تهاجم ارتش سرخ شوروي به مجارستان و اشغال اين كشور (1956م)
تهاجم ارتش سرخ شوروي به مجارستان و اشغال اين كشور (1956م)
با مرگ استالين در مارس 1953م و به قدرت رسيدن خروشچف در شوروي سابق، سياست استالين زدايى در شوروي آغاز شد. تقبيح استالين از طرف خروشچف بيش از همه كشورهاي اروپاي شرقي در مجارستان انعكاس يافت و سرآغاز اصلاحات سياسي و اقتصادي براي اعاده حيثيت از مردم و جلب قلوب آنان گرديد. اين امر باعث روي كار آمدن دوباره ايمِرِه ناگي، سياستمدار مردمي مجارستان در اين كشور شد و او چهار ماه پس از مرگ استالين بر مسند رياست دولت مجارستان قرار گرفت. او فوراً اردوگاههاي كار اجباري را بست، فعاليت حزب كمونيست را در اِعمال مديريت بر جامعه محدود ساخت، آزاديهاي اجتماعي را تا حدي توسعه داد و وسايل رفاه كشاورزان را فراهم آورد. اما آنچه براي خروشچف غيرقابل تحمل بود اعلام ايمره ناگي مبني بر بيطرفي مجارستان و خروج اين كشور از سازمان پيمان ورشو بود كه در صورت عملي شدن آن، مجارستان به طور كامل از منطقه نفوذ شوروي در اروپا خارج ميشد. ناگي گمان ميكرد كه خروشچف با طرد و محكوميت استالين، افكار و روشهاي استالين را هم طرد كرده و استقلال و بيطرفي مجارستان را محترم خواهد شمرد. ولي در اين مورد اشتباه كرده بود، زيرا خروشچف براي جلوگيري از خروج مجارستان از بلوك كمونيست و سازمان پيمان ورشو، كه ميتوانست به منزله سرمشقي براي ساير كشورهاي اروپاي شرقي باشد، شدت عمل به خرج داد. از اين رو، خروشچف ازيانوش كادار دبير كل حزب كمونيست مجارستان خواست كه موجبات بركناري ناگي را فراهم سازد و خود مقام نخست وزيري را بر عهده بگيرد. اما اين امر با حمايتهاي مردمي از ناگي ميسر نشد و كادار نيز پس از تشكيل دولت ديگري در ايالت مجاور مرزهاي شرقي مجارستان، از شوروي تقاضاي كمك كرد. دولت شوروي نيز به تقاضاي دولت به اصطلاح قانوني مجارستان، بي درنگ نيروهاي خود را به طرف پايتخت مجارستان گسيل داشت و در چهارم نوامبر 1956م، وارد پايتخت اين كشور شد. كادار كه در پناه تانكهاي شوروي وارد بوداپست شده بود، قدرت را به دست گرفت و مقاومت مردم مجارستان در برابر ارتش سرخ بينتيجه ماند. ناگي كه به سفارت يوگسلاوي پناهنده شده بود، با اين وعده كه تحت تعقيب قرار نخواهد گرفت، از سفارت خارج شد، ولي چند هفته بعد بازداشت گرديد و پس از يك محاكمه سري، در 15 ژوئن 1958م تيرباران شد.
