تربچه

تربچه ( Raddish ) با نام علمي Raphanus sativus متعلق به خانواده شب بو يا خردل (1) است. تربچه يکي از سبزيجات مورد علاقه ايرانيان است. تربچه نيز مانند تعدادي از سبزيجات ( تره، جعفري، هويج ) گياهي است دو ساله يعني سال اول خوراکي و لطيف و خوشمزه و براي مصرف است ليکن سال دوم سخت و چوبي شده و به گل مي نشيند. برخي از واريته هاي آن در انتهاي سال اول توليد گل و بذر مي نمايند. در بسياري از مناطق ايران چون هوا گرم است محصول تربچه خوب نمي شود لذا بايستي تربچه را تا هنوز هوا گرم نشده برداشت نمود. تربچه را براي محصول مرغوب بايستي در اوايل بهار و اواخر پاييز کاشت که هوا گرم نباشد.
زميني که براي تربچه در نظر مي گيريد. بايستي قبلاً شخم خورده و آماده شده باشد. خاک آن بايستي کاملاً نرم و سست باشد و با مقداري کود حيواني مخلوط شده باشد. بذر را مي توانيد از اواسط اسفند و يا اوايل بهار بکاريد. بذر تربچه خيلي سريع سبز مي شود. اگر گياهچه ها فشرده هستند بايستي آنها را وجين نموده تا فواصل معقولي بين آنها ايجاد شود چون بايستي بن ايجاد کنند. تربچه به آب فراواني نياز دارد. آبياري نبايستي به صورت سطحي صورت گيرد. به تدريج که گياهچه ها بن ايجاد مي نمايند آنها را برداشت نماييد تا فواصل بيشتري بين باقي مانده آنها ايجاد شود. اگر مايليد بذر براي کشت بعدي داشته باشيد چند عدد از گياهان حاشيه کرت را براي توليد بذر حفظ نماييد. آنها هنگام توليد گل و بذر از مواد غذايي اندوخته شده در غده خود استفاده مي نمايند به همين دليل غده تربچه هنگام توليد گل و بذر چوبي و باريک مي شود.
شما مي توانيد از تربچه در تمام طول سال استفاده نماييد. البته اگر هوا خيلي گرم نباشد و شرايط آبياري مناسب باشد. اگر از همان خاک بخواهيد مجدداً براي تربچه استفاده نماييد آن را دو مرتبه بايستي مانند کشت اول آماده نموده و با کود مخلوط نماييد ولي توصيه نمي شود که تربچه مجدداً در همان خاک کاشته شود.
بعد از برداشت تربچه چون هوا گرمتر مي شود مي توان به جاي آن ريحان کاشت. ريحان برعکس به هواي گرم نياز دارد ولي اگر چنانچه آن را در هواي سرد بکاريد محصول خوبي نمي دهد.
تربچه علاوه بر اين که جزء سبزيجات خوشمزه و خوش خوراک است برگ هاي جوان آن نيز قابل مصرف مي باشند. علاوه بر آن گفته مي شود که تربچه براي برخي از ناراحتي ها از قبيل ناراحتي هاي کليوي و مجاري اداري مفيد مي باشد.
تربچه ممکن است گاه به وسيله کرم ها، حلزون ها و يا حشرات موذي مورد حمله قرار گيرد و همچنين برخي از بيماري ها ممکن است به آن آسيب برسانند.

پي نوشت ها :

1. Cruciferae.

منبع مقاله :
کيانمهر، هرمزديار، (1388)، گل هاي آپارتماني و سبزيکاري، تهران: آييژ، چاپ اول