رحلت عالم مجاهد آيتاللَّه "سيدمهدي روحاني" عضو مؤسس جامعه مدرسين حوزه علميه قم (1379 ش)
آيتاللَّه سيد مهدي روحاني در سال 1303ش (1343ق) در بيت علم و تقوا و فضيلت در شهر مقدس قم به دنيا آمد. ايشان پس از دوران كودكي و نوجواني، در اوج استبداد رضا شاهي كه كيان حوزههاي علميه در خطر بود و كمتر كسي به علوم ديني رغبت ميكرد، به فراگيري دانش ديني روي آورد و در محضر پدر دانشمندش، مقدمات را فرا گرفت. آيتاللَّه روحاني در 19 سالگي جهت ادامه تحصيل علوم ديني راهي نجف گرديد و در طي حدود هشت سال، بخش عمده سطوح عاليه را فرا گرفت. ايشان سپس در قم به درس حضرات آيات عظام: سيدحسين بروجردي، سيدمحمد محقق داماد، سيدمحمد حجت كوهكمرهاي، سيد محمدتقي خوانساري و علامه طباطبايي حضور يافت و مدارج علمي را پيمود. آيتاللَّه روحاني از آن پس به تدريس سطوح عاليه و خارج فقه و اصول همت گماشت و بيش از پنجاه سال به مباحثه فقه و حديث و تفسير با ديگر استادان، مشغول بود. معظمٌ له، در كنار مطالعات رايج حوزههاي علميه، به تحقيق در تفسير، حديث، تاريخ، كلام و مذاهب اسلامي پرداخت و يكي از صاحبنظران برجسته علوم اسلامي در حوزه علميه قم به شمار ميرفت. وي سالياني قبل از آغاز نهضت اسلامي به رهبري امام خميني(ره)، به همراه دوستان قديمي و همفكر خويش، شالوده تأسيس جامعه مدرسين حوزه علميه قم را فراهم آورد و بعدها در تشكيلات ضدرژيم پهلوي به فعاليت پرداخت. در طول ساليان نهضت اسلامي ضد رژيم، ايشان نقش حساس و بنيادين خود را در اين راستا ايفا كرد و در گسترش پيام مرجعيت و روحانيت در گوشه و كنار كشور شركت مستقيم داشت كه نام روحاني در تمام اعلاميههاي ضدرژيم و از جمله اعلاميه تاريخي خلع شاه از سلطنت ديده ميشود. ايشان پس از پيروزي انقلاب اسلامي در جهت تقويت و حمايت از نظام، از هيچ كوششي فروگذار نكرد و سه بار به عنوان نماينده مردم قم و اراك در مجلس خبرگان حضور داشت. همچنين از اين فقيه وارسته آثاري بر جاي مانده كه تاريخ فِرق و مذاهب اسلامي در 2 جلد، تفسير سوره فجر و احاديث اهل البيت عن طريق اهل السنة از آن جملهاند. سرانجام اين يار وفادار امام و انقلاب در سوم آذر 1379ش برابر با 26 شعبان 1421 ق در 76 سالگي به ديدار معبود شتافت و در كنار دوست ديرين خويش، آيتاللَّه احمدي ميانِجي در حرم حضرت معصومه(س)، به خاك سپرده شد.