پرسش :

من چند سال پیش برای جراحی پایم به یکی از متخصصین ارتوپدی مراجعه کردم. لگن من دررفتگی مادرزادی دارد و طول پاهای من ۴ الی ۵ سانتیمتر اختلاف دارند. ایشان هم بعد از عکس برداری امیدی برای بهبودی ۱۰۰ در صدی ندادند. و پیشنهادشان این بود که از کفش مخصوص استفاده کنم. آیا این کفشها در درست راه رفتن من کمک میکنند و آیا از نظر ظاهری شباهتی با کفشهای عادی دارند؟


پاسخ :
پاسخ از آقای دکتر مهرداد منصوری، متخصص ارتوپدی:
دررفتگی مادرزادی مفصل ران همانطور که از نامش پیدا است خارج بودن سر استخوان ران از درون حفره استابولوم از بدو تولد است. درمان این بیماری باید هرچه زودتر شروع شود. تاخیر حتی چند هفته ای در شروع درمان میتواند مشکلاتی را برای بیمار ایجاد کند.

هر چه سر استخوان ران مدت بیشتری در بیرون از حفره استابولوم باقی بماند از حالت طبیعی دورتر میشود. رشد هم سر استخوان ران و هم حفره استابولوم وقتی به درستی صورت میپذیرد که این دو در کنار هم باشند. وقتی بیماری درمان نشده و سر برای مدتی خارج از حفره باقی میماند دو مشکل بزرگ استخوانی ایجاد میشود.

سر و گردن استخوان ران کوچک باقی مانده و رشد نمیکنند. تنه استخوان ران هم از جهت قطر و هم طولی به اندازه استخوان ران طرف سالم رشد نمیکند.

حفره استابولوم کوچک و کم عمق باقی مانده و یک طرف کل لگن هم به اندازه کافی رشد نکرده و کوچکتر باقی میماند.
 
بیرون بودن سر استخوان ران از حفره استابولوم زمینه را مهیا میکند که هم بر اثر انقباض عضلات لگن و هم بر اثر فشار وزن در موقع راه رفتن، سر استخوان ران به سمت بالا حرکت کند. با بالا رفتن سر استخوان ران در واقع کل اندام تحتانی به سمت بالا حرکت میکند. از طرف دیگر طول استخوان ران در طرف مبتلا هم کوتاه تر از ران سالم باقی میماند. این دو عامل موجب میشوند وقتی بیمار سر پا می ایستد کف پای طرف مبتلا به زمین نرسد. نتیجه این تغییرا ت لنگش بیمار است.

در صورتی که جااندازی مفصل ران بیمار در سنین کودکی انجام نشود این کار بعد از بلوغ عملا امکانپذیر نخواهد بود. در این موارد چاره کوتاه بودن اندام تحتانی چیست.

در این موارد اگر مفصل ران بیمار دردناک است میتوان آن را با یک مفصل مصنوعی تعویض کرد. تعویض مفصل ران در این بیماران میتواند تا حدودی کوتاهی اندام تحتانی را مرتفع کند. البته نه به طور کامل.

اگر بیمار دردی نداشته باشد معمولا توصیه به تعویض مفصل نمیشود. در این موارد استفاده از کفش های طبی بصورتی که پاشنه کفش در طرف مبتلا بلندتر از طرف سالم باشد میتواند تا حدودی کوتاهی اندام را برطرف کند.

ذکر این نکته ضروری است که علت لنگش بیمار فقط کوتاه بودن اندام نیست. ضعف عضلات لگن به علت رشد نکردن آنها هم از علل مهم لنگیدن بیمار است. پس حتی با فرض رفع کامل دررفتگی باز لنگش بیمار باقی میماند چون عضلات رشد نکرده و لاغر را نمیتوان به اندازه طرف مبتلا تقویت کرد.

در صورتی که کفش ها به درستی ساخته شوند تشخیص متفاوت بودن آنها مشکل خواهد بود.
​​​​​​​
​​​​​​​منبع: ایران ارتوپد