنبدی) و آزاد تقسیم میشود. که اولین قدم برای هنرجویان استفاده از کاغذهای شطرنجی و طراحی حروف به صورت منفرد میباشد.
.jpg)
پوستر شماره: 8
موضوعات: پوستر امیرالمومنین علی(علیه السلام)
تکنیک اجرا: دیجیتال
شاخه هنری : خوشنویسی و گرافیک
طراح: ابوالفضل رنجبران
زمان خلق اثر : 1390
نوع خط: کوفی معقلی (بنایی)
سبک: کاشی کاری، نام مقدس و مبارک چهار علی(علیه السلام) بصورت گردان و گردشی
توضیحات: ترکیب بندی گردان غالبا در فضای گره شکل میگیرد و بر یکی از آلات گره مینشیند. از کنار هم قرار دادن این نوع طراحی می توان به گسترش آن پرداخت و یک سطح را پر کرد. گفتنی است که گرداندن یک کلمۀ منفرد در یک چارچوب لزوما نقش گردان ایجاد نمیکند، بلکه حروف باید در هم قفل شده و ارتباط فضایی با هم داشته باشند.
.jpg)
پوستر شماره: 9
موضوعات: پوستر امیرالمومنین علی(علیه السلام)
تکنیک اجرا: دیجیتال
شاخه هنری : خوشنویسی و گرافیک
طراح: ابوالفضل رنجبران
زمان خلق اثر : 1388
نوع خط: کوفی بنایی(معقلی)
سبک: کاشی کاری، نام مقدس و مبارک علی(علیه السلام) بصورت منفرد
توضیحات: با تمرکز بر نام مقدس علی(ع)، نشان داده میشود که چگونه پدیدآورندگان آن با جوهر خاص معماری، دهها شکل متنوع از این نام سه حرفی را به وجود آوردهاند. رعایت حفظ امانت در ارائه نقوش برداشت شده با روشی استاندارد، از اهداف اصلی در شکلگیری این اثر بوده است.
.jpg)
پوستر شماره: 10
موضوعات: پوستر امیرالمومنین علی(علیه السلام)
تکنیک اجرا: دیجیتال
شاخه هنری : خوشنویسی و گرافیک
طراح: ابوالفضل رنجبران
زمان خلق اثر : 1389
نوع خط: کوفی معقلی (بنایی)
سبک: کاشی کاری، نام مقدس و مبارک چهار علی(علیه السلام) بصورت گردان و پیلی
توضیحات: «خط بنایی» خطی است که با نام پدیدآورندگانش، بنا یا معمار پیوند میخورد. آثار بهجا مانده از این نوع خط از دوران سلجوقی وجود دارند، اما با توجه به سادگی نگارش این خط ممکن است به دورههای پیش ازین نیز تعلق داشته باشد. این خط شباهت زیادی به خط کوفی دارد.
معرفی ابوالفضل رنجبران:
ابوالفضل رنجبران طراح گرافیک، محقق و پژوهشگر تاریخ هنرایران و جهان، مدیر هنری، تایپوگرافیست، از هنرمندان برجستهٔ معاصرایرانی در حوزهٔ هنرهای تجسمی است. او فارغالتحصیل رشته گرافیک میباشد. وی متولد 31 شهریور سال ۱۳۶۹ است.
رنجبران در کنار فعالیتهای مختلف گرافیکی، سالها بهصورت حرفهای در زمینهٔ تحقیق و پژوهش هنر تمدنهای مختلف، بهویژه تاریخ هنر ایران، خاورمیانه و جهان، فعالیت داشته است، رنجبران در کارنامه آثار خود تعداد بی شماری از طراحی جلد کتاب و نشریات، و طراحی هویت بصری، طراحی پوسترهای بین المللی، و مسابقات مختلف در داخل و خارج از کشور را ثبت کردهاست. او همچنین در حوزهٔ ارتباط تصویری، بهعنوان یکی از چهرههای شناختهشده و تاثیرگذار معرفی میشود.
رنجبران از سال 1384 بهصورت رسمی با هماهنگی اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی و انجمن هنرهای تجسمی و موسسه توسعه هنری کشور در طراحی گرافیکی از جمله پوستر، نشان و لوگو، تبلیغاتِ محیطی، با تاکید به روش تایپوگرافی، حروف نگاری و استفاده از خطوط اسلامیِ فراموش شده و اقلام سته به ویژه خط کوفی آغاز به فعالیت کرد، آثار ایشان در نمایشگاههای مختلف و متعددی به نمایش درآمده و جوایز و تقدیرنامههایی از سوی اساتید برجسته و مقامات کشوری را به همراه داشته است.
رنجبران در نمایشگاهها و فستیوالهای داخلی و خارجی بسیاری شرکت کردهاست. و توانسته است جوایز و مقامات و تقدیرات بسیاری را از آن خود کند. رنجبران در طول چندین سال فعالیت هنری و پژوهشی، با خلق آثار بدیع توانسته به شیوهای گرافیکی با درونمایههای ایرانی و اسلامی دست یابد و آن را به دنیا و کشورهای همجوار ایران معرفی کند.
جوایز و افتخارات و شرکت در مسابقات ملی و بینالمللی:
رنجبران دارای چندین جایزه ملی و بین المللی و کسب دیپلم افتخار در مسابقات مختلف میباشد. که در طول چندین سال فعالیت هنری و تحقیقی و پژوهشی، توانسته است در مسابقات مختلفی حضور و شرکت یابد که این امر موجب تقدیرات متعددی توسط اساتید شاخص و مطرح هنری، از ابوالفضل رنجبران گردد. ایشان طراح چندین پوستر بین المللی میباشند.
اساتید ابوالفضل رنجبران:
رنجبران از محضر اساتید مطرحی همچون: استاد مسعود نجابتی، استاد عبدالرسول یاقوتی، استاد صداقت جباری، استاد سید حسن موسی زاده، استاد ناصر طاووسی، استاد ابوالفضل خزاعی بهرمند شده است. که در بین آثار وی رد پای تاثیر این اساتید به وضوح دیده میشود.
تاثیر خانوادگی:
رنجبران در فضای هنری و ادبی توسط پدر و اقوام مادری خود که از خطاطان زبر دست بوده، پرورش یافته است که این تاثیر موجب پیشرفت چشم گیر ایشان شده است. وی در گفتگوی خود با رسانه های هنری، به این امر که دوران کودکی میتواند تاثیر بسزای در نقش آینده اشخاص ایفا کند، اشاره پر رنگی دارد.
رنجبران و جمهوری سِنگال:
رنجبران در نمایشگاه آثار قرآنی خود در جمهوری سِنگال، شهر داکار با حضور سفیر محترم جمهوری اسلامی ایران، و نمایندگی جامعه المصطفی العالمیه در سنگال توانست، آثار زیبای حدیثی و قرآنی که با تاکید بر خطوط ششگانه یا اقلام سته و خطوط فراموش شده اسلامی که از آنها بهعنوان خطوط اصول هم نام برده میشود بهره ببرد، وی توانست این خطوط اصلی در خوشنویسی که در تمامی کشورهای اسلامی از جمله ایران، روزی رواج داشتهاند اما این خطوط به باد فراموشی سپرده شده اند را دوباره زنده کند و مورد استقبال بی نظیر همگان در داخل و خارج از ایران قرار بگیرد. ابوالفضل رنجبران خوشنویس، طراح گرافیک و مدیر هنری معاصر است که آثار قرآنی و حدیثی متعددی خلق کرده است، از جمله تابلوهای قرآنی و حدیثی که در نمایشگاههای مختلف از جمله در سنگال به نمایش درآمدند. آثار او که به شیوهای گرافیکی با درونمایههای ایرانی و اسلامی است و گلچینی از فعالیتهای هنری و قرآنیاش را شامل میشود، به ویژه در ماه مبارک رمضان در کشورهای اسلامی مورد توجه قرار گرفته است. رنجبران در طول چندین سال فعالیت هنری و پژوهشی، با خلق آثار بدیع توانسته به شیوهای گرافیکی با درونمایههای ایرانی و اسلامی دست یابد و آن را به دنیا و کشورهای همسایه ایران معرفی کند.
بهرگیری از خطوط فراموش شده اسلامی:
نمایشگاه سنگال، در مراسمی با حضور، سفیر جمهوری اسلامی و نمایندگان فرهنگی ایران و دانشگاه جامعه المصطفی العالمیه ویژه سنگال، مجموعهای از آثار قرآنی و حدیثی ابوالفضل رنجبران در داکار، پایتخت سنگال به نمایش درآمد، که مورد استقبال علاقهمندان به قرآن کریم قرار گرفت. رنجبران آثار هنری قرآنی و حدیثی خلق کرده است که در قالب تابلوهای خوشنویسی از خطوط رایج در جهان اسلام، من جمله خط کوفی، خط محقق، ریحان، ثلث، رقاع، توقیع، نسخ، نستعلیق، شکسته نستعلیق ارائه شدهاند. آثار قرآنی ایشان شامل مضامین و حکمتهای قرآنی است که در قالب طراحی پوستر و تابلوهای هنری به نمایش درآمدهاند. محتوای آثار او، به ویژه در ایام ماه مبارک رمضان، توجه ویژهای به جنبههای قرآنی و معنوی در داخل و خارج از کشور را به همراه داشته است.
گستره فرهنگی:
نمایش آثار وی در خارج از ایران، مانند کشور سنگال، بخشی از فعالیتهای فرهنگی هنری برای گسترش فرهنگ قرآنی در سطح بینالمللی است. ابوالفضل رنجبران آثار قرآنی و حدیثی خود را در ماه مبارک رمضان در شهر داکار، پایتخت جمهوری سنگال به نمایش گذاشته است. این نمایشگاه با حضور سفیر جمهوری اسلامی ایران و نماینده جامعهالمصطفی العالمیه در سنگال برگزار شده است. وی عضو انجمن هنرهای تجسمی کشور، عضو کانون هنرمندان ایرانی و عضو موسسه توسعه هنرهای تجسمی است.
نگاه هنری ابوالفضل رنجبران:
خوشنویسی اسلامی، بهعنوان شریفترین و قدسیترین هنرِ جهان اسلام، بیش از هر هنر تجسمی دیگری با رویکردهای عرفانی و حِکمی همراه بوده و در غالب ویژگیهای شکلی و محتوایی خود آینهدار نمادها و آموزههای عرفانی و نفوذ اجتماعی عرفا است؛ نگاه باطنی و قبول تقدّس و معنویت برای حروف و کلمات در این هنر قدسی که بیش از همه متأثر از رویکردهای عرفا به مسئله حروف است، بخش مهمّی از پیوند میان خوشنویسی و عرفان اسلامی را رقم زده است. خوشنویسی وخطاطی یکی از هنرهای اصیل کشور ایران و جهان اسلام است که از گذشته های دور تا به امروز طرفداران بسیار زیادی داشته است. با وجود آن که خوشنویسی تقریبا در تمامی فرهنگها به چشم میخورد و از آن استفاده میشود، ولی در مشرق زمین و به ویژه کشورهای اسلامی و ایران یکی از زیباترین هنرهای بصری محسوب میشود.
در پایان:
جا دارد که از دلسوزی، همراهی و توجه و تلاش و کوشش اساتید معظم و متعهد و متدین و مجاهد خود در تعلیم و تربیت و انتقال معلومات و تجربیات ارزشمند فرهنگی و هنری، در کنار برقراری رابطه صمیمی و دوستانه و ایجاد فضایی به دور از تشریفات، برای کسب علم و هنر و دانش خوشنویسی، گرافیکی و روانشناسی رنگ و نقش، بر خود وظیفه میدانم در کسوت شاگردی از زحمات ارزشمند استاد مسعود نجابتی، عبدالرسول یاقوتی، قباد شیوا، سید محمد احصایی و سید حسن موسیزاده تقدیر و تشکر نمایم. از خداوند متعال برای این اساتید عزیزم، سلامتی، موفقیت و همواره شاگرد پروری را مسئلت دارم.
شاگرد شما، ابوالفضل رنجبران
© کلیه حقوق متعلق به صاحب اثر و پرتال فرهنگی راسخون است. استفاده از مطالب و آثار فقط با ذکر منبع بلامانع است.