اعلام انصراف "رضاخان سردار سپه" از جمهوري (1303 ش)
اعلام انصراف "رضاخان سردار سپه" از جمهوري (1303 ش)
رضا خان سردار سپه و هوادارانش قصد داشتند با تحويل سال 1303 ش، قاجاريه را خلع و نظام جمهوري را جايگزين رژيم سلطنت سازند و به همين سبب اكثريت نمايندگان مجلس كه هوادار رضاخان بودند، سعي در تصويب سريع جمهوري رضاخاني داشتند. اما اجتماع موافقان رضاخان در 28 اسفند 1302 و نشست دوم فروردين 1303 در مجلس براي بررسي اين موضوع، با مقاومت و ايستادگي دليرانه شهيد سيد حسن مدرس و همفكرانش خنثي شد و مخالفتهاي فراواني عليه جمهوري ابراز گرديد. با گستردهتر شدن اين اعتراضات، رضاخان كه فهميد اينگونه نميتواند زمام امور كشور را به دست گيرد، صبح روز سوم فروردين با حالتي قهرآميز به سعدآباد رفت و پس از دو روز توقف ناگهاني، براي ديدار با علما و بزرگان به قم شتافت. هنگامي كه وي به دلايل مخالفت علماي قم آگاه شد، از تصميم قدرتطلبانه خويش منصرف گرديد و قول داد كه از اعلان جمهوري جلوگيري كند. وي پس از مراجعت به تهران، در دوازدهم فروردين 1303 ش، با انتشار اعلاميهاي، پيگيري نظام جمهوري را متوقف ساخت. او هرچند از اعلام نظام ساختگي جمهورياش دست برداشت، اما جاهطلبي خود را رها نكرد تا اينكه موفق به خلع قاجار و به دست گرفتن قدرت در ايران شد.
