چي بهتر از ماهي؟!
با اين که در چند سال اخير توليد ماهي و ساير آبزيان در سطح کشور افزايش چشمگيري داشته ولي هنوز هم درصد بالايي از هموطنان ما رغبت چنداني به خوردن ماهي و ساير آبزيان نشان نميدهند که بدون شک يکي از علل عمده آن، شناخت ناکافي از ارزشهاي غذايي و دارويي گوشت ماهي است. در اين مقاله قصد داريم بيش از پيش به اين مهم بپردازيم.
• پروتئين ماهي: پروتئينها از 20 نوع اسيد آمينه ساخته شدهاند که 10 نوع از اين اسيد آمينهها براي بدن ضروري است ولي بدن قادر به ساخت آنها نيست. گوشت ماهي هر 10 نوع اسيد آمينه ضروري بدن را دارد. به طور متوسط، ميزان پروتئين ماهي حدود 19 درصد است که به طور کامل جذب بدن ميشود.
• چربي ماهي: گوشت ماهي نوعي چربي به نام امگا 3 دارد که گوشت قرمز فاقد آن است. اين چربي برخلاف ديگر چربيها براي بدن زيان ندارد و ميتواند چربي خون انسان را کنترل کند. همچنين به راحتي جذب خون شده و موجب چاقي نميشود.
• ويتامينها: ماهي بسياري از ويتامينهاي مورد نياز بدن از جمله ويتامين A، B، D، E و K را دارد. ويتامين 1A در کبد ماهيان آب شور و ويتامين2 A در کبد ماهيان آب شيرين بيشتر است.
• مواد معدني: مهمترين مواد معدني در بدن ماهي شامل کلسيم، يد، سديم، منيزيم، فسفر، آهن، روي و گوگرد است. در هر کيلوگرم وزن ماهي هوور (تون) به طور متوسط 4/0 گرم کلسيم وجود دارد. در هر کيلو ماهي قباد 3/3 تا 4/7 گرم فسفر موجود است و 07/0 وزن ماهي قزلآلا را گوگرد تشکيل ميدهد. در هر 100 گرم گوشت ماهيان آب شيرين 34 تا 96 ميليگرم سديم وجود دارد و در 100 گرم ماهي قزلآلا به ميزان 345 تا 440 ميلي گرم پتاسيم موجود است. در هر 100 گرم گوشت ماهي تازه 4/0 تا 6/0 ميليگرم مس وجود دارد و هر 100 گرم گوشت ماهي کپور 7/1 ميکروگرم يد دارد. در نهايت هر 100 گرم از گوشت تمامي ماهيان 3/0 تا 7/0 ميلي گرم را روي تشکيل ميدهد.
غذاهاي دريايي کربوهيدرات، قند و نشاسته کمي دارند يا فاقد اين مواد هستند، بنابراين چاق نميکنند.
ماهي منبع اسيدهاي چرب امگا 3 است. تحقيقات نشان داده امگا 3 براي فعاليت صحيح مغز و جلوگيري از ابتلا به بيماريهاي قلبي عروقي، درد مفاصل و سرطان به دليل داشتن سلنيوم بالا مفيد است. از سوي ديگر، امگا 3 سلامت شبکيه چشم را ارتقا ميدهد و خطر بروز بيماري چشمي تخريب ماکولا (لکه زرد شبکيه) در افرادي که ماهي مصرف ميکنند 36 درصد کمتر است.
کودکاني که در رژيم غذايي آنها ماهي وجود دارد نسبت به ساير کودکان کمتر به بيماري آسم مبتلا ميشوند.
ماهي از لخته شدن خون جلوگيري کرده، قابليت ارتجاعي رگهاي خوني را بهبود ميبخشد، فشارخون را کاهش ميدهد، چربي خون را پايين ميآورد و کلسترول خوب خون را افزايش ميدهد.
افراد مسني که در طول هفته حداقل يک مرتبه ماهي مصرف ميکنند، خطر کمتر ابتلا به بيماريهاي مربوط به از دست دادن حافظه از جمله آلزايمر آنها را تهديد ميکند.
افرادي که به طور مستمر ماهي مصرف ميکنند کمتر دچار افسردگي ميشوند.
مصرف ماهي به افرادي که مبتلا به بيماري ديابت هستند، کمک ميکند تا راحتتر بتوانند ميزان قند موجود در خون خود را کنترل کنند.
مصرف مکرر ماهي علايم بيماريهايي مانند رماتيسم مفصلي، سورياس و بيماريهايي که به ايجاد نقص در سيستم ايمني بدن منجر ميشوند را تا حد بسيار زيادي کاهش ميدهد.
مصرف ماهي در طول دوران بارداري امکان زايمان کودک نارس و زايمان زودهنگام را تا حد بسيار زيادي کاهش ميدهد.
طبق گزارشي که در ژورنال پزشکي انگليسي چاپ شده، مصرف ماهي يا روغن ماهي براي جلوگيري از حملات قلبي به ويژه در افرادي که مبتلا به نارسايي عروقي هستند، ضرورت دارد. شيوه عمل و تاثير امگا3 در جلوگيري از بيماريهاي قلبي هنوز مشخص نشده اما به نظر ميرسد مصرف ماهي با کاهش ميزان تريگليسيريد و فشارخون، از لخته شدن خون جلوگيري کرده و ماهيت ضدالتهابي به رگهاي خوني ميدهد.
ماهي داراي خواص ضدالتهابي بوده و موجب درمان التهاب، کاهش سردردهاي ميگرني و دردهاي عضلاني ميشود. همچنين در درمان بيماريهاي التهابي مفاصل مانند روماتيسم، آرتريت روماتوييد و آرتروز نقش دارد.
مصرف ماهي موجب بهبود اشتها، خواب راحت و کمک به ترميم حافظه کوتاه مدت در بيماران مبتلا به آلزايمر ميشود. مصرف ماهي و روغن ماهي موجب کاهش علايم برخي از بيماريهاي رواني مانند شيزوفرني ميشود.
خوردن ماهي از بروز بيماريهاي گواتر، پوسيدگي دندانها، افزايش فشار خون و بيماريهاي قلبي عروقي جلوگيري ميکند.
پروتئين موجود در ماهي به دليل داشتن اسيدهاي آمينه لازم و عوامل محرک رشد اثر مهمي در ترميم بافتها و سلامت و شادابي انسان و به طور کلي رشد بدن دارد و کمبود آن سبب فقدان تعادل دستگاه عصبي و عقبماندگي فکري و رنجوري و ضعف جسماني ميشود و مقاومت بدن را در مقابل بيماريهاي عفوني کاهش ميدهد.
امروزه ويتامين E به عنوان داروي ضد پيري مصرف ميشود و ماهي که سرشار از ويتامين E است، در به تاخير انداختن پيري موثر است.
کنسرو ماهيهاي استخواندار مانند ساردين و کليکا منابع عالي کلسيم و فسفر هستند زيرا همراه با استخوان کنسرو شده صرف ميشوند.
مصرف اسيد چرب امگا 3 نه تنها بيماريهاي تنفسي را بهبود ميبخشد بلکه در بيماران با تنگي نفس حاد و شديد که در بيمارستان بستري هستند نيز تاثير دارد. از سوي ديگر، تحقيقات نشان داده مصرف چربي ماهي احتمال بروز بيماري برونشيت در انسان را کاهش ميدهد.
• طبخ در فر: شکافهاي کوچکي را در تمام قسمتهاي بدن ماهي ايجاد کنيد. آن را درون يک ظرف آغشته به روغن قرار داده و سر تا سر آن را با فويل بپوشانيد. براي طعم بهتر ميتوانيد از گياهان معطر، آبليمو و روغن زيتون استفاده کنيد. آن را در حرارت 180 درجه سانتيگراد قرار داده و به طور مکرر آن را چرب کنيد.
• نيم سرخ شده: ماهي را خشک کرده و آن را در آرد سوخاري بغلتانيد. مقداري روغن داخل ماهي تابه ريخته و با شعله آرام ماهي را سرخ کنيد.
• برياني: شکافهايي در تمام قسمتهاي بدن ماهي ايجاد کنيد تا گرما به همه جاي آن نفوذ کند. ماهي را در کبابپزي که از قبل داغ شده بگذاريد و به طور مرتب آن را چرب کنيد.
منبع:http://www.salamat.com
/ج
ترکيبات ماهي
• پروتئين ماهي: پروتئينها از 20 نوع اسيد آمينه ساخته شدهاند که 10 نوع از اين اسيد آمينهها براي بدن ضروري است ولي بدن قادر به ساخت آنها نيست. گوشت ماهي هر 10 نوع اسيد آمينه ضروري بدن را دارد. به طور متوسط، ميزان پروتئين ماهي حدود 19 درصد است که به طور کامل جذب بدن ميشود.
• چربي ماهي: گوشت ماهي نوعي چربي به نام امگا 3 دارد که گوشت قرمز فاقد آن است. اين چربي برخلاف ديگر چربيها براي بدن زيان ندارد و ميتواند چربي خون انسان را کنترل کند. همچنين به راحتي جذب خون شده و موجب چاقي نميشود.
• ويتامينها: ماهي بسياري از ويتامينهاي مورد نياز بدن از جمله ويتامين A، B، D، E و K را دارد. ويتامين 1A در کبد ماهيان آب شور و ويتامين2 A در کبد ماهيان آب شيرين بيشتر است.
• مواد معدني: مهمترين مواد معدني در بدن ماهي شامل کلسيم، يد، سديم، منيزيم، فسفر، آهن، روي و گوگرد است. در هر کيلوگرم وزن ماهي هوور (تون) به طور متوسط 4/0 گرم کلسيم وجود دارد. در هر کيلو ماهي قباد 3/3 تا 4/7 گرم فسفر موجود است و 07/0 وزن ماهي قزلآلا را گوگرد تشکيل ميدهد. در هر 100 گرم گوشت ماهيان آب شيرين 34 تا 96 ميليگرم سديم وجود دارد و در 100 گرم ماهي قزلآلا به ميزان 345 تا 440 ميلي گرم پتاسيم موجود است. در هر 100 گرم گوشت ماهي تازه 4/0 تا 6/0 ميليگرم مس وجود دارد و هر 100 گرم گوشت ماهي کپور 7/1 ميکروگرم يد دارد. در نهايت هر 100 گرم از گوشت تمامي ماهيان 3/0 تا 7/0 ميلي گرم را روي تشکيل ميدهد.
فوايد مصرف ماهي
غذاهاي دريايي کربوهيدرات، قند و نشاسته کمي دارند يا فاقد اين مواد هستند، بنابراين چاق نميکنند.
ماهي منبع اسيدهاي چرب امگا 3 است. تحقيقات نشان داده امگا 3 براي فعاليت صحيح مغز و جلوگيري از ابتلا به بيماريهاي قلبي عروقي، درد مفاصل و سرطان به دليل داشتن سلنيوم بالا مفيد است. از سوي ديگر، امگا 3 سلامت شبکيه چشم را ارتقا ميدهد و خطر بروز بيماري چشمي تخريب ماکولا (لکه زرد شبکيه) در افرادي که ماهي مصرف ميکنند 36 درصد کمتر است.
کودکاني که در رژيم غذايي آنها ماهي وجود دارد نسبت به ساير کودکان کمتر به بيماري آسم مبتلا ميشوند.
ماهي از لخته شدن خون جلوگيري کرده، قابليت ارتجاعي رگهاي خوني را بهبود ميبخشد، فشارخون را کاهش ميدهد، چربي خون را پايين ميآورد و کلسترول خوب خون را افزايش ميدهد.
افراد مسني که در طول هفته حداقل يک مرتبه ماهي مصرف ميکنند، خطر کمتر ابتلا به بيماريهاي مربوط به از دست دادن حافظه از جمله آلزايمر آنها را تهديد ميکند.
افرادي که به طور مستمر ماهي مصرف ميکنند کمتر دچار افسردگي ميشوند.
مصرف ماهي به افرادي که مبتلا به بيماري ديابت هستند، کمک ميکند تا راحتتر بتوانند ميزان قند موجود در خون خود را کنترل کنند.
مصرف مکرر ماهي علايم بيماريهايي مانند رماتيسم مفصلي، سورياس و بيماريهايي که به ايجاد نقص در سيستم ايمني بدن منجر ميشوند را تا حد بسيار زيادي کاهش ميدهد.
مصرف ماهي در طول دوران بارداري امکان زايمان کودک نارس و زايمان زودهنگام را تا حد بسيار زيادي کاهش ميدهد.
طبق گزارشي که در ژورنال پزشکي انگليسي چاپ شده، مصرف ماهي يا روغن ماهي براي جلوگيري از حملات قلبي به ويژه در افرادي که مبتلا به نارسايي عروقي هستند، ضرورت دارد. شيوه عمل و تاثير امگا3 در جلوگيري از بيماريهاي قلبي هنوز مشخص نشده اما به نظر ميرسد مصرف ماهي با کاهش ميزان تريگليسيريد و فشارخون، از لخته شدن خون جلوگيري کرده و ماهيت ضدالتهابي به رگهاي خوني ميدهد.
ماهي داراي خواص ضدالتهابي بوده و موجب درمان التهاب، کاهش سردردهاي ميگرني و دردهاي عضلاني ميشود. همچنين در درمان بيماريهاي التهابي مفاصل مانند روماتيسم، آرتريت روماتوييد و آرتروز نقش دارد.
مصرف ماهي موجب بهبود اشتها، خواب راحت و کمک به ترميم حافظه کوتاه مدت در بيماران مبتلا به آلزايمر ميشود. مصرف ماهي و روغن ماهي موجب کاهش علايم برخي از بيماريهاي رواني مانند شيزوفرني ميشود.
خوردن ماهي از بروز بيماريهاي گواتر، پوسيدگي دندانها، افزايش فشار خون و بيماريهاي قلبي عروقي جلوگيري ميکند.
پروتئين موجود در ماهي به دليل داشتن اسيدهاي آمينه لازم و عوامل محرک رشد اثر مهمي در ترميم بافتها و سلامت و شادابي انسان و به طور کلي رشد بدن دارد و کمبود آن سبب فقدان تعادل دستگاه عصبي و عقبماندگي فکري و رنجوري و ضعف جسماني ميشود و مقاومت بدن را در مقابل بيماريهاي عفوني کاهش ميدهد.
امروزه ويتامين E به عنوان داروي ضد پيري مصرف ميشود و ماهي که سرشار از ويتامين E است، در به تاخير انداختن پيري موثر است.
کنسرو ماهيهاي استخواندار مانند ساردين و کليکا منابع عالي کلسيم و فسفر هستند زيرا همراه با استخوان کنسرو شده صرف ميشوند.
مصرف اسيد چرب امگا 3 نه تنها بيماريهاي تنفسي را بهبود ميبخشد بلکه در بيماران با تنگي نفس حاد و شديد که در بيمارستان بستري هستند نيز تاثير دارد. از سوي ديگر، تحقيقات نشان داده مصرف چربي ماهي احتمال بروز بيماري برونشيت در انسان را کاهش ميدهد.
حرف آخر
نحوه مصرف
• طبخ در فر: شکافهاي کوچکي را در تمام قسمتهاي بدن ماهي ايجاد کنيد. آن را درون يک ظرف آغشته به روغن قرار داده و سر تا سر آن را با فويل بپوشانيد. براي طعم بهتر ميتوانيد از گياهان معطر، آبليمو و روغن زيتون استفاده کنيد. آن را در حرارت 180 درجه سانتيگراد قرار داده و به طور مکرر آن را چرب کنيد.
• نيم سرخ شده: ماهي را خشک کرده و آن را در آرد سوخاري بغلتانيد. مقداري روغن داخل ماهي تابه ريخته و با شعله آرام ماهي را سرخ کنيد.
• برياني: شکافهايي در تمام قسمتهاي بدن ماهي ايجاد کنيد تا گرما به همه جاي آن نفوذ کند. ماهي را در کبابپزي که از قبل داغ شده بگذاريد و به طور مرتب آن را چرب کنيد.
منبع:http://www.salamat.com
/ج