به کوشش: محمد کمالي نژاد
نام رايج:
زيره سبزنام عربي:
کمون، سنوتنام هاي ديگر:
جيره (هندي)
ماهيت:
تخم نباتي است از رازيانه باريک تر و سياه و سبز و زرد و سفيد مي باشد و نبات آن از رازيانه کوچکتر و برگ آن مستدير و قبه آن مانند شبت و چهار قسم مي باشد. فارسي و نبطي و کرماني و شامي و هر يک بري و بستاني مي باشد و بهترين همه بري و بستاني و کرماني تازه آن است.طبيعت:
در سوم گرم و خشک
افعال و خواص:
مسخن، ملطف، ملطف و مقطع و محلل و مجفف و قابض، سعوط نقوع خيسانده آن در سرکه و يا استشمام منقوع آن و يا پر نمودن بيني بدان حابس رعاف، آشاميدن آن با سرکه ممزوج به آب جهت عسرالنفس و نفس الانتصاب و خفقان بارد، آشاميدن آن جهت تقويت معده و امعاء و کبد و گرده و تحريک اشتها و تحليل رياح و نفخ و رفع فواق رطوبي و ريحي و تخمه و مغص ريحي و ورم طحال و اسهال رطوبي خصوص بريان نموده ي آن در اين امر و مدر بول و حيض و رافع تقطيرالبول و چون با نمک بخايند و فرو برند قطع سيلان رطوبات معده نمايد و مداومت خوردن به سرکه پرورده خشک نموده آن قاطع شهوت گل خوردن و در سرکه خيسانده بريان کرده ي آن قوي القبض و در دفع رطوبات معده قوي الأثر.تحقيقات جديد:
ضد اسپاسم، ضد نفخ، کمک به هضم غذا، مفيد براي دلپيچه، قاعده آور.***
بدل:
ديگر زيره ها و گندنا و در طرد رياح مغز شاهدانهمضر:
ريهمصلح:
کتيرامقدار شربت:
2 درم
قوت:
تا 7 سالچون آب ز سردي از دهان تو رود *** چيزي که بود سرد مفيدت نبود
بايد که خوري جوارش زيره و عود *** تا آن وقتي که اين مرض رفع شود
حکيم يوسفي
منبع مقاله :
کمالي نژاد، محمد، (1390)؛ برگ کهن، تهران: چوگان، چاپ اول
