ماما يعني همرا با زن
نويسنده: فخرالسادات حسيني
ريشه لاتين «ماما» يعني «همراه با زن». ماما زني است که با زني ديگر همراه مي شود و او را در همه مراحل زندگي زنانه اش، در بلوغ و باروري و زايمان و بعد از زايمان ياري مي کند.
مامايي در دنيا به عنوان يکي از مشاغل سخت شناخته شده است که علتش ويژگي هاي اين حرفه است. ماماها به دليل ايستادن هاي مداوم و حجم کار زياد و شيفت هاي شب طولاني در معرض خطر بيماريهاي فيزيکي و اسکلتي قرار دارند. آنها دچار کمردردهاي مداوم و سردردهاي مزمن مي شوند. ماماها در محيط پر سر و صدايي کار مي کنند و ساعت ها صداي ناله و فرياد مادران در حال زايمان را مي شنوند. از طرف ديگر اورژانسي بودن اين حرفه هر لحظه استرس زيادي را بر ماما تحميل مي کند، چون او در آن واحد مسئول حفظ جان دو نفر است به طوري که مي گويند مامايي حرفه آغشته به خون است و هر لحظه ممکن است جان مادر و نوزاد به خطر بيفتد.
از سوي ديگر يک ماما هميشه در معرض خطر ابتلا به بيماريهاي عفوني قرار دارد. اگر مادري آلوده به بيماري هايي نظير هپاتيت، ايدز و امراض مقاربتي باشد مي تواند اين بيماري ها را به عامل زايمان منتقل کند، با اين وجود در کشور ما هنوز مامايي در رده مشاغل سخت قرار نگرفته و جايگاه واقعي خودش را پيدا نکرده است.
معضل افزايش بي رويه جراحي سزارين ثابت مي کند به حرفه ي مامايي بي توجهي شده است و کمبود نيروي انساني ماما در مراکز بهداشتي درماني مشهود است.
اطلاع رساني درباره مزاياي زايمان طبيعي و عوارض سزارين کم است. وقتي مادران باردار به جاي برخورداري از خدمات مامايي، به پزشکان متخصص مراجعه مي کنند، پزشک به دليل گرفتاري ها و مسائل حرفه اي نمي تواند مدت طولاني در کنار مادر باشد، در نتيجه ترجيح مي دهد روشي را انتخاب کند که کوتاهتر و سريعتر بوده و سزارين را انتخاب مي کند. در حالي که امروزه همه دنيا سعي دارند آمار سزارين را به حداقل ممکن برسانند و آن را به موارد ضروري محدود کنند.
مطالعات ثابت کرده که سزارين عوارضي مثل از دست دادن خون زياد، عفونت ها، چسبندگي ها و نازايي هاي ثانويه دارد و حتي ممکن است براي نوزدان مشکلات تنفسي ايجاد کند. کما اينکه ختم حاملگي زود هنگام و تولد نوزادان زودرس در زايمان جراحي بيشتر است. عدم پوشش خدمات مامايي توسط بيمه ها باعث شده ماماها کمتر از انجام زايمان طبيعي استقبال کنند، به علاوه ميل غالب مادران به عمل سزارين و بي توجهي مسئولان بهداشتي به اين موضوع باعث شده که آمار سزارين در ايران به طرز قابل توجهي بالا برود. طبق استاندارد سازمان بهداشت جهاني، به ازاي هر مادر باردار در زايشگاه 1/4 ماما نياز مي باشد و بايد به ازاي هر 2 مادر باردار، 3 ماما وجود داشته باشند. در زايشگاه هاي ايران به ازاي هر 8 بيمار بستري يک ماما وجود دارد. اين هم اجحاف در حق مادران باردار است و هم در حق ماماها. مادر باردار يکي از مظلوم ترين بيماران در کشور است و نيازمند حمايت دائمي ماماست.
در کشور ايران سالانه يک ميليون تولد وجود دارد و طبق استانداردهاي جهاني بايد به ازاي هر هزار تولد زنده، حداقل بين 30 تا 50 ماما جذب سيستم سلامت شده باشند، در کشور ما حدود 40 هزار ماما نياز مي باشد، در حاليکه فقط 12 هزار ماما در سيستم سلامت ما مشغول به کارند. بهره بردن از خدمات مامايي جهت آموزش در سال هاي اخير پيشرفت هاي چشمگيري داشته است. خدمات مامايي اين ويژگي را دارد که مادر را در تصميم گيري ها شريک مي کند و به او حق انتخاب مي دهد.
ماما آگاهي هاي لازم را در مورد پروسه درماني يا حمايتي و حتي پروسه تشخيصي در اختيار خانواده و مادر قرار مي دهد. در حقيقت مادر و پدر را در انتخاب روش مناسب دخيل مي کند و اين يعني حرمت گذاشتن به مادر و خانواده اش.
در نهايت اهميت حرفه مامايي در اين است که کمترين مداخله را در روند فيزيولوژيک هر پروسه اي ايجاد مي کند و در نتيجه عوارض بسيار کمتر و رضايت بخشي به دنبال دارد. تحقيقات متعدد جهاني نشان داده که حضور مداوم ماما در روند بارداري و زايمان، سلامت مادر و نوزاد را بهبود بخشيده و ميزان رضايت مادر را بالا برده است. افزون بر آن استفاده از خدمات مامايي به دليل روند طبيعي باروري و کاهش عوارض زايمان، از نظر اقتصادي مقرون به صرفه است و در مقياس کلان مي تواند به صرفه جويي هاي اقتصادي کلان در نظام سلامت منتهي شود.
منبع: انتشارات سازمان مديريت و برنامه ريزي کشور.
منبع: نشريه پيام پزشک، شماره 46.
مامايي در دنيا به عنوان يکي از مشاغل سخت شناخته شده است که علتش ويژگي هاي اين حرفه است. ماماها به دليل ايستادن هاي مداوم و حجم کار زياد و شيفت هاي شب طولاني در معرض خطر بيماريهاي فيزيکي و اسکلتي قرار دارند. آنها دچار کمردردهاي مداوم و سردردهاي مزمن مي شوند. ماماها در محيط پر سر و صدايي کار مي کنند و ساعت ها صداي ناله و فرياد مادران در حال زايمان را مي شنوند. از طرف ديگر اورژانسي بودن اين حرفه هر لحظه استرس زيادي را بر ماما تحميل مي کند، چون او در آن واحد مسئول حفظ جان دو نفر است به طوري که مي گويند مامايي حرفه آغشته به خون است و هر لحظه ممکن است جان مادر و نوزاد به خطر بيفتد.
از سوي ديگر يک ماما هميشه در معرض خطر ابتلا به بيماريهاي عفوني قرار دارد. اگر مادري آلوده به بيماري هايي نظير هپاتيت، ايدز و امراض مقاربتي باشد مي تواند اين بيماري ها را به عامل زايمان منتقل کند، با اين وجود در کشور ما هنوز مامايي در رده مشاغل سخت قرار نگرفته و جايگاه واقعي خودش را پيدا نکرده است.
ايران رکورد سزارين
معضل افزايش بي رويه جراحي سزارين ثابت مي کند به حرفه ي مامايي بي توجهي شده است و کمبود نيروي انساني ماما در مراکز بهداشتي درماني مشهود است.
اطلاع رساني درباره مزاياي زايمان طبيعي و عوارض سزارين کم است. وقتي مادران باردار به جاي برخورداري از خدمات مامايي، به پزشکان متخصص مراجعه مي کنند، پزشک به دليل گرفتاري ها و مسائل حرفه اي نمي تواند مدت طولاني در کنار مادر باشد، در نتيجه ترجيح مي دهد روشي را انتخاب کند که کوتاهتر و سريعتر بوده و سزارين را انتخاب مي کند. در حالي که امروزه همه دنيا سعي دارند آمار سزارين را به حداقل ممکن برسانند و آن را به موارد ضروري محدود کنند.
مطالعات ثابت کرده که سزارين عوارضي مثل از دست دادن خون زياد، عفونت ها، چسبندگي ها و نازايي هاي ثانويه دارد و حتي ممکن است براي نوزدان مشکلات تنفسي ايجاد کند. کما اينکه ختم حاملگي زود هنگام و تولد نوزادان زودرس در زايمان جراحي بيشتر است. عدم پوشش خدمات مامايي توسط بيمه ها باعث شده ماماها کمتر از انجام زايمان طبيعي استقبال کنند، به علاوه ميل غالب مادران به عمل سزارين و بي توجهي مسئولان بهداشتي به اين موضوع باعث شده که آمار سزارين در ايران به طرز قابل توجهي بالا برود. طبق استاندارد سازمان بهداشت جهاني، به ازاي هر مادر باردار در زايشگاه 1/4 ماما نياز مي باشد و بايد به ازاي هر 2 مادر باردار، 3 ماما وجود داشته باشند. در زايشگاه هاي ايران به ازاي هر 8 بيمار بستري يک ماما وجود دارد. اين هم اجحاف در حق مادران باردار است و هم در حق ماماها. مادر باردار يکي از مظلوم ترين بيماران در کشور است و نيازمند حمايت دائمي ماماست.
در کشور ايران سالانه يک ميليون تولد وجود دارد و طبق استانداردهاي جهاني بايد به ازاي هر هزار تولد زنده، حداقل بين 30 تا 50 ماما جذب سيستم سلامت شده باشند، در کشور ما حدود 40 هزار ماما نياز مي باشد، در حاليکه فقط 12 هزار ماما در سيستم سلامت ما مشغول به کارند. بهره بردن از خدمات مامايي جهت آموزش در سال هاي اخير پيشرفت هاي چشمگيري داشته است. خدمات مامايي اين ويژگي را دارد که مادر را در تصميم گيري ها شريک مي کند و به او حق انتخاب مي دهد.
ماما آگاهي هاي لازم را در مورد پروسه درماني يا حمايتي و حتي پروسه تشخيصي در اختيار خانواده و مادر قرار مي دهد. در حقيقت مادر و پدر را در انتخاب روش مناسب دخيل مي کند و اين يعني حرمت گذاشتن به مادر و خانواده اش.
در نهايت اهميت حرفه مامايي در اين است که کمترين مداخله را در روند فيزيولوژيک هر پروسه اي ايجاد مي کند و در نتيجه عوارض بسيار کمتر و رضايت بخشي به دنبال دارد. تحقيقات متعدد جهاني نشان داده که حضور مداوم ماما در روند بارداري و زايمان، سلامت مادر و نوزاد را بهبود بخشيده و ميزان رضايت مادر را بالا برده است. افزون بر آن استفاده از خدمات مامايي به دليل روند طبيعي باروري و کاهش عوارض زايمان، از نظر اقتصادي مقرون به صرفه است و در مقياس کلان مي تواند به صرفه جويي هاي اقتصادي کلان در نظام سلامت منتهي شود.
منبع: انتشارات سازمان مديريت و برنامه ريزي کشور.
منبع: نشريه پيام پزشک، شماره 46.
