• چکیده : |
تحقیق حاضر در حوزه تاریخ نظری "با دو هدف صورت گرفته است :نخست، "بررسی ساختار مفهومی گفتمان تاریخی مدرن درباره ایران پیش از سرمایهداری "و دوم، "تاسیس یك چارچوب نظری جانشین برای مفهومیابی مناسبات اجتماعی، ساختارهای اقتصادی و نهادهای سیاسی كه در پیگیری آن از مستندات تاریخی استفاده شده است ."نویسنده دیدگاههای نظری مطرح درباره خصلتهای ساختار اقتصادی، مناسبات اجتماعی و نهادهای سیاسی ایران پیش از دوران جدید را بررسی و با نگاهی انتقادی تحلیل كرده است .در این زمینه نظریه "ماركس "درباره جوامع آسیایی و تاریخ، و مواضع "آلتوسری "در این خصوص، همچنین دیدگاههای افرادی چون "پتروشفسكی"، "لمبتون"، "اشرف"، "نعمان"، "وتیفوگل"، "ماكس وبر"، "همایون كاتوزیان"، "پری اندرسون"، "هیندس "و "هرست "نقد و تحلیل شدهاند .كتاب از سه بخش تشكیل شده است .بخش اول كه نگاهی است به تاریخنگاری ایران پیشا سرمایهداری و عمدتا به تحلیل دیدگاههای ماركسیستی در این زمینه مربوط میشود دارای این مباحث است1 :ـ ماركسیسم و تاریخنگاری ایران پیشا سرمایهداری، 2ـ مفهوم شیوه تولید آسیایی و تعاریف ایران پیشا سرمایهداری به عنوان جامعهای آسیایی، 3ـ مفهوم شیوه تولید فئودالی و تعاریف ایران پیشا سرمایهداری به عنوان جامعه فئودالی .بخش دوم با ارزیابی انتقادی مفهوم سیاسی "بهره فئودالی در گفتمان ماركسیستی و تبیین رسمی آن در تئوری ماركسیستی معاصر "آغاز میشود و علل عدم انسجام و پیامدهای تئوریك سرمایهداری تولید در "سرمایه "چون نقطه ارجاع و نیز همچون مبنایی برای ساختمان مفهوم اقتصادی بهره فئودالی به كار میرود .بخش سوم شامل سه فصل است و به مفهومیابی فرآیندهای صورت بندی و تخصیص مالكیت اقتصادی زمین و وضعیت حقوقی ـ سیاسی زندگی در ایران قرون وسطی مربوط میشود .مباحث این بخش بدین قرار است1 :ـ مالكیت ارضی در ایران پیشا سرمایهداری |