به گستردگي ابرها(5)

انواع سرويس هاي Cloud
 

همانطور که در شکل (7) مشاهده مي کنيد، بطور کلي 4 نوع محصول Cloud وجود دارد:

1-سرويس ها: بعضي از محصولات،سرويس هاي مبتني بر اينترنت نظير قابليت ذخيره سازي،Middleware، همکاري (Collaboration) و بانک اطلاعاتي را مستقيماً در اختيار کاربران قرار مي دهند.
2-laaS: محصولات( Infrastructure-as-a-Service )‏‎laaS‏‏ ، يک زيرساختار کامپيوتري کامل را از طريق اينترنت تحويل مي دهند.
3-PaaS: محصولات( Platform-as-a-Service)‏PaaS ، يک محيط برنامه نويسي کامل و يا ناقص را ارائه مي نمايند که کاربران بطور Online قادر به دسترسي و بهره گيري از آن خواهند بود، حتي در مشارکت و همکاري با ديگران.
4-SaaS: محصولات( Software-as-a-Service)‏SaaS يک نرم افزار کاربردي کامل و مهم را تأمين مي کنند که برنامه هاي پيچيده اي نظير نمونه هاي مورد استفاده جهت CRM يا مديريت منابع Enterprise از طريق اينترنت را در بر مي گيرند.

مزايا
 

شرکت هايي که سکوهاي متعلق به خودشان را در اختيار دارند، بايد زيرساختارهاي سخت افزاري خود را خريداري و نگهداري کرده و در عين حال، پرسنلي را براي مراقبت از سيستم ها استخدام نمايند که همه اين موارد مي توانند پر هزينه و وقتگير باشند. Cloud Computing نياز به انجام اين موارد را برطرف خواهد نمود.
تأمين ظرفيت پردازش و ذخيره سازي اضافي صرفاً براي اداره حداکثر بار کاري، مي تواند يک استفاده ناکارآمد از منابع باشد. در واقع، Stanten از Forrester معتقد است که "اکثر Data-Center هاي Enterprise تنها سطحي کمتر از 50 درصد کل ظرفيت منابع خود را مورد استفاده قرار مي دهند."

1- دسترس پذيري:
 

طرفداران Cloud Computing معتقدند اداره يک سيستم توسط يک تأمين کننده بزرگ که منابع فراوان و تجهيزات اضافي را در اختيار دارد، دسترس پذيري بيشتري را در مقايسه با زيرساختارهاي که بصورت داخلي توسط يک شرکت کوچک و يا حتي متوسط اداره مي گردد، تأمين خواهد کرد.

2-ادغام و پشتيباني نرم افزارهاي کاربردي:
 

به گفته Peter Coffe مدير تحقيقات سکوي Salesforce.com، ادغام ابزارها و سرويس هاي متعدد در يک نرم افزار کاربردي ترکيبي قدرتمند با سکوهاي Cloud داراي طراحي مناسب بسيار راحت تر خواهد بود.
سيستم ها عموماً از( Languag ‏ Web Services Description)‏WSDL، ‏SOAP‎ و ساير پروتکل هاي غيرانحصاري سرويس وب ( که بسياري از آنها مبتني بر XML هستند) استفاده مي کنند. اين ويژگي، امکان تعامل آسان با منابع موروثي يا ساير سرويس هاي زيرساختاري و همچنين پشتيباني از آنها را فراهم مي نمايد.

3-انعطاف پذيري:
 

اکثر فروشندگان Cloud Computing انعقاد قراردادها را الزامي نمي دانند و به کاربران خود اجازه مي دهند تا بر حسب نياز خود از سرويس هاي آنها استفاده نمايند. اين وضعيت، Cloud Computing را به شيوه خوبي براي دستيابي به منابع اضافي مورد نياز جهت فعاليت هايي نظير آزمايش محصولات و يا سرويس هاي جديد تبديل مي نمايد.

پذيرش فناوري ابر
 

بسياري از تطبيق يافتگان با Cloud Computing را شرکتهاي Web 2.0 و يا شرکت هاي نوپا تشکيل مي دهند. به گفته Sheehan توانايي کنترل هزينه ها و تأمين زيرساختار به هر شکل مورد نياز، خصوصاً براي بنگاه هاي تجاري جديد با منابع محدودتر جذابيت دارد. او همچنين اضافه مي کند که شرکتهاي Web 2.0 نيز بطور سنتي منابع کمتري را در اختيار دارند و به دنبال آن هستند تا به آساني خواسته هايشان را افزايش يا کاهش بدهند.
شرکت هاي بزرگتر که عموماً براي پذيرش فناوري هاي جديد عجله اي ندارند، از Cloud Computing براي پروژه هاي موقتي و با اتفاقي خود استفاده مي کنند که به انبوهي از منابع اضافي نياز دارند.

بررسي موانع
 

امروزه شرکت هاي بيشتري مزايا و منافع Cloud Computing را درک کرده و به رسميت مي شناسند. با اين حال ( همانند هر فرآيند نوظهور ديگري) نگراني ها، ترديدها و هراس هايي نسبت به بلوغ اين فناوري وجود دارد.
به گفته Forrester، کاربران بالقوه احتمالاً منتظر خواهند ماند تا سازمان هاي بيشتري، حوزه Cloud Computing را تجربه کرده و بهترين شيوه هاي بهره گيري از آن را توسعه دهند. اين موضوع که فروشندگان کار عرضه ابزارهايي براي مديريت منابع مبتني بر Cloud را شروع کرده اند، مي تواند نشانه اي از آغاز دوران بلوغ اين فناوري باشد.
به اعتقاد Sheehan، سرمايه گذاران انبوه که مي توانند اعتبار مالي تأمين کنندگان را در اختيار آنها قرار داده و در نتيجه عصر Cloud Computing را آغاز نمايند، در حال حاضر راجع به هر تجارت جديد و نوظهوري بسيار محتاط هستند. در طول زمان، آنها احتمالاً در ابتدا با شرکت هاي جا افتاده و سپس از طريق مجموعه هاي نوپا در حوزه Cloud Computing سرمايه گذاري خواهند کرد.

1-کنترل:
 

به گفته Rob Enderla، رئيس و تحليلگر اصلي Enderla Group ( يک مجموعه تحقيقات بازاري)، بخش هاي IT درباره Cloud Computing تا حدودي نگران هستند، زيرا يک تأمين کننده خارجي ( بجاي پرسنل خود سازمان) اين سکو را طراحي و کنترل مي نمايد. تأمين کنندگان عموماً سکوها را براي پشتيباني از شيوه هاي تجاري و IT شرکت هاي خاص طراحي نمي کنند. در عين حال، کاربران نمي توانند فناوري سکو را در زمان مورد نظر خود تغيير دهند.
از سوي ديگر، John Pescatore تحليلگر امنيتي ارشد مجموعه تحقيقاتي Gartner Inc. به اين نکته اشاره مي کنند که با اين حال، تأمين کنندگان مي توانند اين فناوري را در زمان و به شيوه مورد نظر خود تغيير دهند، آن هم بدون رضايت يا موافقت مشتريان.

2-عملکرد، تأخير، اعتماد پذيري:
 

نگراني هاي مربوط به عملکرد و بازدهي سيستم، مي تواند از استفاده برخي شرکت ها از فناوري Cloud Computing براي پردازش تغييرگرا و يا ساير کاربردهاي متمرکز بر داده ها جلوگيري نمايد. Heron ( از Network Box) به اين نکته اشاره مي کند که بعضي از تأمين کنندگان در رويارويي با تقاضاي انبوه، بطور موقت با کمبود ظرفيت مواجه مي شوند ( بخاطر تدارک ماشين هاي مجازي بيش از حد و يا اشباع لينک هاي اينترنت خود). اين وضعيت به عملکرد سيستم هاي آنها آسيب خواهد رساند، تا زمانيکه بتوانند مشکل را برطرف نمايند. مشترياني که فاصله زيادي با تأمين کنندگان Cloud دارند، احتمالاً با تأخير مواجه خواهند شد، خصوصاً در صورت وجود ترافيک سنگين و اينکه کد آنها براي انتقال کارآمد بهينه سازي نشده باشد.

3-امنيت و حريم خصوصي:
 

يک مطالعه جديد در ميان مديران ارشد اطلاعاتي و مديران IT که توسط IDC انجام شده، نشان مي دهد که امنيت بعنوان نگراني اصلي آنها در حوزه Cloud Computing مطرح است. تقريباً 75 درصد از پاسخ دهندگان اعلام کرده اند که درباره امنيت اين ساختار نگران هستند.
Gens از IDC مي گويد:" وقتي اطلاعات تجاري و منابع حياتي IT مشتريان در خارج از محدوده فايروال ها قرار مي گيرد، آنها شديداً درباره آسيب پذيري خود در برابر حملات نگران هستند." به گفته David Cearly قائم مقام Gartner Inc، اين نگراني مي تواند مطلوبيت Cloud Computing را محدود کند. کاربران مي خواهند مطمئن باشند که تأمين کننده Cloud Computing آن ها، از شيوه هاي امنيتي استاندارد ( که مستلزم بازرسي و ارائه بي پرده اطلاعات به مشتريان است) پيروي مي کند. براي مثال، کاربران الزاماً نمي خواهند که تأمين کنندگان، مشتريان متعددي را وادار نمايند تا منابع شبکه اي و سخت افزاري مجازي واحدي را به اشتراک بگذارند.
در عين حال، Howe به اين نکته اشاره مي کند که داده هاي ذخيره شده در Cloud در هر نقطه اي از جهان قابل استفاده خواهند بود و به همين دليل مي توانند تحت مقررات محلي يا کشوري ذخيره سازي داده ها در رابطه با نگهداري سوابق و حريم خصوصي قرار گيرند. دولت هاي مختلف نظير کشورهاي اتحاديه اروپا قوانيني در زمينه حريم خصوصي دارند که انتقال بعضي از انواع داده هاي شخصي به خارج از اين اتحاديه را ممنوع مي نمايند. اين موضوع باعث شده است که Amazon و ساير شرکت ها براي توسعه "عرضه هاي " خود، از تأسيسات ذخيره سازي در داخل اتحاديه اروپا بهره گري نمايند.

4-هزينه هاي پهناي باند مربوطه:
 

در حاليکه شرکت ها مي توانند با Cloud Computing در زمينه تجهيزات و نرم افزارهاي مورد نياز خود صرفه جويي نمايند، اما در عين حال با هزينه هاي بالاتري براي پهناي باند شبکه از تأمين کنندگان شبکه خود مواجه خواهند شد. هزينه هاي پهناي باند مي توانند براي نرم افزارهاي کاربردي کوچکتر مبتني بر وب که چندان بر انتقال داده ها متمرکز نيستند، پائين باشند اما هنگاميکه ( براي مثال) يک شرکت، يک بانک اطلاعاتي چند ترابايتي را از طريق Cloud Computing در دسترس قرار مي دهد، اين هزينه ها بسيار بالا خواهند بود.

5- محدود شدن به فروشنده و استانداردها:
 

هيچ اسنادي براي عناصر و فرآيندهايي نظير APIها، ذخيره سازي Imageها براي بازيابي پس از حوادث غيرمترقبه و Import/Export نمودن داده ها در حوزه Cloud Computing وجود ندارد.
اين موضوع در حال حاضر با محدود نمودن قابليت انتقال (Portability) داده ها و نرم افزارهاي کاربردي در بين سيستم هاي مختلف، مانع از انطباق با Cloud Computing گرديده است. قابليت انتقال، با پيدايش تعداد بيشتري از تأمين کنندگان Cloud بطور فزاينده اي اهميت پيدا مي کند. اگر يک شرکت از يک سرويس Cloud Computing ناراضي باشد ( و يا اگر فعاليت تجاري فروشنده سرويس به هر دليلي متوقف گردد)، شرکت مشتري الزاماً نمي تواند سرويس را به راحتي و با هزينه پائيني به يک تأمين کننده ديگر منتقل کرده و يا به داخل سازمان خود برگرداند.
در مقابل، شرکت مشتري بايد داده ها و نرم افزارهاي کاربردي خود را مجدداً فرمت بندي کرده و آنها را به يک تأمين کننده جديد انتقال دهد که اين به معناي يک فرآيند بالقوه پيچيده خواهد بود. در عين حال اگر شرکت مشتري تصميم بگيرد که سرويس را به داخل سازمان خود برگرداند، بايد پرسنلي با مهارت لازم را براي کار با فناوري مورد نظر استخدام کند.

6-شفافيت:
 

اگر شرکت ها نتوانند اين موضوع را به نمايش بگذارند که چه کسي به داده هاي آنها دسترسي دارد و چگونه مانع از بازيابي اطلاعات توسط افراد غير مجاز خواهند شد، يقيناً نمي توانند در بازرسي مشتريان بالقوه آينده از قابليت هاي خود موفق باشند.
فروشندگان Cloud Computing با در خواست از طرف هاي ثالث براي بازرسي و بازبيني سيستم هاي آن ها ( از قبل) و مستندسازي رويه هاي طراحي شده براي برآورده نموده نيازهاي امنيتي داده هاي مشتريان، اين نگراني را برطرف کرده اند.

7-اعتماد پذيري:
 

Cloud Computing هميشه اعتمادپذيري پيوسته اي را تأمين نکرده است. براي مثال، Salesforce.com سرويس دهي به مشتريان خود را در روز 12 فوريه 2009 براي مدت شش ساعت متوقف نمود. سرويس هاي Elastic Compute Cloud) EC2) و Simple Storage Services)S3) متعلق به Amazon نيز سه روز پس از آن با يک قطعي 3 ساعته مواجه شدند. در حاليکه اکثر فروشندگان اعتبارهاي سرويسي را براي موارد قطع سرويس در نظر گرفته اند، اما Howe معتقد است که "اين اعتبارها، جبران ناچيزي براي فرصت هاي فروش از دست رفته و قطع ارتباط مديران با اطلاعات تجاري مورد نيازشان به حساب مي آيد."

8-ساير نگراني ها:
 

در بعضي از موارد و بعضي از مناطق، ارتباط اينترنت هنوز به اندازه کافي سريع و اعتمادپذير نيست تا Cloud Computing قابل اتکا باشد. براي مثال، ارتباط باند پهن اينترنت در همه جا قابل دسترسي نخواهد بود ( نظير مکان هايي که از دفتر مرکزي و يا هاب يک شرکت تلفن دور هستند).
همچنين، هنوز تعداد تأمين کنندگان سرويس هاي Cloud مهم به حد کافي نرسيده است و همين مسئله باعث مي گردد تا سطح انتخاب مشتريان و رقابت در حوزه بازار کاهش يابد.
Sheehan در اين مورد مي گويد:"از سوي ديگر، زيرساختارهايي وجود دارند که به سادگي نمي توانند به Cloud تبديل گرديده و يا به آن منتقل شوند. بانک هاي اطلاعاتي سطح بالا در داخل يک محيط سرور مديريت شده اختصاصي، بهتر ميزباني مي شوند."

نگاهي به آينده
 

از آنجائيکه Cloud Computing يک فناوري نسبتاً جديد به حساب مي آيد ( خصوصاً براي شرکت هاي بزرگ)، وعده مي دهد که به سرعت تغيير کرده و توسعه خواهد يافت.
Sheehan پيش بيني مي کند که بزودي شاهد تأمين کنندگان بيشتر، سرويس هاي غني تر، استانداردهاي پايدار و شيوه هاي اثبات شده خواهيم بود. او همچنين معتقد است که سازمان ها Cloudهاي خصوصي را در پشت فايروال هاي خود براي استفاده کارکنان، شرکايشان و يا سايرين توسعه خواهند داد.
بعلاوه، IDC مي گويد کاربران در طول چند سال آينده به شيوه هاي مختلفي با Cloud Computing کار خواهند کرد ( شکل [3])

1-تحقيقات:
 

HP Labs، اينتل و Yahoo بستر آزمايشي توزيع شده تحقيقات Cloud را ( با تأسيساتي در آسيا، اروپا و آمريکاي شمالي) راه اندازي کرده اند تا ابتکارهايي نظير تراشه هاي خاص Cloud Computing را توسعه دهند.
آن ها تحقيقات پيشرفته اي را در حوزه هايي نظير زيرساختار هوشمند، سرويس هاي ديناميک Cloud و مقياس دهي ترتيب خواهند داد. اين يک چالش بنيادي است که Cloud براي اداره تقاضاي فزاينده، بر ارتقاء مقياس خود و انجام کارهاي همزمان بيشتري بصورت موازي، تکيه دارد. آن ها مي دانند که چگونه اين کار را براي بعضي از فزاينده ها انجام دهند، اما اين موضوع همچنان يک چالش کلي است.
IBM Research يک مجموعه On-Demand با قابليت دسترسي جهاني از منابع پردازشي را تحت عنوان Research Cloud Computing راه اندازي کرده است که از فزاينده هاي تجاري پشتيباني مي کند. منابع اين سيستم در بين 8 آزمايشگاه شرکت IBM در سراسر جهان توزيع شده اند.
IBM در عين حال پيشگام ابتکار تحقيقاتي Resources and Services Virtualization Without Barriers با 13 شريک اروپائي براي توسعه فناوري هايي است که پاسخ سيستم هاي Cloud به نياز متغير مشتريان براي دسترسي به منابع را "خودکار سازي" مي کند. اتحاديه اروپا، 17 ميليون دلار بر روي اين تلاش سرمايه گذاري کرده است.
منبع: بزرگراه رايانه، شماره ي 137 .