تولد "ابن خلدون" مورّخ مشهور مسلمان در تونس(732 ق)
تولد "ابن خلدون" مورّخ مشهور مسلمان در تونس(732 ق)
ابوزيد عبدالرحمن بن محمد بن خَلدون از انديشمندان بلند پايهي دنياي اسلام است كه به دليل نگارش كتاب معروف "مقدمه" به عنوان بنيانگذار جامعهشناسي علمي شناخته شده است. وي در 16 سالگي به سبب پايگاه اجتماعي خانوادهاش و آمادگي علمي خود، توانست از دانشمندان برجستهي دربار سلطانِ مغرب بهره گيرد. ابن خلدون در 21 سالگي به خدمت دولت درآمد و به كارهاي سياسي پرداخت، اما در سال 765 به كلي از سياست و امور حكومتي روي گردان شد و پس از آن به كارهاي علمي روي آورد. به طور كلي زندگي ابن خلدون را ميتوان به سه بخش تقسيم كرد كه بخش اول آن صرف آموختن علوم مختلف شد. در دومين بخش، بيشتر به فعاليتهاي سياسي پرداخت و مسؤوليتهاي متعددي رابه عهده گرفت، اما با سعايت و بدگويى ديگران به زندان افتاد و پس از رهايى، گوشهگيري اختيار كرد. از اين زمان بود كه دورهي سوم زندگاني ابنخلدون آغاز شد كه دورهي روي آوردن به فعاليتهاي تحقيقي و تاليفي است. در اين دوره بود كه انديشهي نگارش تاريخ در ابنخلدون ايجاد شد. كتاب "العِبَر و ديوان المُبتَدا و الخَبَر في تاريخِ العَرَبِ وَ العَجَم و البَربَر" اثر ابنخلدون است كه بخش اول اين كتاب "مقدمه" نام دارد كه به نام مقدمهي ابنخلدون معروف شده است. ابن خلدون در زمان خود به تاريخنگاري و تاريخ انديشي شهره بود اما با همهي تاثيري كه در افزايش توجه به تاريخ در مصر در سدههاي هشتم و نهم هجري قمري داشت، انديشههايش در روزگار خود او بازتاب كافي نيافت و هيچ يك از شاگردان او، راهش را در اين زمينه ادامه ندادند. ليكن انديشههاي بديع و عميق او در زمان و مكاني ديگر جلبنظر كرد و از قرن سيزدهم هجري، نام، آثار و افكار او، سخت مطرح شد و پژوهشهاي بسياري را به خود اختصاص داد. اين مورخ مشهور مسلمان در سال 808 ق در 76 سالگي درگذشت.
