گفتگو بادکتر ارشميدس صنعتي
تپش قلب، همان چيزي است که همه ما را زنده و اميدوار نگه داشته است اما همين تپش دوستداشتني اگر واقعا احساس شود نشانه چندان خوبي نيست. اين احساس واقعي تپش قلب همانند کوبيدن قفسه سينه است و فرد مبتلا را وحشتزده ميکند. اگر ميخواهيد بدانيد چرا بعضي افراد تپش قلبشان را احساس ميکنند، گفتگوي ما را با دکتر ارشميدس صنعتي، فوقتخصص قلب و عروق و عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشکي تهران بخوانيد.
جناب دکتر، چه موقعي ضربان قلبمان را بهطور واقعي احساس ميکنيم؟
اين احساس تپش قلب که اشاره ميکنيد دلايل متفاوتي دارد. بهطور مثال اختلال هراس نزد افراد ميتواند تپش قلب بدهد. بهطور معمول اختلال ترس شامل ايجاد احساس وحشت است که بهطور ناگهاني بروز مييابد و بدون آگاهي و اغلب بدون دليل تکرار ميشود و در طول مدتي که ميترسيد قلب شما تند ميزند و ممکن است که عرق کنيد يا تنفس سريع، احساس ضعيف بودن، بيهوشي شدن و سرگيجه داشته باشيد.
علايم فيزيکي اين اختلال هراس چيست؟
علايم فيزيکي آنقدر شديد است که ممکن است فکر کنيد در حال مرگ هستيد و نشانههاي آن ميتواند علايم يک حمله قلبي را تقليد کند. ممکن است در قفسه سينه احساس درد کنيد و آهسته نفس بکشيد و احساس خفگي کنيد و حتي کنترل تان را از دست بدهيد. حمله ميتواند در خانه يا بيرون خانه روي دهد و حتي شما را از خواب عميق بيدارکند. يک حمله تنها چند دقيقه به طول ميانجامد اما براي ده دقيقه يا بيشتر ادامه مييابد و بعد از آنکه متوقف شد، شما احساس کوفتگي و خستگي ميکنيد.
از آنجايي که زمان بروز حمله غيرقابل پيشبيني است، اغلب باعث ايجاد ترس و هيجان شديد يا نگراني مداوم ميشود و احتمال ميدهيد حمله در هر زماني به وجود آيد.
وجود مشکل قلبي هم ميتواند تپش قلبمان را دچار اختلال کند؟
بله. فيبريلاسيون دهليزي يکي از مواردي است که تپش قلب را تشديد ميکند. مشخصه اين بيماري ضربان قلب نامنظم و اغلب سريع است. اين حالت يک بينظمي شايع قلب است که اغلب افراد مسن را مبتلا ميکند. در فيبريلاسيون حفرههاي بالايي قلب بسيار سريع و نامنظم ميتپد. سرعت ضربان بطنها نيز افزايش مييابد و يک ريتم قلبي سريع و نامنظم ايجاد ميکنند. انقباضات زودرس نيز ميتوانند احساس تپش و ضربان قلب را واقعي کنند. انقباضات يا ضربانهاي زودرس، اغلب ضربانهايي هستند گريخته که گاهي فرد آنها را اينگونه توصيف ميکند که انگار بند قلبش پاره ميشود. اين ضربانها معمولا خطري را متوجه فرد نميسازند. همچنين برخي اوقات با افزايش فعاليت به ويژه هنگام ورزش، ضربان قلب تند ميشود که فرد به خوبي تپش قلب خود را احساس ميکند اما مشکلي براي شخص به وجود نميآيد.
آيا مشکلات تيروييد هم ميتواند موجب احساس تپش قلب شود؟
بله، به نکته خوبي اشاره کرديد. پرکاري تيروييد ميتواند چنين علامتي داشته باشد. در اين بيماري ضربان سريع يا نامنظم قلب يا تپش قلب را احساس ميکنيم. البته بايد به ياد داشته باشيم که ضربان قلب در چنين بيماري يک موقعيت اورژانس است و با حالتهايي که طبيعي بود، متفاوت است بنابراين اگر دچار پرکاري تيروييد هستيد بايد حتما درمان شويد و گرنه ميتواند عوارض شديدي در پي داشته باشد. اين عوارض شامل مشکلات قلبي نظير ضربان سريع قلب، ضربان نامنظم قلب يا فيبريلاسيون بطني است.
در برخي موارد نيز نارسايي احتقاني قلب روي ميدهد. اين بيماري نزد زنان در مقايسه با مردان بيشتر است. اگر چه اين بيماري ميتواند از هر سني ايجاد شود اما در جوانان و ميانسالان بيشتر روي ميدهد.
تعداد ايدهآل ضربان قلب
ضربان قلب حاصل يک دوره انقباض کامل قلب و پر و خالي شدن آن از خون است. هر دوره اين انقباضات به طور طبيعي و در يک فرد بزرگسال کمتر از يک ثانيه طول ميکشد. به همين دليل تعداد ضربان قلب طبيعي در هر دقيقه براي آقايان حدود 70 و براي خانمها حدود 75 ضربه است. اين تعداد براي نوزادان که گردش خون سريعتر و تنفس تندتري دارند تا 130 ضربه در دقيقه هم طبيعي است. جداول زير نمودار ضربان قلب ايدهآل و حداکثر بر اساس سن و جنس است. قسمت سفيد جدول ناحيه امن محسوب ميشود
نمودار ضربان قلب (ايدهآل و حداکثر) بر حسب سن
ويژه مردان

ويژه زنان

منبع:www.salamat.com