كودتاي "اديب شيشكلي" در سوريه و به دست گرفتن قدرت (1949م)

كشور سوريه پس از جنگ جهاني دوم دچار تحولات سياسي فراواني شد كه مهم‏ترين آن‏ها، طرح مسئله اتحاد با اردن و سپس با عراق بود. درسال 1946م پادشاه اردن، سوريه را به اتحاد با اين كشور فراخواند كه قتل وي به اين طرح پايان داد. در طي سال‏هاي بعد، احزاب سوري هم‏چون حزب وطني و حزب بعث سوريه خواهان اتحاد اين كشور با عراق بودند و طرح اين اتحاد تحت عنوان اتحاد فدرالي مطرح گرديد. اما كشمكش‏ها و اختلافات داخلي در سوريه ادامه داشت و موافقان و مخالفان در هيأت دولت نيز حضور داشتند. در اين اوضاع، اديب شيشْكِلي، سرهنگ 45 ساله ارتش سوريه، با يك كودتاي نظامي در 19 دسامبر 1949م، ضمن به دست‏گيري قدرتْ وظايف رياست دولت را بر عهده هاشم الاتاسي، نخست وزير پيشين سوريه قرار داد. با اين حال اديب شيشكلي دو سال بعد در 29 نوامبر 1951م در يك جنگ قدرت، ساير دولت‏مردان كشور را دستگير كرد و با به دست‏گيري قدرت و كسب اختيارات تام، فرمان‏روايى خود را بر سوريه استحكام بخشيد. شيشكلي از يك سو با مصر و عربستان سعودي روابط ويژه‏اي داشت و از طرف ديگر، مسئله وحدت عراق و سوريه را به فراموشي سپرد. وي در سال 1953م پُست رياست جمهوري را به صورت رسمي اشغال كرد و سپس اجازه تشكيل احزاب را صادر نمود. در اين ميانْ حزب بعث سوريه با ايدئولوژي ناسيوناليسم عربي و ملي‏گرايى و نيز احزاب طرفدار كمونيسم و سوسياليستْ در سوريه قدرت مي‏يافتند. از سوي ديگر فعاليت‏هاي تبليغاتي عليه شيشكلي، باعث شد تا در سراسر كشور تظاهرات ضدّ دولتي برگزار شود تا اين كه حكومت شيشكلي طي كودتايي در فوريه 1954م، پس از پنج سال سقوط كرد و رهبران كودتا شيشكلي را به برزيل تبعيد نمودند. سرهنگ اديب شيشكلي سرانجام ده سال بعد در 28 سپتامبر 1964م در برزيل ترور شد و قتل رسيد.

تاریخ رویداد : 19 دسامبر