مرگ "ايگناس گولْدْزيهِر" خاورشناس برجسته اروپايي (1921م)

ايگناس گولْدْ زيهِر، اسلام‏شناس برجسته اروپايى در 22 ژوئن 1850م در مجارستان متولد شد. وي پس از طي تحصيلات متوسطه، وارد دانشگاه بوداپست شد و پس از چندي در رشته الهيات اسلامي و زبان‏هاي سامي فارغ‏التحصيل گرديد. گولدزيهر در 23 سالگي در جريان سفر به سوريه، از محضر درس دانشمندان سوري استفاده برد و سپس از علماي مصر و فلسطين در مورد زبان و ادبيات عربي، فقه، اصول، حديث و تفسير بهره‏مند گرديد. وي برخلاف روش مطالعاتي خاورشناسان قرن بيستم كه بر تجربه و مشاهده عيني منابع و متون شرقي تكيه مي‏كردند، فاقد تجربه مستقيم بيروني است و در عوض، بر نوعي تجربه دروني متكي بود. گولدزيهر در پي شناسايى و كشف جان‏مايه‏هاي پنهاني برآمده كه در پس كالبد ظاهري كلمات مخفي گرديده‏اند. او در نقد و بررسي آيات، درصدد بيان جعلي بودن يا اصالت آنها نيست، بلكه در جستجوي گرايش‏هاي نهان و اغراض پنهان راويان آنها است. وي در تحقيق خود پيرامون تفسير قرآن، نمي‏خواهد اشتباهات مفسرين را بيان كند بلكه به دنبال شناخت گرايش‏هاي سياسي مذهبي است كه اين‏گونه اختلاف نظرهاي مفسران، چيزي جز نمود خارجي آنها نيست. اين ديدگاه نسبت به منابع و اسناد به اينكه نمودهايى از زندگي بسيار آشفته و پيچيده‏اي است كه مولفين اين منابع آن را زنده كردند، باعث شد تا وي به مذهب و نظريات و ديدگاه‏ها، نگاهي زماني و نه مكاني، و برخوردي پويا و نه ساكن، و نگاهي تاريخي نه مذهبي بيفكند. به اين ترتيب كه گولدزيهر در مطالعات خود هر مذهب و عقيده‏اي را همانند موجود زنده‏اي مي‏دانست كه تولد مي‏يابد، رشد مي‏كند، به كمال مي‏رسد؛ سپس شروع به فروپاشي مي‏كند، پژمرده مي‏شود و سرانجام نابود مي‏گردد. وي در اين زمينه از دو ويژگي برخوردار بود، اول آن كه در تحقيقات خود روشي استدلالي داشت و در هر مسئله‏اي با ديدگاه‏هاي كلي و اجمالي به سراغ منابع مي‏رفت و به ظاهرنگري و سطحي‏بيني اكتفا نمي‏نمود. دوم آن كه وي در تكيه بر يافته‏هاي دروني و بينش عقلاني به دنبال شناخت تمايزات و ريزه‏كاري‏هاي مذاهب در مقايسه با يك‏ديگر بود و در اين مسأله، با تيزبيني عمل مي‏كرد. با اين حال، گولدزيهر از نظر تعصب شخصي در قشاوت‏هاي خود در مورد بعضي از مباحث اسلامي با غرض‏ورزي برخورد نموده و از طريق انصاف دور شده است. وي هم‏چنين همانند بسياري از مستشرقين و خاورشناسان، از نظر سياسي و يا اعتقادي با اسلام اصيل همراه نشده است. وي به صورت صريح بيان مي‏نمايد كه توحيد و يگانه‏پرستي در اسلام براي خداشناسي، مشكلاتي دارد در حالي كه تثليث و سه‏گانه‏پرستي مسيحي براي درك خداشناسيْ، واضح است. علي‏رغم گسترده تحقيقات گولدزيهر اين امر نشان دهنده فاصله امثال وي از حقانيت يكتاپرستي است. اين مساله در عين حال به دوري وي از جاده انصاف و مسير حق‏گرايى منجر شده است. گولدزيهر در كتاب درس‏هايى درباره تاريخ اسلام مدعي شده است كه حضرت محمد(ص) به عنوان ابرمردي از ابرمردان تاريخ، پس از بهره‏گيري از ميراث فرهنگي موجود و تحت تاثير عوامل روان‏شناسي، الهامات دروني خويش را وحي الهي پنداشته و مردم را به آن فراخوانده است. البته گولدزيهر پس از بيان اين ادعا و ساير ادعاهايش، از ارائه دليل طفره رفته است. وي با ارائه اين تفسير از بعثت پيامبر(ص) كه ايشان الهاماتِ دروني خويش را تحت تاثير عوامل خارجي دانسته و از ته دل به آن ايمان آورده است، در واقع علاوه بر نسبت هذيان و توهم به پيامبر اسلام(ص)، به نوعي تناقض‏گويى مي‏پردازد. چرا كه وي درعين حال، پيامبر(ص) را يك ابرمرد مي‏داند و مطالعه سراسر زندگي آن حضرت(ص) علاوه بر اثبات سلامت كامل در تفكر و برخورداري از عالي‏ترين توانايى‏ها كه مورد اعتراف و اذعان گولدزيهر نيز مي‏باشد، نشانگر شخصيتي است كه هماره در اوجِ تعادل قرار داشته و در طول حيات خويش و 23 سال پيامبري خود، از بلنداي تعقل فاصله نگرفته است. مي‏توان گفت گولدزيهر در اين ادعاي خود مسيري را طي نموده است كه قريش در اوان بعثت پيامر(ص) در پيش گرفتند ولي آن‏ها نيز با شناخت پيامبر(ص) از تهمت دست برداشتند در صورتي كه امثال گولدزيهر همچنان بر اين عقيده واهي پاي مي‏فشارند. از منتخبات گولدزيهر در حدود شش‏صد كار تحقيقي و پژوهشي برجاي مانده كه از آن جمله مي‏توان از تتبّعات اسلامي در 2 جلد، قرآن، فنّ تفسير، مقدمه بر توحيد الموحدين و نيز مقالات و مطالعاتي درباره معارف اسلامي و هم‏چنين فِرَق اسلامي ياد كرد. گولدزيهر داراي كتابخانه شخصي نفيسي حاوي چهل هزار جلد كتاب بود كه قسمت عمده آن به مشرق زمين و موضوعات و مباحث مختلف اسلامي از قبيل فقه، حديث، تاريخ، تفسير، زبان‏شناسي و ادبيات عربي مربوط بوده و در حاشيه اكثر آنها، نظرات و نتيجه تحقيقات خود را نوشته است. ايگناس گولدزيهر سرانجام پس از 71 سال زندگي در 13 نوامبر 1921م درگذشت.
پنجشنبه، 29 تير 1391
تخمین زمان مطالعه:
موارد بیشتر برای شما

مرگ "ايگناس گولْدْزيهِر" خاورشناس برجسته اروپايي (1921م)

مرگ "ايگناس گولْدْزيهِر" خاورشناس برجسته اروپايي (1921م)
ايگناس گولْدْ زيهِر، اسلام‏شناس برجسته اروپايى در 22 ژوئن 1850م در مجارستان متولد شد. وي پس از طي تحصيلات متوسطه، وارد دانشگاه بوداپست شد و پس از چندي در رشته الهيات اسلامي و زبان‏هاي سامي فارغ‏التحصيل گرديد. گولدزيهر در 23 سالگي در جريان سفر به سوريه، از محضر درس دانشمندان سوري استفاده برد و سپس از علماي مصر و فلسطين در مورد زبان و ادبيات عربي، فقه، اصول، حديث و تفسير بهره‏مند گرديد. وي برخلاف روش مطالعاتي خاورشناسان قرن بيستم كه بر تجربه و مشاهده عيني منابع و متون شرقي تكيه مي‏كردند، فاقد تجربه مستقيم بيروني است و در عوض، بر نوعي تجربه دروني متكي بود. گولدزيهر در پي شناسايى و كشف جان‏مايه‏هاي پنهاني برآمده كه در پس كالبد ظاهري كلمات مخفي گرديده‏اند. او در نقد و بررسي آيات، درصدد بيان جعلي بودن يا اصالت آنها نيست، بلكه در جستجوي گرايش‏هاي نهان و اغراض پنهان راويان آنها است. وي در تحقيق خود پيرامون تفسير قرآن، نمي‏خواهد اشتباهات مفسرين را بيان كند بلكه به دنبال شناخت گرايش‏هاي سياسي مذهبي است كه اين‏گونه اختلاف نظرهاي مفسران، چيزي جز نمود خارجي آنها نيست. اين ديدگاه نسبت به منابع و اسناد به اينكه نمودهايى از زندگي بسيار آشفته و پيچيده‏اي است كه مولفين اين منابع آن را زنده كردند، باعث شد تا وي به مذهب و نظريات و ديدگاه‏ها، نگاهي زماني و نه مكاني، و برخوردي پويا و نه ساكن، و نگاهي تاريخي نه مذهبي بيفكند. به اين ترتيب كه گولدزيهر در مطالعات خود هر مذهب و عقيده‏اي را همانند موجود زنده‏اي مي‏دانست كه تولد مي‏يابد، رشد مي‏كند، به كمال مي‏رسد؛ سپس شروع به فروپاشي مي‏كند، پژمرده مي‏شود و سرانجام نابود مي‏گردد. وي در اين زمينه از دو ويژگي برخوردار بود، اول آن كه در تحقيقات خود روشي استدلالي داشت و در هر مسئله‏اي با ديدگاه‏هاي كلي و اجمالي به سراغ منابع مي‏رفت و به ظاهرنگري و سطحي‏بيني اكتفا نمي‏نمود. دوم آن كه وي در تكيه بر يافته‏هاي دروني و بينش عقلاني به دنبال شناخت تمايزات و ريزه‏كاري‏هاي مذاهب در مقايسه با يك‏ديگر بود و در اين مسأله، با تيزبيني عمل مي‏كرد. با اين حال، گولدزيهر از نظر تعصب شخصي در قشاوت‏هاي خود در مورد بعضي از مباحث اسلامي با غرض‏ورزي برخورد نموده و از طريق انصاف دور شده است. وي هم‏چنين همانند بسياري از مستشرقين و خاورشناسان، از نظر سياسي و يا اعتقادي با اسلام اصيل همراه نشده است. وي به صورت صريح بيان مي‏نمايد كه توحيد و يگانه‏پرستي در اسلام براي خداشناسي، مشكلاتي دارد در حالي كه تثليث و سه‏گانه‏پرستي مسيحي براي درك خداشناسيْ، واضح است. علي‏رغم گسترده تحقيقات گولدزيهر اين امر نشان دهنده فاصله امثال وي از حقانيت يكتاپرستي است. اين مساله در عين حال به دوري وي از جاده انصاف و مسير حق‏گرايى منجر شده است. گولدزيهر در كتاب درس‏هايى درباره تاريخ اسلام مدعي شده است كه حضرت محمد(ص) به عنوان ابرمردي از ابرمردان تاريخ، پس از بهره‏گيري از ميراث فرهنگي موجود و تحت تاثير عوامل روان‏شناسي، الهامات دروني خويش را وحي الهي پنداشته و مردم را به آن فراخوانده است. البته گولدزيهر پس از بيان اين ادعا و ساير ادعاهايش، از ارائه دليل طفره رفته است. وي با ارائه اين تفسير از بعثت پيامبر(ص) كه ايشان الهاماتِ دروني خويش را تحت تاثير عوامل خارجي دانسته و از ته دل به آن ايمان آورده است، در واقع علاوه بر نسبت هذيان و توهم به پيامبر اسلام(ص)، به نوعي تناقض‏گويى مي‏پردازد. چرا كه وي درعين حال، پيامبر(ص) را يك ابرمرد مي‏داند و مطالعه سراسر زندگي آن حضرت(ص) علاوه بر اثبات سلامت كامل در تفكر و برخورداري از عالي‏ترين توانايى‏ها كه مورد اعتراف و اذعان گولدزيهر نيز مي‏باشد، نشانگر شخصيتي است كه هماره در اوجِ تعادل قرار داشته و در طول حيات خويش و 23 سال پيامبري خود، از بلنداي تعقل فاصله نگرفته است. مي‏توان گفت گولدزيهر در اين ادعاي خود مسيري را طي نموده است كه قريش در اوان بعثت پيامر(ص) در پيش گرفتند ولي آن‏ها نيز با شناخت پيامبر(ص) از تهمت دست برداشتند در صورتي كه امثال گولدزيهر همچنان بر اين عقيده واهي پاي مي‏فشارند. از منتخبات گولدزيهر در حدود شش‏صد كار تحقيقي و پژوهشي برجاي مانده كه از آن جمله مي‏توان از تتبّعات اسلامي در 2 جلد، قرآن، فنّ تفسير، مقدمه بر توحيد الموحدين و نيز مقالات و مطالعاتي درباره معارف اسلامي و هم‏چنين فِرَق اسلامي ياد كرد. گولدزيهر داراي كتابخانه شخصي نفيسي حاوي چهل هزار جلد كتاب بود كه قسمت عمده آن به مشرق زمين و موضوعات و مباحث مختلف اسلامي از قبيل فقه، حديث، تاريخ، تفسير، زبان‏شناسي و ادبيات عربي مربوط بوده و در حاشيه اكثر آنها، نظرات و نتيجه تحقيقات خود را نوشته است. ايگناس گولدزيهر سرانجام پس از 71 سال زندگي در 13 نوامبر 1921م درگذشت.


ارسال نظر
با تشکر، نظر شما پس از بررسی و تایید در سایت قرار خواهد گرفت.
متاسفانه در برقراری ارتباط خطایی رخ داده. لطفاً دوباره تلاش کنید.
موارد بیشتر برای شما
موسسه نظرسنجی گمان در پشت‌پردۀ رسانه‌های ضدایرانی چه‌کار می‌کند
play_arrow
موسسه نظرسنجی گمان در پشت‌پردۀ رسانه‌های ضدایرانی چه‌کار می‌کند
اخلالگر سخنرانی رئیسی بعد از اخراج از صحن سازمان ملل کجا رفت؟
play_arrow
اخلالگر سخنرانی رئیسی بعد از اخراج از صحن سازمان ملل کجا رفت؟
تکلیف پول‌های بلوکه شده فوتبال ایران چه می‌شود؟
play_arrow
تکلیف پول‌های بلوکه شده فوتبال ایران چه می‌شود؟
رفتار حرفه‌ای خبرنگاران و هیئت همراه رئیس جمهور!
play_arrow
رفتار حرفه‌ای خبرنگاران و هیئت همراه رئیس جمهور!
قانون مجازیِ چین و دنیای واقعی!
play_arrow
قانون مجازیِ چین و دنیای واقعی!
دیدار رئیس فیفا با رئیسی در نیویورک
play_arrow
دیدار رئیس فیفا با رئیسی در نیویورک
قاعده‌ای که گروسی باید بپذیرد؛ تفسیر یک‌جانبه از توافق ایران-آژانس ممنوع!
play_arrow
قاعده‌ای که گروسی باید بپذیرد؛ تفسیر یک‌جانبه از توافق ایران-آژانس ممنوع!
ورود بشار اسد به چین
play_arrow
ورود بشار اسد به چین
نکته های مهم درانتخاب سرویس مناسب برای مدرسه
نکته های مهم درانتخاب سرویس مناسب برای مدرسه
دلایل مهمی که درباره ترس بچه ها از مدرسه نمی دانید
دلایل مهمی که درباره ترس بچه ها از مدرسه نمی دانید
روش های اصولی و کاربردی کمک به دانش آموز در انجام تکالیف مدرسه
روش های اصولی و کاربردی کمک به دانش آموز در انجام تکالیف مدرسه
راهکارهایی برای زود بیدار شدن بچه ها در زمان مدرسه
راهکارهایی برای زود بیدار شدن بچه ها در زمان مدرسه
شب جمعه روضه امام حسین (ع)/ استاد میرزا محمدی
play_arrow
شب جمعه روضه امام حسین (ع)/ استاد میرزا محمدی
نفاق، از مهمترین بیماری های اخلاقی جامعه/ استاد حسینی قمی
play_arrow
نفاق، از مهمترین بیماری های اخلاقی جامعه/ استاد حسینی قمی
چطور محبت به امام حسین(ع) را در قلبمان رشد دهیم؟/ استاد شریفیان
play_arrow
چطور محبت به امام حسین(ع) را در قلبمان رشد دهیم؟/ استاد شریفیان