حمد شاه مسعود، نظامي برجسته و مبارز معروف افغاني در سال 1952م در شمال افغانستان به دنيا يا آمد. وي پس از طي تحصيلات متوسطه راهي كابل شد و از دانشگاه اين شهر در رشته مهندسي فارغ‏التحصيل گرديد. احمد شاه مسعود در بيست سالگي به عضويت حزب جمعيت اسلامي درآمد و پس از چندي به فرماندهي شاخه نظامي حزب رسيد. وي هم‏زمان با يورش ارتش سرخ شوروي به خاك افغانستان، وارد عرصه جهاد و پيكار بر ضد اشغال‏گران شوروي شد و تا زمان عقب‏نشيني و شكست شوروي، لحظه‏اي از مبارزه دست نكشيد و اسلحه‏اش را بر زمين نگذاشت. اما خروج نيروهاي شوروي، سرآغاز تفرقه‏ها و درگيري‏هاي متعدد داخلي گرديد كه در نهايت به شكل‏گيري گروهك طالبان و ايجاد جبهه متحد اسلامي عليه آن انجاميد. در اين ميان، احمد شاه مسعود با بهره‏گيري از تجارب طولاني خود در جنگ، به وزارت دفاع و فرماندهي نظامي ائتلاف ضدطالبان انتخاب شد و ضربات مهلكي بر گروهك طالبان وارد آورد. هرچند مسعود معتقد به گفتگو براي بازگشت آرامش به افغانستان بود، با اين حال اين خواسته وي به دليل مخالفت طالبان عملي نگرديد و جنگ‏هاي داخلي افغانستان ادامه يافت. احمد شاه مسعود در طول بيش از بيست سال مبارزه و جهاد با كمونيست‏ها و گروهك طالبانْ خواهان استقرار دولت اسلامي بود و در اين راه از هيچ كوششي دريغ نمي‏كرد. احمدشاه مسعود سرانجام در نهم سپتامبر 2001م از سوي دو نفر كه خود را خبرنگار آژانس خبري عرب‏نيوز معرفي كرده بودند مورد سوء قصد واقع شد و يك هفته بعد بر اثر شدت جراحات وارده، در 16 سپتامبر 2001م در 49 سالگي درگذشت. امروزه از احمدشاه مسعود در افغانستان به عنوان قهرمان ملي ياد مي‏شود.