پرسش :

نمي توانم توانائيهايم را به صورت بالفعل در آورم راهنمايي شما چيست؟

پاسخ :
موفقيت در زندگي زماني براي انسان ميسر مي‏شود كه براي رسيدن به اهدافش تلاش كند. گر چه تلاش به تنهايي كافي نيست و بايد برنامه‏ريزي دقيق و حساب‏شده را هم در نظر گرفت. از مطالعه‏ي زندگي انسان‏هاي موفق اين مطلب به خوبي روشن مي‏شود كه بدون علم و عمل امكان رسيدن به قله‏هاي سعادت و خوشبختي امكان‏پذير نيست. در واقع شكست و ناكامي را بايد در كمبود همين دو عامل يعني علم و تلاش جستجو كرد. يعني عدم موفقيت افراد يا به خاطر تلاش نكردن آن هاست، يا به خاطر ناآگاهي و بي‏راهه رفتن آن‏هاست. مشكلي كه شما در اين نامه مطرح كرده‏ايد ممكن است به خاطر همين مطلب باشد. ما در اين جا علل مختلفي كه مي‏تواند چنين مسئله‏اي را به وجود آورد بررسي مي‏كنيم و سعي مي‏كينم راه حل مناسب آن را ارائه دهيم. علل ناموفق بودن شما ممكن است يكي از موضوعات زير باشد:
1ـ دورانديش نبودن: يكي از شروط موفقيت انسان اين است كه قبل از دچار مشكل شدن به فكر چاره بيفتد. مثلاً دانشجويي كه مي‏خواهد در امتحانات پايان ترم نمره بالايي كسب كند، بايد قبل از رسيدن زمان آن، آماده شود. اما اگر غفلت كند و كار را جدي نگيرد قطعاً نمي‏تواند موفق شود. در ساير كارها هم همين طور است.
2ـ نداشتن اعتماد به نفس: كسي كه استعدادها و توانائي‏هاي خود را باور ندارد و هميشه خود را ناچيز و ناتوان مي‏پندارد، هرگز جرأت اقدام به كار پيدا نمي‏كند و از اين روي دچار شكست و نااميدي مي‏شود. زيرا هميشه مي‏ترسد از عهده كارهايش برنيابد. هر چند در ظاهر هم خود را توانا ببيند. اما اگر به جاي خودكم‏بيني و نااميدي، بر خدا توكل كند و اعتماد به نفس خود را تقويت نمايد، بي‏شك موفق مي‏شود.
3ـ نداشتن انگيزه: گاهي انسان براي رسيدن به اين هدف انگيزه‏ي كافي ندارد و به همين جهت تلاش زيادي براي به دست آوردن آن نمي‏كند و در نتيجه ناكام مي‏ماند. تنها راه حل آن تقويت انگيزه است كه با توجه و تفكر در منافع و فوائد آن كار ميسر مي‏شود. به طور مثال دانش‏آموزي را در نظر بگيريد كه به دليل عدم آگاهي از فوايد تحصيل، انگيزه كافي براي درس خواندن ندارد. مسلم است كه او در فراگيري درس‏ها دچار مشكل مي‏شود.
4ـ اميد كاذب: گاهي عامل ناموفق بودن انسان، خوش‏خيالي و اميد بي‏جهت داشتن است. بعضي افراد تصور مي‏كنند كارها خود به خود درست مي‏شود و نيازي به تلاش نيست. بلكه بايد منتظر بود كه معجزه‏اي شود و يك مرتبه همه چيز درست شود. حتي گاهي اين خوش‏خيالي را به معناي توكل مي‏گيرند. اين افراد نه تنها هيچ وقت موفق نمي‏شوند، بلكه در اثر اين طرز تفكر، به سرعت دچار نااميدي مي‏شوند و اعتماد به نفس خود را از دست مي‏دهند و حتي نسبت به خدا هم بدبين مي‏شوند. در حالي كه هرگز معناي توكل اين نيست. قرآن به ما ياد مي‏دهد كه جز با تلاش به جايي نخواهيم رسيد (ليس للانسان الا ما سعي). همچنين امام علي(ع) مي‏فرمايند: از كساني نباشيد كه اميد به رحمت خدا دارند، ولي هيچ تلاشي نمي‏كنند(نهج‏البلاغه.
).
5ـ عدم آگاهي از راه درست: براي رسيدن به هدف بايد از راهي رفت كه به آن منتهي مي‏شود. بي‏راهه رفتن جز خستگي و ملالت چيز ديگري عايد انسان نمي‏كند. چه بسا علت شكست‏ها و ناكامي‏هاي ما در رفع مشكلات روزمره همين مطلب باشد. پس لازم است قبل از حركت، كاملاً بررسي كنيم كه از چه راهي به هدف برسيم. بنابر اين انسان بايد براي هر كاري برنامه‏ريزي دقيق داشته باشد و اگر هم نسبت به آن آگاهي ندارد، سعي كند با مطالعه و تفكر و نيز با مشورت با افراد ذي‏صلاح، راه درست را بيابد.
6ـ نداشتن صبر و استقامت: رسيدن به بعضي از اهداف نه تنها نياز به كار و تلاش فراوان دارد، بلكه بايد ناملايمات و سختي‏هاي آن را تحمل كرد. به طور مثال يك كشاورز اگر بخواهد داراي باغ زيبا و پر از درختان پرثمر گردد چاره‏اي ندارد كه سال‏ها تلاش كند و از نهال‏هاي درختانش مواظبت نمايد. مسلماً كم‏حوصلگي و بي‏صبري، او را از رسيدن به هدف باز مي‏دارد. بنابر اين اگر انسان در كارها صبر و استقامت نداشته باشد، هنگام روبرو شدن با اولين مشكل و سختي، دچار سستي مي‏گردد و آن را رها مي‏كند.
اين‏ها بعضي از مواردي است كه مي‏تواند براي كسب موفقيت ما ايجاد مانع كند.
چه بسا علت ناموفق بودن شما در تصميماتتان بعضي از اين موارد باشد و اگر چنين است بايد بدانيد كه تا تصميم جدي در رفع آن نداشته باشيد مشكلاتتان را نمي‏توانيد حل كنيد. البته بايد توجه داشته باشيد كه قطعاً خداي مهربان چنين تواني را به شما داده است، زيرا در تمام اين سال‏ها كه به تحصيل مشغول بوده‏ايد و نيز الان كه در سنگر دانشگاه به درس اشتغال داريد، دليل بر توانايي و لياقت شما در پيشرفت است. پس معلوم مي‏شود نگراني شما در عدم توانايي، بي‏مورد است و بايد با اميد به فضل و رحمت خدا حركت كنيد و براي موفقيت خود تلاش كنيد. اميدواريم در همه كارهايتان پيروز و سربلند باشيد.
www.eporsesh.com