| • چکیده : |
,"جلد دوم از مجموعه "تاریخ ایران باستان" ذیل دو بخش با عناوین "اشكانیان" و "ساسانیان" تدوین شده است. برخی مباحث بخش اول بدین قرار است: اشاره به عصر اسكندر مقدونی، عملكرد زندگی سیاسی او؛ نگاهی به دوره حاكمیت سلوكیان؛ جغرافیا و اقلیم پارت؛ روی كار آمدن پارتیان و مبارزات آن‌ها؛ اشكانیان در ارزیابی مورخان اروپایی ایران در دوره حاكمیت اشكانیان؛ سیاست‌های نظامی اشكانیان از اواسط قرن دوم پیش از میلاد در برابر اقوام شمالی؛ دولت اشكانی در زمان تیرداد یكم و پس از او؛ ایران در عصر اردوان پنجم آخرین پادشاه اشكانی؛ جدول زمان‌بندی شده سلسله اشكانی؛ بررسی وضع طبقات اجتماعی در جامعه اشكانی؛ بررسی زندگی سیاسی ـ اجتماعی در جامعه اشكانی؛ هنر اشكانیان؛ نگاهی به تاریخ نگاری و عملكرد مورخان شرقی در زمینه‌ی تاریخ اشكانی؛ سیاست، حكومت و نظام كشورداری اشكانیان؛ شامگاه دولت اشكانی و بامداد سلسله ساسانی در بررسی مورخان ایران معاصر. بخش دوم شامل مطالبی از این قبیل است: نگاهی به رویدادهای اواخر دوره اشكانی؛ بررسی مهم‌ترین عوامل سقوط دولت اشكانی و روی كار آمدن ساسانیان؛ پیشینه دودمان ساسانیان؛ ماهیت دولت ساسانی در منابع تاریخی؛ میراث فرهنگی هخامنشیان به ساسانیان؛ امپراتوری ساسانی به عنوان رقیب نیرومند روم ـ بیزانس؛ واپسین سال‌ها و آخرین روزهای ساسانی؛ جدول زمان‌بندی شاهان ساسانی؛ مورخان و نویسندگان تاریخ ساسانیان در سده‌های نخستین اسلامی؛ بررسی وضع مسیحیان در عصر ساسانیان؛ یادمان‌ها و هنرهای گوناگون عصر ساسانی؛ ادبیات دینی و غیر دینی ساسانی؛ پیشینه‌ی كوشانیان در رویارویی آنان با ایرانیان؛ پیدایش امپراتوری كوشان؛ مانی؛ مزدك و تعالیم او. مطالب هر بخش با فهرست منابع به پایان می‌رسد." |