تولد "فرانسوا وُلْتِرْ" شاعر، نويسنده و فيلسوف شهير فرانسوي (1694م)
فرانسوا ماري آروئه معروف به ولتر، اديب و فيلسوف معروف فرانسوي، در 21 نوامبر 1694م در پاريس به دنيا آمد. وي در محيطي تحصيلات خود را ادامه داد كه آزادي انديشه تا قعر لذات جسماني مجاز شمرده ميشد. با اين حال وي ذوق ادبي خود را در سرودن هجوياتي عليه برخي مقامات حكومت به كار گرفت و به همين علت به زندان افتاد. هرچند ولتر پس از يازده ماه زندان بر اثر كوشش دوستانش آزاد شد ولي در استحكام و مقاومت روحي وي خللي ايجاد نگرديد و باز كار را شروع كرد و در نتيجه براي بار دوم به زندان افتاد.
اما آزادي وي از زندان برابر با تبعيد او از فرانسه گرديد و ولتر راهي انگلستان شد. او سالياني در انگلستان اقامت گزيد و پس از مطالعه و آشنايى با برخي متفكران آن سامان، در گوشهاي به انتشار آثار خود پرداخت. ولتر در آثار خود، انسان را به تامل و ترديد و سنجش ميكشاند. خرافات و موهومات را خوار ميشمرد و واعظان ياوهگو و متشرّعان نادرست را به بادِ مسخره ميگيرد. او ظلم و قساوت و تبعيض را رذيلت ميدانست و حكومت جور و اجحاف را، منشأ مفاسد اخلاقي ميشمرد.
ولتر با زبردستي و ظرافت تمام توانسته است با گرداندن كلام از صورتي به صورت ديگر، طنزآميزترين تاثير را به نوشتههاي خود بدهد. تعبيرهاي وي هميشه شيرين و ماهرانه و بيتكلف است. به همان اندازه كه اثر قلمش نوربخش است، طنزهايش ويرانگر ميباشند. همچنين ايجاز و وضوح، خصوصيتي است كه در همه نوشتههاي او وجود دارد.
ولتر در سال 1755م ساكن ژنو شد و از آن زمان به بعد، خانه او، كانون علم و ادب اروپا گرديد. از ولتر آثار متعددي برجاي مانده كه فرهنگ فلسفي، تاريخ پتر كبير، ساده دل، ژول سزار و مكاتبات شامل هجدههزار نامه از آن جمله است. با اين حال، آثار فلسفي ولتر شهرت بيشتري داشت كه انديشههاي او را در مدت عمر دراز نمايان ميساخت، از خوشبيني دوره جواني تا بدبيني سالهاي بعد. مذهب واقعي او تقوايى بود آميخته با وجدان و بر اساس اغماض مذهبي.
وي به امور ماوراءالطبيعه، جز به قدرت الهي به چيزي عقيده نداشت و مذهب كاتوليك را سدي براي تجلي روح بشر ميپنداشت. ولتر كه به آزادي انديشه و بيان و اصول حقوق انساني پايبند بود، مصلح و پيشواي جامعه و يكي از اركاني معرفي شد كه جامعه را براي انقلاب فرانسه كه يازده سال پس از مرگش به وقوع پيوست، آماده كرد. شيوه انشاء ولتر ممتاز بود. هيچ كس روشنتر، زيباتر و صحيحتر از وي به زبان فرانسوي ننوشته است و نه تنها در نثر، بلكه در شعر نيز از ظرافت طبع برخوردار بود، همچنين به عنوان تراژدينويس بزرگ زمان شهرت داشت. ولتر به طور شگفتانگيزي داراي تناقص اخلاقي بود، خودپسند، تند مزاج، كينهور، جاهطلب و در عين حالْ، جوانمرد و مدافع پرشور ستمديدگان و داراي خصلت انساني. از قدرتي عجيب در كار برخوردار بود، چنانكه در 83 سالگي هنوز از نظر فكري فعال مانده بود. ولتر از بيست سالگي به شهرت رسيد و اين شهرت و محبوبيت را تا دم مرگ حفظ كرد. فرانسوا ولتر سرانجام در 30 مه 1778م به علت خستگي و كار زياد در هشتاد و چهار سالگي درگذشت. او معتقد بود كه بهترين كشور، كشوري است كه در آن فقط قانون حكومت كند، گرچه تصور ميكرد چنين كشوري وجود ندارد.
