روش هاي نگهداري و مراقبت از غذا

مراقبت و محافظت از غذا در برابر فساد مواد غذايي در حفظ سلامت وپيشگيري از بروز بيماري ها اهميت بسزايي دارد .در اين مقاله به نکات مهمي در زمينه مراقبت از مواد غذايي و کنسرو ها اشاره مي کنيم :
هرگز مواد غذايي که هر يک از نشانه هاي فساد و خرابي را دارند مزه نکنيد . قبل از باز کردن شيشه ها با دقت به همه آنهانگاه کنيد .در برآمده و متورم شده ويا شيشه و ظرفي که نشتي دارد ويا مواد درون خود را پس مي دهد ،نشانه فساد مواد غذايي مي باشد.
وقتي در شيشه و يا ظرف را باز مي کنيد ، به ديگر علايم فساد و خرابي مواد غذايي(مانند کپک،ويا بوي بد وزننده)توجه کنيد .مواد غذايي کنسرو شده فاسد بايد دور انداخته شوند ،به شکلي که هيچ انسان ويا حيواني به آن دسترسي نداشته باشد .گوشت ها ،مواد غذايي دريايي وسبزيجات با اسيد يته پايين فاسد شده بايد قبل از دور انداخته شدن شناسايي و سموم موجود در آنها نابود شود .

حفظ و نگهداري غذا براي برنامه ها و رژيم هاي مخصوص غذايي
 

حفظ و نگهداري مواد غذايي در منزل براي افرادي که در حال پرهيز ازمصرف نمک يا شکر هستند امکانپذير مي باشد.با استفاده از روش هاي ساده که نيازي هم به شکر يا نمک ندارند، مي توانيد ارزش مواد غذايي را حفظ نماييد .اگر شخصي از مصرف شکر پرهيز مي کند،مي تواند از مواد غذايي خشک شده ويا ميوه هايي که به جاي شيره قند ،در آب يا آبميوه کنسرو يا منجمد شده اند استفاده نمايند .استفاده از شکر در کنسرو سازي و يا انجماد تنها به خاطر اثر آن در طعم وترکيب مواد غذايي مورد نياز مي باشد.دستو رالعمل هاي بسياري وجود دارند که شکر لازم ندارند يا به مقدار کمي احتياج دارند .شکر وسيله اصلي براي درست کردن مرباها وژله ها مي باشد که مواد غذايي را به طرزي سالم و بهداشتي نگهداري مي کند .اين مواد غذايي ومحصولات براي کساني که رژيم کم شکر دارند مناسب نيست . به هر حال ژلاتين هاي گياهي مخصوص با دستور العملهاي خاص براي تهيه مرباها و ژله هايي بدون شکر اضافي طراحي شده اند.
همچنين حفظ و نگهداري مواد غذايي در منزل ،براي افرادي که در حال پرهيز از مصرف نمک مي باشند ممکن است .نمک استفاده شده در کنسرو سازي ،انجماد يا خشک کردن مواد غذايي تنها براي طعم ويا حفظ رنگ و کيفيت آن مي باشد .
نمک سود کردن مخصوصا وقتي با تخمير همراه باشد ،معمولا نياز به نمک دارد تا اثر نگهدارندگي را در مواد غذايي حفظ نمايد .هنگام تهيه مواد غذايي نمک سود شده اگر در طرز تهيه آن فقط به نمک نياز بود ،نمي توانيد ماده ديگري را جايگزين نمک کنيد ،اما اگر سرکه به اضافه يک يا دو قاشق چايخوري نمک نياز داشت مي توانيد نمک را حذف کنيد.

چند راه ساده براي نگهداري غذا و مواد غذايي
 

انواع مختلف موادغذايي براي نگهداري و محافظت از نفوذ و پيشرفت باکتري ها نيازهاي متفاوتي دارند .در اينجا نکات مهمي را ذکر مي کنيم که در حفاظت از شما وخانواده مفيد مي باشند:

نگهداري سبزيجات
 

الف-سبزيجات را بايد در يخچال نگهداري کرد .سيب زميني،پياز وسير را در جاي خنک ،تاريک وبا تهويه هوا نگهداريد،اما لازم نيست اين مواد غذايي در يخچال نگهداري شوند .اگر گوجه فرنگي دريخچال نگهداري نشود ،طعم بهتري خواهد داشت .گوجه فرنگي بريده شده بايد در يخچال نگهداري شود .
ب-سبزيجات رادر قسمت جا ميوه اي در کيسه هاي پلاستيکي نگهداريد تا از هدر رفتن رطوبت و ارزش غذايي آنها جلو گيري شود،اما بادمجان وفلفل دلمه اي بايد در جا ميوه اي نگهداري شوند ،زيرا درون کيسه هاي پلاستيکي عرق مي کنند .پس بايد آنها را بيرون از کيسه در جا ميوه اي نگهداشت .قارچ ها را نيز درون يک پاکت کاغذي بگذاريد و بعد داخل جا ميوه اي قرار دهيد .

نگهداري ميوه ها
 

الف -سيب وتوت بايد هميشه در يخچال نگه داري شوند تا حد اکثر تردي و تازگي خود را حفظ نمايند .ميوه ها ي تابستاني و صيفي جات( هندوانه،خربزه وطالبي )بايد در جاي گرم نگهداري گردند تا برسندو سپس داخل يخچال گذاشته شوند .انگور وميوه هايي که هنوزکال هستند وخوب نرسيده اند را مي توان درون کاسه يا ظرف ميوه داخل آشپزخانه قرار داد تا برسند.
ب- مرکبات در دماي اتاق خوب مي مانند ،مگر اينکه هوا خيلي گرم باشد که در اين صورت مي توانيد آنها را داخل يخچال نگه داري نماييد.موزها را نيز
بايد در اتاق با هواي خشک نگهداري کنيد .ممکن است در صورت نگه داري در يخچال پوست موز سياه شود (البته ممکن است قسمت گو شتي موز هم هنوز
خوب وسالم باشد).

نگهداري محصولات لبني
 

هميشه تاريخ انقضا ء لبنيات(مخصوصا شير)را چک کنيد .هرگز شيري را که 2 يا 3 روز از تاريخ مصرف آن گذشته ،نخريد.به طور کلي شير قبل از تاريخ انقضا شروع به توليد بوي بد مي کند، حتي اگر شما آن را در يخچال نگهداري کنيد.

نگهداري غذاي منجمد شده
 

الف-مواد غذايي را در ظرف در بسته منجمد کنيد و اگر از فروشگاه مواد غذايي منجمد شده تهيه مي نماييد،آنها را داخل ظروف در دار ودر بسته نگهداريد تا به منزل برسيد .اگر يخ آنها در راه باز شد،دوباره در يخچال معمولي منجمد کنيد .تکه هاي بزرگ يخ غشاء سلولي مواد غذايي باز شده را فرم مي دهد ،ولي به مواد غذايي مفيد آن اجازه خارج شدن مي دهد.غذاهاي منجمد را به صورت منجمد نگه داريد تاکيفيت آنها حفظ شود ،زيرا وقتي يخ مواد غذايي باز مي شود، باکتري ها شروع به فعاليت مي کنند .
ب-گوشت تازه ،مرغ وماهي هميشه مقداري باکتري به همراه خود دارند ،بنابر اين بايد هميشه آنها را در جاي سرد نگهداري نمود .سرعت رشد باکتري در يخچال آهسته مي گردد، ولي در دماي اتاق اين سرعت افزايش مي يابد .پختن گوشت اين باکتري ها را نابود مي کند .گوشت،ماهي(غذاهاي دريايي)ومرغ رادر قسمت جا گوشتي يخچال نگهداريد و مراقب باشيد که مواد غذايي و محصولات گوشتي خام در تماس با ديگر مواد غذايي درون يخچال نباشند.بايد آنها رادر انتهايي ترين قسمت يخچال نگهداري کرد تا آبي که از بسته بندي اين مواد گوشتي مي چکد، ديگر مواد غذايي يخچال را آلوده نکند.
پ-اطمينان حاصل نماييد که ماهي يا ديگر گوشت هاي دريايي خوب بسته بندي شده اند و هر چه سريع تر هم استفاده مي شوند .اگر پس از دو روز استفاده نکرديد آنها را دور بريزيد واستفاده نکنيد.اگر قصد منجمد کردن گوشت ،گوشت هاي دريايي ويا مرغ را داريد آنها را با بسته بندي مخصوص فريزري بخريد وبه محض خريدن به منزل بياوريد و هر چه زودتر منجمد نماييد.تخم مرغ ها را نيز در يخچال وترجيحا با کارتون مخصوص خودشان نگهداريد،زيرا اين کار علاوه بر جلوگيري از فاسد شدن تخم مرغ،از هدر رفتن آب و رطوبت تخم مرغ از طريق پوست آن نيز جلو گيري خواهد کرد.

نگهداري ديگر محصولات غذايي
 

اجازه ندهيد غذاي حيوانات خانگي با غذاي شما تماس پيدا کند .مواد غذايي انباري (غذاهاي کنسرو شده)بايد در جاي تاريک مانند کمد ،کابينت يا انباري نگهداري شوند .روغن ها را هم دور از نور مستقيم نگهداريد.
منبع:دنياي تغذيه 95